آیه استرجاع

به بخشى از آیه 156 سوره بقره «آیه استرجاع» گویند.

الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ

کسانی که چون مصیبتی به آنها رسید. گفتند: ما از آن خدا هستیم و به او باز می گردیم

[2–156] (مشاهده آیه در سوره)

.

از آن جا كه در این آیه، بر بعث و بازگشت به خدا اقرار شده، چنین نام گرفته است. این آیه و آیات پیشین، كسانى را ستایش كرده كه هنگام مواجهه با مصیبت مى گویند: «إنّا لِلّهِ و إنّا إلیهِ رجِعون».

در آیه 157 سوره بقره/ 2، صابرانِ مسترجع را داراى مقامى والا و مشمول درود و رحمت الهى مى داند: «أُولئكَ عَليهِم صَلَوتٌ مِن رَبّهِم و رَحمَةٌ و أُولئكَ هُمُ المُهتَدون».

در شأن نزول این آیه آمده است كه امام على علیه‌السلام هنگام شنیدن خبر شهادت حمزه و به نقلى جعفر، جمله «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ»(سوره بقره/آیه 156) را بر زبان راند؛ سپس این آیه نازل شد.

همان گونه كه از آیه استفاده مى شود، در روایات نیز بر «استرجاع» هنگام روبرو شدن با هر گونه مصیبت - هر چند اندك باشد - تأكید شده است. در این زمینه، ده ها روایت در منابع شیعه و سنّى وارد شده است.

منابع

علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص 369.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن