سید حسین خادمی: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
سطر ۱۱: | سطر ۱۱: | ||
}} | }} | ||
− | آیتالله سید حسین خادمی اصفهانی | + | آیتالله سید حسین خادمی اصفهانی وی از مبارزین انقلابی و هشت سال دفاع مقدس بود. |
− | ==ولادت == | + | |
+ | ==ولادت و خاندان== | ||
سید حسین خادمی در سوم [[شعبان]] سال 1319 هـ.ق در شهر [[اصفهان]] و در خاندان علم و [[تقوا]] چشم به جهان گشود. او در حدود پنج سالگی، پدرش را از دست داد. پدرش ابو جعفر (خادم الشریعه) و جدّش [[سید صدرالدین عاملی|سید صدرالدین موسوی عاملی]] از عالمان و [[سادات]] خاندان صدر و مادرش نیز از همین خاندان بود. | سید حسین خادمی در سوم [[شعبان]] سال 1319 هـ.ق در شهر [[اصفهان]] و در خاندان علم و [[تقوا]] چشم به جهان گشود. او در حدود پنج سالگی، پدرش را از دست داد. پدرش ابو جعفر (خادم الشریعه) و جدّش [[سید صدرالدین عاملی|سید صدرالدین موسوی عاملی]] از عالمان و [[سادات]] خاندان صدر و مادرش نیز از همین خاندان بود. | ||
سطر ۲۷: | سطر ۲۸: | ||
تلاش فوقالعاده و استعداد سرشار وی در اندك زمانی، استادان وی را بر آن داشت كه تا قوه استنباط و [[اجتهاد]] وی را گواهی كنند و به او [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] روایت دهند.<ref> آیات عظام میرزا محمدحسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، اصطهبانی، آقا ضیاءالدین عراقی و محمدكاظم شیرازی.</ref> | تلاش فوقالعاده و استعداد سرشار وی در اندك زمانی، استادان وی را بر آن داشت كه تا قوه استنباط و [[اجتهاد]] وی را گواهی كنند و به او [[اجازه (علم الحدیث)|اجازه]] روایت دهند.<ref> آیات عظام میرزا محمدحسین نائینی، سید ابوالحسن اصفهانی، اصطهبانی، آقا ضیاءالدین عراقی و محمدكاظم شیرازی.</ref> | ||
− | وی در خلال | + | وی در خلال تحصیل، با آیات عظام: [[سید محمدهادی میلانی|میلانی]]، [[علامه طباطبایی]]، [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|خوئی]]، شیخ محمدعلی كاظمی خراسانی و [[سید عبدالحسین طیب]] هم مباحثه بود. |
− | == تدریس == | + | ==تدریس== |
دغدغه تعطیل شدن [[حوزه علميه|حوزه علمیه]] بزرگ و كهن [[اصفهان]] توسط رضاخان و تلاش نظام ستمشاهی در زدودن [[دین]] و آثار دینی در این شهر مذهبی، وی را بر آن داشت تا به اصفهان بازگردد و اندوختههای علمی و معنوی خود را در اختیار اشخاصی قرار دهد كه از هر سو در تهاجم التقاط و ابتذال بودند. دعوت علمای اصفهان از ایشان برای بازگشت به اصفهان بیتأثیر نبود. | دغدغه تعطیل شدن [[حوزه علميه|حوزه علمیه]] بزرگ و كهن [[اصفهان]] توسط رضاخان و تلاش نظام ستمشاهی در زدودن [[دین]] و آثار دینی در این شهر مذهبی، وی را بر آن داشت تا به اصفهان بازگردد و اندوختههای علمی و معنوی خود را در اختیار اشخاصی قرار دهد كه از هر سو در تهاجم التقاط و ابتذال بودند. دعوت علمای اصفهان از ایشان برای بازگشت به اصفهان بیتأثیر نبود. | ||
سطر ۴۵: | سطر ۴۶: | ||
#رسالهای در عموم شمول حق الارث زوجه به غیرمنقول | #رسالهای در عموم شمول حق الارث زوجه به غیرمنقول | ||
#حواشی به كتب اصول | #حواشی به كتب اصول | ||
− | #رهبر سعادت یا عظمت دین محمد صلی الله علیه و آله كه در دو جلد به زبان فارسی چاپ شده است. | + | #سؤال و جواب پیر و بُرنا |
+ | #رهبر سعادت یا عظمت دین محمد (صلی الله علیه و آله)؛ كه در دو جلد به زبان فارسی چاپ شده است. | ||
==فعالیتهای سیاسی== | ==فعالیتهای سیاسی== | ||
− | ''' | + | '''1. دوره سلطنت رضا پهلوی:''' |
− | آیت الله خادمی در مقطعی از تاریخ به اصفهان بازگشت كه استبداد رضاخانی با همه توان خود، كمر به دین زدایی و دین ستیزی بسته و با بستن درب حوزهها و گشودن مراكز | + | آیت الله خادمی در مقطعی از تاریخ به [[اصفهان]] بازگشت كه استبداد رضاخانی با همه توان خود، كمر به [[دین]] زدایی و دین ستیزی بسته و با بستن درب حوزهها و گشودن مراكز [[فساد]]، مؤمنین را در موضعی انفعالی قرار داده بود. ایشان در این برهه، در مقابل اقدامات رضاخان قد برافراشت و به تغییر لباس و متحدالشكل كردن لباس مردان، كشف [[حجاب]] بانوان و جلوگیری از برگزاری مراسم عزاداری حضرت [[سیدالشهداء]] علیه السلام اعتراض نمود. این اعتراضات باعث شد تا مأمورن حكومت رضاخانی مدتی منزل او را تحت نظر قرار دادند به طوری كه خروج وی از خانه ممكن نبود. در آن ایام كه روحانیون فقط با شرایط و قوانین رضاخانی میتوانستند از لباس روحانیت استفاده كنند، «آقا حسین خادمی نیز در اصفهان از كسانی بود كه در سال 1345 هـ.ق از علمای [[نجف]] اجازه [[اجتهاد]] داشت، ولی حكومت از دادن جواز استفاده از لباس روحانیت به ایشان خودداری كرد».<ref> اسناد سازمان ملی اسناد ایران، اسناد كامپیوتری، 3003/ 10 پاكت 3342.</ref> |
− | عشق به حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام و زنده نگهداشتن شعائر [[محرم]] و [[عاشورا]] آیت الله خادمی را بر آن داشت تا در آن دوران خفقان و سخت رضاخانی، نیمههای شب عدهای از خواص را به منزل دعوت كند و به عزاداری حضرت سیدالشهداء علیه السلام بپردازند. | + | عشق به حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام و زنده نگهداشتن شعائر [[ماه محرم|محرم]] و [[عاشورا]]، آیت الله خادمی را بر آن داشت تا در آن دوران خفقان و سخت رضاخانی، نیمههای شب عدهای از خواص را به منزل دعوت كند و به عزاداری حضرت سیدالشهداء علیه السلام بپردازند. |
− | ''' | + | '''2. دوره سلطنت محمدرضا پهلوی:''' |
− | از | + | از آنجا كه اندیشه سیاسی آیت الله خادمی از [[فقه]] و دیانت برخاسته بود، دخالت در امور اجتماعی و سیاسی مردم را وظیفه خود تلقی مینمود و بدان عمل میكرد و به همین جهت، مبارزه با هجوم گسترده فرهنگی، سیاسی و اجتماعی رژیم پهلوی را در سرلوحه كار خود قرار داد و با فعال كردن «هیأت علمیه اصفهان»، زمینههای مبارزه را فراهم آورد و با جلسات مستمر این هیأت در منزل خود یا سایر علما، هماهنگی مناسب را در بین آنان به وجود آورد و جبههای گسترده با حضور نظام [[طاغوت]] ایجاد و همه را وارد این صحنه نمود. |
− | آیت الله خادمی با [[آیت الله سید ابوالقاسم كاشانی|آیت الله كاشانی]] در جریان نهضت ملی شدن همكاری داشت. پس از كودتای 28 مرداد 1332، با آن كه فضای خفقان بر جامعه حاكم بود، آیت الله خادمی با فدائیان اسلام ارتباط برقرار ساخت و در جهت اهداف آنان، گامهای مثبتی برداشت. [[شهید نواب صفوی|نواب صفوی]] و | + | آیت الله خادمی با [[آیت الله سید ابوالقاسم كاشانی|آیت الله كاشانی]] در جریان نهضت ملی شدن نفت همكاری داشت. پس از كودتای 28 مرداد 1332، با آن كه فضای خفقان بر جامعه حاكم بود، آیت الله خادمی با فدائیان اسلام ارتباط برقرار ساخت و در جهت اهداف آنان، گامهای مثبتی برداشت. [[شهید نواب صفوی|نواب صفوی]] و یارانش در سفری كه به اصفهان داشتند به دیدار آیت الله خادمی رفتند و با او گفتگو كردند. |
− | + | [[ساواک]] همواره در پی بدست آوردن اطلاعات از فعالیتهای سیاسی آیت الله خادمی بود. آیت الله خادمی با آغاز نهضت [[امام خمینی]] در سال 1342، به مخالفت با انجمنهای ایالتی و ولایتی برخاست. شروع قیام در سال 1342 و همزمان شدن آن با ایام عزاداری سالار شهیدان، موجب گشت تا آیت الله خادمی این مراسم را مبدل به یك راهپیمایی باشكوه در جهت حمایت از قیام حضرت امام نمایند. | |
− | با شروع نهضت، آیت الله خادمی گمشده خود را در وجود یار دیرینهاش، امام خمینی یافت و با تلاشهای مستمر خویش، هرگونه اقدام و حركت امام را مورد تأیید و حمایت قرار داد و با صدور اعلامیه، مدارس علمیه اصفهان، بازار، | + | با شروع نهضت، آیت الله خادمی گمشده خود را در وجود یار دیرینهاش، امام خمینی یافت و با تلاشهای مستمر خویش، هرگونه اقدام و حركت امام را مورد تأیید و حمایت قرار داد و با صدور اعلامیه، مدارس علمیه اصفهان، بازار، [[نماز جماعت]] و... را به عنوان اعتراض تعطیل مینمود. وی در آن دوران كه حتی یاد نام امام خمینی جرم محسوب میشد، در منابر و محافل از امام یاد مینمود. |
− | با اوج گیری مبارزات در سال 1342 عدهای از مبارزین اصفهان با نظارت ایشان چند دستگاه تكثیر تهیه كرده و اعلامیههای حضرت امام و سایر علما را با نامهای مختلف چاپ میكردند و در سطح وسیعی از [[تهران]]، [[اصفهان]] و سایر شهرستانها پخش میكردند | + | با اوج گیری مبارزات در سال 1342 عدهای از مبارزین اصفهان با نظارت ایشان چند دستگاه تكثیر تهیه كرده و اعلامیههای حضرت امام و سایر علما را با نامهای مختلف چاپ میكردند و در سطح وسیعی از [[تهران]]، [[اصفهان]] و سایر شهرستانها پخش میكردند. |
با شروع انقلاب اسلامی در سال 1357 و بالا گرفتن آن، آیت الله خادمی برای آن كه نهضت از مسیر اصیل خود منحرف نشود و مجالس، راهپیماییها و تظاهرات دربرگیرنده اهداف حضرت امام باشد، با همفكری یارانش، به سازماندهی آن پرداخت و تمامی مراحل را تحت نظر گرفت و در بسیاری از آن ها شركت جست. نقش محوری آیت الله خادمی در این مقطع حساس، آن جا خود را مینمایاند كه تحصن 15 روزه مادران و خواهران زندانیان سیاسی در منزل ایشان و با محاصره نیروهای امنیتی شكل گرفت. | با شروع انقلاب اسلامی در سال 1357 و بالا گرفتن آن، آیت الله خادمی برای آن كه نهضت از مسیر اصیل خود منحرف نشود و مجالس، راهپیماییها و تظاهرات دربرگیرنده اهداف حضرت امام باشد، با همفكری یارانش، به سازماندهی آن پرداخت و تمامی مراحل را تحت نظر گرفت و در بسیاری از آن ها شركت جست. نقش محوری آیت الله خادمی در این مقطع حساس، آن جا خود را مینمایاند كه تحصن 15 روزه مادران و خواهران زندانیان سیاسی در منزل ایشان و با محاصره نیروهای امنیتی شكل گرفت. | ||
− | ''' | + | '''3. بعد از انقلاب:''' |
+ | |||
+ | پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ آیتالله خادمی با وجود کهولت سن، همچنان در صحنه باقی ماند. نظارت بر کار کمیتهی انقلاب اصفهان از جمله مسئولیتهای او در این زمینه است. نمایندگی مردم اصفهان در خبرگان قانون اساسی و سپس خبرگان رهبری از فعالیتهای وی بعد از پیروزی انقلاب بود. | ||
+ | |||
+ | با شروع جنگ تحمیلى، وى پشتیبانى در خور تحسین از جبهه ها نمود، به گونه اى که تلاش ها و کوشش هاى بسیار او در تاریخ انقلاب و دفاع مقدس براى همیشه در حافظه تاریخ ثبت گردیده است. | ||
+ | |||
+ | == خدمات فرهنگى و عمرانى == | ||
+ | الف ـ مؤسّسه احمدیه آیة الله خادمى (رحمه الله) در راستاى تعلیم و تربیت اسلامى نسل آینده و تقابل با سیاست هاى غرب گرایانه رژیم پهلوى، مؤسّسه احمدیه را ـ که از دبستان (روزانه و شبانه)، کتابخانه و سالن سخنرانى تشکیل شده بود ـ بنیان نهاد و به مناسبت هاى مختلف از اندیشمندانى همچون علاّمه محمّد تقى جعفرى، استاد شهید مرتضى مطهرى، شهید دکتر مفتح وعلامه امینى دعوت مى کرد تا شیفتگان علم و فضیلت از سخنان آنان بهره مند شوند. این مؤسسه با پوشش کارهاى فرهنگى، به امور سیاسى همگام با نهضت روحانیت مى پرداخت. به همین دلیل، رژیم همواره تلاش مى کرد به هر نحو ممکن، بر آن تسلط یابد لیکن حمایت هاى قاطعانه آیة الله خادمى باعث عقب نشینى دستگاه مى گردید و در نهایت، در نوک حمله اتهام هاى ناروا و ناجوانمردانه ساخته و پرداخته ساواک قرار مى گرفت که این جو سازى ها هرگز مانع تربیت نسل جوان و انقلابى در این مؤسّسه نشد. | ||
+ | |||
+ | ب ـ تأسیس و بازسازى مساجد اصفهان | ||
+ | |||
+ | بازسازى مساجد اصفهان و مدرسه علمیه عرب ها که پس از رحلتش به نام مدرسه آیة الله خادمى(رحمه الله) نامگذارى شد و تأسیس چند مسجد از دیگر خدمات ارزنده آن بزرگوار است. | ||
+ | |||
+ | ج ـ کتابخانه | ||
+ | |||
+ | تاسیس کتابخانه هاى متعدد از دیگر فعالیت هاى فرهنگى آیة الله خادمى است. از آن میان مى توان به کتابخانه هاى مدرسه ملاعبدالله، مؤسسه احمدیه و مسجد حاج رسولیها اشاره نمود. | ||
+ | |||
+ | آیة الله خادمى قسمتى از در آمد خود را در راستاى به دست آوردن نسخ خطى بزرگان اختصاص داد. کتابخانه نفیس شخصى وى حدود 700 جلد کتاب خطى و کمیاب را در خود جاى داده است. | ||
− | + | د ـ کمک به آسیب دیدگان | |
− | + | جمع آورى کمک هاى مردمى و یارى رساندن به محرومان جامعه و ارسال کمک هاى مالى و معنوى براى مردم دیگر نقاط کشور و مسلمانان خارج از کشور، از دیگر فعالیت هاى این پیر فرزانه بوده است. | |
− | + | مردم مظلوم و جنگ زده لبنان به واسطه ارتباط نزدیکى که میان امام موسى صدر و آیة الله خادمى برقرار بود، پیوسته از کمک هاى ارسالى ایشان بهره مى بردند. | |
− | + | به دنبال زلزله طبس که در سال 1357هـ .ش. به وقوع پیوست، آیة الله خادمى مبادرت به جلب و ارسال کمک هاى فراوانى به این منطقه نمود. از دیگر فعالیت هاى اجتماعى و عام المنفعه این خادم دین و مردم را مى توان به تأسیس انجمن هاى خیریه و... در اصفهان اشاره نمود. | |
− | + | سخنرانی ها | |
− | + | فاصله سنى ایشان با جوانان هرگز موجب آن نگردید که بین او و قشر جوان مانعى ایجاد شود. در خصوص تربیت دینى و اخلاقى، با وجود مقام علمى رفیعى که داشت، در جلسات انجمن هاى اسلامى پزشکان، دانش آموزان و دانشجویان شرکت مى کرد و به سخنرانى مى پرداخت و با متانت، به پرسش هاى آنان پاسخ مى گفت. ذکر خاطره اى از آن مرحوم براى تبیین بیش تر مناسب مى نماید. | |
− | + | == از نگاه عالمان == | |
− | + | * آیة الله [[آقا ضیاءالدین عراقی|آقا ضیاءالدین عراقى]] در اجازه نامه [[اجتهاد]] به ایشان، از او چنین یاد مى کند: «جناب العالم العامل و الفاضل الکامل، عماد العلماء و سناد الاتقیاء، علم الاعلام و ملاذالانام الآغا میرزا محمّدحسین الموسوى الاصبهانى...». | |
+ | * آیة الله [[میرزا محمدحسین نائینی|شیخ محمدحسین غروى نائینى]] نیز در اجازه نامه خویش، به او مى نویسد: «فانّ جناب العالم الهمام العامل والفاضل، العلم العلّام، صاحب القوّه القویمة و السلیقة المستقیمة والنظر الثاقب والحدس الصائب الآغا حسین أدام الله تعالى إفضاله و کثّر فى العلماء العاملین أمثاله...». | ||
+ | * آیة الله [[سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن اصفهانى]] نیز در گواهى نامه خویش در مجتهد دانستن آیة الله خادمى مى نویسد: «السّیّد السّند والحبر المؤیّد، العالم العامل والفاضل الکامل، ثقة الاسلام، وَلدنا الاعزّ الآقا حسین الخادمى سلمه الله...». | ||
+ | * عالم بزرگوار، سید محمد صدر در نامه خود به آیة الله خادمى در نهایت تواضع به تقواى وى اشاره مى کند و مى نویسد: «سیّدى و شیخى و مولاىَ، کهف الورى و حصن التّقى، آیة الله خادمى دام ظله...». | ||
==ویژگیهای اخلاقی== | ==ویژگیهای اخلاقی== | ||
سطر ۱۰۶: | سطر ۱۲۸: | ||
*تلخيص از مجموعه گلشن ابرار، جلد 3، زندگی نامه "سید حسین خادمی" از مركز اسناد انقلاب اسلامي. | *تلخيص از مجموعه گلشن ابرار، جلد 3، زندگی نامه "سید حسین خادمی" از مركز اسناد انقلاب اسلامي. | ||
*رضا مختاری اصفهانی، سید حسین خادمی اصفهانی، [http://daneshnameh.irdc.ir/?p=2065 دانشنامه انقلاب اسلامی و تاریخ ایران]، بازیابی: 25 اسفند 1392. | *رضا مختاری اصفهانی، سید حسین خادمی اصفهانی، [http://daneshnameh.irdc.ir/?p=2065 دانشنامه انقلاب اسلامی و تاریخ ایران]، بازیابی: 25 اسفند 1392. | ||
+ | *سایت راسخون. | ||
==آرشیو عکس و تصویر== | ==آرشیو عکس و تصویر== |
نسخهٔ ۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۷:۳۶
نام کامل | حسین خادمی |
زادروز | 1270 شمسی |
زادگاه | اصفهان |
وفات | 1363 شمسی |
مدفن | حرم امام رضا علیه السلام - مشهد |
اساتید |
آیت الله نائینی، آیت الله ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و آیت الله بلاغی |
| |
آثار |
حواشی به كتب اصول، رهبر سعادت یا عظمت دین محمد صلی الله علیه و آله و کتب فقهی |
آیتالله سید حسین خادمی اصفهانی وی از مبارزین انقلابی و هشت سال دفاع مقدس بود.
محتویات
ولادت و خاندان
سید حسین خادمی در سوم شعبان سال 1319 هـ.ق در شهر اصفهان و در خاندان علم و تقوا چشم به جهان گشود. او در حدود پنج سالگی، پدرش را از دست داد. پدرش ابو جعفر (خادم الشریعه) و جدّش سید صدرالدین موسوی عاملی از عالمان و سادات خاندان صدر و مادرش نیز از همین خاندان بود.
تحصیلات و استادان
سید حسین خادمی پس از فراگیری خواندن و نوشتن، علوم حوزوی را نزد علمای بزرگ حوزه علمیه اصفهان، نظیر شیخ علی مدرس یزدی، آقا میرزا اردستانی، میرزا احمد مدرس اصفهانی و میر محمدصادق خاتونآبادی آغاز كرد و «رسائل» شیخ مرتضی انصاری را نزد آخوند، ملا عبدالكریم گزی و میر سید علی مجتهد نجفآبادی و «كفایه الاصول» آخوند خراسانی را نزد سید محمد نجفآبادی آموخت.
هجرت به نجف اشرف:
خادمی پس از مدتی به نجف هجرت کرد و در این دوره، ضمن صیقل دادن روح و روانش با زیارت امام علی علیه السلام و عرضه كردن خویش بر بزرگان عرفان و سیر و سلوك، در درس میرزا محمدحسین نائینی، آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی، شیخ محمد بلاغی و سید ابوتراب خوانساری شركت كرد.
تلاش فوقالعاده و استعداد سرشار وی در اندك زمانی، استادان وی را بر آن داشت كه تا قوه استنباط و اجتهاد وی را گواهی كنند و به او اجازه روایت دهند.[۱]
وی در خلال تحصیل، با آیات عظام: میلانی، علامه طباطبایی، خوئی، شیخ محمدعلی كاظمی خراسانی و سید عبدالحسین طیب هم مباحثه بود.
تدریس
دغدغه تعطیل شدن حوزه علمیه بزرگ و كهن اصفهان توسط رضاخان و تلاش نظام ستمشاهی در زدودن دین و آثار دینی در این شهر مذهبی، وی را بر آن داشت تا به اصفهان بازگردد و اندوختههای علمی و معنوی خود را در اختیار اشخاصی قرار دهد كه از هر سو در تهاجم التقاط و ابتذال بودند. دعوت علمای اصفهان از ایشان برای بازگشت به اصفهان بیتأثیر نبود.
آیت الله خادمی پس از ورود به اصفهان، در مدرسه صدر به درس و بحث پرداخت و حوزه علمیه اصفهان را كه به دست رضاخان از هم گسیخته شده بود، مجدداً احیا و تحكیم بخشید و با تلاش شبانهروزی خود آن را رونق و جهت داد.
آیت الله خادمی كه در فقه، اصول، رجال، تفسیر، معارف و علوم عقلی و نقلی، سرآمد استادان عصر خود در حوزه علمیه اصفهان بود، توانست در مدتی كوتاه، حال و هوایی دیگر بر حوزه درس اصفهان حاكم كند، به گونهای كه جلسات درس او به پرجمعیت ترین و پرمایهترین مجالس درس مبدل گردید. وی این روند تعلیم و تعلم را با وجود كهولت سن، تا آخر عمر پربركتش همچنان دنبال میكرد.
آثار و تألیفات
- رساله فی ارث الزوجه
- حواشٍ علی كتاب الطهاره والصلوه والزكوه من كتاب مصباح الفقیه للشیخ رضا الهمدانی
- تقریرات اصول از ابتدای مباحث الفاظ تا آخر معنای حرفی و از خاتمه برائت تا آخر تراجیح
- تقریرات فقه مرحوم نائینی در نماز و روزه
- رسالهای در لباس مشكوك تا قواطع نماز
- رسالهای در عموم شمول حق الارث زوجه به غیرمنقول
- حواشی به كتب اصول
- سؤال و جواب پیر و بُرنا
- رهبر سعادت یا عظمت دین محمد (صلی الله علیه و آله)؛ كه در دو جلد به زبان فارسی چاپ شده است.
فعالیتهای سیاسی
1. دوره سلطنت رضا پهلوی:
آیت الله خادمی در مقطعی از تاریخ به اصفهان بازگشت كه استبداد رضاخانی با همه توان خود، كمر به دین زدایی و دین ستیزی بسته و با بستن درب حوزهها و گشودن مراكز فساد، مؤمنین را در موضعی انفعالی قرار داده بود. ایشان در این برهه، در مقابل اقدامات رضاخان قد برافراشت و به تغییر لباس و متحدالشكل كردن لباس مردان، كشف حجاب بانوان و جلوگیری از برگزاری مراسم عزاداری حضرت سیدالشهداء علیه السلام اعتراض نمود. این اعتراضات باعث شد تا مأمورن حكومت رضاخانی مدتی منزل او را تحت نظر قرار دادند به طوری كه خروج وی از خانه ممكن نبود. در آن ایام كه روحانیون فقط با شرایط و قوانین رضاخانی میتوانستند از لباس روحانیت استفاده كنند، «آقا حسین خادمی نیز در اصفهان از كسانی بود كه در سال 1345 هـ.ق از علمای نجف اجازه اجتهاد داشت، ولی حكومت از دادن جواز استفاده از لباس روحانیت به ایشان خودداری كرد».[۲]
عشق به حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام و زنده نگهداشتن شعائر محرم و عاشورا، آیت الله خادمی را بر آن داشت تا در آن دوران خفقان و سخت رضاخانی، نیمههای شب عدهای از خواص را به منزل دعوت كند و به عزاداری حضرت سیدالشهداء علیه السلام بپردازند.
2. دوره سلطنت محمدرضا پهلوی:
از آنجا كه اندیشه سیاسی آیت الله خادمی از فقه و دیانت برخاسته بود، دخالت در امور اجتماعی و سیاسی مردم را وظیفه خود تلقی مینمود و بدان عمل میكرد و به همین جهت، مبارزه با هجوم گسترده فرهنگی، سیاسی و اجتماعی رژیم پهلوی را در سرلوحه كار خود قرار داد و با فعال كردن «هیأت علمیه اصفهان»، زمینههای مبارزه را فراهم آورد و با جلسات مستمر این هیأت در منزل خود یا سایر علما، هماهنگی مناسب را در بین آنان به وجود آورد و جبههای گسترده با حضور نظام طاغوت ایجاد و همه را وارد این صحنه نمود.
آیت الله خادمی با آیت الله كاشانی در جریان نهضت ملی شدن نفت همكاری داشت. پس از كودتای 28 مرداد 1332، با آن كه فضای خفقان بر جامعه حاكم بود، آیت الله خادمی با فدائیان اسلام ارتباط برقرار ساخت و در جهت اهداف آنان، گامهای مثبتی برداشت. نواب صفوی و یارانش در سفری كه به اصفهان داشتند به دیدار آیت الله خادمی رفتند و با او گفتگو كردند.
ساواک همواره در پی بدست آوردن اطلاعات از فعالیتهای سیاسی آیت الله خادمی بود. آیت الله خادمی با آغاز نهضت امام خمینی در سال 1342، به مخالفت با انجمنهای ایالتی و ولایتی برخاست. شروع قیام در سال 1342 و همزمان شدن آن با ایام عزاداری سالار شهیدان، موجب گشت تا آیت الله خادمی این مراسم را مبدل به یك راهپیمایی باشكوه در جهت حمایت از قیام حضرت امام نمایند.
با شروع نهضت، آیت الله خادمی گمشده خود را در وجود یار دیرینهاش، امام خمینی یافت و با تلاشهای مستمر خویش، هرگونه اقدام و حركت امام را مورد تأیید و حمایت قرار داد و با صدور اعلامیه، مدارس علمیه اصفهان، بازار، نماز جماعت و... را به عنوان اعتراض تعطیل مینمود. وی در آن دوران كه حتی یاد نام امام خمینی جرم محسوب میشد، در منابر و محافل از امام یاد مینمود.
با اوج گیری مبارزات در سال 1342 عدهای از مبارزین اصفهان با نظارت ایشان چند دستگاه تكثیر تهیه كرده و اعلامیههای حضرت امام و سایر علما را با نامهای مختلف چاپ میكردند و در سطح وسیعی از تهران، اصفهان و سایر شهرستانها پخش میكردند.
با شروع انقلاب اسلامی در سال 1357 و بالا گرفتن آن، آیت الله خادمی برای آن كه نهضت از مسیر اصیل خود منحرف نشود و مجالس، راهپیماییها و تظاهرات دربرگیرنده اهداف حضرت امام باشد، با همفكری یارانش، به سازماندهی آن پرداخت و تمامی مراحل را تحت نظر گرفت و در بسیاری از آن ها شركت جست. نقش محوری آیت الله خادمی در این مقطع حساس، آن جا خود را مینمایاند كه تحصن 15 روزه مادران و خواهران زندانیان سیاسی در منزل ایشان و با محاصره نیروهای امنیتی شكل گرفت.
3. بعد از انقلاب:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ آیتالله خادمی با وجود کهولت سن، همچنان در صحنه باقی ماند. نظارت بر کار کمیتهی انقلاب اصفهان از جمله مسئولیتهای او در این زمینه است. نمایندگی مردم اصفهان در خبرگان قانون اساسی و سپس خبرگان رهبری از فعالیتهای وی بعد از پیروزی انقلاب بود.
با شروع جنگ تحمیلى، وى پشتیبانى در خور تحسین از جبهه ها نمود، به گونه اى که تلاش ها و کوشش هاى بسیار او در تاریخ انقلاب و دفاع مقدس براى همیشه در حافظه تاریخ ثبت گردیده است.
خدمات فرهنگى و عمرانى
الف ـ مؤسّسه احمدیه آیة الله خادمى (رحمه الله) در راستاى تعلیم و تربیت اسلامى نسل آینده و تقابل با سیاست هاى غرب گرایانه رژیم پهلوى، مؤسّسه احمدیه را ـ که از دبستان (روزانه و شبانه)، کتابخانه و سالن سخنرانى تشکیل شده بود ـ بنیان نهاد و به مناسبت هاى مختلف از اندیشمندانى همچون علاّمه محمّد تقى جعفرى، استاد شهید مرتضى مطهرى، شهید دکتر مفتح وعلامه امینى دعوت مى کرد تا شیفتگان علم و فضیلت از سخنان آنان بهره مند شوند. این مؤسسه با پوشش کارهاى فرهنگى، به امور سیاسى همگام با نهضت روحانیت مى پرداخت. به همین دلیل، رژیم همواره تلاش مى کرد به هر نحو ممکن، بر آن تسلط یابد لیکن حمایت هاى قاطعانه آیة الله خادمى باعث عقب نشینى دستگاه مى گردید و در نهایت، در نوک حمله اتهام هاى ناروا و ناجوانمردانه ساخته و پرداخته ساواک قرار مى گرفت که این جو سازى ها هرگز مانع تربیت نسل جوان و انقلابى در این مؤسّسه نشد.
ب ـ تأسیس و بازسازى مساجد اصفهان
بازسازى مساجد اصفهان و مدرسه علمیه عرب ها که پس از رحلتش به نام مدرسه آیة الله خادمى(رحمه الله) نامگذارى شد و تأسیس چند مسجد از دیگر خدمات ارزنده آن بزرگوار است.
ج ـ کتابخانه
تاسیس کتابخانه هاى متعدد از دیگر فعالیت هاى فرهنگى آیة الله خادمى است. از آن میان مى توان به کتابخانه هاى مدرسه ملاعبدالله، مؤسسه احمدیه و مسجد حاج رسولیها اشاره نمود.
آیة الله خادمى قسمتى از در آمد خود را در راستاى به دست آوردن نسخ خطى بزرگان اختصاص داد. کتابخانه نفیس شخصى وى حدود 700 جلد کتاب خطى و کمیاب را در خود جاى داده است.
د ـ کمک به آسیب دیدگان
جمع آورى کمک هاى مردمى و یارى رساندن به محرومان جامعه و ارسال کمک هاى مالى و معنوى براى مردم دیگر نقاط کشور و مسلمانان خارج از کشور، از دیگر فعالیت هاى این پیر فرزانه بوده است.
مردم مظلوم و جنگ زده لبنان به واسطه ارتباط نزدیکى که میان امام موسى صدر و آیة الله خادمى برقرار بود، پیوسته از کمک هاى ارسالى ایشان بهره مى بردند.
به دنبال زلزله طبس که در سال 1357هـ .ش. به وقوع پیوست، آیة الله خادمى مبادرت به جلب و ارسال کمک هاى فراوانى به این منطقه نمود. از دیگر فعالیت هاى اجتماعى و عام المنفعه این خادم دین و مردم را مى توان به تأسیس انجمن هاى خیریه و... در اصفهان اشاره نمود.
سخنرانی ها
فاصله سنى ایشان با جوانان هرگز موجب آن نگردید که بین او و قشر جوان مانعى ایجاد شود. در خصوص تربیت دینى و اخلاقى، با وجود مقام علمى رفیعى که داشت، در جلسات انجمن هاى اسلامى پزشکان، دانش آموزان و دانشجویان شرکت مى کرد و به سخنرانى مى پرداخت و با متانت، به پرسش هاى آنان پاسخ مى گفت. ذکر خاطره اى از آن مرحوم براى تبیین بیش تر مناسب مى نماید.
از نگاه عالمان
- آیة الله آقا ضیاءالدین عراقى در اجازه نامه اجتهاد به ایشان، از او چنین یاد مى کند: «جناب العالم العامل و الفاضل الکامل، عماد العلماء و سناد الاتقیاء، علم الاعلام و ملاذالانام الآغا میرزا محمّدحسین الموسوى الاصبهانى...».
- آیة الله شیخ محمدحسین غروى نائینى نیز در اجازه نامه خویش، به او مى نویسد: «فانّ جناب العالم الهمام العامل والفاضل، العلم العلّام، صاحب القوّه القویمة و السلیقة المستقیمة والنظر الثاقب والحدس الصائب الآغا حسین أدام الله تعالى إفضاله و کثّر فى العلماء العاملین أمثاله...».
- آیة الله سید ابوالحسن اصفهانى نیز در گواهى نامه خویش در مجتهد دانستن آیة الله خادمى مى نویسد: «السّیّد السّند والحبر المؤیّد، العالم العامل والفاضل الکامل، ثقة الاسلام، وَلدنا الاعزّ الآقا حسین الخادمى سلمه الله...».
- عالم بزرگوار، سید محمد صدر در نامه خود به آیة الله خادمى در نهایت تواضع به تقواى وى اشاره مى کند و مى نویسد: «سیّدى و شیخى و مولاىَ، کهف الورى و حصن التّقى، آیة الله خادمى دام ظله...».
ویژگیهای اخلاقی
سیره عملی آیت الله خادمی از عوامل مهم نفوذ اجتماعی وی در بین عامه مردم بود. او عارفی زاهد بود، و كمتر كسی است كه به ملاقات آن مرحوم رفته باشد و در خصوص زندگی بسیار ساده و زاهدانهاش سخن نگفته باشد.
از دیگر خصال پسندیدهای كه در ذهن و اندیشه تاریخ به یادگار مانده است، میتوان به شكیبایی، حلم، توكل، ایمان قلبی، دوراندیشی، وارستگی از وابستگیهای مادی و دنیایی و گشادهرویی او اشاره كرد.
تواضع و فروتنی او زبانزد عام و خاص بود. او از كسانی كه به هر دلیل به ملاقات ایشان میرفتند، به گرمی استقبال میكرد و با مزاحهای شیرین و ملیح و رفتار صمیمانه آنان را مسرور و فضا را برای بیان مطالب گوناگون و پاسخ به سؤالات آنان فراهم میكرد.
وفات
سرانجام این عالم ربانی در روز دوشنبه بیستم اسفند ماه 1363 دار فانی را وداع گفت. پیكر پاك آن فقید سعید پس از تشییع باشكوهی، به مشهد مقدس منتقل و در جوار حضرت ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه السلام به خاك سپرده شد.
پانویس
منابع
- تلخيص از مجموعه گلشن ابرار، جلد 3، زندگی نامه "سید حسین خادمی" از مركز اسناد انقلاب اسلامي.
- رضا مختاری اصفهانی، سید حسین خادمی اصفهانی، دانشنامه انقلاب اسلامی و تاریخ ایران، بازیابی: 25 اسفند 1392.
- سایت راسخون.
آرشیو عکس و تصویر
از راست ردیف بالا: سید شمس الدین خادمی، سید عبدالحسین طیب، ناشناس، سید حسین خادمی و محمد رضا حسام الواعظین
سید حسین خادمی در منزل سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی بعد از آزادی از زندان در سال 43
از راست: سید حسین خادمی، سید محمدرضا موسوی گلپایگانی ، ابوالفضل معزی (معزالدين) و ناشناسان
ردیف جلو از راست: ابوالفضل معزی (معزالدين)، سید محمدعلی موحد ابطحی، عباسعلی ادیب و سید حسین خادمی - ردیف عقب: 1. سید عبدالحسین روضاتی، 2. سید محمدعلی روضاتی، 3. مهدی مظاهری و سید کمال فقیه ایمانی
از راست: سید محمدعلی انگجی، سید حسین خادمی و اکبر هاشمی بهرمانی (رفسنجانی) در اولین جلسه مجلس خبرگان قانون اساسی
از راست: سید حسین خادمی، سید محمدحسین طباطبایی، سید محمدهادی حسینی میلانی، سید حسن تهامی و سید حسن بحرالعلوم رشتی
از راست: شهید عطاالله اشرفی خوزانی (اصفهانی) و سید حسین خادمی
از راست: ناشناس، شهید محمدجواد باهنر، سید حسین خادمی و ناشناسان
سید حسین خادمی، شهید سید محمد حسینی بهشتی، سید کمال فقیه ایمانی و مهدی مظاهری در میان رزمندگان اسلام
سید علی حسینی خامنه ای و سید حسین خادمی
از راست: محمدتقی فلسفی، سید حسین خادمی، سید جلال الدین طاهری و عبدالنبی نمازی