حدیث سلسلة الذهب
امام رضا علیه‌السلام هنگام عزيمت به خراسان در مسير خود به نيشابور رسيد، جمعيت بسياری از آن حضرت استقبال كردند و از ایشان خواستند تا حديثی از آباء گرامیش كه صاحبان انديشه توحيدی بودند، نقل كند. پيامبر صلی الله عليه و آله و او از جبرئيل نقل كرد كه خداوند فرمود: «كَلِمَةُ لا اِلهَ اِلاَّ اللّهُ حِصْني فَمَنْ دَخَلَ حِصْني اَمِنَ مِنْ عَذابي»؛ كلمه توحيد، حصار محكم من است. هر كس داخل آن گرديد، از عذاب من ايمن خواهد شد. امام بعد از اندكی تأمل به آن ها فرمود: که از شروط آن، پذیرش امامت من است. اين حديث به جهت سند آن که از ائمه اطهار علیهم‌السلام تا پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است به «سلسلة الذهب» معروف شده است.
متن حدیث
این حدیث شریف، در کتابهاى حدیثى شیعه و اهل سنت با سندها و مضمونهاى گوناگونى نقل شده است. شیخ صدوق در سه کتاب توحید و معانى الاخبار و عیون آن را اینگونه نقل نموده است:
«حدثنا محمدبن موسى بن المتوکل ـ رضى الله عنه ـ قال حدثنا ابوالحسین محمدبن جعفر الاسدى، قال حدثنا محمدبن الحسین الصولى (الصوفى)، قال حدثنا یوسف بن عقیل عن اسحق بن راهویة، قال لما وفى ابوالحسن الرضا علیه السلام نیسابور واراد أن یخرج منها الى المأمون، اجتمع علیه اصحاب الحدیث فقالوا له: «یا ابن رسول الله ترحل عنا ولا تحدّثنا بحدیث فنستفیده منک؟» وکان قد قعد فى العماریة فاطلع رأسه وقال: «سمعت ابى موسى بن جعفر یقول سمعت ابى جعفربن محمد یقول سمعت ابى محمدبن على یقول سمعت ابى على بن الحسین یقول سمعت ابى الحسین بن على بن ابى طالب یقول سمعت ابى امیرالمؤمنین على بن ابى طالب یقول سمعت رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم یقول سمعت جبرئیل یقول سمعت الله جل جلاله یقول: لااله الاالله حصنى فمن دخل حصنى امن من عذابى». قال فلمّا مرّت الراحلة نادانا «بشروطها وانا من شروطها»
اسحاق بن راهویه مى گوید: چون حضرت رضا(ع) به نیشابور رسید و قصد خروج از آن (به سوى مأمون) را نمود، محدثان اطراف او گرد آمدند و عرضه داشتند: «اى پسر رسول خدا، آیا از میان ما کوچ مى کنى و حدیثى که از آن سود ببریم برایمان بیان نمى کنى؟». امام(ع) درحالى که در کجاوه نشسته بود، سرش را بیرون آورد و فرمود: «شنیدم پدرم موسى بن جعفر مى فرمود شنیدم پدرم جعفربن محمد مى فرمود شنیدم پدرم محمدبن على مى فرمود شنیدم پدرم على بن الحسین مى فرمود شنیدم پدرم حسین بن على مى فرمود شنیدم پدرم امیرالمؤمنین على بن ابى طالب مى فرمود شنیدم رسول خدا(ص) مى فرمود شنیدم جبرئیل مى گفت شنیدم خداوند جل جلاله مى فرمود: لااله الاالله، دژ محکم من است؛ پس هرکس که داخل دژ من گردد، از عذاب من درامان است. راوى مى گوید چون قافله حرکت کرد حضرت فریادزد: «با شرایط آن، و من از شرایط آن هستم»
پانویس
