سلار دیلمی: تفاوت بین نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی ' {{بخشی از یک کتاب}} <keywords content='کلید واژه: سلار بن عبدالعزیز دیلمی، آثار سلار دیلم...' ایجاد کرد) |
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{بخشی از یک کتاب}} | {{بخشی از یک کتاب}} | ||
| + | '''«ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز»''' مشهور به «سلّار دیلمی» (م، ۴۶۳ ق)، فقیه اصولی و ادیب برجسته [[شیعه]] در قرن پنجم قمری و از شاگردان [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] است. کتابهای «المراسم العلویه فی الاحکام النبویه» و «المقنع فی المذهب» از جمله آثار اوست. | ||
| + | {{شناسنامه عالم | ||
| + | ||نام کامل = ابویعلی حمزة سلّار دیلمی | ||
| + | ||تصویر= [[پرونده:سلار.jpg|۲۳۰px]] | ||
| + | ||زادروز = قرن چهارم قمری | ||
| + | |زادگاه = دیلمان، گیلان | ||
| + | |وفات = ۴۶۳ قمری | ||
| + | |مدفن = [[تبریز]] | ||
| + | |اساتید = [[شیخ مفید]]، [[سید مرتضی]]،... | ||
| + | |شاگردان = [[ابو علی طوسی|شیخ ابوعلی طوسی]]، [[شیخ منتجب الدین رازی]]، حسن بن حسین بن بابویه، عثمان بن جنی نحوی، [[ابوالوفاء مفید رازی|عبدالجبار مقری رازی]]،... | ||
| + | |آثار = المراسم العلویه فی الاحکام النبویه، المقنع فی المذهب، التقریب، التذکره فی حقیقة الجوهر والعرض، الابواب والفصول فی الفقه، المسائل السلاریه،... | ||
| + | }} | ||
| + | ==ولادت == | ||
| + | ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز دیلمی، معروف به سلّار، در دیلمان از توابع شهرستان لاهیجان در استان گیلان متولد شد. از تاریخ ولادت و زندگی این عالم بزرگوار، اطلاع دقیقی در دست نیست؛ ولی وجود پاره‌ای شواهد و مستندات مانند مطالعه زندگی استادان، معاصران و شاگردان وی و این که او گاهی به نیابت از [[شیخ مفید]]<ref>قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، تحقیق محمدرضا حاج شریفی خوانساری، ص ۴۱۵.</ref> و [[سید مرتضی]]<ref>روضات الجنات، خوانساری، ج۲، ص۳۷۱؛ اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۷۱.</ref> بر کرسی تدریس می‌‌‌نشست و شاگردان برجسته آن بزرگواران را از دانش بیکران خویش بهره‌مند می‌‌‌ساخت، می‌‌‌توان حدس زد که در نیمه دوم قرن چهارم هجری به دنیا آمده است. | ||
| + | در رجال [[سید محمد مهدی بحرالعلوم|علامه بحرالعلوم]] آمده است که سلّار معرب سالار است.<ref> اعیان الشیعه، ج ۷، ص ۱۷۰، ریاض العلماء، ج ۲، ص ۴۴۰؛ رجال سید بحرالعلوم، ج ۳، ص ۶.</ref> مترجمین، سالار را در فارسی به معنای رییس و امیر و در عربی به معنای شریف معنا می‌‌‌کنند. | ||
| + | ==استادان و شاگردان== | ||
| + | از جمله اساتید بزرگ سلار دیلمی عبارتند از: | ||
| − | + | *محمد بن محمد ابن نعمان معروف به [[شیخ مفید]] (م، ۴۱۳ ق)؛ | |
| + | *علی بن حسین، معروف به [[سید مرتضی|سید مرتضی علم‌الهدی]] (م، ۴۳۶ ق)؛ | ||
| − | + | سلار دیلمی، خود یکی از [[مشایخ]] و از مهمترین عالمان و پیشوایان [[امامیه]] بوده است.<ref>مشایخ و قدمای امامیه، ده نفر بودند که عبارتند از: صدوقان (علی بن بابویه قمی و فرزندش شیخ صدوق)، شیخان (شیخ مفید و شیخ طوسی)، سیدان (سید مرتضی و سید رضی)، ابن ابی عقیل، ابوالصلاح حلبی، ابن ادریس حلی و سلار دیلمی.</ref> برخی از شاگردان او عبارتند از: | |
| − | + | *[[ابو علی طوسی|شیخ ابوعلی طوسی]] | |
| + | *[[شیخ منتجب الدین رازی|منتجب‌الدین ابن بابویه]] | ||
| + | *حسن بن حسین بن بابویه | ||
| + | *ابوالکرم مبارک بن فاخر نحوی | ||
| + | *ابوالفتح عثمان بن جنی نحوی | ||
| + | *ابوالصلاح تقی‌الدین | ||
| + | *محمد بن علی بن عثمان | ||
| + | *[[ابوالوفاء مفید رازی|عبدالجبار بن عبدالله المقری الرازی]] | ||
| + | *محمد بن عبدالرحمن نیشابوری خزاعی | ||
| + | *عبدالله بن حسن بن حسین بن بابویه | ||
| − | + | ==آثار و تألیفات== | |
| − | + | #المراسم العلویه فی الاحکام النبویه | |
| + | #المقنع فی المذهب<ref>الذریعه، ج ۱، ص ۷۳، ج ۴، ص ۲۵ و ۳۶۵.</ref> | ||
| + | #التقریب (التهذیب) در [[اصول فقه|اصول فقه]]<ref> همان.</ref> | ||
| + | #التذکره فی حقیقة الجوهر والعرض<ref> همان.</ref> | ||
| + | #الابواب والفصول فی الفقه<ref> همان.</ref> | ||
| + | #المسائل السلاریه<ref> همان.</ref> | ||
| + | #الرد علی ابی‌الحسن البصری فی نقض الشافی.<ref> الذریعه، ج ۱۰، ص ۱۷۹.</ref> | ||
| − | + | ==فعالیت‌های اجتماعی== | |
| + | '''سلار دیلمی در مسند قضاوت:''' | ||
| − | + | [[سید مرتضی]]، شاگردان فقیه و دانشمندش را به اقصی نقاط کشور اسلامی، برای [[قضاوت]] گسیل می‌‌‌داشت. یکی از شخصیت های برجسته [[شیعه]] که از سوی سید مرتضی برای منصب قضا به مناطق حلب (از توابع [[سوریه]]) اعزام شد، سلار دیلمی بود. | |
| − | + | وی در این مناطق، زعامت دینی مردم را به عهده گرفت و به عنوان حاکم [[شرع]] اسلامی، به حل و فصل نزاع‌ها و اختلافات دینی-اجتماعی پرداخت و به ارشاد و هدایت مردم، اقامه [[نماز جماعت|جماعت]] و رفع مشکلات و پاسخ‌گویی به مسائل دینی [[شیعه|شیعیان]] نیز اشتغال داشت. از زمان مسافرت وی به حلب و مدت اقامت او در آن‌جا اطلاع دقیقی در دست نیست، اما شواهد نشان می‌‌‌دهد که وی سالیان متمادی در آن دیار حضور داشته است، به گونه‌ای که برخی وی را از فقهای حلب بشمار آورده‌اند.<ref> روضات الجنات، ج ۲، ص ۳۷۰.</ref> | |
| − | ''' | + | '''سلار دیلمی و نماز جمعه:''' |
| − | + | سلار در کتاب فقهی مراسم، درباره برگزاری [[نماز جمعه]] این گونه نوشته است: «صلاة الجمعه فرض مع حضور امام الاصل أو من یقوم مقامه و اجتماع خمسة نفر فصاعدا احدهم الامام»؛ خواندن نماز جمعه در زمان حضور امام [[معصوم]] علیه السلام یا کسی که از طرف او منصوب می‌‌‌شود (نائب خاص)، واجب است و حداقل نفرات برای برگزاری و انعقاد نماز جمعه با امام یا نائبش، پنج نفر است.<ref> المراسم، ص ۶۳۵.</ref> | |
| − | + | اما سلار مانند برخی فقهای [[شیعه|شیعی]]، نماز جمعه و نیز نماز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] را در زمان [[غیبت امام زمان (عجل الله تعالی فرجه)|غیبت امام زمان]] عجل الله تعالی فرجه جایز نمی‌‌‌داند، زیرا آن را از مختصات [[امام]] معصوم علیه السلام می‌‌‌داند. | |
| − | + | برخی از دانشمندان، این فقیه والامقام را جزء اولین عالمان [[شیعه|شیعی]] می‌دانند که به تحریم نماز جمعه [[فتوی]] داده است. این فقیه هوشمند و زیرک، با درک موقعیت اجتماعی و سیاسی زمان خویش که زعامت دینی شیعیان را بعد از [[شیخ طوسی]] به عهده داشت، اقدام به صدور شجاعانه فتوای تحریم نماز جمعه نموده است، زیرا سلار زمانی رهبری مردم را به عهده گرفت که حکومت [[آل بویه|آل‌بویه]] که دولتمردانی شیعی بودند به سلجوقیان که [[اهل سنت|سنی]] مذهب بودند، انتقال یافته بود و [[فتنه]] و آشوب و جنگ‌های خونین مذهبی علیه شیعیان آرامش [[بغداد]] را به مخاطره انداخت و باعث فروپاشی [[حوزه علمیه|حوزه علمیه]] بغداد شد و فقیهان و عالمان دین، دست به اقدامات اساسی زدند و حتی ناگزیر به هجرت از بغداد شدند. | |
| − | + | روشن است که برگزاری نماز جمعه و خواندن [[خطبه]] در آن فضای سیاسی حاکم بر جامعه، چیزی جز فریب، [[خدعه]]، مدح و ستایش حاکمان جور نبود و اصولا حاکمان جور انتظار دارند که از محافل عبادی ـ سیاسی نماز جمعه به نفع خویش بهره‌برداری کنند<ref> علمای شیعه از کلینی تا خمینی، ص ۲۸.</ref> و در راه رسیدن به این مقصود، از شیوه‌های مختلف زر، زور، نیرنگ و استخدام عالمان درباری و فریب خورده استفاده می‌‌‌کنند. تحریم نماز جمعه از سوی زعیم بزرگ شیعیان، در حقیقت اعلان برائت از حاکمان جور و تنفر از اقدامات ظالمانه و ستم‌گرانه آن‌هاست. این اقدام سلار، حکایت‌گر تفکر عدم جدایی [[دین]] از سیاست است که از سوی فقهای بزرگوار شیعه در تمام اعصار در عمل به اثبات رسیده است. پذیرش منصب قضاوت در دوره‌ای و تحریم نماز جمعه و عیدین در دوره‌ای دیگر، نشان می‌‌‌دهد که وی فقیهی سیاستمدار و ژرف‌اندیش در عصر خویش بشمار می‌‌‌آمده است. | |
| − | + | ==در نظر عالمان== | |
| − | + | دانشمندان و [[تذکره]] نویسان، هر یک درباره مقام علمی سلار مطالبی نوشته‌اند: | |
| − | سلار دیلمی | + | *[[علامه حلی]] در [[خلاصة الاقوال (کتاب)|خلاصه]] می گوید: سلار بن عبدالعزیز دیلمی از فقهای مورد وثوق [[شیعه]] است که در [[فقه]] و [[ادبیات عرب|ادبیات]]، سرآمد بود. |
| + | *[[سیوطی]] در «طبقات النحویین النحاة» سلار را از دانشوران [[علم نحو]] دانسته است. | ||
| + | *آیت الله [[آیت الله سید ابوالقاسم خویی|سید ابوالقاسم خویی]] ضمن تایید وثاقت سلار، وی را از بزرگان فقهای شیعه دانسته و نوشته است: «سلار بن عبدالعزیز الدیلمی، فقیه، جلیل، معظم، ثقة». | ||
| − | + | ==وفات و مدفن== | |
| − | + | در تاریخ وفات سلار دیلمی نیز اختلاف است، اما بنا به قول مشهور، رحلت این فقیه فرزانه در ششم [[رمضان]] سال ۴۶۳ قمری<ref> الکنی والالقاب، ج ۲، ص ۲۳۸.</ref> در قریه خسروشاه<ref> خسروشاه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به خسرو شهر تغییر یافته است.</ref> [[تبریز]] اتفاق افتاده است. این که این فقیه بزرگ، چرا و چگونه در این مکان رحلت کرده‌اند به درستی معلوم نیست، ولی احتمالا سلار مانند بسیاری از فقیهان و عالمان، به دنبال آشوب‌ها و جنگ‌های داخلی در آن سال‌های آشفته و نابسامان آخر حیاتش، [[بغداد]] را ترک و در حال رجعت به زادگاهش بوده است که وفات نموده و پیکر پاکش توسط دوستان و ارادتمندان وی در تبریز به خاک سپرده شده است. | |
| − | + | ==پانویس== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | ==پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
| − | + | ==منابع== | |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
| − | * | + | *[[گلشن ابرار (کتاب)|گلشن ابرار]]، جلد ۶، زندگینامه "سلار بن عبدالعزیز"، محمدتقی ادهم‌نژاد. |
| − | + | [[رده:علمای قرن پنجم]] | |
| + | [[رده:علماء شیعه]][[رده:فقیهان]][[رده:اصولیون]] | ||
| + | [[رده:ادیبان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۹
این مدخل از دانشنامه هنوز نوشته نشده است.
محتوای فعلی بخشی از یک کتاب متناسب با عنوان است.
(احتمالا تصرف اندکی صورت گرفته است)
«ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز» مشهور به «سلّار دیلمی» (م، ۴۶۳ ق)، فقیه اصولی و ادیب برجسته شیعه در قرن پنجم قمری و از شاگردان شیخ مفید و سید مرتضی است. کتابهای «المراسم العلویه فی الاحکام النبویه» و «المقنع فی المذهب» از جمله آثار اوست.
| |
| نام کامل | ابویعلی حمزة سلّار دیلمی |
| زادروز | قرن چهارم قمری |
| زادگاه | دیلمان، گیلان |
| وفات | ۴۶۳ قمری |
| مدفن | تبریز |
|
| |
| اساتید | |
| شاگردان |
شیخ ابوعلی طوسی، شیخ منتجب الدین رازی، حسن بن حسین بن بابویه، عثمان بن جنی نحوی، عبدالجبار مقری رازی،... |
| آثار |
المراسم العلویه فی الاحکام النبویه، المقنع فی المذهب، التقریب، التذکره فی حقیقة الجوهر والعرض، الابواب والفصول فی الفقه، المسائل السلاریه،... |
محتویات
ولادت
ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز دیلمی، معروف به سلّار، در دیلمان از توابع شهرستان لاهیجان در استان گیلان متولد شد. از تاریخ ولادت و زندگی این عالم بزرگوار، اطلاع دقیقی در دست نیست؛ ولی وجود پاره‌ای شواهد و مستندات مانند مطالعه زندگی استادان، معاصران و شاگردان وی و این که او گاهی به نیابت از شیخ مفید[۱] و سید مرتضی[۲] بر کرسی تدریس می‌‌‌نشست و شاگردان برجسته آن بزرگواران را از دانش بیکران خویش بهره‌مند می‌‌‌ساخت، می‌‌‌توان حدس زد که در نیمه دوم قرن چهارم هجری به دنیا آمده است.
در رجال علامه بحرالعلوم آمده است که سلّار معرب سالار است.[۳] مترجمین، سالار را در فارسی به معنای رییس و امیر و در عربی به معنای شریف معنا می‌‌‌کنند.
استادان و شاگردان
از جمله اساتید بزرگ سلار دیلمی عبارتند از:
- محمد بن محمد ابن نعمان معروف به شیخ مفید (م، ۴۱۳ ق)؛
- علی بن حسین، معروف به سید مرتضی علم‌الهدی (م، ۴۳۶ ق)؛
سلار دیلمی، خود یکی از مشایخ و از مهمترین عالمان و پیشوایان امامیه بوده است.[۴] برخی از شاگردان او عبارتند از:
- شیخ ابوعلی طوسی
- منتجب‌الدین ابن بابویه
- حسن بن حسین بن بابویه
- ابوالکرم مبارک بن فاخر نحوی
- ابوالفتح عثمان بن جنی نحوی
- ابوالصلاح تقی‌الدین
- محمد بن علی بن عثمان
- عبدالجبار بن عبدالله المقری الرازی
- محمد بن عبدالرحمن نیشابوری خزاعی
- عبدالله بن حسن بن حسین بن بابویه
آثار و تألیفات
- المراسم العلویه فی الاحکام النبویه
- المقنع فی المذهب[۵]
- التقریب (التهذیب) در اصول فقه[۶]
- التذکره فی حقیقة الجوهر والعرض[۷]
- الابواب والفصول فی الفقه[۸]
- المسائل السلاریه[۹]
- الرد علی ابی‌الحسن البصری فی نقض الشافی.[۱۰]
فعالیت‌های اجتماعی
سلار دیلمی در مسند قضاوت:
سید مرتضی، شاگردان فقیه و دانشمندش را به اقصی نقاط کشور اسلامی، برای قضاوت گسیل می‌‌‌داشت. یکی از شخصیت های برجسته شیعه که از سوی سید مرتضی برای منصب قضا به مناطق حلب (از توابع سوریه) اعزام شد، سلار دیلمی بود.
وی در این مناطق، زعامت دینی مردم را به عهده گرفت و به عنوان حاکم شرع اسلامی، به حل و فصل نزاع‌ها و اختلافات دینی-اجتماعی پرداخت و به ارشاد و هدایت مردم، اقامه جماعت و رفع مشکلات و پاسخ‌گویی به مسائل دینی شیعیان نیز اشتغال داشت. از زمان مسافرت وی به حلب و مدت اقامت او در آن‌جا اطلاع دقیقی در دست نیست، اما شواهد نشان می‌‌‌دهد که وی سالیان متمادی در آن دیار حضور داشته است، به گونه‌ای که برخی وی را از فقهای حلب بشمار آورده‌اند.[۱۱]
سلار دیلمی و نماز جمعه:
سلار در کتاب فقهی مراسم، درباره برگزاری نماز جمعه این گونه نوشته است: «صلاة الجمعه فرض مع حضور امام الاصل أو من یقوم مقامه و اجتماع خمسة نفر فصاعدا احدهم الامام»؛ خواندن نماز جمعه در زمان حضور امام معصوم علیه السلام یا کسی که از طرف او منصوب می‌‌‌شود (نائب خاص)، واجب است و حداقل نفرات برای برگزاری و انعقاد نماز جمعه با امام یا نائبش، پنج نفر است.[۱۲]
اما سلار مانند برخی فقهای شیعی، نماز جمعه و نیز نماز عید فطر و عید قربان را در زمان غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه جایز نمی‌‌‌داند، زیرا آن را از مختصات امام معصوم علیه السلام می‌‌‌داند.
برخی از دانشمندان، این فقیه والامقام را جزء اولین عالمان شیعی می‌دانند که به تحریم نماز جمعه فتوی داده است. این فقیه هوشمند و زیرک، با درک موقعیت اجتماعی و سیاسی زمان خویش که زعامت دینی شیعیان را بعد از شیخ طوسی به عهده داشت، اقدام به صدور شجاعانه فتوای تحریم نماز جمعه نموده است، زیرا سلار زمانی رهبری مردم را به عهده گرفت که حکومت آل‌بویه که دولتمردانی شیعی بودند به سلجوقیان که سنی مذهب بودند، انتقال یافته بود و فتنه و آشوب و جنگ‌های خونین مذهبی علیه شیعیان آرامش بغداد را به مخاطره انداخت و باعث فروپاشی حوزه علمیه بغداد شد و فقیهان و عالمان دین، دست به اقدامات اساسی زدند و حتی ناگزیر به هجرت از بغداد شدند.
روشن است که برگزاری نماز جمعه و خواندن خطبه در آن فضای سیاسی حاکم بر جامعه، چیزی جز فریب، خدعه، مدح و ستایش حاکمان جور نبود و اصولا حاکمان جور انتظار دارند که از محافل عبادی ـ سیاسی نماز جمعه به نفع خویش بهره‌برداری کنند[۱۳] و در راه رسیدن به این مقصود، از شیوه‌های مختلف زر، زور، نیرنگ و استخدام عالمان درباری و فریب خورده استفاده می‌‌‌کنند. تحریم نماز جمعه از سوی زعیم بزرگ شیعیان، در حقیقت اعلان برائت از حاکمان جور و تنفر از اقدامات ظالمانه و ستم‌گرانه آن‌هاست. این اقدام سلار، حکایت‌گر تفکر عدم جدایی دین از سیاست است که از سوی فقهای بزرگوار شیعه در تمام اعصار در عمل به اثبات رسیده است. پذیرش منصب قضاوت در دوره‌ای و تحریم نماز جمعه و عیدین در دوره‌ای دیگر، نشان می‌‌‌دهد که وی فقیهی سیاستمدار و ژرف‌اندیش در عصر خویش بشمار می‌‌‌آمده است.
در نظر عالمان
دانشمندان و تذکره نویسان، هر یک درباره مقام علمی سلار مطالبی نوشته‌اند:
- علامه حلی در خلاصه می گوید: سلار بن عبدالعزیز دیلمی از فقهای مورد وثوق شیعه است که در فقه و ادبیات، سرآمد بود.
- سیوطی در «طبقات النحویین النحاة» سلار را از دانشوران علم نحو دانسته است.
- آیت الله سید ابوالقاسم خویی ضمن تایید وثاقت سلار، وی را از بزرگان فقهای شیعه دانسته و نوشته است: «سلار بن عبدالعزیز الدیلمی، فقیه، جلیل، معظم، ثقة».
وفات و مدفن
در تاریخ وفات سلار دیلمی نیز اختلاف است، اما بنا به قول مشهور، رحلت این فقیه فرزانه در ششم رمضان سال ۴۶۳ قمری[۱۴] در قریه خسروشاه[۱۵] تبریز اتفاق افتاده است. این که این فقیه بزرگ، چرا و چگونه در این مکان رحلت کرده‌اند به درستی معلوم نیست، ولی احتمالا سلار مانند بسیاری از فقیهان و عالمان، به دنبال آشوب‌ها و جنگ‌های داخلی در آن سال‌های آشفته و نابسامان آخر حیاتش، بغداد را ترک و در حال رجعت به زادگاهش بوده است که وفات نموده و پیکر پاکش توسط دوستان و ارادتمندان وی در تبریز به خاک سپرده شده است.
پانویس
- ↑ قصص العلماء، میرزا محمد تنکابنی، تحقیق محمدرضا حاج شریفی خوانساری، ص ۴۱۵.
- ↑ روضات الجنات، خوانساری، ج۲، ص۳۷۱؛ اعیان الشیعه، ج۷، ص۱۷۱.
- ↑ اعیان الشیعه، ج ۷، ص ۱۷۰، ریاض العلماء، ج ۲، ص ۴۴۰؛ رجال سید بحرالعلوم، ج ۳، ص ۶.
- ↑ مشایخ و قدمای امامیه، ده نفر بودند که عبارتند از: صدوقان (علی بن بابویه قمی و فرزندش شیخ صدوق)، شیخان (شیخ مفید و شیخ طوسی)، سیدان (سید مرتضی و سید رضی)، ابن ابی عقیل، ابوالصلاح حلبی، ابن ادریس حلی و سلار دیلمی.
- ↑ الذریعه، ج ۱، ص ۷۳، ج ۴، ص ۲۵ و ۳۶۵.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ همان.
- ↑ الذریعه، ج ۱۰، ص ۱۷۹.
- ↑ روضات الجنات، ج ۲، ص ۳۷۰.
- ↑ المراسم، ص ۶۳۵.
- ↑ علمای شیعه از کلینی تا خمینی، ص ۲۸.
- ↑ الکنی والالقاب، ج ۲، ص ۲۳۸.
- ↑ خسروشاه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به خسرو شهر تغییر یافته است.
منابع
- گلشن ابرار، جلد ۶، زندگینامه "سلار بن عبدالعزیز"، محمدتقی ادهم‌نژاد.
