آیه ۲۵۶ بقره
متن آيه
ترجمه آیه
در دين هيچ اجبارى نيست و راه از بيراهه به خوبى آشكار شده است پس هر كس به طاغوت كفر ورزد و به خدا ايمان آورد به يقين به دستاويزى استوار كه آن را گسستن نيست چنگ زده است و خداوند شنواى داناست.
نزول
محل نزول:
این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۱]
شأن نزول:[۲]
«شیخ طوسی» گوید: ابن عباس و سعيد بن جبير گويند: درباره بعضى از پسران انصار نازل گرديده كه يهودى بودند و پدرشان مي‌خواست آن‌ها را به اجبار و اكراه در دين اسلام وارد كنند و مسلمان نمايند.[۳][۴][۵]
پانویس
- ↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج 1، ص 111.
- ↑ محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 95.
- ↑ صاحبان روض‌الجنان و مجمع‌البيان از مجاهد نقل نمايند كه اين آيه درباره مردى از انصار نازل شده كه غلام سياهى داشت به نام صبيح و مي‌خواست او را به اسلام آوردن مجبور نمايد.
- ↑ طبرى از طريق سعيد يا عكرمة از ابن عباس و نيز صاحبان كشف الاسرار و روض الجنان از سدى و همچنين صاحب مجمع البيان چنين روايت كنند كه مردى از انصار به نام ابوالحصين كه طبرى او را از طائفه بنى‌سالم بن عوف معرفى كرده در مدينه دو پسر داشت مسيحيان شام كه براى تجارت به مدينه آمده بودند. آن دو پسر را فريفته به دين مسيح وارد كرده و با خود به شام برده بودند. ابوالحصين نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله آمد و استمداد كرد كه ايشان را به مدينه برگرداند. در آن حال اين آيه نازل گرديده و پيامبر آن دو را به حال خود گذاشت و به پدرشان فرمود: دو فرزند را از خود دور كن و اين دو نفر نخستين كسانى بودند كه كافر گرديدند و نيز آيه 65 از سوره نساء «فَلا وَ رَبِّكَ لايُؤْمِنُونَ حَتَّى يُحَكِّمُوكَ» درباره اين موضوع نازل گرديد و گويند اين آيه به آيه قتال در سوره توبه منسوخ گرديده و عده اى نيز معتقدند كه منسوخ نشده بلكه محكم مي‌باشد.
- ↑ طبرى از طريق سعيد بن جبير از ابن عباس و نيز صاحب روض الجنان از همان طريق از ابن عباس چنين روايت كنند كه در ميان طوائف انصار قبل از اسلام اگر از براى زنى فرزندى بوجود نمى آمد، نذر مي‌نمود كه اگر صاحب فرزندى شود به يهوديان بسپارد. چون اسلام ظهور كرد هنوز از اين گونه زنان در ميان طائفه بنى‌نضير وجود داشتند و چون طائفه مزبور از طرف اسلام تبعيد شدند، انصار مى گفتند: يا رسول اللَّه! فرزندان و برادران ما در ميان آن‌ها هستند سپس خداوند اين آيه را نازل نمود و پس از نزول آيه رسول خدا فرمود: اينان مختار خواهند بود، اگر مي‌خواهند مسلمان شوند در مدينه بمانند و اگر مي‌خواهند يهود باشند و تبعيد گردند.
منابع
- قرآن کریم، ترجمه محمدمهدی فولادوند.
- محمدباقر محقق، نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، انتشارات اسلامی، تهران، 1361 ش.
- فضل بن حسن طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، انتشارات ناصرخسرو، تهران، 1372 ش.
پیوندها
