مجدالاسلام کرمانی
«احمد مجدالاسلام کرمانى» (۱۳۴۲–۱۲۸۸ ق)، ادیب، شاعر، نویسنده و روزنامه‌نگار سرشناس عصر مشروطه در قرن ۱۴ قمری بود. او روزنامههاى متعددی مانند «نداى وطن»، «کشکول» و «محاكمات» را منتشر كرد. مجدالاسلام در تمام مقالات خود، با حمایت از حکومت مشروطه، حکومت استبدادی را مورد نکوهش قرار می‌داد و از همگان می‌خواست برای آزادی و آبادی میهن دست اتحاد به هم دهند.
 | |
| نام کامل | احمد مجدالاسلام کرمانى |
| زادروز | ۱۲۸۸ قمری |
| زادگاه | کرمان |
| وفات | ۱۳۴۲ قمری |
| مدفن | کرمان |
|
| |
| اساتید |
ملامحمدباقر فشارکی اصفهانی، مير محمدتقى مدرس، سید محمدباقر درچه‌ای،... |
|
| |
| آثار |
كشف القناع، تاریخ انقلاب مشروطه، تاریخ انحطاط مجلس، اوضاع عدلیه سابق، شهر خاموشان، سفرنامه كلات، دیوان شعر،... |
ولادت و تحصیلات
احمد مجدالاسلام کرمانی فرزند یوسف، در سال 1250 شمسی (برابر با 1288 ق)، در کرمان متولد شد. احمد کرمانی لقب «مجدالاسلام» را از مظفرالدین شاه قاجار دریافت کرده است.
وی در سن شش سالگى به مكتب و بعدها به مدرسه آباء و اجدادى رفته، تحصيلات صرف و نحو را نزد ناظم الاسلام کرمانى به پايان رسانيد.
پس از فراغت از تحصيل مقدمات، منطق و اصول مقدماتى را فراگرفت و در سال 1308ق، به اصفهان مسافرت نمود و در آنجا به تحصيل فقه و اصول پرداخت و پس از سه سال به دريافت اجازه اجتهاد از ملامحمدباقر فشارکی اصفهانی، مير محمدتقى مدرس و نيز سید محمدباقر درچه ای نائل شد.
فعالیتهای اجتماعی و سیاسی
مجدالاسلام کرمانی در اصفهان با همكارى چند تن از مشروطه خواهان و اديبان معاصر خويش، از جمله ملك المتكلمین، سید جمال‌الدین واعظ و میرزا علینقى خان سرتیپ، به تأسیس مدرسه اى براى نوجوانان در اصفهان همت گماشت. اما اين مدرسه، به جهت جهل و تعصبات موجود، پس از يكى دو ماه بسته شد.
مجد الاسلام، پس از تعطيلى اين مدرسه، همكارى خود را با روزنامههاى فارسى كه در كشورهاى عربى و هندوستان منتشر مى‌شد، از قبيل «ثريا»، «حبل المتين» و «پرورش»، آغاز نمود و مقالاتى با امضاى مستعار براى جرايد مذكور مى‌نوشت.
ظل السلطان، حاكم وقت اصفهان، از مقالاتى كه مجد در مجلات و روزنامههاى خارجى مى‌نوشت، برآشفت و اسباب آزار و اذيت او را فراهم ساخت و او به‌ناچار راهى تهران شد. در آنجا تصميم به انتشار روزنامه‌اى گرفت، اما با مخالفت حكومت عين‌الدوله مواجه شد، لذا با اديب الممالك فراهانى در نگارش روزنامه «ادب» شركت نمود و در آن به نگارش مقالاتى بر ضد دربار پرداخت؛ در نتيجه، در سال 1324ق، دستگير و به مشهد و سپس به كلات تبعيد گرديد.
مجدالاسلام پس از سپرى شدن دوران تبعيد، به تهران رفت و در آغاز مشروطیت روزنامه «نداى وطن» و پس از آن وى در 1325 ق. روزنامه هاى «الجمال»، «كشكول» و «محاكمات» را منتشر كرد. شیخ احمد پس از حوادث تهران از جمله به توپ بستن مجلس و توقیف جراید، به اصفهان عزیمت نمود و در 1327 ق. اقدام به انتشار روزنامه «كشكول» كرد.
میانه‌روی در گفتار و هم‌نوا نشدن با روزنامه‌نگاران رادیکال و در واقع سبک خاص کرمانی در برخورد با دولت و دربار و به ویژه شخص شاه باعث شد وی متهم به دورویی و منفعت‌طلبی گردد. این اتهامات با سفر مجدالاسلام به اصفهان و دیدار با خوانین بختیاری در دورة استبداد صغیر شدت بیشتری گرفته و به جاسوسی برای شاه مبدل شد و باعث گردید وی برای همیشه دست از کارهای سیاسی و مطبوعاتی خود بکشد و تا آخر عمر گوشه عزلت را بر عالم سیاست ترجیح دهد.
آثار و تألیفات
برخی از آثار مجدالاسلام کرمانی عبارتند از:
- تاریخ انقلاب مشروطه
- تاریخ انحطاط مجلس
- اوضاع عدلیه سابق
- منظومه شهر خاموشان
- رؤياى صادقه
- سفرنامه كلات
- كشف القناع
- كشف الغطاء
- شرح نهج البلاغه
- دیوان شعر مجدالاسلام
- بسيارى از مقالات روزنامههاى «نداى وطن»، «محاكمات»، «كشكول» و «الجمال».
وى در سرودن شعر نیز توانا بود و بیشتر هنرش در سرودن قطعات تاریخى بوده است.
وفات
مرحوم احمد مجدالاسلام کرمانی در اواخر عمر به کرمان رفت و سرانجام در سال 1302 شمسی (برابر با 1342 ق)، درگذشت و در تخت درگاه قلی‌بیگ به خاک سپرده شد.
منابع
- اثرآفرینان، انجمن مفاخر فرهنگی، ج5، ص130.
- "مجدالاسلام کرمانی، احمد"، ویکی نور.
- "حیات سیاسی مجدالاسلام کرمانی در بوتۀ نقد و نظر"، مریم طحان، پژوهشهای علوم تاریخی، اسفند 1391.
 | |
| شعرشناسی | * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری |
| قالب‌های شعر | *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی |
| سبک‌های شعر فارسی | * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو |
| شاعران پارسی گو: | همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14 |
