امامت امام صادق علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | [[امام صادق]] | + | [[امام صادق]] علیه‌السلام (۱۴۸-۸۳ ق)، پس از [[شهادت در راه خدا|شهادت]] پدر بزرگوارش [[امام باقر]] علیه‌السلام، در هفتم [[ذی الحجه|ذی‌الحجه]] سال ۱۱۴ هجرى در ۳۱ سالگی، عهده‌دار منصب [[امامت]] شد. مدت امامت آن حضرت ۳۴ سال بود.<ref>ر.ک: اصول کافى، ج۱، ص۴۷۵.</ref> |
| − | ==دوران امامت امام صادق | + | ==دوران امامت امام صادق علیه‌السلام== |
| − | + | ایام امامت [[امام صادق]] علیه السلام، مصادف با خلافت [[هشام بن عبدالملک]] و [[ولید بن یزید بن عبدالملک|ولید بن یزید بن عبدالملک]] و [[یزید بن ولید بن عبدالملک|یزید بن ولید بن عبدالملک]] و [[ابراهیم بن ولید بن عبدالملک|ابراهیم بن ولید]] و [[مروان بن محمد]] از خلفاى [[بنی امیه|اموى]]، و دو تن از خلفاى [[حکومت بنی عباس|عباسى]] یعنی [[ابوالعباس سفاح]] و [[منصور (خلیفه عباسی)|منصور دوانیقى]] بوده است. | |
| − | ==دلایل امامت امام صادق | + | ==دلایل امامت امام صادق علیه‌السلام== |
| − | در اثبات امامت حضرت صادق | + | در اثبات [[امامت]] حضرت صادق علیه السلام به سه دسته از ادله استناد شده است: |
| − | === | + | ===احادیث نبوی=== |
| − | در | + | در روایات [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلی الله علیه وآله، به امامت [[امام صادق]] علیه السلام تصریح شده است. در فرازى از [[حدیث لوح|حدیث لوح]] آمده است: بعد از [[امام باقر|محمد باقر]]، شک کنندگان در [[امام صادق علیه السلام|جعفر]] هلاک خواهند شد و کسى که او را رد کند مرا رد کرده است و این سخن حق من است که مقام جعفر را گرامى دارم و او را در میان دوستان و شیعیانش شاد سازم.<ref>ر.ک: عیون الاخبار، ج۱، ص۳۳؛ الغیبة، ص۱۴۵؛ اصول کافى، ج۱، ص۵۲۸؛ کمال الدین، ج۱، ص۵۷۲؛ عوالم، ج۲۰، ص۴۰.</ref> |
| − | + | همچنین حدیث معراج و حدیث [[ابی بن کعب|ابی بن کعب]] و [[جابر بن عبدالله انصاری|جابر انصاری]] از پیامبر اکرم، تصریح بر امامت امام صادق علیه السلام مى کنند.<ref>عیون الاخبار، ج۱، ص۴۹؛ الغیبة، ص۱۳۶ و ۱۵۱؛ کمال الدین، ج۱، ص۴۷۴و۵۰۱؛ عوالم العلوم، ج۲۰، ص۴۲-۴۶.</ref> | |
| − | امام باقر | + | ===احادیث امام باقر علیه‌السلام=== |
| − | چند نمونه از احادیث | + | [[امام باقر علیه السلام|امام باقر]] علیه السلام نیز به طور آشکار به او وصیت و به امامتش بعد از خود تصریح نمودند. چند نمونه از این [[احادیث]] چنین است: |
| − | * | + | *[[جابر بن یزید جعفی]] مى گوید: از امام باقر علیه السلام درباره قائم (و امام) بعد از او پرسیده شد، آن حضرت دست بر امام صادق علیه السلام زد و فرمود: این است به خدا سوگند، قائم آل محمد صلی الله علیه وآله... .<ref>الارشاد، ص۲۷۱؛ الکافى، ج۱، ص۳۰۷.</ref> |
| − | * | + | *ابوالصباح کنانى مى گوید: امام باقر علیه السلام به پسرش حضرت صادق در حالى که راه مى رفت نگریست و (خطاب به من) فرمود: این فرد را مى بینى؟ او از کسانى است که خداوند درباره آنان فرموده است: {{متن قرآن|«وَ نُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِى اْلاَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَةً وَ نَجْعَلُهْمْ الْوارِثینَ»}}؛ مى خواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روى زمین قرار دهیم.<ref>[[سوره قصص]](۲۸)، آیه ۵.</ref> |
| − | * | + | *همّام بن نافع مى گوید: روزى [[امام باقر علیه السلام|ابوجعفر]] علیه السلام به یاران خود فرمود: زمانى که مرا از دست دادید به این فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام) تأسى و اقتدا کنید که او امام و خلیفه پس از من است.<ref>ارشاد، ص۲۷۱ و بحارالانوار، ج۴۷، ص۱۳.</ref> |
| − | * | + | *[[محمد بن مسلم ثقفی کوفی|محمد بن مسلم]] مى گوید: نزد امام باقر علیه السلام بودم که فرزندش حضرت صادق وارد شد... امام باقر خطاب به من فرمود: ای محمد! این فرد (اشاره به امام صادق) [[امام]] تو پس از من است، پس به او اقتدا کن و از دانشش بهره بگیر. سوگند به خدا، او همانى است که پیامبر صلی الله علیه وآله براى ما وصف کرده است که پیروان و شیعیانش در دنیا و [[آخرت]] پیروزند و دشمنانش در زبان همه پیامبران لعنت شده اند.<ref>بحارالانوار، ج۴۷، ص۱۵.</ref> |
| − | ===افضلیت امام صادق | + | ===افضلیت امام صادق در زمان خود=== |
| − | + | یکى از شرایط [[امام]] این است که افضل زمان خود باشد. امام صادق علیه السلام به اتفاق مخالف و موافق، در علم و دیگر کمالات انسانى افضل اهل زمانش بود.<ref>ر.ک: الارشاد، ج۲، ص۲۵۳؛ الفصول المهمه، ج۲، ص۹۰۷؛ المستجاد، ص۱۸۸؛ روضة الواعظین، ج۱، ص۲۰۷.</ref> | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| + | [[ابوحنیفه|ابوحنیفه]] (پیشواى [[حنفی|حنفیان]]) مى گفت: هرگز در عمرم عالمتر و فقیه تر از [[امام صادق علیه السلام|جعفر بن محمد]] ندیدم.<ref>تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۱۶۶.</ref> [[منصور (خلیفه عباسی)|منصور دوانیقى]] آن حضرت را به علم و معنویت مى ستود.<ref>تاریخ یعقوبى، ج۲، ص۳۷۸.</ref> ابوبحر جاحظ مى گفت: علم و فقه جعفر بن محمد دنیا را پر کرده است.<ref>شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۸۹.</ref> قرمانى در «اخبار الدول» جایگاه آن حضرت در [[حدیث]] را به منزله سر از بدن مى داند.<ref>اخبار الدول، ص۱۱۲.</ref> [[مالک بن انس|مالک ابن انس]] (پیشوای [[مالکی|مالکیان]]) حضرت صادق را بى نظیر در علم و فضل و معنویت مى دانست.<ref>ر.ک: مناقب ابن شهر آشوب ، ج۴، ص۲۶۹؛ امالى صدوق، ص۶۳۶.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
| − | <references/> | + | <references /> |
| − | |||
==منابع== | ==منابع== | ||
| − | * دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق | + | *دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق علیه‌السلام"، در دسترس در [http://lib.eshia.ir/23021/1/76 کتابخانه فقاهت]، بازیابی: ۳ آذر ۱۳۹۲. |
| − | * | + | *تاریخ اسلام، علی رفیعی، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، پاییز ۱۳۷۶. |
| − | |||
| − | |||
{{شناختنامه امام صادق (ع)}} | {{شناختنامه امام صادق (ع)}} | ||
[[رده:امام صادق علیه السلام]] | [[رده:امام صادق علیه السلام]] | ||
[[رده:امامت]] | [[رده:امامت]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۲۰
امام صادق علیه‌السلام (۱۴۸-۸۳ ق)، پس از شهادت پدر بزرگوارش امام باقر علیه‌السلام، در هفتم ذی‌الحجه سال ۱۱۴ هجرى در ۳۱ سالگی، عهده‌دار منصب امامت شد. مدت امامت آن حضرت ۳۴ سال بود.[۱]
محتویات
دوران امامت امام صادق علیه‌السلام
ایام امامت امام صادق علیه السلام، مصادف با خلافت هشام بن عبدالملک و ولید بن یزید بن عبدالملک و یزید بن ولید بن عبدالملک و ابراهیم بن ولید و مروان بن محمد از خلفاى اموى، و دو تن از خلفاى عباسى یعنی ابوالعباس سفاح و منصور دوانیقى بوده است.
دلایل امامت امام صادق علیه‌السلام
در اثبات امامت حضرت صادق علیه السلام به سه دسته از ادله استناد شده است:
احادیث نبوی
در روایات پیامبر صلی الله علیه وآله، به امامت امام صادق علیه السلام تصریح شده است. در فرازى از حدیث لوح آمده است: بعد از محمد باقر، شک کنندگان در جعفر هلاک خواهند شد و کسى که او را رد کند مرا رد کرده است و این سخن حق من است که مقام جعفر را گرامى دارم و او را در میان دوستان و شیعیانش شاد سازم.[۲]
همچنین حدیث معراج و حدیث ابی بن کعب و جابر انصاری از پیامبر اکرم، تصریح بر امامت امام صادق علیه السلام مى کنند.[۳]
احادیث امام باقر علیه‌السلام
امام باقر علیه السلام نیز به طور آشکار به او وصیت و به امامتش بعد از خود تصریح نمودند. چند نمونه از این احادیث چنین است:
- جابر بن یزید جعفی مى گوید: از امام باقر علیه السلام درباره قائم (و امام) بعد از او پرسیده شد، آن حضرت دست بر امام صادق علیه السلام زد و فرمود: این است به خدا سوگند، قائم آل محمد صلی الله علیه وآله... .[۴]
- ابوالصباح کنانى مى گوید: امام باقر علیه السلام به پسرش حضرت صادق در حالى که راه مى رفت نگریست و (خطاب به من) فرمود: این فرد را مى بینى؟ او از کسانى است که خداوند درباره آنان فرموده است: «وَ نُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِى اْلاَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ اَئِمَةً وَ نَجْعَلُهْمْ الْوارِثینَ»؛ مى خواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روى زمین قرار دهیم.[۵]
- همّام بن نافع مى گوید: روزى ابوجعفر علیه السلام به یاران خود فرمود: زمانى که مرا از دست دادید به این فرد (اشاره به امام صادق علیه السلام) تأسى و اقتدا کنید که او امام و خلیفه پس از من است.[۶]
- محمد بن مسلم مى گوید: نزد امام باقر علیه السلام بودم که فرزندش حضرت صادق وارد شد... امام باقر خطاب به من فرمود: ای محمد! این فرد (اشاره به امام صادق) امام تو پس از من است، پس به او اقتدا کن و از دانشش بهره بگیر. سوگند به خدا، او همانى است که پیامبر صلی الله علیه وآله براى ما وصف کرده است که پیروان و شیعیانش در دنیا و آخرت پیروزند و دشمنانش در زبان همه پیامبران لعنت شده اند.[۷]
افضلیت امام صادق در زمان خود
یکى از شرایط امام این است که افضل زمان خود باشد. امام صادق علیه السلام به اتفاق مخالف و موافق، در علم و دیگر کمالات انسانى افضل اهل زمانش بود.[۸]
ابوحنیفه (پیشواى حنفیان) مى گفت: هرگز در عمرم عالمتر و فقیه تر از جعفر بن محمد ندیدم.[۹] منصور دوانیقى آن حضرت را به علم و معنویت مى ستود.[۱۰] ابوبحر جاحظ مى گفت: علم و فقه جعفر بن محمد دنیا را پر کرده است.[۱۱] قرمانى در «اخبار الدول» جایگاه آن حضرت در حدیث را به منزله سر از بدن مى داند.[۱۲] مالک ابن انس (پیشوای مالکیان) حضرت صادق را بى نظیر در علم و فضل و معنویت مى دانست.[۱۳]
پانویس
- ↑ ر.ک: اصول کافى، ج۱، ص۴۷۵.
- ↑ ر.ک: عیون الاخبار، ج۱، ص۳۳؛ الغیبة، ص۱۴۵؛ اصول کافى، ج۱، ص۵۲۸؛ کمال الدین، ج۱، ص۵۷۲؛ عوالم، ج۲۰، ص۴۰.
- ↑ عیون الاخبار، ج۱، ص۴۹؛ الغیبة، ص۱۳۶ و ۱۵۱؛ کمال الدین، ج۱، ص۴۷۴و۵۰۱؛ عوالم العلوم، ج۲۰، ص۴۲-۴۶.
- ↑ الارشاد، ص۲۷۱؛ الکافى، ج۱، ص۳۰۷.
- ↑ سوره قصص(۲۸)، آیه ۵.
- ↑ ارشاد، ص۲۷۱ و بحارالانوار، ج۴۷، ص۱۳.
- ↑ بحارالانوار، ج۴۷، ص۱۵.
- ↑ ر.ک: الارشاد، ج۲، ص۲۵۳؛ الفصول المهمه، ج۲، ص۹۰۷؛ المستجاد، ص۱۸۸؛ روضة الواعظین، ج۱، ص۲۰۷.
- ↑ تذکرة الحفاظ، ج۱، ص۱۶۶.
- ↑ تاریخ یعقوبى، ج۲، ص۳۷۸.
- ↑ شرح نهج البلاغه، ج۱۵، ص۱۸۹.
- ↑ اخبار الدول، ص۱۱۲.
- ↑ ر.ک: مناقب ابن شهر آشوب ، ج۴، ص۲۶۹؛ امالى صدوق، ص۶۳۶.
منابع
- دانشنامه کلام اسلامی، جمعی از محققین، مدخل "امامت امام صادق علیه‌السلام"، در دسترس در کتابخانه فقاهت، بازیابی: ۳ آذر ۱۳۹۲.
- تاریخ اسلام، علی رفیعی، مرکز تحقیقات اسلامی سپاه، پاییز ۱۳۷۶.
