آیه أمّن یجیب
آیه 62 سوره نمل را که با عبارت «أمّن یُجیب» آغاز مى‌شود «آیه أمّن یُجیب» مى‌گویند. این آیه به دلیل توجه ویژه مسلمانان هنگام گرفتارى‌ها و مشكلات به آن، معروف شده است. خداوند متعال در این آیه توجه مى‌دهد كه هرگاه بندگان مضطرش او را بخوانند، غم و اندوه و هر نوع مشكلى را از آنان برطرف مى‌سازد:
از وجود روایتى درباره تأثیر قرائت این آیه در رفع بلاها و رسیدن به حوائج آگاهى نداریم؛ اما مى‌دانیم كه از همان قرن‌هاى نخستین اسلامى، مسلمانان با توجه به این آیه در ناراحتى‌ها، بیمارى‌ها و درماندگى‌ها به خداوند روى آورده، براى رفع نیازهایشان او را مى‌خوانده و یا یكدیگر را به دعا كردن به درگاه الهى دعوت مى‌كرده‌اند.[۱] از این‌رو آنچه در عرف رایج است كه قرائت این آیه را به منزله ختم قرار مى‌دهند (مانند ختم برخى دعاها)، از باب فال نیك گرفتن است كه احتمالا با توجه به جمله معروفِ «خُذ القرآن ما‌شئت لما شئت» = به هر آیه‌اى از قرآن كه مى‌خواهى براى رسیدن به خواسته‌ات تمسك كن، بوده است؛ بنابراین، قرائت آیه از باب درخواست و دعا نیست، بلكه تعریض به خداوند است كه بنده، حال مضطر خود را به او عرضه مى‌كند و وعده پروردگار به گشایش مشكل و استجابت دعا را به یاد مى‌آورد.[۲]
در دو روایت از امام باقر و امام صادق علیهماالسلام، «مضطرّ» در این آیه، بر امام زمان عجل الله تعالی فرجه هنگام ظهور تطبیق داده شده كه نزد مقام ابراهیم دو ركعت نماز مى‌گزارد و به درگاه الهى دعا مى‌كند؛ آنگاه خداوند دعایش را اجابت، مشكلاتش را برطرف و او را در زمین خلیفه مى‌كند؛ سپس جبرئیل و 313 نفر با وى بیعت مى‌كنند.[۳]
پانویس
منابع
- دائرة المعارف قرآن کریم، سید محمود دشتى، جلد 1، صفحه 421.
