برهان (اسامی و اوصاف قرآن)
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
«برهان» در لغت به معنای دلیل روشن و محکمی است که مطلب را ثابت می‌کند و شخص مقابل در برابر آن ناتوان می‌شود. برخی از دانشمندان مانند علامه طبرسی «برهان» را از صفات قرآن کریم دانسته‌اند. برهان به این معنا تنها در آیه ۱۷۴ سوره نساء آمده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ قَدْ جَاءكُم بُرْهَانٌ مِّن رَّبِّكُمْ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُّبِينًا».
چون مجموع قرآن به دلیل جنبه‌های اعجازش، دلیل روشن و محکمی بر حقانیت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است و نیز بر عقل و منطق انطباق دارد، به آن «برهان» گفته‌اند. و چون قرآن، خود نور و کتاب آشکار (مائده، ۱۵)، منزّه از هر گونه شکّ و تردید (بقره، ۲)، ملاک هدایت (بقره، ۲)، روشنگر هر چیز (نحل، ۸۹)، سبب تذکّر (زمر، ۲۷)، وسیله تعقّل (زخرف، ۳) و مایه علم (فصّلت، ۳) است، می‌توان همه آن را مصداق بارز برهان دانست.
در مقابل، بسیاری از مفسران گفته‌اند: منظور از «برهان» در این آیه، شخص پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و مراد از «نور» در ادامه آیه، «قرآن مجید» است. امین‌الاسلام طبرسی از برخی نقل می‌کند که گفته‌اند منظور از برهان، قرآن است.
منابع
