قبیله بنی اسد: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (مهدی موسوی صفحهٔ قبيله بنى اسد را به قبیله بنی اسد که تغییرمسیر بود منتقل کرد)
سطر ۱: سطر ۱:
 
{{مدخل دائرة المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
 
{{مدخل دائرة المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
 +
بنى اسد، تیره ‌اى از قبایل عرب عدنانی<ref>عدنان نیای اعلای اینان که جد بیستم پیغمبر اسلام است، نواده حضرت اسماعیل فرزند حضرت ابراهیم خلیل است. عربهای عدنانی مستعربه (عرب شده) به حساب می آیند. آنها فرزندان ابراهیم و اسماعیل بودند که از سرزمین بیت المقدس ( با زبان عبری ،یا سامی یا سریانی ) به حجاز هجرت کرده و عرب شدند. </ref> است. آنها از فرزندان نسل اسد بن خُزيمة بن مدركة بن الياس بن مُضر هستند.<ref> جمهرة انساب العرب، ص479-480؛ معجم قبائل العرب، ج1، ص21.</ref>
  
نام طایفه‌ اى که نزدیک [[کربلا]] ساکن بودند و فرداى [[روز عاشورا|عاشورا]]، پس از رفتن سپاه [[عمر بن سعد|عمر سعد]]، عده ‌اى از آنان براى دفن اجساد مطهر شهداى [[اهل بیت]] علیهم السلام به کربلا آمدند.<ref>مروج الذهب، ج۳، ص۶۳.</ref> چون‌ اجساد را نمى ‌شناختند، متحیر بودند. در آن هنگام، [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد]] علیه السلام آمد و پیکر اهل بیت‌ و اصحاب را یک به یک به آنان شناساند و آنان در دفن شهدا، حضرت را یارى کردند و براى خویش، افتخار آفریدند.
+
به گزارش ابن سعد، نسل اسد تا به قدرت رسيدن فِهر بن مالك، جد دهم پيامبر، ملقب به قريش در مكه ساكن بودند. سپس جز بنوغنم كه هم‌پيمان بني‌عبدمناف شدند و در مكه ماندند، ديگر اسديان پس از درگيري با يمني‌ها، حرم را ترك كردند و در مناطق گوناگون از جزيرة العرب و مناطق مجاور آن ساكن شدند.
 +
 
 +
بنی اسد در آستانه ظهور اسلام در حد فاصل سرزمين «تهامه» در سواحل درياي سرخ تا پيرامون «حيره» نزديك كوفه پراکنده بودند اما بيشترين تمركز آن‌ها ، در بخش بالايي نَجد، در جنوب باديه شام و در مجاورت قبيله تميم، طي و كلب در شمال شرقي مدينه بود.<ref>دانشنامه حج، مدخل "بنی‌اسد بن خزیمه"</ref>
 +
 
 +
در آغاز ظهور اسلام، كسانی از این قبیله، به ویژه آنها كه ساكن شهر مكه بودند، در میان مسلمانان اولیه دیده می‌شدند؛ مانند قیس بن عبدالله اسدی كه از مهاجران به حبشه بود. در میان اصحاب مشهور حضرت رسول (ص) نیز كسانی از این قبیله مانند عبدالله بن جحش و عكاشة بن محصن را می‌توان نام برد (ابن‌قدامه، ۵۰۶ بب‍‌ )، و باید گفت كه ازدواج پیامبر(ص) با زینب دختر جحش، در حدود سال ۵ق / ۶۲۶م موجب تفاخر بنی اسد بوده است. همچنین از یكی دو تن از افراد این قبیله و حلفای ایشان ــ كه در شمار مسلمانان بودند ــ در جنگ بدر نام برده شده است.<ref>بنی اسد، علی بهرامیان، دائره المعارف بزرگ اسلامی</ref>
  
در «دایرة المعارف تشیع‌» آمده است: «بنى اسد، نام تیره ‌اى از قبایل عرب از فرزندان اسد بن خزیمه بن مدرکه... این قبیله ‌توفیق و افتخار دفن پیکر مطهر حضرت [[سیدالشهداء]] و انصار آن حضرت را پس از واقعه‌ کربلا در سال ۶۱ قمری داشتند.
+
پس از هجرت، پیامبر(ص) چند بار به دفع افراد صحرانشین این قبیله كه برضد مسلمانان كار می‌كردند، برخاست. در غزوۀ احزاب (۵ق) نیز، بنی اسد یكی از قبایل متحد قریش برضد مسلمانان بود. سرانجام، در سال ۹ قمری هیئتی از بنی اسد نزد حضرت رسول (ص) آمدند و اسلام آوردند. و حضرت رسول (ص)، عدی بن حاتم طایی را بر اموال (زكات) طَی و بنی اسد گماشت.
  
جمعى از اصحاب، علما، شعرا و زعماى [[امامیه]] از این قبیله‌ برخاسته‌ اند. برخى از همسران [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم‌]] صلی الله علیه و آله نیز از همین قبیله بوده‌ اند. این قبیله در سال ۱۹ هجرى از بلاد [[حجاز]] به [[عراق]] رفته، در [[کوفه]] و [[غاضریه|غاضریه]] از نواحى کربلا سکونت ‌کردند. از قبایل سلحشور عرب محسوب مى‌ گردند.  
+
بني‌اسد با آغاز فتوحات، در نبردهاي گوناگون شركت داشتند. حدود 500 تن از آن‌ها در نبرد أرماث در نخستين روز جنگ‌هاي قادسيه به سال 14ق. مجروح شدند. با فتح عراق، تيره‌هايي از بني‌اسد در كوفه ساكن شدند و محله و مسجدي را به خود اختصاص دادند. مسجد سماك بن مخرمه از بني‌هالك بن عمرو بن اسد از آن جمله است.<ref>دانشنامه حج، مدخل "بنی‌اسد بن خزیمه"</ref> جمعیت زیاد بنی‌اسد در کوفه چنان بود که در همان سال‌های نخست، دومین قبیلۀ ساکن شهر، پس از هَمدان، شمرده می‌شد.<ref>بنی اسد، علی بهرامیان، دائره المعارف بزرگ اسلامی</ref>
  
هنگام بناى کوفه، این قبیله محله‌ خاصى را در جنوب [[مسجد کوفه|مسجد کوفه]] به خویش اختصاص دادند. در سال ۳۶ هجرى در [[جنگ جمل|جنگ‌ جمل]]، با [[امام علی علیه السلام|على‌]] علیه السلام بیعت کردند و در کنار آن حضرت جنگیدند. در قیام عاشورا در سال ۶۱ هجری به سه دسته تقسیم شدند: موافق با حضرت و مخالف و بى ‌طرف.
+
در سال ۳۶ هجرى در [[جنگ جمل|جنگ‌ جمل]]، با [[امام علی علیه السلام|على‌]] علیه السلام بیعت کردند و در کنار آن حضرت جنگیدند. در قیام عاشورا در سال ۶۱ هجری به سه دسته تقسیم شدند: موافق با حضرت و مخالف و بى ‌طرف.
  
 
[[حبیب بن مظاهر]]، [[انس بن حرث کاهلی|انس ‌بن حرث]]، [[مسلم بن عوسجه]]، [[قيس بن مسهر]]، [[موقع بن ثمامة الاسدی|موقع بن ثمامه]] و [[عمرو بن خالد الصیداوی|عمرو بن خالد صیداوى]] از سران موافق بودند و [[حرمله|حرملة بن کاهل اسدى]]، قاتل طفل شیرخوار [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام از سران مخالف بود.
 
[[حبیب بن مظاهر]]، [[انس بن حرث کاهلی|انس ‌بن حرث]]، [[مسلم بن عوسجه]]، [[قيس بن مسهر]]، [[موقع بن ثمامة الاسدی|موقع بن ثمامه]] و [[عمرو بن خالد الصیداوی|عمرو بن خالد صیداوى]] از سران موافق بودند و [[حرمله|حرملة بن کاهل اسدى]]، قاتل طفل شیرخوار [[امام حسین علیه السلام|امام حسین]] علیه السلام از سران مخالف بود.
  
 
گروهى از دسته سوم (بى ‌طرفها) پس از شهادت حسین، زنانشان بر میدان جنگ گذر کرده‌ و اجساد را دیدند و تحت تاثیر قرار گرفتند و به سرزمین خود رفته، مردان را جهت دفن ‌اجساد خبر کردند. ابتدا زنان بیل و کلنگ بدست گرفته به طرف کربلا روان شدند. پس از مدتى وجدان مردان بنى اسد بیدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن ‌اجساد امام و یارانش پرداختند. این فداکارى سبب شهرت آنان شد و از آن پس [[شیعه|شیعیان]] به ‌نظر احترام و محبت به قبیله بنى اسد مى ‌نگرند.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۰.</ref>
 
گروهى از دسته سوم (بى ‌طرفها) پس از شهادت حسین، زنانشان بر میدان جنگ گذر کرده‌ و اجساد را دیدند و تحت تاثیر قرار گرفتند و به سرزمین خود رفته، مردان را جهت دفن ‌اجساد خبر کردند. ابتدا زنان بیل و کلنگ بدست گرفته به طرف کربلا روان شدند. پس از مدتى وجدان مردان بنى اسد بیدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن ‌اجساد امام و یارانش پرداختند. این فداکارى سبب شهرت آنان شد و از آن پس [[شیعه|شیعیان]] به ‌نظر احترام و محبت به قبیله بنى اسد مى ‌نگرند.<ref>دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۰.</ref>
 +
 +
 +
نام طایفه‌ اى که نزدیک [[کربلا]] ساکن بودند و فرداى [[روز عاشورا|عاشورا]]، پس از رفتن سپاه [[عمر بن سعد|عمر سعد]]، عده ‌اى از آنان براى دفن اجساد مطهر شهداى [[اهل بیت]] علیهم السلام به کربلا آمدند.<ref>مروج الذهب، ج۳، ص۶۳.</ref> چون‌ اجساد را نمى ‌شناختند، متحیر بودند. در آن هنگام، [[امام سجاد علیه السلام|حضرت سجاد]] علیه السلام آمد و پیکر اهل بیت‌ و اصحاب را یک به یک به آنان شناساند و آنان در دفن شهدا، حضرت را یارى کردند و براى خویش، افتخار آفریدند.
 +
 +
در «دایرة المعارف تشیع‌» آمده است: «بنى اسد، نام تیره ‌اى از قبایل عرب از فرزندان اسد بن خزیمه بن مدرکه... این قبیله ‌توفیق و افتخار دفن پیکر مطهر حضرت [[سیدالشهداء]] و انصار آن حضرت را پس از واقعه‌ کربلا در سال ۶۱ قمری داشتند.
 +
 +
جمعى از اصحاب، علما، شعرا و زعماى [[امامیه]] از این قبیله‌ برخاسته‌ اند. برخى از همسران [[پیامبر اسلام|پیامبر اکرم‌]] صلی الله علیه و آله نیز از همین قبیله بوده‌ اند. این قبیله در سال ۱۹ هجرى از بلاد [[حجاز]] به [[عراق]] رفته، در [[کوفه]] و [[غاضریه|غاضریه]] از نواحى کربلا سکونت ‌کردند. از قبایل سلحشور عرب محسوب مى‌ گردند.
 +
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==

نسخهٔ ‏۳ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۳

Icon-encycolopedia.jpg

این صفحه مدخلی از کتاب فرهنگ عاشورا است

(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)

بنى اسد، تیره ‌اى از قبایل عرب عدنانی[۱] است. آنها از فرزندان نسل اسد بن خُزيمة بن مدركة بن الياس بن مُضر هستند.[۲]

به گزارش ابن سعد، نسل اسد تا به قدرت رسيدن فِهر بن مالك، جد دهم پيامبر، ملقب به قريش در مكه ساكن بودند. سپس جز بنوغنم كه هم‌پيمان بني‌عبدمناف شدند و در مكه ماندند، ديگر اسديان پس از درگيري با يمني‌ها، حرم را ترك كردند و در مناطق گوناگون از جزيرة العرب و مناطق مجاور آن ساكن شدند.

بنی اسد در آستانه ظهور اسلام در حد فاصل سرزمين «تهامه» در سواحل درياي سرخ تا پيرامون «حيره» نزديك كوفه پراکنده بودند اما بيشترين تمركز آن‌ها ، در بخش بالايي نَجد، در جنوب باديه شام و در مجاورت قبيله تميم، طي و كلب در شمال شرقي مدينه بود.[۳]

در آغاز ظهور اسلام، كسانی از این قبیله، به ویژه آنها كه ساكن شهر مكه بودند، در میان مسلمانان اولیه دیده می‌شدند؛ مانند قیس بن عبدالله اسدی كه از مهاجران به حبشه بود. در میان اصحاب مشهور حضرت رسول (ص) نیز كسانی از این قبیله مانند عبدالله بن جحش و عكاشة بن محصن را می‌توان نام برد (ابن‌قدامه، ۵۰۶ بب‍‌ )، و باید گفت كه ازدواج پیامبر(ص) با زینب دختر جحش، در حدود سال ۵ق / ۶۲۶م موجب تفاخر بنی اسد بوده است. همچنین از یكی دو تن از افراد این قبیله و حلفای ایشان ــ كه در شمار مسلمانان بودند ــ در جنگ بدر نام برده شده است.[۴]

پس از هجرت، پیامبر(ص) چند بار به دفع افراد صحرانشین این قبیله كه برضد مسلمانان كار می‌كردند، برخاست. در غزوۀ احزاب (۵ق) نیز، بنی اسد یكی از قبایل متحد قریش برضد مسلمانان بود. سرانجام، در سال ۹ قمری هیئتی از بنی اسد نزد حضرت رسول (ص) آمدند و اسلام آوردند. و حضرت رسول (ص)، عدی بن حاتم طایی را بر اموال (زكات) طَی و بنی اسد گماشت.

بني‌اسد با آغاز فتوحات، در نبردهاي گوناگون شركت داشتند. حدود 500 تن از آن‌ها در نبرد أرماث در نخستين روز جنگ‌هاي قادسيه به سال 14ق. مجروح شدند. با فتح عراق، تيره‌هايي از بني‌اسد در كوفه ساكن شدند و محله و مسجدي را به خود اختصاص دادند. مسجد سماك بن مخرمه از بني‌هالك بن عمرو بن اسد از آن جمله است.[۵] جمعیت زیاد بنی‌اسد در کوفه چنان بود که در همان سال‌های نخست، دومین قبیلۀ ساکن شهر، پس از هَمدان، شمرده می‌شد.[۶]

در سال ۳۶ هجرى در جنگ‌ جمل، با على‌ علیه السلام بیعت کردند و در کنار آن حضرت جنگیدند. در قیام عاشورا در سال ۶۱ هجری به سه دسته تقسیم شدند: موافق با حضرت و مخالف و بى ‌طرف.

حبیب بن مظاهر، انس ‌بن حرث، مسلم بن عوسجه، قيس بن مسهر، موقع بن ثمامه و عمرو بن خالد صیداوى از سران موافق بودند و حرملة بن کاهل اسدى، قاتل طفل شیرخوار امام حسین علیه السلام از سران مخالف بود.

گروهى از دسته سوم (بى ‌طرفها) پس از شهادت حسین، زنانشان بر میدان جنگ گذر کرده‌ و اجساد را دیدند و تحت تاثیر قرار گرفتند و به سرزمین خود رفته، مردان را جهت دفن ‌اجساد خبر کردند. ابتدا زنان بیل و کلنگ بدست گرفته به طرف کربلا روان شدند. پس از مدتى وجدان مردان بنى اسد بیدار گشت و به خود آمدند و به دنبال زنان راه افتاده به دفن ‌اجساد امام و یارانش پرداختند. این فداکارى سبب شهرت آنان شد و از آن پس شیعیان به ‌نظر احترام و محبت به قبیله بنى اسد مى ‌نگرند.[۷]


نام طایفه‌ اى که نزدیک کربلا ساکن بودند و فرداى عاشورا، پس از رفتن سپاه عمر سعد، عده ‌اى از آنان براى دفن اجساد مطهر شهداى اهل بیت علیهم السلام به کربلا آمدند.[۸] چون‌ اجساد را نمى ‌شناختند، متحیر بودند. در آن هنگام، حضرت سجاد علیه السلام آمد و پیکر اهل بیت‌ و اصحاب را یک به یک به آنان شناساند و آنان در دفن شهدا، حضرت را یارى کردند و براى خویش، افتخار آفریدند.

در «دایرة المعارف تشیع‌» آمده است: «بنى اسد، نام تیره ‌اى از قبایل عرب از فرزندان اسد بن خزیمه بن مدرکه... این قبیله ‌توفیق و افتخار دفن پیکر مطهر حضرت سیدالشهداء و انصار آن حضرت را پس از واقعه‌ کربلا در سال ۶۱ قمری داشتند.

جمعى از اصحاب، علما، شعرا و زعماى امامیه از این قبیله‌ برخاسته‌ اند. برخى از همسران پیامبر اکرم‌ صلی الله علیه و آله نیز از همین قبیله بوده‌ اند. این قبیله در سال ۱۹ هجرى از بلاد حجاز به عراق رفته، در کوفه و غاضریه از نواحى کربلا سکونت ‌کردند. از قبایل سلحشور عرب محسوب مى‌ گردند.


پانویس

  1. عدنان نیای اعلای اینان که جد بیستم پیغمبر اسلام است، نواده حضرت اسماعیل فرزند حضرت ابراهیم خلیل است. عربهای عدنانی مستعربه (عرب شده) به حساب می آیند. آنها فرزندان ابراهیم و اسماعیل بودند که از سرزمین بیت المقدس ( با زبان عبری ،یا سامی یا سریانی ) به حجاز هجرت کرده و عرب شدند.
  2. جمهرة انساب العرب، ص479-480؛ معجم قبائل العرب، ج1، ص21.
  3. دانشنامه حج، مدخل "بنی‌اسد بن خزیمه"
  4. بنی اسد، علی بهرامیان، دائره المعارف بزرگ اسلامی
  5. دانشنامه حج، مدخل "بنی‌اسد بن خزیمه"
  6. بنی اسد، علی بهرامیان، دائره المعارف بزرگ اسلامی
  7. دایرة المعارف تشیع، ج۳، ص۳۴۰.
  8. مروج الذهب، ج۳، ص۶۳.

منابع

  • جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها