عنایة الاصول (کتاب)
 | |
| نویسنده | شارح مرتضي الحسيني اليزدي الفيروزآبادي |
| موضوع | اصول فقه شیعه |
| زبان | عربی |
| تعداد جلد | 6 |
|
| |
محتویات
مؤلف
سيد مرتضى حسينى يزدى فيروزآبادى، از علماى قرن حاضر و از دانشمندان و اساتيد برجسته حوزه‌هاى علميه نجف اشرف و قم.(1329-1410 هجرى قمرى)
موضوع
اين كتاب در شرح «كفاية الأصول» آخوند خراسانى است. مؤلف در اين كتاب شرحى جامع از مطالب پيچيده و مشكل كفايه آورده است. اين كتاب از بهترين شرحهايى است كه بر كفايه نگاشته شده و بسيار مورد توجه و عنايت طلاب و فضلاى حوزه‌هاى علميه قم و نجف قرار گرفته است.
ارزش و اعتبار كتاب
سيد مرتضى حسينى فيروزآبادى - مؤلف كتاب - از شاگردان آيت الله ميرزا ابوالحسن مشكينى و آيت الله حاج ميرزا على ايروانى، دو تن از شاگردان برجسته آخوند خراسانى بوده و خود نيز بيش از 6 دوره كتاب كفاية الأصول را تدريس نموده و از اساتيد برجسته حوزه‌هاى علميه نجف اشرف و قم به شمار مى‌آمد.
كتاب حاضر بسيار مورد استقبال طلاب فاضل و علماى حوزه‌هاى علميه قرار گرفته و يكى از شرحهاى مهمى است كه براى شرح و توضيح ديدگاههاى آخوند خراسانى در كفاية الأصول مورد مراجعه قرار مى‌گيرد.
شيوه نگارش
اين كتاب با سبكى روان به شرح و بسط موضوعات و مباحث كفايه پرداخته است. مؤلف براى روشن شدن مباحث به نظريات و ديدگاههاى ديگر علما مانند شيخ انصارى و صاحب فصول نيز اشاره مى‌كند و گاهى نيز به تاريخچه مسائل اشاره دارد كه اصل مسأله از كجا شروع شده و چه عاملى موجب گشته تا آخوند خراسانى اين ديدگاه خاص را اتخاذ نمايد.
مؤلف در اين كتاب نظريات شيخ انصارى را در مباحث الفاظ، از كتاب «مطارح الأنظار» و نظريات ايشان را در مباحث عقلى و اصول عمليه، از كتاب رسائل نقل مى‌كند. وى در اين كتاب براى روشن شدن بيشتر مباحث به شرح ديدگاههاى اصولى شيخ انصارى و صاحب فصول و ديگر علما نيز پرداخته است و از اين جهت كتاب حاضر كتابى ارزشمند و مفيد است كه با مراجعه به اين كتاب علاوه بر شرح عبارات پيچيده كفايه، تاريخچه و ديگر جوانب مسائل نيز روشن مى‌گردد.
مؤلف در اين كتاب پس از شرح ديدگاه‌ها و روشن كردن مطالب كتاب در بسيارى موارد به طرح ديدگاههاى خود نيز پرداخته و به آراء و نظريات آخوند خراسانى اشكال وارد كرده و به نقد و بررسى آن پرداخته و نهايتاً آن را تأييد نموده يا رد كرده است.
اين ويژگى موجب گشته تا اين كتاب تنها يك كتاب شرح نباشد بلكه كتابى استدلالى بوده و ذهن طالب علم را براى آشنايى با نظريات نو و درسهاى تحقيقى خارج اصول آشنا سازد.
بخش های كتاب
كتاب عناية الأصول در 6 جلد است و هر جلد شامل يك بخش از مباحث كتاب است:
- بخش اول: موضوع علم است تا پايان بحث اوامر
- بخش دوم: نواهى تا پايان بحث مجمل و مبين
- بخش سوم: مباحث قطع و ظن
- بخش چهارم: مباحث تخيير و اشتغال
- بخش پنجم: مباحث استصحاب
- بخش ششم: مباحث تعادل و تراجيح و مباحث اجتهاد و تقليد
تاريخ نگارش
نگارش اين كتاب در عصر روز شنبه هفتم ماه صفر سال 1373 هجرى قمرى به پايان رسيده است.
كتاب از ديدگاه مؤلف
سيد مرتضى حسينى در مقدمه كتاب اين گونه به معرفى كتاب خود پرداخته است: «إن هذه تعليقة علقتها على كفاية الأصول... وليعلم أنه لاتدع هذه التعليقة مشكلة في الكفاية إلا وقد حلتها ولا معضلة إلا و أوضحتها، بل و تتكفل هي حل مطالب شيخنا الأنصاري أيضاً - أعلى الله مقامه - ...كل ذلك بعبارات واضحة جلية خالية عن الإطناب الممل والإيجاز المخل رجاء أن ينتفع بها عموم الطلاب والمشتغلين...».
يعنى: «اين تعليقه‌اى است كه بر كتاب كفاية الأصول نگاشته‌ام. اين تعليقه مشكلى در مطالب كفايه باقى نمى‌گذارد مگر آن كه آن را حل نموده و عبارت پيچيده‌اى را رها نكرده مگر آن كه آن را روشن و واضح مى‌سازد. علاوه بر آن اين كتاب عهده‌دار شرح ديدگاههاى اصولى شيخ انصارى - أعلى الله مقامه - نيز مى‌باشد... اين كتاب با عباراتى روشن و روان بدون هيچگونه تفصيل بيهوده كه موجب خستگى گردد و يا خلاصه‌گويى زياده از حد كه موجب اخلال در مقصود و ادا نشدن حق مطلب گردد، مى‌باشد. به اميد آن كه عموم طلاب و كسانى كه مشغول فراگيرى علوم و معارف اسلامى مى‌باشند از آن بهره‌مند گردند...».
چاپ‌هاى كتاب
كتاب عناية الأصول بسيار مورد استقبال قرار گرفته و تاكنون چاپ‌هاى متعددى در نجف اشرف، تهران، قم و بيروت از آن به عمل آمده است از جمله:
- چاپ اول: در نجف اشرف سال 1384 هجرى قمرى و توسط مطبعة النجف
- چاپ دوم: در تهران سال 1395 هجرى قمرى
- چاپ سوم: در قم سال 1400 هجرى قمرى و توسط انتشارات فيروزآبادى
- چاپ چهارم: در بيروت سال 1400 هجرى قمرى
منابع
- نرم افزار اصول فقه، مرکز نور
متن کتاب عناية الأصول في شرح كفاية الأصول
عناية الأصول في شرح كفاية الأصول
