زبدة الاصول (کتاب)
 | |
| نویسنده | شيخ بهايى |
| موضوع | فقه شيعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 1 |
| تحقيق | فارس حسون كريم |
|
| |
معرفى اجمالى
«زبده الاصول» اثر شيخ بهايى، شامل كتاب زبده الاصول و حاشيه بر آن است. اين اثر به نظر مؤلف متنى است بدون حشو و زوايد و اطاله كلام و متضمن خلاصه‌اى از علم اصول است ولذا آن را «زبده» ناميده است.
ساختار
كتاب از پنج بخش كلى با عنوان منهج تشكيل شده است كه هر منهج نيز مشتمل بر فصولى است.
گزارش محتوا
منهج اول:
مقدمات در ابتداى كتاب، شامل سه مطلب است. مطلب اول احوال و مبادى منطقى و در نه فصل از جمله فصولى در تعريف علم اصول، در جزيى و كلى و نيز در ذاتى و عرضى و در احكام قضايا و قياس استثنائى مى‌باشد. مطلب دوم در مبادى لغوى در شش فصل تنظيم شده است كه احوال معنا، اشتراك و ترادف، حقيقت و مجاز و مشتق از آن جمله است. مطلب سوم در مبادى احكام بوده و شامل فصول و مسايل متعدد از قبيل حد حكم، حسن و قبح، حد واجب، واجب كفايى و مخير، صحيح، باطل و مباح مى‌باشد.
منهج دوم:
با عنوان ادله شرعيه شامل چهار مطلب است: كتاب، سنت، اجماع و استصحاب. برخى از عناوين فصول اين بخش عبارتند از: فصلى در تواتر قرآن، تعبد به آن، خبر واحد، در تزكيه راوى و سرانجام تذنيب در قياس.
منهج سوم:
اين بخش از كتاب با عنوان مشتركات كتاب و سنت در هفت مطلب آمده است: مطلب اول در امر و نهى و شامل فصل مره و تكرار، وفور و تراخى مطلب دوم در عام و خاص و شامل چهارده فصل از جمله تخصيص و اقسام آن، تخصيص كتاب و سنت، تنافى عام و خاص و استثناء چهار مطلب بعدى، مطلق و مقيد، مجمل و مبين، ظاهر و مأول، منطوق و مفهوم است و مطلب آخر در سنخ مى‌باشد.
منهج چهارم:
در اجتهاد و تقليد و در چهار فصل اجتهاد نبى، تصويب و تخطئه و تقليد در اصول دين تدوين است.
منهج پنجم:
آخرين منهج كتاب در ترجيحات است و ترجيح به متن و مدلول را مورد واكاوى قرار داده است.
وضعيت كتاب
فهارس آيات، احاديث، آثار و اقوال، اعلام، فرق و طوائف و مذاهب، امكنه، بقاع و بلدان، مصادر تحقيق و موضوعات در انتهاى اثر آمده است.
منابع
- نرم افزار اصول فقه، مرکز نور.
متن کتاب زبدة الأصول
