از آن‌جا كه آيه 176 سوره نساء/4 در تابستان نازل شده، برخى آن را «آيه صيف» مى‌گويند.[۱]اين آيه در سفر حجة‌الوداع و در موضوع ارث كلاله نازل شد[۲] و آيه 12 همين سوره را كه پيشتر درباره ارث كلاله و در زمستان فرو فرستاده شده بود، آيه شتاء ناميدند:[۳]
«يَسْتَفْتُونَكَ قُلِ اللّهُ يُفْتِيكُمْ فِي الْكَلاَلَةِ إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَلَهُ أُخْتٌ فَلَهَا نِصْفُ مَا تَرَكَ وَهُوَ يَرِثُهَآ إِن لَّمْ يَكُن لَّهَا وَلَدٌ فَإِن كَانَتَا اثْنَتَيْنِ فَلَهُمَا الثُّلُثَانِ مِمَّا تَرَكَ وَإِن كَانُواْ إِخْوَةً رِّجَالاً وَنِسَاء فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الأُنثَيَيْنِ يُبَيِّنُ اللّهُ لَكُمْ أَن تَضِلُّواْ وَاللّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ»
از تو فتوی می خواهند، بگوی که خدا درباره کلاله برایتان فتوی می دهد: هرگاه مردی که فرزندی نداشته باشد بمیرد و او را خواهری باشد به آن خواهر نصف میراث او می رسد اگر خواهر را نیز فرزندی نباشد برادر از او ارث می برد اگر آن خواهران دو تن بودند، دو ثلث دارایی را به ارث می برند و اگر چند برادر و خواهر بودند، هر مرد برابر دو زن می برد خدا برای شما بیان می کند تا گمراه نشوید و او از هر چیزی آگاه است
البته اين آيه را «آيه كلاله» هم مى‌گويند.[۴] جابر بن عبدالله انصارى در شأن نزول اين آيه مى‌گويد: من به شدت بيمار بودم. پيامبر صلى الله عليه و آله به عيادت من آمد. عرض كردم: وارث من فقط خواهران منند. ميراث آن‌ها چگونه است كه اين آيه نازل شد.[۵]
پانویس
- ↑ مجمع البيان، ج 3، ص 229؛ حجة التفاسير، ج 1، ص 47.
- ↑ الدرالمنثور، ج 2، ص 754.
- ↑ حجة التفاسير، (مقدمه) ج 1، ص 47.
- ↑ الاتقان، ج 1، ص 64؛ مجمع البيان، ج 3، ص 229.
- ↑ مجمع البيان، ج 3، ص 229؛ نورالثقلين، ج 1، ص 579.
منابع
- علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص391.
