آیه نجاسة‌المشرکین

آیه 28 سوره توبه را «آیه نجاسة المشركین» نامیده‌اند. یكى از فرمان‌هاى چهارگانه‌اى كه امام على علیه‌السلام در مراسم حج سال نهم هجرى مأمور به ابلاغ آن به مردم مكه شد، این بود كه مشركان نجس هستند و از سال آینده هیچ یك از آنان حق ورود به مسجدالحرام و طواف كعبه را ندارد:

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَٰذَا ۚ وَإِنْ خِفْتُمْ عَيْلَةً فَسَوْفَ يُغْنِيكُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ إِنْ شَاءَ ۚ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٌ»

ای اهل ایمان! جز این نیست که مشرکان پلیدند؛ پس نباید بعد از امسال به مسجدالحرام نزدیک شوند؛ و اگر [به سبب قطع رابطه با آنان و تعطیل شدن داد و ستد با ایشان] از بینوایی و تنگدستی می ترسید، خدا اگر بخواهد شما را از فضل و احسانش بی نیاز می کند؛ یقیناً خدا دانا و حکیم است.

[9–28] (مشاهده آیه در سوره)

در این ‌كه این آیه دلیل بر نجس بودن مشركان به همان مفهوم فقهى است یا نه، میان مفسران و فقیهان اختلاف است.

از ابن عباس، سعید بن جبیر و عکرمة در سبب نزول بخش دوم آیه فوق روایت شده که مشرکین از راه‌هاى دور انواع متاع و کالا و طعام مى آوردند. وقتى که آیه نجس بودن مشرکین و ممنوع گردیدن ورود آن‌ها به مسجدالحرام نازل گردید، مسلمین گفتند: یا رسول الله اگر اینان به مسجدالحرام نیایند تجارت ما قطع شده روزى بر ما تنگ گردد و بازار ما به کسادى افتد و منافع و دوستى ما با آن‌ها بریده خواهد شد. خداوند این آیه را نازل فرمود و خاطرنشان ساخت اگر شما از فقر و تنگدستى مى ترسید خداوند شما را از فضل خویش بى‌نیاز خواهد گردانید.

منابع

• دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص404.
• نمونه بينات در شأن نزول آيات، محمدباقر محقق،‌ ص408.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن