قاموس قرآن: أَرِيكة

از دانشنامه‌ی اسلامی
نسخهٔ تاریخ ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۱۴ توسط مهدی موسوی (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

«أَریکَة» (بر وزن سَفینَة) به معنای تخت مزیّن است. این کلمه به صیغۀ جمع (أرائک) پنج بار در قرآن مجید آمده است: «مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ»[۱] یعنی: در بهشت بر تخت‌های مزیّن تکیه زده‌اند.

اریکه در لغت

علمای لغت «اریکه» را تخت مزیّن که در خیمه یا اطاقی است و یا تخت اطاق عروس و سرا پردۀ عروس که روی سریر است و فرش اطاق عروس معنی کرده‌اند. نا گفته نماند: اریکه تخت خالی نیست، بلکه مزیّن بودن آن منظور است، چنانکه در اطلاق «سریر» بر تخت، سرور و شادی مورد نظر است.

استعمال اریکه در قرآن

  • «أُولَٰئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا».[۲]
  • «هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى الْأَرَائِكِ مُتَّكِئُونَ».[۳]
  • «مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا».[۴]
  • «عَلَى الْأَرَائِكِ يَنْظُرُونَ».[۵]
  • «عَلَى الْأَرَائِكِ يَنْظُرُونَ».[۶]

پانویس

منابع

  • قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه