آیه میثاق: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ آيه ميثاق را به آیه میثاق منتقل کرد)
 
سطر ۱: سطر ۱:
آیه 172 [[سوره اعراف]]/7 خبر مى‌دهد كه خداوند، در «عالم ذر» از بنى ‌آدم بر ربوبیت خویش «میثاق» (پیمان) گرفته است؛ از همین رو به این آیه، «آیه میثاق»<ref>نهج الحق، ص‌191؛ الذریعه، ج‌8‌، ص‌83‌.</ref> گفته‌اند:
+
آیه 172 [[سوره اعراف]] خبر مى‌دهد كه [[خداوند]] در «عالم ذَر» از بنى‌آدم بر ربوبیت خویش «میثاق» (پیمان) گرفته است؛ از همین رو به آن «آیه میثاق»<ref>نهج الحق، علامه حلی، ص‌191؛ الذریعه الی اصول الشریعه، ج‌8‌، ص‌83‌.</ref> گفته‌اند:
  
{{قرآن در قاب|«وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِي آدَمَ مِن ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنفُسِهِمْ أَلَسْتَ بِرَبِّكُمْ قَالُواْ بَلَى شَهِدْنَا أَن تَقُولُواْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَذَا غَافِلِينَ»|سوره=7|آیه=172|ترجمه=و پروردگار تو از پشت بنی آدم فرزندانشان را بیرون آورد و آنان را برخودشان گواه گرفت و پرسید: آیا من پروردگارتان نیستم؟ گفتند: آری،گواهی می دهیم تا در روز قیامت نگویید که ما از آن بی خبر بودیم}}
+
{{قرآن در قاب|«وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ»|سوره=7|آیه=172|ترجمه=و [به یاد آر] هنگامی را که پروردگارت از صلب بنی آدم نسلشان را پدید آورد، و آنان را [در ارتباط با پروردگاریش] بر خودشان گواه گرفت [و فرمود:] آیا من پروردگار شما نیستم؟ [انسان ها با توجه به وابستگی وجودشان و وجود همه موجودات به پروردگاری و ربوبیّت حق] گفتند: آری، گواهی دادیم. [پس اقرار به پروردگاری خود را در این دنیا از شما گرفتیم] تا روز قیامت نگویید: ما از این [حقیقت آشکار و روشن] بی خبر بودیم.}}
  
در چگونگى پیمان گرفتن در «عالم ذر» كه به آن پیمانِ أَلَستْ نیز مى‌گویند، و ‌این كه به صورت تكوینى یا تشریعى بوده است و فرزندان آدم چگونه به این پیمان پاسخ گفته‌اند، بحث‌هاى فراوانى مطرح است.
+
«ذُرِّيَّةٌ»، يا از «ذَر»، به معناى ذرّات بسيار كوچك غبار (يا مورچه‌هاى ريز) است، كه مراد از آن در اينجا، اجزاى نطفه‌ى انسان و يا فرزندان كوچك و كم‌سن و سال مى‌باشد، يا از ريشه‌ى «ذَرو»، به معناى پراكنده ساختن و يا از «ذَرَأَ»، به معناى آفريدن است.<ref>تفسير نمونه.</ref> امّا اغلب به فرزندان گفته مى‌شود.
 +
 
 +
در چگونگى پیمان گرفتن در «عالم ذر» كه به آن «پیمانِ أَلَستْ» نیز مى‌گویند، و ‌این كه به صورت تكوینى یا تشریعى بوده است و فرزندان [[حضرت آدم علیه السلام|حضرت آدم]] چگونه به این پیمان پاسخ گفته‌اند، بحث‌هاى فراوانى مطرح است كه مشهورترين آنها دو قول است؛
 +
 
 +
* الف: طبق روايات، پس از خلقت حضرت آدم، همه فرزندان او تا پايان دنيا به صورت ذرّات ريز و پراكنده، همچون مورچگان از پشت او بيرون آمده، مورد خطاب و سؤال الهى قرار گرفتند و به [[قدرت الهى]] به ربوبيّت [[خدا]] اعتراف كردند. سپس همه به صلب و گل آدم برگشتند تا به تدريج و به طور طبيعى به اين جهان بيايند. اين عالم را «عالم ذرّ» و آن پيمان را «پيمان ألَست» مى‌گويند.<ref>الكافى، ج 2، ص 13.</ref> [[امام صادق]] عليه السلام فرمود: بعضى از ذريّه‌ى آدم در عالم ذرّ به زبان اقرار كردند، ولى [[ايمان]] قلبى نداشتند.<ref>تفسير نورالثقلين.</ref>
 +
* ب: مراد از عالم ذرّ، همان پيمان [[فطرت]] و تكوين مى‌باشد. يعنى هنگام خروج فرزندان آدم از صلب پدران به رحم مادران كه ذرّاتى بيش نيستند، خداوند فطرت [[توحيد|توحيدى]] و حقّ‌جويى را در سرشت آنها مى‌نهد و اين سرّ الهى به صورت يك حسّ درونى در نهاد و فطرت همه، به وديعت نهاده مى‌شود. همچنين در [[عقل]] و خردشان، خداباورى به صورت يك حقيقت خود آگاه نقش مى‌بندد. و لذا فطرت و خرد بشرى، بر ربوبيّت خداوند گواهى مى‌دهد. در روايتی كه از امام صادق عليه السلام درباره‌ى فطرت سؤال شده است، ایشان فطرت را همان عالم ذرّ دانسته‌اند.<ref>تفسير البرهان؛ تفسیر نورالثقلين؛ پيام قرآن، ج 3، ص 117.</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
<references/>
+
<references />
  
 
==منابع==
 
==منابع==
* علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص402-403.
 
  
==پیوند==
+
*[[دائرة المعارف قرآن کریم]]، علی خراسانی، ج1، ص402-403.
برای مشاهد ه ترجمه ها و تفاسیر این آیه به صفحه '''[[آیه 172 سوره اعراف]]''' مراجعه شود.
+
*[[تفسیر نور]]، محسن قرائتی، ج3، ص216.
 +
 
 +
==پیوندها==
  
 +
* [[آیه 172 سوره اعراف|ترجمه و تفسیر آیه 172 سوره اعراف]]
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
  
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیه‌های با عناوین خاص]]
 
[[رده:آیات سوره اعراف]]
 
[[رده:آیات سوره اعراف]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۳۴

آیه 172 سوره اعراف خبر مى‌دهد كه خداوند در «عالم ذَر» از بنى‌آدم بر ربوبیت خویش «میثاق» (پیمان) گرفته است؛ از همین رو به آن «آیه میثاق»[۱] گفته‌اند:

مشاهده آیه در سوره

«وَإِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَنِي آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَأَشْهَدَهُمْ عَلَىٰ أَنْفُسِهِمْ أَلَسْتُ بِرَبِّكُمْ ۖ قَالُوا بَلَىٰ ۛ شَهِدْنَا ۛ أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هَٰذَا غَافِلِينَ»

و [به یاد آر] هنگامی را که پروردگارت از صلب بنی آدم نسلشان را پدید آورد، و آنان را [در ارتباط با پروردگاریش] بر خودشان گواه گرفت [و فرمود:] آیا من پروردگار شما نیستم؟ [انسان ها با توجه به وابستگی وجودشان و وجود همه موجودات به پروردگاری و ربوبیّت حق] گفتند: آری، گواهی دادیم. [پس اقرار به پروردگاری خود را در این دنیا از شما گرفتیم] تا روز قیامت نگویید: ما از این [حقیقت آشکار و روشن] بی خبر بودیم.

مشاهده آیه در سوره


«ذُرِّيَّةٌ»، يا از «ذَر»، به معناى ذرّات بسيار كوچك غبار (يا مورچه‌هاى ريز) است، كه مراد از آن در اينجا، اجزاى نطفه‌ى انسان و يا فرزندان كوچك و كم‌سن و سال مى‌باشد، يا از ريشه‌ى «ذَرو»، به معناى پراكنده ساختن و يا از «ذَرَأَ»، به معناى آفريدن است.[۲] امّا اغلب به فرزندان گفته مى‌شود.

در چگونگى پیمان گرفتن در «عالم ذر» كه به آن «پیمانِ أَلَستْ» نیز مى‌گویند، و ‌این كه به صورت تكوینى یا تشریعى بوده است و فرزندان حضرت آدم چگونه به این پیمان پاسخ گفته‌اند، بحث‌هاى فراوانى مطرح است كه مشهورترين آنها دو قول است؛

  • الف: طبق روايات، پس از خلقت حضرت آدم، همه فرزندان او تا پايان دنيا به صورت ذرّات ريز و پراكنده، همچون مورچگان از پشت او بيرون آمده، مورد خطاب و سؤال الهى قرار گرفتند و به قدرت الهى به ربوبيّت خدا اعتراف كردند. سپس همه به صلب و گل آدم برگشتند تا به تدريج و به طور طبيعى به اين جهان بيايند. اين عالم را «عالم ذرّ» و آن پيمان را «پيمان ألَست» مى‌گويند.[۳] امام صادق عليه السلام فرمود: بعضى از ذريّه‌ى آدم در عالم ذرّ به زبان اقرار كردند، ولى ايمان قلبى نداشتند.[۴]
  • ب: مراد از عالم ذرّ، همان پيمان فطرت و تكوين مى‌باشد. يعنى هنگام خروج فرزندان آدم از صلب پدران به رحم مادران كه ذرّاتى بيش نيستند، خداوند فطرت توحيدى و حقّ‌جويى را در سرشت آنها مى‌نهد و اين سرّ الهى به صورت يك حسّ درونى در نهاد و فطرت همه، به وديعت نهاده مى‌شود. همچنين در عقل و خردشان، خداباورى به صورت يك حقيقت خود آگاه نقش مى‌بندد. و لذا فطرت و خرد بشرى، بر ربوبيّت خداوند گواهى مى‌دهد. در روايتی كه از امام صادق عليه السلام درباره‌ى فطرت سؤال شده است، ایشان فطرت را همان عالم ذرّ دانسته‌اند.[۵]

پانویس

  1. نهج الحق، علامه حلی، ص‌191؛ الذریعه الی اصول الشریعه، ج‌8‌، ص‌83‌.
  2. تفسير نمونه.
  3. الكافى، ج 2، ص 13.
  4. تفسير نورالثقلين.
  5. تفسير البرهان؛ تفسیر نورالثقلين؛ پيام قرآن، ج 3، ص 117.

منابع

پیوندها

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن