آیه نسخ

آیه 106 سوره بقره/2 «آیه نسخ» نام گرفته است:

«مَا نَنسَخْ مِنْ آيَةٍ أَوْ نُنسِهَا نَأْتِ بِخَيْرٍ مِّنْهَا أَوْ مِثْلِهَا أَلَمْ تَعْلَمْ أَنَّ اللّهَ عَلَىَ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ»

[2–106] (مشاهده آیه در سوره)

خداوند در این آیه اعلام مى‌دارد: هر حكمى را كه نسخ كنیم یا به فراموشى بسپاریم، بهتر از آن یا مانندش را مى‌آوریم. در شأن نزول این آیه گفته‌اند: چون خداوند برخى از احكام و دستورها را نسخ مى‌كرد، یهودیان طعنه مى‌زدند و مى‌گفتند: محمد، داراى رأیى متین و محكم نیست؛ زیرا وقتى دستور و حكمى را بیان مى‌كند پس از مدتى حكم و دستور دیگرى برخلاف آن مى‌آورد و خداوند این آیه را بر رد آنان نازل كرد.

به نقلى دیگر، یهودیان مى‌گفتند: محمد اصحاب خود را به امرى مأمور سپس آنان را از آن نهى مى‌كند. اگر سخنان او وحى مى‌بود، تناقضى در آن‌ها وجود نمى‌داشت و این آیه نازل شد. در معناى نسخ و نسیان در این آیه، مفسران به طور گسترده سخن گفته‌اند.

منابع

• علی خراسانی، دائرة‌المعارف قرآن كریم، جلد1، ص404.

قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن	(اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن	آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن	تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی	تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
	دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن	تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن