اثل

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«اَثْل» از واژگان قرآنی و به معنى درخت گَز است. در آیه ۱۶ سوره سباء می فرماید: «... وَبَدَّلْنَاهُمْ بِجَنَّتَيْهِمْ جَنَّتَيْنِ ذَوَاتَيْ أُكُلٍ خَمْطٍ وَأَثْلٍ...»؛ و ما آن دو باغ پر حاصلشتان را به دو باغی تبدیل کردیم که دارای میوه هایی تلخ و درخت شوره گز بودند.

صاحب کتاب «برهان قاطع» ذیل «اثل» می نویسد: نوعى از درخت گَز را گویند و در ذیل «گز» گوید: گز درختى است که بیشتر در کناره‌هاى آب و رودخانه روید و آن را به عربى «طرفاء» گویند. در کتب لغت عرب گفته‌اند اثل درخت طرفاء و یا نوعى از آن است.

خلیل بن احمد فراهیدی در معنای «اثل» می گوید: «شجر یشبه الطرفاء، إلا أنه أعظم منها و أجود منها عودا، تصنع منه الأقداح الصفر الجیاد».[۱] اثل درختی شبیه طرفاء است جز آن که از آن بزرگتر است و چوبش بهتر از آن است، از آن به عنوان آتش زنه استفاده می شود. بار نمی دهد.

در «مجمع البحرین» آمده است: «انّ منبر النبىّ کانَ من اثلِ الغابة»؛ منبر رسول خدا صلى اللَّه علیه و آله از درخت گز بیشه بود.[۲]

پانویس

  1. کتاب العین، خلیل بن احمد فراهیدی، ذیل واژه «اثل».
  2. قاموس قرآن، سید على اکبر قرشی، دارالکتب الإسلامیة، تهران‌، ۱۳۷۱ ش‌، ج‌۱، ص۲۳.