قاموس قرآن: أَرِيكة: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
«أَرِیکة» (بر وزن سَفِینَه) یعنی تخت مزین؛ {{متن قرآن|«مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ»}}<ref>(انسان، 13).</ref> یعنی: در [[بهشت]] بر تخت‌های مزین تکیه زده‌اند. این کلمۀ بصیغۀ جمع (ارائک) پنج بار در [[قرآن|قرآن مجید]] آمده است.
+
'''«أَریکَة»''' (بر وزن سَفینَة) به معنای تخت مزیّن است. این کلمه به صیغۀ جمع (أرائک) پنج بار در [[قرآن|قرآن مجید]] آمده است: {{متن قرآن|«مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ»}}<ref>[[سوره انسان]]، ۱۳.</ref> یعنی: در [[بهشت]] بر تخت‌های مزیّن تکیه زده‌اند.
  
 
== اریکه در لغت ==
 
== اریکه در لغت ==
ارباب لغت «اریکه» را تخت مزین که در خیمه یا اطاقی است و تخت اطاق عروس و سرا پردۀ عروس که روی سریر است و فرش اطاق عروس معنی کرده‌اند. نا گفته نماند: اریکه تخت خالی نیست، بلکه مزین بودن آن منظور است، چنانکه در اطلاق سریر بر تخت، سرور و شادی مورد نظر است.
+
علمای لغت «اریکه» را تخت مزیّن که در خیمه یا اطاقی است و یا تخت اطاق عروس و سرا پردۀ عروس که روی سریر است و فرش اطاق عروس معنی کرده‌اند. نا گفته نماند: اریکه تخت خالی نیست، بلکه مزیّن بودن آن منظور است، چنانکه در اطلاق «سریر» بر تخت، سرور و شادی مورد نظر است.
  
 
==استعمال اریکه در قرآن==
 
==استعمال اریکه در قرآن==
  
*{{متن قرآن|«أُولَٰئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى ''' الْأَرَائِكِ '''نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا»}}.<ref>(کهف، ۳۱).</ref>   
+
*{{متن قرآن|«أُولَٰئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى '''الْأَرَائِكِ''' نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا»}}.<ref>[[سوره کهف]]، ۳۱.</ref>   
*{{متن قرآن|«هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى ''' الْأَرَائِكِ ''' مُتَّكِئُونَ»}}.<ref>(یس، ۵۶).</ref>
+
*{{متن قرآن|«هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى '''الْأَرَائِكِ''' مُتَّكِئُونَ»}}.<ref>[[سوره یس]]، ۵۶.</ref>
*{{متن قرآن|«مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى ''' الْأَرَائِكِ '''لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا»}}.<ref>(انسان، ۱۳).</ref>  
+
*{{متن قرآن|«مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى '''الْأَرَائِكِ''' لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا»}}.<ref>[[سوره انسان]]، ۱۳.</ref>  
*{{متن قرآن|«عَلَى ''' الْأَرَائِكِ ''' يَنْظُرُونَ»}}.<ref>(مطففین، ۲۳).</ref>  
+
*{{متن قرآن|«عَلَى ''' الْأَرَائِكِ ''' يَنْظُرُونَ»}}.<ref>[[سوره مطففین]]، ۲۳.</ref>  
*{{متن قرآن|«عَلَى ''' الْأَرَائِكِ ''' يَنْظُرُونَ»}}.<ref>(مطففین، ۳۵).</ref>  
+
*{{متن قرآن|«عَلَى ''' الْأَرَائِكِ ''' يَنْظُرُونَ»}}.<ref>[[سوره مطففین]]، ۳۵.</ref>  
  
 
==پانویس==
 
==پانویس==
سطر ۱۷: سطر ۱۷:
 
==منابع==
 
==منابع==
  
*[[قاموس قرآن قرشی (کتاب)|قاموس قرآن]]، قرشی بنابی، علی اکبر، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.
+
*[[قاموس قرآن قرشی (کتاب)|قاموس قرآن]]، سید علی‌اکبر قرشی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.
  
 
{{قرآن}}
 
{{قرآن}}
  
 
[[رده:واژگان قرآنی]]
 
[[رده:واژگان قرآنی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۸:۱۴

«أَریکَة» (بر وزن سَفینَة) به معنای تخت مزیّن است. این کلمه به صیغۀ جمع (أرائک) پنج بار در قرآن مجید آمده است: «مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ»[۱] یعنی: در بهشت بر تخت‌های مزیّن تکیه زده‌اند.

اریکه در لغت

علمای لغت «اریکه» را تخت مزیّن که در خیمه یا اطاقی است و یا تخت اطاق عروس و سرا پردۀ عروس که روی سریر است و فرش اطاق عروس معنی کرده‌اند. نا گفته نماند: اریکه تخت خالی نیست، بلکه مزیّن بودن آن منظور است، چنانکه در اطلاق «سریر» بر تخت، سرور و شادی مورد نظر است.

استعمال اریکه در قرآن

  • «أُولَٰئِكَ لَهُمْ جَنَّاتُ عَدْنٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمُ الْأَنْهَارُ يُحَلَّوْنَ فِيهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِنْ ذَهَبٍ وَيَلْبَسُونَ ثِيَابًا خُضْرًا مِنْ سُنْدُسٍ وَإِسْتَبْرَقٍ مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ نِعْمَ الثَّوَابُ وَحَسُنَتْ مُرْتَفَقًا».[۲]
  • «هُمْ وَأَزْوَاجُهُمْ فِي ظِلَالٍ عَلَى الْأَرَائِكِ مُتَّكِئُونَ».[۳]
  • «مُتَّكِئِينَ فِيهَا عَلَى الْأَرَائِكِ لَا يَرَوْنَ فِيهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِيرًا».[۴]
  • «عَلَى الْأَرَائِكِ يَنْظُرُونَ».[۵]
  • «عَلَى الْأَرَائِكِ يَنْظُرُونَ».[۶]

پانویس

منابع

  • قاموس قرآن، سید علی‌اکبر قرشی، تهران: دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۰۷.
قرآن
متن و ترجمه قرآن
اوصاف قرآن (اسامی و صفات قرآن، اعجاز قرآن، عدم تحریف در قرآن)
اجزاء قرآن آیه، سوره، جزء، حزب، حروف مقطعه
ترجمه و تفسیر قرآن تاریخ تفسیر، روشهای تفسیری قرآن، سیاق آیات، اسرائیلیات، تاویل، فهرست تفاسیر شیعه، فهرست تفاسیر اهل سنت، ترجمه های قرآن
علوم قرآنی تاریخ قرآن: نزول قرآن، جمع قرآن، شان نزول، کاتبان وحی، قراء سبعه
دلالت الفاظ قرآن: عام و خاص، مجمل و مبین، مطلق و مقید، محکم و متشابه، مفهوم و منطوق، نص و ظاهر، ناسخ و منسوخ
تلاوت قرآن تجوید، آداب قرائت قرآن، تدبر در قرآن
رده ها: سوره های قرآن * آیات قرآن * واژگان قرآنی * شخصیت های قرآنی * قصه های قرآنی * علوم قرآنی * معارف قرآن
مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه