آیه محبت
برخی آیه 54 سوره مائده را «آیه محبت» نامیده‌اند.[۱] در این آیه، خطاب به مؤمنان مى‌فرماید: هر كس از شما از دین خود برگردد، خداوند در آینده گروهى را مى‌آورد كه آن‌ها را دوست دارد و آن‌ها نیز او را دوست دارند:
شیخ طوسی گوید: درباره شأن نزول اين آيه چهار قول است: از جمله، از امام باقر و امام صادق عليهماالسلام و نيز از حذیفه و عمار و ابن عباس روايت شده كه (بخش اول آیه) درباره اهل بصره و كسانى كه با امام على عليه‌السلام به جنگ پرداختند، نازل گرديده. چنانكه از امام مرتضى روايت شده كه در هنگام جنگ جمل فرمود: به خدا قسم تا به امروز اهل اين آيه به جنگ و كارزار نپرداخته بودند، سپس آيه را تلاوت فرمود. و تنها موضوعى كه تأويل مزبور را در این قول تقويت مي‌كند آنست كه خداوند اوصافى را كه در آيه ذكر فرموده تمام و كمال در امام على عليه‌السلام مى يابيم كه از هر حيث تمامى صفات مذكور در آيه را دارا مى باشد.[۲]
همچنین امام باقر عليه السلام درباره‌ى «يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ» فرمود: «مراد، على عليه السلام و شيعيان اويند».[۳] به نقل ثعلبى كه از مفسرين عامه است، اين قسمت از آيه «فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ» درباره حضرت على علیه‌السلام نازل شده است.[۴]
چنانکه در روايات شيعه و سنی آمده است كه پيامبر اسلام صلى الله عليه وآله در جنگ خيبر، پس از ناكامى فرماندهان در فتح قلعه‌هاى دشمن فرمود: «به خدا سوگند فردا پرچم را به دست كسى مى‌دهم كه خدا و رسولش او را دوست دارند، او هم، خدا و رسول را دوست دارد و پيروزى را به ارمغان مى‌آورد. آنگاه پرچم را به دست على عليه السلام داد».[۵]
در روايت دیگری آمده است: «چون اين آيه نازل شد، پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله دست به شانه‌ى سلمان فارسى زد و فرمود: هموطنان تو مصداق اين آيه‌اند».[۶]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، علی خراسانی، ج1، ص401.
- نمونه بينات در شأن نزول آيات، محمدباقر محقق، ص291.
- تفسیر نور، محسن قرائتی، ج2، ص316.
