مطیع(خلیفه عباسی)

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو


خلفای بنی عباس
سفاح (132-136) • منصور (136-158) • مهدى (158-169) • هادى (169-170) • هارون الرشید (170-193) • امین (193-198) • مأمون (198-218) • معتصم (218-227) • واثق (227-232) • متوکل (232-247) • منتصر (247-248) • مستعین (248-251) • معتز (251-255) • مهتدى (255-256) • معتمد (256-279) • معتضد (279-289) • مكتفى (289-295) • مقتدر (295-320) • قاهر (320-322) • راضی (322-329) • متقی (329-333) • مستكفى (333-334) • مطیع (334-363) • طایع (363-381) • قادر (381-422) • قائم (422-467) • مقتدی (467-487) • مستظهر (487-512) • مسترشد (512-529) • راشد (529-530) • مقتفى (530-555) • مستنجد (555-566) • مستضىء (566-575) • ناصر (575-622) • ظاهر (622-623) • مستنصر (623-640) • مستعصم (640-656)

فضل بن جعفر، مکنی به ابوالقاسم و ملقب به مطیع لله، بیست و سومین خلیفه عباسی است که در سال 301 هجری قمری متولد شد و پس ا ز خلع مستکفی بالله در سال 334 ه. ق به خلافت رسید.

در ایام خلافت مطیع لله، سستی و مشکلات، امور مملکت را فرا گرفت، چرا که او اصلاً به وظیفه اصلی خویش نمی پرداخت و سرگرم کارهای دیگر بود؛ تا جایی که کلیه امور خلافت توسط دیلمیان انجام می پذیرفت.

او در اواخر دوران خلافتش بیمار گردید، پس از مدتی، کناره گیری کرد، و پسرش الطائع بالله را جانشین خود ساخت. خود نیز دو ماه پس از آن در گذشت.

مدت خلافت مطیع لله، 30 سال بود.نابسامانی های گوناگون دستگاه حکومت، خلع خلفا و وزیران، وضع خودسرانه ترکان و مشاجرات میان فرقه‌ها و مذاهب کلامی، همگی راه را برای ظهور تغییرات سیاسی هموار می‌کرد.

احمد، امیر آل بویه که در 334 ق بغداد را تصرف کرد پس از برکناری مستکفی، فضل بن مقتدر ملقب به المطیع لله را در همان سال به خلافت نشاند و حکومت را در دست گرفت.

به هنگام خلافت مطیع، وزارت با عبدالرحمن سامری و امیرالامرایی بغداد، با احمد آل بویه ملقب به معزالدوله بود.

رویدادهای مهم زمان مطیع

  • حجرالاسود از فاطمیان باز پس گرفته شد و به بیت الله الحرام بازگردانده شد.
  • یورش ناصرالدوله حمدانی و ترکان به بغداد.

منابع

  • دانشنامه رشد.