آیه 116 سوره انعام: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{قرآن در قاب|وَإِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِ...» ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| سطر ۴۱: | سطر ۴۱: | ||
</tabber> | </tabber> | ||
==معانی کلمات آیه== | ==معانی کلمات آیه== | ||
| − | + | يخرصون: خرص: سخن گفتن از روى حدس و تخمين. دروغ گفتن. «يخرصون»: دروغ مى گويند يا از روى حدس سخن مى گويند.<ref>تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی</ref> | |
==نزول== | ==نزول== | ||
| سطر ۴۸: | سطر ۴۸: | ||
این آیه در [[مکه]] بر [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 4، ص 421.</ref> | این آیه در [[مکه]] بر [[پیامبر اسلام]] صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 4، ص 421.</ref> | ||
| − | '''شأن نزول:''' | + | '''شأن نزول:''' |
| − | گویند: این آیه درباره دانشمندان یهود است و اینان دو دسته بودند، بیشتر آنها كسانى بودند كه در پى هواى نفس خویش مى رفتند و دروغ‌هائى مى‌ساختند و عده‌اى هم درباره [[رسول خدا]] صلى الله علیه و آله و سلم به صدق [[نبوت]] او [[ایمان]] داشتند. | + | گویند: این آیه درباره دانشمندان [[یهود]] است و اینان دو دسته بودند، بیشتر آنها كسانى بودند كه در پى هواى نفس خویش مى رفتند و دروغ‌هائى مى‌ساختند و عده‌اى هم درباره [[رسول خدا]] صلى الله علیه و آله و سلم به صدق [[نبوت]] او [[ایمان]] داشتند. |
| − | ابن عباس گوید: در شأن مشركین عرب نازل گردیده كه با رسول خدا صلی الله علیه و آله و مؤمنین راجع به خون مردار به جدال مى پرداختند و مى گفتند: حیواناتى را كه خودتان مى كشید، آن را می‌خورید ولى حیواناتى كه خداى شما مى كشد حرام دانسته و نمى خورید و خداوند درباره آنها گفت: «إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ» و مراد آن [[حلال]] شمردن گوشت مردار است و «إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ» و مقصود آن از راه [[دروغ]] حلال گردانیدن چیزهائى است كه خداوند آن را حرام كرده است | + | ابن عباس گوید: در شأن مشركین عرب نازل گردیده كه با رسول خدا صلی الله علیه و آله و مؤمنین راجع به خون مردار به جدال مى پرداختند و مى گفتند: حیواناتى را كه خودتان مى كشید، آن را می‌خورید ولى حیواناتى كه خداى شما مى كشد حرام دانسته و نمى خورید و خداوند درباره آنها گفت: «إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ» و مراد آن [[حلال]] شمردن گوشت مردار است و «إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ» و مقصود آن از راه [[دروغ]] حلال گردانیدن چیزهائى است كه خداوند آن را حرام كرده است<ref> تفسیر كشف الاسرار.</ref>.<ref> محمدباقر محقق، [[نمونه بينات در شأن نزول آيات]] از نظر [[شیخ طوسی]] و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 347.</ref> |
| − | == تفسیر آیه == | + | ==تفسیر آیه== |
<tabber> | <tabber> | ||
تفسیر نور= | تفسیر نور= | ||
| سطر ۶۳: | سطر ۶۳: | ||
و اگر از بيشتر افراد روى زمين اطاعت كنى، تو را از راه خداوند، منحرف و گمراه مى‌كنند. زيرا آنان جز از گمان پيروى نمى‌كنند وآنان، جز به حدس و گمان نمى‌پردازند. | و اگر از بيشتر افراد روى زمين اطاعت كنى، تو را از راه خداوند، منحرف و گمراه مى‌كنند. زيرا آنان جز از گمان پيروى نمى‌كنند وآنان، جز به حدس و گمان نمى‌پردازند. | ||
| − | |||
| − | |||
جلد 2 - صفحه 539 | جلد 2 - صفحه 539 | ||
| سطر ۷۹: | سطر ۷۷: | ||
3- جلب نظر اكثريّت، گاهى به قيمت نابودى و انحراف خود انسان تمام مى‌شود. | 3- جلب نظر اكثريّت، گاهى به قيمت نابودى و انحراف خود انسان تمام مى‌شود. | ||
| − | |||
إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ... يُضِلُّوكَ (در راه خدا حركت كنيم هر چند خلاف رأى اكثريّت باشد) | إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ... يُضِلُّوكَ (در راه خدا حركت كنيم هر چند خلاف رأى اكثريّت باشد) | ||
4- اكثريّت، چنان جلوه‌اى دارد كه خدا پيامبر را هم از تبعيّت آن بر حذر مى‌دارد. | 4- اكثريّت، چنان جلوه‌اى دارد كه خدا پيامبر را هم از تبعيّت آن بر حذر مى‌دارد. | ||
| − | |||
«وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ» (انبيا بايد تابع وحى باشند، نه آراى مردم) | «وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ» (انبيا بايد تابع وحى باشند، نه آراى مردم) | ||
| سطر ۹۱: | سطر ۸۷: | ||
7- در انتخاب راه، دليل وبرهان لازم است، نه حدس وگمان. إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَ ... يَخْرُصُونَ | 7- در انتخاب راه، دليل وبرهان لازم است، نه حدس وگمان. إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَ ... يَخْرُصُونَ | ||
| + | ----- | ||
| + | «1». تفسير نمونه. | ||
| + | |||
}} | }} | ||
| سطر ۱۹۲: | سطر ۱۹۱: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <div style="font-size:smaller"><references/></div> | + | <div style="font-size:smaller"><references /></div> |
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | *[[تفسیر نور]]، [[محسن قرائتی]]، [[تهران]]:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم | ||
| + | *[[اطیب البیان فی تفسیر القرآن]]، [[سید عبدالحسین طیب]]، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم | ||
| + | *[[تفسیر اثنی عشری]]، [[حسین حسینی شاه عبدالعظیمی]]، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول | ||
| + | *[[تفسیر روان جاوید]]، [[محمد ثقفی تهرانی]]، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم | ||
| + | *[[برگزیده تفسیر نمونه]]، [[ناصر مکارم شیرازی]] و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش | ||
| + | *[[تفسیر راهنما]]، [[علی اکبر هاشمی رفسنجانی]]، [[قم]]:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم | ||
| + | *محمدباقر محقق، [[نمونه بینات در شأن نزول آیات]] از نظر [[شیخ طوسی]] و سایر مفسرین خاصه و عامه. | ||
[[رده:آیات سوره انعام]] | [[رده:آیات سوره انعام]] | ||
[[رده:ترجمه و تفسیر آیات قرآن]] | [[رده:ترجمه و تفسیر آیات قرآن]] | ||
[[رده:آیات دارای شان نزول]] | [[رده:آیات دارای شان نزول]] | ||
نسخهٔ ۴ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۲۷
| <<115 | آیه 116 سوره انعام | 117>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و اگر پیروی از اکثر مردم روی زمین کنی تو را از راه خدا گمراه خواهند کرد، که اینان جز از پی گمان (و هوا و هوس) نمی‌روند و جز اندیشه باطل و دروغ چیزی در دست ندارند.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
يخرصون: خرص: سخن گفتن از روى حدس و تخمين. دروغ گفتن. «يخرصون»: دروغ مى گويند يا از روى حدس سخن مى گويند.[۱]
نزول
محل نزول:
این آیه در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۲]
شأن نزول:
گویند: این آیه درباره دانشمندان یهود است و اینان دو دسته بودند، بیشتر آنها كسانى بودند كه در پى هواى نفس خویش مى رفتند و دروغ‌هائى مى‌ساختند و عده‌اى هم درباره رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم به صدق نبوت او ایمان داشتند.
ابن عباس گوید: در شأن مشركین عرب نازل گردیده كه با رسول خدا صلی الله علیه و آله و مؤمنین راجع به خون مردار به جدال مى پرداختند و مى گفتند: حیواناتى را كه خودتان مى كشید، آن را می‌خورید ولى حیواناتى كه خداى شما مى كشد حرام دانسته و نمى خورید و خداوند درباره آنها گفت: «إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ» و مراد آن حلال شمردن گوشت مردار است و «إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ» و مقصود آن از راه دروغ حلال گردانیدن چیزهائى است كه خداوند آن را حرام كرده است[۳].[۴]
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ «116»
و اگر از بيشتر افراد روى زمين اطاعت كنى، تو را از راه خداوند، منحرف و گمراه مى‌كنند. زيرا آنان جز از گمان پيروى نمى‌كنند وآنان، جز به حدس و گمان نمى‌پردازند.
جلد 2 - صفحه 539
نکته ها
«خَرْص» به معناى تخمين و حدس است. چون بعضى از تخمين‌ها نادرست از آب در مى‌آيد، به معناى دروغ هم آمده است. «1»
پیام ها
1- راه هدايت و راه قرآن ملاك است، نه راه مردم و اكثريّت. وَ تَمَّتْ كَلِمَةُ رَبِّكَ ... وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ...
2- اكثريّت، دليل حقانيّت نيست. ملاك، حقّ است نه عدد، پس در پيمودن راه حقّ از كمى افراد نهراسيد. إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ...
3- جلب نظر اكثريّت، گاهى به قيمت نابودى و انحراف خود انسان تمام مى‌شود. إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ... يُضِلُّوكَ (در راه خدا حركت كنيم هر چند خلاف رأى اكثريّت باشد)
4- اكثريّت، چنان جلوه‌اى دارد كه خدا پيامبر را هم از تبعيّت آن بر حذر مى‌دارد. «وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ» (انبيا بايد تابع وحى باشند، نه آراى مردم)
5- ريشه‌ى ضلالت‌ها، اعتماد به حدس وگمان است. «يُضِلُّوكَ- إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ»
6- اكثريّتى كه به جاى حقّ، در پى حدس و هوس باشند، قابل پيروى نيستند. إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ ... يُضِلُّوكَ ... يَخْرُصُونَ
7- در انتخاب راه، دليل وبرهان لازم است، نه حدس وگمان. إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَ ... يَخْرُصُونَ
«1». تفسير نمونه.
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
- پرش به بالا ↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 4، ص 421.
- پرش به بالا ↑ تفسیر كشف الاسرار.
- پرش به بالا ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 347.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.
