ادب الطف (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(منابع)
سطر ۱: سطر ۱:
{{مدخل دائرة المعارف|کتاب [[فرهنگ عاشورا(کتاب)|فرهنگ عاشورا]]}}
+
[[طفّ|طَفّ]]، نام سرزمين [[كربلا]] است. '''«أدب الطَّف أو شعراء الحسين(ع) من القرن الأول الهجري حتی القرن الرابع عشر»'''، اثر سید جواد شُبّر، نام كتابى‌است در ده جلد به زبان عربى، كه به معرفى شاعرانى كه درباره [[امام ‌حسين]] علیه السلام و حادثه [[كربلا]] و شهداى [[روز عاشورا|عاشورا]] [[شعر]] و [[مرثیه|مرثيه]] سروده‌اند، پرداخته است. اين ‌مجموعه، ضمن معرفى كوتاه صاحبان ‌اثر، نمونه‌هايى از شعرهاى آنان را هم به صورت برگزيده آورده است.
  
به معناى ادبيات عاشوراست.
+
== محتوای کتاب ==
 +
کتاب «ادب الطف» با دو مقدمه از [[شیخ محمدجواد مغنیه|محمدجواد مغنیه]] و مؤلف آغاز شده و مطالب در ده جلد، سامان یافته است. در مقدمه نخست، به مقام و منزلت [[امام حسین]](علیه السلام) اشاره شده و در مقدمه مؤلف، به موضوعات زیر پرداخته شده است: [[زیارت امام حسین]](ع) و فضیلت آن؛ [[کربلا]] در روز [[روز عاشورا|عاشورا]]؛ [[اربعین حسینی|اربعین]] در کربلا؛ تاریخ شهادت امام حسین(ع) و همسران و اولاد آن حضرت.  
  
طف، نام سرزمين كربلاست. «ادب الطف‌»، نام كتابى‌است در ده جلد به زبان عربى، گردآورى‌ «جواد شبر» كه به معرفى شاعرانى كه درباره [[امام ‌حسين]] علیه السلام و حادثه [[كربلا]] و شهداى عاشورا شعر و مرثيه سروده‌اند، پرداخته است.
+
متن کتاب مشتمل است بر شرح حال و نمونه اشعار بیش از پانصد شاعر که درباره امام حسین(ع) به عربی [[شعر]] سروده‌اند. دامنه تحقیق نویسنده از قرن اول تا چهاردهم هجری است. نخستین شاعر معرفی‌شده، عقبة بن عمرو سهمی است که در اواخر قرن اول، شعری درباره امام حسین و [[شهدای کربلا|شهیدان کربلا]] سروده است. آخرین شاعر هم شیخ مهدی حجار است که در سال 1358ق، درگذشت.  
  
اين ‌مجموعه، از قرن اول هجرى تا قرن 14 را شامل مى‌شود و ضمن معرفى كوتاه صاحبان ‌اثر، نمونه‌هايى از شعرهاى آنان را هم به صورت برگزيده آورده است.
+
جلد اول، شامل شرح حال و نمونه اشعار شاعران قرن اول، دوم و سوم است. جلد دوم شامل قرن چهارم و پنجم، جلد سوم شامل قرن ششم، جلد چهارم شامل قرن هفتم، هشتم و نهم، جلد پنجم شامل قرن دهم، یازدهم و دوازدهم، جلد ششم و هفتم شامل قرن سیزدهم و جلد هشتم، نهم و دهم شامل قرن چهاردهم است. اسامی بعضی از این شاعران عبارت است از: [[ابوالاسود دئلى|ابوالاسود دئلی]]، [[کمیت اسدی]]، [[سید اسماعیل حمیری|سید حمیری]]، [[صاحب بن عباد]]، [[سید رضی|شریف رضی]]، [[مهیار دیلمی]]، [[ابوالعلاء معری]]، [[ابن ابی الحدید|ابن ابی‌الحدید]]، [[فخرالدین طریحی]]، [[سید محمد مهدی بحرالعلوم|سید محمدمهدی بحرالعلوم]]، [[سید مهدی قزوینی]]، [[سید محسن امین]]، [[سید عبدالهادی شیرازی]].
  
كتاب، به نحوى دربردارنده ادبيات [[شيعه]] و عقايد و احساسات و جهت گيري هاى شاعران شيعه نيز مى‌باشد، بخصوص بر محور حادثه جانسوز كربلا. ناشر كتاب، «دارالمرتضى‌» است. بيروت، 1409 ق.<ref>در اين زمينه نيز ر.ك: «شعراء كربلا، او الحائريات‌» على الخاقانى، محتوى معرفى 84 شاعر اين شهر (الذريعه، ج 14، ص 194) نيز: «عاشورا فى الادب العاملى المعاصر»، سيد حسن نورالدين پيرامون شاعران جبل عامل و محتوا و سبك هاى شعرى آنان پيرامون حادثه كربلا با نمونه‌هايى از اشعارشان.</ref>
+
اشعار گردآوری‌شده، به‌ترتیب تاریخ درگذشت شاعران آمده و مؤلف برای گردآوری اشعار، به منابع فراوانی رجوع کرده است. بااینکه پدیدآورنده، نمونه‌هایی از اشعار را ارائه کرده، اما هیچ توضیحی درباره معیار گزینش خود نداده است. كتاب، به نحوى دربردارنده ادبيات [[شيعه]] و عقايد و احساسات و جهت گيري هاى شاعران شيعه نيز مى‌باشد، بخصوص بر محور حادثه جانسوز كربلا.  
  
==پانویس==
+
مؤلف در آغاز کتاب گفته است که بنای او بر جمع‌آوری همه اشعار نبوده؛ زیرا در این‌باره اشعار فراوانی سروده شده که اگر جمع‌آوری شود، به صدها جلد کتاب می‌رسد. از این رو، در این کتاب اولا اشعار همه شاعران نیامده و ثانیا همه اشعار شاعران نیامده است، بلکه برخی از اشعار برخی از شاعران، که البته کم نیستند، آمده است. مضافا اینکه همه سرایندگان اشعار به شاعر بودن مشهور نیستند و برخی از آنان به [[فقیه]] و [[محدث]] و نویسنده بودن مشهورند.
<references/>
 
  
 
==منابع==
 
==منابع==
جواد محدثی، فرهنگ عاشورا، نشر معروف.
+
 
 +
* "کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)، به ضمیمه امام حسین(ع) در الذريعة"، محمد اسفندیاری.
 +
* [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]]، جواد محدثی، نشر معروف.
  
 
[[رده:عزای ابا عبدالله علیه السلام]]
 
[[رده:عزای ابا عبدالله علیه السلام]]
 
[[رده:مرثیه عاشورا]]
 
[[رده:مرثیه عاشورا]]
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
{{الگو:واقعه عاشورا}}

نسخهٔ ‏۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۱۱

طَفّ، نام سرزمين كربلا است. «أدب الطَّف أو شعراء الحسين(ع) من القرن الأول الهجري حتی القرن الرابع عشر»، اثر سید جواد شُبّر، نام كتابى‌است در ده جلد به زبان عربى، كه به معرفى شاعرانى كه درباره امام ‌حسين علیه السلام و حادثه كربلا و شهداى عاشورا شعر و مرثيه سروده‌اند، پرداخته است. اين ‌مجموعه، ضمن معرفى كوتاه صاحبان ‌اثر، نمونه‌هايى از شعرهاى آنان را هم به صورت برگزيده آورده است.

محتوای کتاب

کتاب «ادب الطف» با دو مقدمه از محمدجواد مغنیه و مؤلف آغاز شده و مطالب در ده جلد، سامان یافته است. در مقدمه نخست، به مقام و منزلت امام حسین(علیه السلام) اشاره شده و در مقدمه مؤلف، به موضوعات زیر پرداخته شده است: زیارت امام حسین(ع) و فضیلت آن؛ کربلا در روز عاشورا؛ اربعین در کربلا؛ تاریخ شهادت امام حسین(ع) و همسران و اولاد آن حضرت.

متن کتاب مشتمل است بر شرح حال و نمونه اشعار بیش از پانصد شاعر که درباره امام حسین(ع) به عربی شعر سروده‌اند. دامنه تحقیق نویسنده از قرن اول تا چهاردهم هجری است. نخستین شاعر معرفی‌شده، عقبة بن عمرو سهمی است که در اواخر قرن اول، شعری درباره امام حسین و شهیدان کربلا سروده است. آخرین شاعر هم شیخ مهدی حجار است که در سال 1358ق، درگذشت.

جلد اول، شامل شرح حال و نمونه اشعار شاعران قرن اول، دوم و سوم است. جلد دوم شامل قرن چهارم و پنجم، جلد سوم شامل قرن ششم، جلد چهارم شامل قرن هفتم، هشتم و نهم، جلد پنجم شامل قرن دهم، یازدهم و دوازدهم، جلد ششم و هفتم شامل قرن سیزدهم و جلد هشتم، نهم و دهم شامل قرن چهاردهم است. اسامی بعضی از این شاعران عبارت است از: ابوالاسود دئلی، کمیت اسدی، سید حمیری، صاحب بن عباد، شریف رضی، مهیار دیلمی، ابوالعلاء معری، ابن ابی‌الحدید، فخرالدین طریحی، سید محمدمهدی بحرالعلوم، سید مهدی قزوینی، سید محسن امین، سید عبدالهادی شیرازی.

اشعار گردآوری‌شده، به‌ترتیب تاریخ درگذشت شاعران آمده و مؤلف برای گردآوری اشعار، به منابع فراوانی رجوع کرده است. بااینکه پدیدآورنده، نمونه‌هایی از اشعار را ارائه کرده، اما هیچ توضیحی درباره معیار گزینش خود نداده است. كتاب، به نحوى دربردارنده ادبيات شيعه و عقايد و احساسات و جهت گيري هاى شاعران شيعه نيز مى‌باشد، بخصوص بر محور حادثه جانسوز كربلا.

مؤلف در آغاز کتاب گفته است که بنای او بر جمع‌آوری همه اشعار نبوده؛ زیرا در این‌باره اشعار فراوانی سروده شده که اگر جمع‌آوری شود، به صدها جلد کتاب می‌رسد. از این رو، در این کتاب اولا اشعار همه شاعران نیامده و ثانیا همه اشعار شاعران نیامده است، بلکه برخی از اشعار برخی از شاعران، که البته کم نیستند، آمده است. مضافا اینکه همه سرایندگان اشعار به شاعر بودن مشهور نیستند و برخی از آنان به فقیه و محدث و نویسنده بودن مشهورند.

منابع

  • "کتاب‌شناسی تاریخی امام حسین(ع)، به ضمیمه امام حسین(ع) در الذريعة"، محمد اسفندیاری.
  • فرهنگ عاشورا، جواد محدثی، نشر معروف.
11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها