فهرست تفاسیر عرفانی

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
نام کتاب نام مولف قرن زبان توضیحات
تفسير التسترى تسترى ابومحمد سهل بن عبدالله سوم عربى
  • این تفسیر شامل تفسير برخى از آيات‌ قرآن است.
  • مطابق مقدمه محقق این تفسیر احتمالا اقوال او در مورد برخی آیات قرآن است که ابوبکر البلدی جمع کرده
حقائق التفسير سلمى محمد بن حسين چهارم عربى
  • این تفسیر معروف به تفسیر امام جعفر صادق(ع) است.
  • در انتساب این تفسیر به امام جعفر صادق(ع) تردید فروان وجود دارد.
  • شامل تفسیر برخی از آیات قرآن است.
لطايف الاشارات قشيرى عبدالكريم بن هوازن پنجم عربى
  • قشيري- بر خلاف اهل سنت- و منطبق بر ديدگاه شيعه معتقد به جزئيت آيه كريمه و عظيمه(بسمله) در همة سوره هاي قرآن - جز توبه – است
  • در این تفسیر استناد به روایات نامعتبر وجود دارد
كشف الأسرار و عدة الأبرار رشيدالدين ميبدى احمد بن ابى سعد ششم فارسى كهن
  • این تفسیر بر اساس تفسیر خواجه عبدلله انصاری نوشته شده است.
  • فضایل بیشماری را در شان اهل بیت(ع) بیان می کند.
  • از شيوه انديشمندان شيعى و تفاسير شيعه پيروى مى‌نمايد.
اعجاز البيان فى تفسير ام القرآن قونوى صدرالدين محمد هفتم عربى
  • به بيان جوانب اعجازى و اسرار سوره سوره فاتحه « ام القرآن» مى‌پردازد
تفسير ابن عربى ابن عربى ابو عبدالله محيى الدين محمد هفتم عربى
  • مطابق تحقیق انجام شده این تفسیر از ابن عربى نیست بلکه از شاگرد مكتب او عبد الرزاق كاشانى است‌
  • تفسیر برخی از آیات منتخب است نه همه آیات
تفسير المحيط الأعظم و البحر الخضم آملى سيد حيدر هشتم عربى
  • مولف در مقدمات کتاب نگرش عرفانى و قرآن شناسى خود را بیان داشته است.
  • از تاويلات القرآن كاشانى (كه به غلط به تفسير القرآن الكريم ابن عربى شهرت يافته)، استفاده‌ شايانى كرده است.
الفواتح الالهيه و المفاتح الغيبيه نخجوانى نعمت الله بن محمود دهم عربى
  • نام کامل این کتاب الفواتح الالهية و المفاتح الغيبية» الموضحة للكلم القرآنية، و الحكم الفرقاني است.
  • در برخی موارد به بیان فضائل اهل بیت(ع) می پردازد.
تفسير القرآن الكريم(صدرا) صدرالمتالهين محمد بن ابراهيم يازدهم عربى
  • از جمله تفاسیر فلسفى و عرفانى‌ محسوب می شود.
  • شامل تفسير سوره حمد- بقره تا آيه 65- نور- سجده- يس- واقعه- حديد- جمعه- طارق- اعلى- زلزال‌ می باشد.
تفسير روح البيان حقى بروسوى اسماعيل دوازدهم عربى
  • از جمله تفاسیر اشاری است.
  • این تفسیر لغوی بیانی و صوفی است.
  • از روش غزالی در اخلاق تاثیر گرفته است. و مطالب زیادی از مفاتیح الغیب رازی بیان نموده است.
  • از اشعار شاعران استفاده فراوان نموده است.
بوارق القهر فى تفسير سورة الدهر شريف كاشانى ملاحبيب الله سيزدهم عربى
  • فقط تفسیر سوره دهر است.
تفسير ست سور شريف كاشانى حبيب الله سيزدهم عربى
  • شامل تفسير سوره حمد- توحيد- جمعه- فتح- كوثر- ملك‌ می باشد.
البحر المديد فى تفسير القرآن المجيد ابن عجيبه احمد بن محمد سيزدهم عربى
  • این کتاب شامل تفسير سوره حمد تا سوره قمر است.
مراح لبيد لكشف معنى القرآن المجيد نووى جاوى محمد بن عمر چهاردهم عربى
  • به رغم ديگر آثار صوفيه، با رويكرد اشاره‌اى نگارش نيافته است، بلكه مؤلف در سراسر تفسير خود به معناى ظاهرى مفردات و عبارات قرآنى پايبند است‌.
  • در این تفسیر اسرایلیات وجود دارد.
انوار درخشان حسينى همدانى سيد محمد حسين چهاردهم فارسى
  • از جمله تفاسیر فلسفى و عرفانى‌ محسوب می شود.
تفسير بيان السعادة فى مقامات العبادة گنابادى سلطان محمد چهاردهم عربى
  • تفسير كامل قرآن به مذاق عرفانى شيعه
  • علاوه بر جنبه‌هاى عرفانى، جنبه‌هاى روايى، فقهى، فلسفى، كلامى و ادبى نيز دارد
  • مدار اين تفسير بر حول مفهوم ولايت به معناى عرفانى و شئون و جوانب مختلف آن است
  • علاوه بر جنبه‌هاى عرفانى، جنبه‌هاى روايى، فقهى، فلسفى، كلامى و ادبى نيز دارد
تفسير صفى صفيعليشاه حسن بن محمد باقر چهاردهم فارسى منظوم
  • تنها تفسیر منظوم شیعه است.
مخزن العرفان در تفسیر قرآن بانوى اصفهانى سيده نصرت امين چهاردهم فارسى
  • توجه ویژه به بعد اخلاقی و تربیتی از ویژگی خاص این تفسیر است.
ترجمه اعجاز البيان خواجوى محمد پانزدهم فارسى

-

ترجمه بيان السعادة فى مقامات العبادة خانى رضا/حشمت الله رياضى پانزدهم فارسى

-

مطلع‌الانوار، تفسیر روایی اهل بیت با رویکرد تاویلی نادرعلی، سید عادل پانزدهم فارسی
  • تفسیری شیعی که مبنای آن روایات اهل بیت و عرفان ناب شیعی‌ست.
  • به بیان دیگر تفسیری روایی‌ست که رویکرد آن تاویلی و عرفانی‌ست.
  • تفسير كامل قرآن که به‌صورت ترتیبی در پنج جلد قطور نوشته شده است.
  • علاوه بر جنبه‌‌هاى عرفانى، جنبه‌‌هاى روايى، فلسفى و كلامى نيز دارد.
  • ذیل هر دسته از آیات، نخست ترجمه‌ی آنها آورده شده است. سپس روایات پیرامون آن آیات آورده می‌شوند. بعد از آن بخشی به نام تاویل و تبیین آورده می‌شود که در آن به بیان تاویل آیات و نکات باطنی و عرفانی آن‌ها پرداخته می‌شود.
***
تفسیر قرآن
درباره تفسیر قرآن: تفسیر قرآن -تاریخ تفسیر - روشهای تفسیری قرآن
اصطلاحات: اسباب نزول -اسرائیلیات -سیاق آیات
شاخه های تفسیر قرآن:

تفسیر روایی (تفاسیر روایی) • تفسیر اجتهادی (تفاسیر اجتهادی) • تفسیر فقهی ( تفاسیر فقهی) • تفسیر ادبی ( تفاسیر ادبی) • تفسیر تربیتی ( تفاسیر تربیتی) • تفسیر كلامی ( تفاسیر كلامی) • تفسیر فلسفی ( تفاسیر فلسفی ) • تفسیر عرفانی (تفاسیر عرفانی ) • تفسیر علمی (تفاسیر علمی)

روشهای تفسیری قرآن:
تفاسیر به تفکیک مذهب مولف: