عراق: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{متوسط}} | {{متوسط}} | ||
[[پرونده:Iraq.jpg|left|thumb|عراق در جهان]] | [[پرونده:Iraq.jpg|left|thumb|عراق در جهان]] | ||
| − | + | '''«عراق»''' از کشورهای اسلامی [[خاورمیانه]] است که از شرق با [[ایران]]، از شمال با [[ترکیه]]، از شمال غرب و غرب با [[سوریه]]، از جنوب با [[عربستان سعودی]] و از جنوب شرقی با [[کویت]] همسایه است و پایتخت آن [[بغداد]] میباشد. [[نجف]]، [[کربلا]]، [[کاظمین]] و [[سامرا]]، از شهرهای مهم و زیارتی این کشور هستند. | |
== تاریخ عراق == | == تاریخ عراق == | ||
| − | از حدود ۴۵۰۰ سال | + | از حدود ۴۵۰۰ سال پیش، اقوام گوناگونی بر این سرزمین حکومت کرده اند و میتوان گفت: کهنترین تمدن جهان در [[بین النهرین]] در عراق پدید آمده است. |
اسکندر مقدونی در سال ۳۳ قبل از میلاد، این سرزمین را تصرف کرد. عراق در سال ۳۰۲ میلادی تحت سیطره ساسانیان درآمد و مدت ها یکی از ایالات [[ایران]] بود. | اسکندر مقدونی در سال ۳۳ قبل از میلاد، این سرزمین را تصرف کرد. عراق در سال ۳۰۲ میلادی تحت سیطره ساسانیان درآمد و مدت ها یکی از ایالات [[ایران]] بود. | ||
[[پرونده:Flag_of_Iraq.svg.png|۱۵۰px|thumb|left|پرچم عراق]] | [[پرونده:Flag_of_Iraq.svg.png|۱۵۰px|thumb|left|پرچم عراق]] | ||
| − | + | پس از ظهور [[اسلام]] و آغاز فتوحات، تصرف این سرزمین، اولین فتح بزرگ مسلمانان بود. [[امام علی علیه السلام|امام علی]] علیه السلام در دوران [[خلافت]] خود، پایتخت حکومت اسلامی را از [[مدینه]] به [[کوفه]] که در عراق است منتقل فرمود. بعدها وقتی خلافت از [[بنی امیه|امویان]] به [[عباسیان]] رسید، اوضاع اقتضا کرد که پایتخت جدیدی انتخاب شود. از این جهت، [[منصور (خلیفه عباسی)|منصور دوانیقی]] شهر [[بغداد]] را در حاشیه رود دجله بنا نهاد. بعد از مدتی، این پایتخت رونق یافت و مرکز خلافت عباسیان شد و از آن پس تاکنون همیشه پایتخت بوده است. | |
| − | + | عراق در قرون جدید تحت سلطه عثمانی ها قرار داشت، تا این که جنگ جهانی اول پیش آمد و سلسله عثمانی نابود شد. از آن پس عراق به کشوری مستقل تبدیل شد. در سال ۱۹۵۸ م. حکومت پادشاهی ملک فیصل از میان رفت و نوع حکومت این کشور جمهوری اعلام شد.<ref>[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82&SSOReturnPage=Check&Rand=0 عراق، دانشنامه رشد]، تاریخ بازیابی: ۱۲ دی ۱۳۹۱.</ref> | |
| − | عراق در | + | == جغرافیای عراق == |
| + | در کتابهای «سرزمین خلافت های شرقی» و «الموسوعه» چنین آمده است: [[بین النهرین]] به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود که اعراب، قسمت شمالی را «جزیره» و قسمت جنوبی را «[[عراق]]» نامیده اند. بیشتر این سرزمین را بیابانها یا جلگههای حاصلخیز اطراف رودهای دجله و [[فرات]] تشکیل داده است. بنادر امّ القصر و فاو، در همین ناحیه در کنار خلیج فارس قرار دارند. | ||
| − | + | مساحت این کشور ۴۳۸۳۱۷ کیلومتر مربع است و قسمتهای کوهستانی آن در شمال و شمال شرقی و غرب آن گسترده شده است. | |
| − | در | + | |
| + | عراق در بخش جنوبی خود، مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله به طول ۱۸۰۰ کیلومتر و [[فرات]] به طول ۲۳۵۰ کیلومتر که سرآغاز تمدنهای باستانی بین النهرین به شمار میروند، از شمال کشور به سمت جنوب آن جاری هستند. این دو رود با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل میدهند و سرانجام به خلیج فارس میریزند. هر چند بخش بزرگی از عراق را صحرا شامل میشود، اما منطقه مابین دو رود دجله و فرات حاصلخیز است. آب و هوای کشور در بیشتر مناطق گرم شمرده میشود و بخشی از کردستان عراق، اقلیمی سرد و کوهستانی دارد. | ||
| + | |||
| + | ==جمعیت و مذهب== | ||
| + | عراق ۱۸ استان دارد و بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ م. جمعیت آن را حدود ۴۱ میلیون نفر گزارش کرده است.<ref>https://data.worldbank.org/country/iraq </ref> عراق میزبان قومها و ملیتهای گوناگونی است و عربها ۷۵ تا ۸۰ درصد، کردها ۱۵ تا ۲۰ درصد، ترکمنها، آشوریان و غیره تقریبا ۵ درصد از جمعیت این کشور را شامل میشوند. | ||
| − | + | زبان رسمی مردم عراق، عربی و کردی است و [[دین]] بیشتر ساکنان آن را [[اسلام]] تشکیل میدهد. مطابق با برخی منابع، حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد مردم عراق [[شیعه]]،<ref> [http://www.andisheqom.com/Files/whoisshia.php?idVeiw=2074&level=4&subid=2074 مقاله جمعیت شیعه در جهان، مختار اصلانی، مركز مطالعات و پژوهشهای فرهنگی حوزه علميه].</ref> و ۳۲ تا ۳۷ درصد سنی هستند. شیعیان عراق بیشتر در استان هایی مانند [[کربلا]]، [[نجف]]، [[کوفه]]، [[کاظمین]]، [[سامرا]]، [[بابل]]، [[بصره]]، [[واسط]]، [[قادسیه]] عماره، ذوقار، و سماوه زندگی می کنند. | |
| − | در | + | ==اماکن تاریخی و زیارتی== |
| + | عراق با پیشینهای طولانی، آثار تاریخی مهمی را در خود جای داده است. تیسفون، پایتخت ساسانیان و شش شهر مهم دیگر که مجموعا [[مداین|مدائن]] نامیده میشوند و نیز کاخ ساسانیان که ایوان کسری نام دارد -و امروز جز خرابه ای از آن باقی نیست- در عراق امروزی قرار دارند. | ||
| − | + | طاق کسری یکی از پر اهمیتترین جاذبههای تاریخی کشور محسوب میشود و در ۳۷ کیلومتری جنوب بغداد، در ساحل شرقی رود دجله قرار گرفته است. طاق کسری که با نامهای ایوان کسری، ایوان خسرو و ایوان مدائن شهرت دارد، بزرگترین اثر معماری عصر ساسانی به شمار میآید. برج نمرود نیز یکی از جاذبههای پر بازدید عراق است. گفته میشود [[حضرت ابراهیم]] علیه السلام را از این محل به آتش انداختهاند. این برج و تپه از آثار شهر باستانى [[بابل]] شمرده میشوند و با وجود تخریب و فرسودگى هم چنان استوار مانده است. | |
| − | |||
| − | |||
| − | + | صنعت گردشگری در عراق رونق خوبی دارد، که علت آن، وجود برخی اماکن مهم مذهبی شیعیان و شهرهایی مانند [[نجف]]، [[کربلا]]، [[کوفه]]، [[کاظمین]] و [[سامرا]] است. مهمترین جاذبههای عراق را دیدنیهای مذهبی تشکیل میدهند که از آن جمله میتوان به [[حرم امام علی علیه السلام|حرم امیرالمومنین علی]] (ع) در نجف، حرم [[کاظمین]] در [[بغداد]] و [[حرم امام حسین علیه السلام|حرم امام حسین]](ع) و [[حرم حضرت عباس علیه السلام|حرم حضرت عباس]](ع) در کربلا اشاره کرد. از دیگر دیدنیهای مذهبی عراق، قبرستان بزرگ [[وادی السلام]] و [[مسجد کوفه]] و [[مسجد سهله]] هستند. | |
| − | |||
| − | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
| − | + | ==منابع== | |
| + | *"نقش و جایگاه شیعیان در ساختار کشور عراق"، علیعسگر شهبازی و مجید رحمتینصر، پژوهش های سیاسی، سال ششم، بهار ۱۳۹۵، شماره ۱۶. | ||
| + | *[http://daneshnameh.roshd.ir/mavara/mavara-index.php?page=%D8%B9%D8%B1%D8%A7%D9%82&SSOReturnPage=Check&Rand=0 "عراق"، دانشنامه رشد]، تاریخ بازیابی: ۱۲ دی ماه ۱۳۹۱. | ||
| + | *[https://www.kojaro.com/travel-guide-tips-tricks/304212-iraq/ "راهنمای سفر به عراق"، پایگاه کجارو]. | ||
{{کشورهای اسلامی}} | {{کشورهای اسلامی}} | ||
[[رده:کشورهای اسلامی]] | [[رده:کشورهای اسلامی]] | ||
[[رده:عراق]] | [[رده:عراق]] | ||
[[رده:مقاله های مهم]] | [[رده:مقاله های مهم]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۰۱
«عراق» از کشورهای اسلامی خاورمیانه است که از شرق با ایران، از شمال با ترکیه، از شمال غرب و غرب با سوریه، از جنوب با عربستان سعودی و از جنوب شرقی با کویت همسایه است و پایتخت آن بغداد میباشد. نجف، کربلا، کاظمین و سامرا، از شهرهای مهم و زیارتی این کشور هستند.
تاریخ عراق
از حدود ۴۵۰۰ سال پیش، اقوام گوناگونی بر این سرزمین حکومت کرده اند و میتوان گفت: کهنترین تمدن جهان در بین النهرین در عراق پدید آمده است.
اسکندر مقدونی در سال ۳۳ قبل از میلاد، این سرزمین را تصرف کرد. عراق در سال ۳۰۲ میلادی تحت سیطره ساسانیان درآمد و مدت ها یکی از ایالات ایران بود.
پس از ظهور اسلام و آغاز فتوحات، تصرف این سرزمین، اولین فتح بزرگ مسلمانان بود. امام علی علیه السلام در دوران خلافت خود، پایتخت حکومت اسلامی را از مدینه به کوفه که در عراق است منتقل فرمود. بعدها وقتی خلافت از امویان به عباسیان رسید، اوضاع اقتضا کرد که پایتخت جدیدی انتخاب شود. از این جهت، منصور دوانیقی شهر بغداد را در حاشیه رود دجله بنا نهاد. بعد از مدتی، این پایتخت رونق یافت و مرکز خلافت عباسیان شد و از آن پس تاکنون همیشه پایتخت بوده است.
عراق در قرون جدید تحت سلطه عثمانی ها قرار داشت، تا این که جنگ جهانی اول پیش آمد و سلسله عثمانی نابود شد. از آن پس عراق به کشوری مستقل تبدیل شد. در سال ۱۹۵۸ م. حکومت پادشاهی ملک فیصل از میان رفت و نوع حکومت این کشور جمهوری اعلام شد.[۱]
جغرافیای عراق
در کتابهای «سرزمین خلافت های شرقی» و «الموسوعه» چنین آمده است: بین النهرین به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می شود که اعراب، قسمت شمالی را «جزیره» و قسمت جنوبی را «عراق» نامیده اند. بیشتر این سرزمین را بیابانها یا جلگههای حاصلخیز اطراف رودهای دجله و فرات تشکیل داده است. بنادر امّ القصر و فاو، در همین ناحیه در کنار خلیج فارس قرار دارند.
مساحت این کشور ۴۳۸۳۱۷ کیلومتر مربع است و قسمتهای کوهستانی آن در شمال و شمال شرقی و غرب آن گسترده شده است.
عراق در بخش جنوبی خود، مرز آبی کوچکی با خلیج فارس دارد و دو رود مشهور دجله به طول ۱۸۰۰ کیلومتر و فرات به طول ۲۳۵۰ کیلومتر که سرآغاز تمدنهای باستانی بین النهرین به شمار میروند، از شمال کشور به سمت جنوب آن جاری هستند. این دو رود با پیوستن به رود کارون، اروندرود را تشکیل میدهند و سرانجام به خلیج فارس میریزند. هر چند بخش بزرگی از عراق را صحرا شامل میشود، اما منطقه مابین دو رود دجله و فرات حاصلخیز است. آب و هوای کشور در بیشتر مناطق گرم شمرده میشود و بخشی از کردستان عراق، اقلیمی سرد و کوهستانی دارد.
جمعیت و مذهب
عراق ۱۸ استان دارد و بانک جهانی در سال ۲۰۲۱ م. جمعیت آن را حدود ۴۱ میلیون نفر گزارش کرده است.[۲] عراق میزبان قومها و ملیتهای گوناگونی است و عربها ۷۵ تا ۸۰ درصد، کردها ۱۵ تا ۲۰ درصد، ترکمنها، آشوریان و غیره تقریبا ۵ درصد از جمعیت این کشور را شامل میشوند.
زبان رسمی مردم عراق، عربی و کردی است و دین بیشتر ساکنان آن را اسلام تشکیل میدهد. مطابق با برخی منابع، حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد مردم عراق شیعه،[۳] و ۳۲ تا ۳۷ درصد سنی هستند. شیعیان عراق بیشتر در استان هایی مانند کربلا، نجف، کوفه، کاظمین، سامرا، بابل، بصره، واسط، قادسیه عماره، ذوقار، و سماوه زندگی می کنند.
اماکن تاریخی و زیارتی
عراق با پیشینهای طولانی، آثار تاریخی مهمی را در خود جای داده است. تیسفون، پایتخت ساسانیان و شش شهر مهم دیگر که مجموعا مدائن نامیده میشوند و نیز کاخ ساسانیان که ایوان کسری نام دارد -و امروز جز خرابه ای از آن باقی نیست- در عراق امروزی قرار دارند.
طاق کسری یکی از پر اهمیتترین جاذبههای تاریخی کشور محسوب میشود و در ۳۷ کیلومتری جنوب بغداد، در ساحل شرقی رود دجله قرار گرفته است. طاق کسری که با نامهای ایوان کسری، ایوان خسرو و ایوان مدائن شهرت دارد، بزرگترین اثر معماری عصر ساسانی به شمار میآید. برج نمرود نیز یکی از جاذبههای پر بازدید عراق است. گفته میشود حضرت ابراهیم علیه السلام را از این محل به آتش انداختهاند. این برج و تپه از آثار شهر باستانى بابل شمرده میشوند و با وجود تخریب و فرسودگى هم چنان استوار مانده است.
صنعت گردشگری در عراق رونق خوبی دارد، که علت آن، وجود برخی اماکن مهم مذهبی شیعیان و شهرهایی مانند نجف، کربلا، کوفه، کاظمین و سامرا است. مهمترین جاذبههای عراق را دیدنیهای مذهبی تشکیل میدهند که از آن جمله میتوان به حرم امیرالمومنین علی (ع) در نجف، حرم کاظمین در بغداد و حرم امام حسین(ع) و حرم حضرت عباس(ع) در کربلا اشاره کرد. از دیگر دیدنیهای مذهبی عراق، قبرستان بزرگ وادی السلام و مسجد کوفه و مسجد سهله هستند.
پانویس
منابع
- "نقش و جایگاه شیعیان در ساختار کشور عراق"، علیعسگر شهبازی و مجید رحمتینصر، پژوهش های سیاسی، سال ششم، بهار ۱۳۹۵، شماره ۱۶.
- "عراق"، دانشنامه رشد، تاریخ بازیابی: ۱۲ دی ماه ۱۳۹۱.
- "راهنمای سفر به عراق"، پایگاه کجارو.
| آسیا | * ایران * ترکیه * سوریه * عراق * عربستان * فلسطین * یمن * آذربایجان * اردن * ازبکستان * افغانستان * امارات متحده عربی * بحرین * برونئی * بنگلادش * تاجیکستان * عمان * قرقیزستان * قطر * لبنان * مالزی * پاکستان * کویت * مالدیو * قزاقستان * ترکمنستان |
| آفریقا | * تونس * اتیوپی * الجزایر * تانزانیا * ساحل عاج * سنگال * سودان * سومالی * لیبی * مالی * مصر * موریتانی * موزامبیک * نیجر * نیجریه * چاد * کامرون * گابن * گامبیا * گینه * سیرالئون * کومور * جیبوتی * بورکینافاسو * گینه بیسائو * کنگو * جمهوری غنا * جمهوری عربی صحرا * توگو |
| سایر قاره ها | * آلبانی (اروپا) * بوسنی هرزه گوین (اروپا) *سورینام (آمریکا) |
