مرآة العقول فی شرح اخبار آل الرسول (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱۱: سطر ۱۱:
 
|زبان= عربی  
 
|زبان= عربی  
  
|تعداد جلد= 26
+
|تعداد جلد= ۲۶
  
 
|عنوان افزوده1= مصحح
 
|عنوان افزوده1= مصحح
سطر ۲۴: سطر ۲۴:
  
 
}}
 
}}
[[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] در این کتاب شرح كاملى از حدود شانزده هزار روايت [[الکافی (کتاب)|الكافى]] را ارائه داده است.
+
کتاب '''«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»''' تألیف [[علامه مجلسى|علامه مجلسی]] (م، ۱۱۱۰ ق) است، که در آن شرح کاملى از حدود شانزده هزار [[حدیث]] کتاب «[[الکافی (کتاب)|الکافى]]» (اثر [[شیخ کلینی]]) را ارائه داده است.
  
 
==مؤلف==
 
==مؤلف==
محمدباقر بن محمدتقى بن مقصودعلى مجلسى (1037/1038- 1110-1111 ق)، مشهور به علامه مجلسى و مجلسى ثانى، فقیه، محدث، متکلم و شاعر متخلص به مشتاق، شیخ‎الاسلام اصفهان و از دانشمندان بزرگ اواخر حکومت صفوی است. پدر او مولی محمدتقی (مجلسی بزرگ) یکی از مفاخر و بزرگان و اعلام شیعه بود. کتاب بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار( ع) او، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، حلية المتقين و زاد المعاد را می توان نام برد. از جمله اساتید ایشان، محمدتقی مجلسی ، ملا صالح مازندرانی،  فیض کاشانی ، سید علی خان مدنی ، ملا خلیل قزوینی ذکر شده است.
+
[[علامه مجلسى|علامه محمدباقر مجلسى]] (۱۰۳۷-۱۱۱۰ ق) فرزند [[محمدتقی مجلسی]]، [[فقیه]]، [[محدث]] و متکلم، [[شیخ‎ الاسلام]] [[اصفهان]] و از دانشمندان بزرگ [[شیعه]] در اواخر حکومت [[صفویه|صفوی]] است.  
  
==معرفی اجمالی کتاب==
+
از جمله اساتید علامه مجلسی، بزرگانی چون [[ملا صالح مازندرانی]]، [[فیض کاشانی]] و [[ملا خلیل قزوینی]] می باشند؛ و از شاگردان ایشان می توان به [[سید نعمت الله جزائری|سید نعمت الله جزایری]] و میر محمدصالح خاتون آبادی اشاره کرد. او با پشتکار فراوان و حوصله پرتوانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، خدمت سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران نمود.
  
«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح علامه مجلسی بر کتاب [[الکافی (کتاب)|کافی]] (اثر [[شیخ کلینی]]) است. او در این کتاب، پس از بحث درباره [[سند حدیث]] و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای حدیث می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.
+
کتاب [[بحارالأنوار (کتاب)|بحار الأنوار]] علامه مجلسى، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، مِرآةُ العُقول، [[حلیة المتقین]]، [[حیاة القلوب (کتاب)|حیاة القلوب]]، [[جلاءالعیون (کتاب)|جلاءالعیون]] و [[زاد المعاد (کتاب)|زاد المعاد]] را می توان نام برد.
  
مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در درازنای زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.
+
علامه مجلسی در ۲۷ ماه مبارک [[رمضان]] سال ۱۱۱۰ هـ.ق در اصفهان به جهان باقی شتافت. آرامگاه او در کنار [[مسجد جامع اصفهان]] واقع است.
  
«مرآة العقول» جزو كاملترين شروح كافى است. اين كتاب به زبان عربى و شامل اصول و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احاديث [[عصمت|معصومين]] علیهم السلام، مضامين عالى و نكات برجسته شروح معروف ديگر از جمله شرح [[ملاصدرا|ملاصدراى شيرازى]] و [[فیض کاشانی|ملامحسن فيض كاشانى]] را در آن آورده و بر اهميت و ارزش كارش افزوده است. در احاديث بيشتر نظرهاى فقها و محدثين بيان شده است و اقوال و وجوهى كه وى در احاديث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد.
+
==معرفی کتاب==
  
روش [[علامه مجلسی]] در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:
+
«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح [[علامه مجلسی]] بر کتاب «[[الکافی (کتاب)|الکافی]]» تألیف [[شیخ کلینی]] است. او در این کتاب، پس از بحث درباره [[سند حدیث]] و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای [[حدیث]] می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.
  
#استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
+
مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در طول زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان، او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.
#معرفی میزان اعتبار روایات
 
#اهتمام به آراء و دیدگاه‌های صاحب‌نظران
 
#اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات
 
  
==وضعیت نشر==
+
«مرآة العقول» جزو کاملترین شروح «کافى» است. این کتاب به زبان عربى و شامل [[اصول کافی|اصول]] و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احادیث [[عصمت|معصومین]] علیهم السلام، مضامین عالى و نکات برجسته شروح معروف دیگر از جمله شرح [[ملاصدرا|ملاصدراى شیرازى]] و [[فیض کاشانی|ملامحسن فیض کاشانى]] را در آن آورده و بر اهمیت و ارزش کارش افزوده است.
  
در كتابخانه مركزى [[آستان قدس رضوی|آستان قدس رضوى]] چهارده نسخه خطى از كتاب مرآة العقول وجود دارد. يك نسخه خطى در كتابخانه [[مسجد جامع گوهرشاد]] وابسته به كتابخانه آستان قدس رضوى و سه نسخه خطى در كتابخانه وزيرى يزد وابسته به كتابخانه آستان قدس رضوى.
+
در شرح احادیث، بیشتر نظرهاى فقها و محدثین بیان شده است و اقوال و وجوهى که وى در احادیث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد. علامه مجلسی در ذیل هر روایت در ابتدا میزان اعتبار سند آن را مورد توجه قرار داده و سپس محتواى آن را شرح مى ‏دهد. روش ایشان در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:
  
مرآة العقول اولين بار در سال 1317 ق در تهران در چهار جلد به صورت سنگى به چاپ رسيد.
+
*استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
 +
*معرفی میزان اعتبار روایات
 +
*اهتمام به آراء و دیدگاه‌های صاحب‌نظران
 +
*اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات.
  
چاپ حروفى مرآة العقول با مقدمه علامه مرتضى عسكرى و تنظيم مقابله و تصحيح سيد هاشم رسولى محلاتى در 28 جلد در تهران به وسيله دارالكتب الاسلامية انجام شد. در سال 1399 ق مطبعة الحيدرى [[نجف]] آن را تجديد چاپ نمود.
+
==منابع==
  
در سال 1363 ش چاپ دوم اين اثر به وسيله ناشر ايرانى وارد بازار شد. در سال 1363 ش، اين اثر با تصحيح محسن الحسينى الامينى به وسيله دارالكتاب الاسلامية تهران در نوزده جلد به چاپ رسيد.
+
* [http://rasekhoon.net/article/show-108357.aspx "كتاب شناسى توصيفى شروح الكافى"، رسول سعیدی‌زاده، پایگاه راسخون].
 +
* [[نرم افزار مجموعه آثار مجلسیین]]، مركز تحقيقات كامپيوترى علوم اسلامى‏ نور.
  
==متن کتاب==
 
[http://lib.ahlolbait.com/parvan/resource/74966/ مرآة العقول فى شرح أخبار آل الرسول]
 
 
==منبع==
 
[http://rasekhoon.net/article/show-108357.aspx رسول سعیدی زاده، كتاب شناسى توصيفى شروح الكافى، پایگاه راسخون]، (30 اردیبهشت).
 
 
<br />
 
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
[[رده:منابع حدیثی]]
 
[[رده:آثار محمدباقر مجلسی]]
 
[[رده:آثار محمدباقر مجلسی]]
 
{{حدیث}}
 
{{حدیث}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ فوریهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۵۵

مرآة العقول.jpg
نویسنده محمدباقر مجلسی
موضوع احادیث شیعه
زبان عربی
تعداد جلد ۲۶
مصحح هاشم رسولی

مرآة العقول

کتاب «مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول» تألیف علامه مجلسی (م، ۱۱۱۰ ق) است، که در آن شرح کاملى از حدود شانزده هزار حدیث کتاب «الکافى» (اثر شیخ کلینی) را ارائه داده است.

مؤلف

علامه محمدباقر مجلسى (۱۰۳۷-۱۱۱۰ ق) فرزند محمدتقی مجلسی، فقیه، محدث و متکلم، شیخ‎ الاسلام اصفهان و از دانشمندان بزرگ شیعه در اواخر حکومت صفوی است.

از جمله اساتید علامه مجلسی، بزرگانی چون ملا صالح مازندرانی، فیض کاشانی و ملا خلیل قزوینی می باشند؛ و از شاگردان ایشان می توان به سید نعمت الله جزایری و میر محمدصالح خاتون آبادی اشاره کرد. او با پشتکار فراوان و حوصله پرتوانش توفیق یافت از راه تألیف و تصنیف کتابها و تدریس علوم و فنون اسلامی و تعلیم و تربیت شاگردان بسیار و اداره امور دینی شیعیان عصر خویش، خدمت سازنده ای به مردم مسلمان و شیعه ایران نمود.

کتاب بحار الأنوار علامه مجلسى، گسترده‌ترین کتاب حدیثی شیعه است که در طول چهل سال تدوین شده است. از دیگر آثار ایشان، مِرآةُ العُقول، حلیة المتقین، حیاة القلوب، جلاءالعیون و زاد المعاد را می توان نام برد.

علامه مجلسی در ۲۷ ماه مبارک رمضان سال ۱۱۱۰ هـ.ق در اصفهان به جهان باقی شتافت. آرامگاه او در کنار مسجد جامع اصفهان واقع است.

معرفی کتاب

«مِرآةُ العُقول فى شرحِ أخبار آلِ الرَسول»، شرح علامه مجلسی بر کتاب «الکافی» تألیف شیخ کلینی است. او در این کتاب، پس از بحث درباره سند حدیث و رده‌بندی آن بر اساس تقسیم‌بندی متأخران، به شرح معنای حدیث می‌پردازد و نکات دقیق آن را باز می‌گوید.

مجلسی در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که در طول زمان به مناسبت مذاکرات علمی با شاگردان و طالبان علوم دینی، حواشی فراوانی بر کتاب‌های حدیثی نگاشته‌است. نگرانی نسبت به از بین رفتن یا فراموش شدن آنها در اثر گذر زمان، او را واداشته که این یادداشت‌ها را جمع آوری کند.

«مرآة العقول» جزو کاملترین شروح «کافى» است. این کتاب به زبان عربى و شامل اصول و فروع کافی مى باشد. مؤلف علاوه بر احاطه و تسلط بر اخبار و احادیث معصومین علیهم السلام، مضامین عالى و نکات برجسته شروح معروف دیگر از جمله شرح ملاصدراى شیرازى و ملامحسن فیض کاشانى را در آن آورده و بر اهمیت و ارزش کارش افزوده است.

در شرح احادیث، بیشتر نظرهاى فقها و محدثین بیان شده است و اقوال و وجوهى که وى در احادیث مى آورد، تنها به شرح او اختصاص دارد. علامه مجلسی در ذیل هر روایت در ابتدا میزان اعتبار سند آن را مورد توجه قرار داده و سپس محتواى آن را شرح مى ‏دهد. روش ایشان در شرح روایات را می توان در محورهای ذیل خلاصه کرد:

  • استفاده از روش غیرمزجی در شرح روایات
  • معرفی میزان اعتبار روایات
  • اهتمام به آراء و دیدگاه‌های صاحب‌نظران
  • اهتمام به مفاهیم واژه‌های روایات.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه