آیه مُلک

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو

آیه 26 سوره آل عمران را «آیه ‌مُلك» مى‌گویند.[۱] در این آیه آمده است كه مُلک و فرمان‌روایى واقعى از آنِ خداوند است و به هر كه بخواهد، فرمان‌روایى مى‌دهد و از هر كه بخواهد، مى‌ستاند:

مشاهده آیه در سوره

«قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَن تَشَاء وَتَنزِعُ الْمُلْكَ مِمَّن تَشَاء وَتُعِزُّ مَن تَشَاء وَتُذِلُّ مَن تَشَاء بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَلَىَ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»

بگو: خدایا! ای مالک همه موجودات! به هر که خواهی حکومت می دهی و از هر که خواهی حکومت را می ستانی، و هر که را خواهی عزت می بخشی و هر که را خواهی خوار و بی مقدار می کنی، هر خیری به دست توست، یقیناً تو بر هر کاری توانایی.

مشاهده آیه در سوره


در شأن نزول این آیه گفته‌اند: چون رسول خدا صلى الله علیه وآله مكه را فتح كرد، به مسلمانان، فتح ملك روم و فارس را وعده داد. منافقان و یهودیان به تمسخر گفتند: محمد را مكه و مدینه بس نیست و تمناى ملك فارس و روم مى‌كند! پس خداوند این ‌آیه را نازل كرد.[۲]

بنا به نقلى دیگر، این وعده هنگام حفر خندق در جنگ احزاب اتفاق افتاد؛ آن زمان كه پيامبر صلى الله عليه وآله كلنگ را بر سنگ زد واز آن جرقه‌اى برخاست، فرمود: من در اين جرقه‌ها فتح كاخ‌هاى مدائن و يمن را از جبرئيل دريافت كردم. منافقان گفتند: كار شما عجیب است كه از ترس، خندق مى‌كنید و از شهر نمى‌توانید بیرون بروید و این چنین تمناهاى باطل مى‌كنید! پس این آیه در پاسخ آن‌ها نازل ‌شد.[۳]

پانویس

  1. بحارالانوار، ج‌ 83‌، ص‌ 45.
  2. مجمع‌البیان، ج‌2، ص726؛ روض الجنان، ج4، ص‌247 و 248.
  3. مجمع‌البیان، ج‌2، ص‌726؛ روض الجنان، ج‌4، ص‌251.

منابع

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن