محمد بن علی غضائری
«محمد بن على غضائرى رازى» (م، 426 ق)، از شاعران پارسی‌گوی عراق در سده پنجم قمری است. او دارای آیین شیعه بوده و آل بویه را در شعرهایش ستایش می‌‌کرده است. در مدح اهل بیت علیهم‌السلام هم اشعاری بدو منسوب است.
زندگی‌نامه
محمد بن علی غضایری رازی مكنّى به ابوزيد يا ابويزيد است. لقب شعری او غضایری است؛ غضاری هم نوشته‌اند و «غضایری» یعنی كسی كه منسوب است به گِلی كه به آن گل سفال سازند. منوچهری دامغانی از او سخن گفته، و در دیوان شعر خود نام از او در میان آورده است.
او از شعرای عراق (عجم) و از مداحان امرای دیلم در ری بود. تذكره نويسان در شرح احوال محمد غضائرى نوشته اند كه او از ولايت رى به عزم خدمت سلطان محمود به غزنين رفت و در خدمت او تقرب بسيار يافت و از آن پس مدح سلطان غزنه می‌نمود و در برابر، بدره‌های دینار می‌ستد. اما پس از چندی غزائری محسود شاعران دربار شد، چنانكه عنصری بر او رشک برد و دیوان او را در حضورش به آب شست.
گويند غضایری شاعری شیعه مذهب بوده و از جمله ادلّه‌اى كه بر تشيّع وى گرفته‌اند، اين دو شعر است:
مرا شفاعت اين پنج تن بسنده بود كه روز حشر بدين پنج تن رسانم تن
بهين خلق و برادرش و دختر و دو پسر محمد و على و فاطمه، حسين و حسن
وفات محمد بن على غضائرى را به سال 426 قمری ذکر كرده اند.
منابع
- فرهنگ معارف و معاریف، سید مصطفی حسینی دشتی.
- "غضایری رازی"، راسخون، بازیابی: 20 مهرماه 1392.
- "علی غضایری رازی"، دانشنامه آریانياکا، بازیابی: 20 مهرماه 1392.
 | |
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |
