آیات متشابه: تفاوت بین نسخه‌ها
جز |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | |||
آیاتى با احتمالات متعدّد را متشابهات قرآن گویند. | آیاتى با احتمالات متعدّد را متشابهات قرآن گویند. | ||
| − | == معنای متشابه == | + | ==معنای متشابه== |
| − | متشابه از ریشه تشابه به معناى | + | متشابه از ریشه تشابه به معناى همگونى و همسانى میان دو چیز است. |
| − | == دلیل بر وجود آیات متشابه == | + | ==دلیل بر وجود آیات متشابه== |
| − | با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران: | + | با توجه به آیه ۷ [[سوره آل عمران]]: {{متن قرآن|«هو الذى انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب و اخر متشابهات...»}} وجود آیات متشابه در قرآن قطعى است. |
| − | == معنای آیات متشابه == | + | ==معنای آیات متشابه== |
| + | |||
| + | "آیات متشابه" دربردارنده الفاظ و عباراتى هستند که داراى معانی متعدد باشند به گونه اى که از ترجمه و ظاهر آنها مراد و مقصود بدست نیاید؛ برخلاف [[آیات محکم]] که نیاز به تأویل ندارند. | ||
| − | |||
به عبارت دیگر، آیات متشابه آیاتى است که در بدو نظر پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعدد است که ممکن است با مراجعه به آیات محکم [[تفسیر]] آن روشن شود. | به عبارت دیگر، آیات متشابه آیاتى است که در بدو نظر پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعدد است که ممکن است با مراجعه به آیات محکم [[تفسیر]] آن روشن شود. | ||
| − | == منظور از آیات متشابه == | + | ==منظور از آیات متشابه== |
| − | صبحی صالح مى گوید: آیات متشابه | + | صبحی صالح مى گوید: آیات متشابه دربرگیرنده آیات مجمل و مُؤوَّل و مشکل است؛ زیرا آیات مجمل به تفسیر، آیات مؤوّل به تأویل و آیات مشکل به رفع اشکال نیاز دارد. |
| − | به " جلال الدین سیوطی " آیات صفات الهی، یعنى آیاتى که دربردارنده برخى از ویژگى ها و صفات خداوند متعال | + | به "جلال الدین سیوطی" آیات صفات الهی، یعنى آیاتى که دربردارنده برخى از ویژگى ها و صفات خداوند متعال همچون صفت مکر، وجه، ید، اراده، استوا، استهزا، حب، حیا، فوقیت و... است و نیز آیات فواتح سور که با حروف مقطعه آغاز شده اند را از متشابهات برشمرده است. |
| − | و نیز برخى دیگر، آیات مربوط به معاد، حقیقت روح و مانند آن را از متشابهات مى دانند | + | و نیز برخى دیگر، آیات مربوط به معاد، حقیقت روح و مانند آن را از متشابهات مى دانند و برخى نیز آیات منسوخ را جزء آیات متشابهات شمرده اند. |
| − | و برخى نیز آیات منسوخ را جزء آیات متشابهات شمرده اند. | ||
| − | == رافع تشابه == | + | ==رافع تشابه== |
گفتنى است بسیارى از این آیات که ادعاى تشابه در آن شده است از متشابهات شأنی و عَرَضى اند که با مراجعه به آیات دیگر و محکمات آیات و احادیث، از آن ها رفع تشابه مى گردد. | گفتنى است بسیارى از این آیات که ادعاى تشابه در آن شده است از متشابهات شأنی و عَرَضى اند که با مراجعه به آیات دیگر و محکمات آیات و احادیث، از آن ها رفع تشابه مى گردد. | ||
| − | == مقدار متشابهات == | + | ==مقدار متشابهات== |
درباره تعداد متشابهات در قرآن کریم، میان دانشمندان اختلاف است و این اختلاف ناشى از نسبى بودن مفهوم تشابه مى باشد. | درباره تعداد متشابهات در قرآن کریم، میان دانشمندان اختلاف است و این اختلاف ناشى از نسبى بودن مفهوم تشابه مى باشد. | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | == منابع == | + | * "جلال الدین سیوطى" تعداد متشابهات قرآن را بالغ بر ۵۰۰ مورد مى داند. |
| − | [http://wiki.islamicdoc.org/wiki/index.php/%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%87 آیات متشابه، ویکی علوم اسلامی] | + | * "قاضی عبدالجبار" تعداد آنها را ۸۷۵ مورد دانسته است. |
| + | * در "التمهید فی علوم القرآن" تعداد متشابهات (پس از حذف مکررات) حدود ۲۰۰ مورد شمرده شده است. | ||
| + | |||
| + | ==منابع== | ||
| + | * [http://wiki.islamicdoc.org/wiki/index.php/%D8%A2%DB%8C%D8%A7%D8%AA_%D9%85%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%A8%D9%87 آیات متشابه، ویکی علوم اسلامی]. | ||
{{قرآن}} | {{قرآن}} | ||
[[رده:علوم قرآنی]] | [[رده:علوم قرآنی]] | ||
نسخهٔ ۸ فوریهٔ ۲۰۱۴، ساعت ۰۸:۳۴
آیاتى با احتمالات متعدّد را متشابهات قرآن گویند.
محتویات
معنای متشابه
متشابه از ریشه تشابه به معناى همگونى و همسانى میان دو چیز است.
دلیل بر وجود آیات متشابه
با توجه به آیه ۷ سوره آل عمران: «هو الذى انزل علیک الکتاب منه آیات محکمات هن ام الکتاب و اخر متشابهات...» وجود آیات متشابه در قرآن قطعى است.
معنای آیات متشابه
"آیات متشابه" دربردارنده الفاظ و عباراتى هستند که داراى معانی متعدد باشند به گونه اى که از ترجمه و ظاهر آنها مراد و مقصود بدست نیاید؛ برخلاف آیات محکم که نیاز به تأویل ندارند.
به عبارت دیگر، آیات متشابه آیاتى است که در بدو نظر پیچیده و مشتمل بر احتمالات متعدد است که ممکن است با مراجعه به آیات محکم تفسیر آن روشن شود.
منظور از آیات متشابه
صبحی صالح مى گوید: آیات متشابه دربرگیرنده آیات مجمل و مُؤوَّل و مشکل است؛ زیرا آیات مجمل به تفسیر، آیات مؤوّل به تأویل و آیات مشکل به رفع اشکال نیاز دارد.
به "جلال الدین سیوطی" آیات صفات الهی، یعنى آیاتى که دربردارنده برخى از ویژگى ها و صفات خداوند متعال همچون صفت مکر، وجه، ید، اراده، استوا، استهزا، حب، حیا، فوقیت و... است و نیز آیات فواتح سور که با حروف مقطعه آغاز شده اند را از متشابهات برشمرده است.
و نیز برخى دیگر، آیات مربوط به معاد، حقیقت روح و مانند آن را از متشابهات مى دانند و برخى نیز آیات منسوخ را جزء آیات متشابهات شمرده اند.
رافع تشابه
گفتنى است بسیارى از این آیات که ادعاى تشابه در آن شده است از متشابهات شأنی و عَرَضى اند که با مراجعه به آیات دیگر و محکمات آیات و احادیث، از آن ها رفع تشابه مى گردد.
مقدار متشابهات
درباره تعداد متشابهات در قرآن کریم، میان دانشمندان اختلاف است و این اختلاف ناشى از نسبى بودن مفهوم تشابه مى باشد.
- "جلال الدین سیوطى" تعداد متشابهات قرآن را بالغ بر ۵۰۰ مورد مى داند.
- "قاضی عبدالجبار" تعداد آنها را ۸۷۵ مورد دانسته است.
- در "التمهید فی علوم القرآن" تعداد متشابهات (پس از حذف مکررات) حدود ۲۰۰ مورد شمرده شده است.
منابع
