قاموس قرآن: إِرب: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(ویرایش)
سطر ۹: سطر ۹:
 
'''الْإِرْبَةِ:'''
 
'''الْإِرْبَةِ:'''
  
*وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‌ جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکتْ أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی '''الْإِرْبَةِ''' مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلى‌ عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمیعاً أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ.<ref>(نور، ۳۱)</ref>
+
*{{متن قرآن|«وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‌ جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکتْ أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی '''الْإِرْبَةِ''' مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلى‌ عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمیعاً أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ»}}.<ref>(نور، ۳۱)</ref>
  
 
'''مَآرِبُ:'''
 
'''مَآرِبُ:'''
  
*قالَ هِی عَصای أَتَوَکؤُا عَلَیها وَ أَهُشُّ بِها عَلى‌ غَنَمی‌ وَ لِی فیها '''مَآرِبُ''' أُخْرى‌.<ref>(طه، ۱۸)</ref>
+
*{{متن قرآن|«قالَ هِی عَصای أَتَوَکؤُا عَلَیها وَ أَهُشُّ بِها عَلى‌ غَنَمی‌ وَ لِی فیها '''مَآرِبُ''' أُخْرى‌»}}.<ref>(طه، ۱۸)</ref>
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==

نسخهٔ ‏۱۴ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۶:۳۲

«إرب» به معنای حاجت و نیاز است. از این ماده فقط دو بار در قرآن کریم آمده است.

إرب در لغت

راغب گفته: «إرب» احتیاج شدیدی است که در دفع آن بحیله متوسل شوند. در مورد آیه: «أَوِ التّٰابِعِینَ غَیرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجٰالِ»[۱] گفته‌اند: مراد کسانی هستند که به نکاح حاجت و نیاز ندارند. و در آیۀ «وَ لِی فِیهٰا مَآرِبُ أُخْریٰ»[۲] که حضرت موسی بخدا عرض کرد: مرا در آن عصا حاجت‌های دیگری است. صاحب مجمع البیان گوید: مآرب یعنی حوائج، مفرد آن مأربة است. در لغت معانی دیگری هم دارد ولی در قرآن مجید بکار نرفته است.

امام علی (علیه السلام) در نهج البلاغه خطبۀ ۲۰۳ فرموده است: «و اللّٰه ما کانت لی فی الخلافة رغبة و لا فی الولایة إربة». به خدا سوگند من به خلافت رغبتی ندارم و مرا به ولایت و حکومت احتیاجی نیست.

واژه إرب در قرآن

الْإِرْبَةِ:

  • «وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ یغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ یحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‌ جُیوبِهِنَّ وَ لا یبْدینَ زینَتَهُنَّ إِلاَّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائِهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنائِهِنَّ أَوْ أَبْناءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ إِخْوانِهِنَّ أَوْ بَنی‌ أَخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أَوْ ما مَلَکتْ أَیمانُهُنَّ أَوِ التَّابِعینَ غَیرِ أُولِی الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذینَ لَمْ یظْهَرُوا عَلى‌ عَوْراتِ النِّساءِ وَ لا یضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیعْلَمَ ما یخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمیعاً أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمْ تُفْلِحُونَ».[۳]

مَآرِبُ:

  • «قالَ هِی عَصای أَتَوَکؤُا عَلَیها وَ أَهُشُّ بِها عَلى‌ غَنَمی‌ وَ لِی فیها مَآرِبُ أُخْرى‌».[۴]

پانویس

  1. (نور، ۳۱)
  2. (طه، ۱۸)
  3. (نور، ۳۱)
  4. (طه، ۱۸)

منابع

  • قاموس قرآن، قرشی بنابی، علی اکبر، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن