الغایات (کتاب)

کتاب «الغایات» از آثار جعفر بن احمد بن على قمى، محدث‌ و فقیه‌ امامی قرن ۴ قمری، شامل احاديثى است كه بيشتر با وزن افعل التفضيل بر بهترين‌ها يا بدترين‌ها و... در افراد و امور مختلف دلالت دارد؛ مثل احبّ الاعمال، افضل العبادة و... . این رساله در مجموعه‌ای با عنوان «جامع الأحادیث» به همراه پنج کتاب دیگر باقی مانده از مؤلف، به چاپ رسیده است.

نویسنده	جعفر بن احمد قمی
موضوع	احادیث شیعه
زبان	عربی
تعداد جلد	۱
مصحح	محمد حسینی نیشابوری

مؤلف

«ابومحمد جعفر بن‌ احمد بن‌ علی‌ قمی‌» معروف به «ابن رازی»، محدث‌ و فقیه‌ امامی در قرن ۴ قمری و از مشایخ شیخ صدوق است. شیخ صدوق در کتاب‌های مختلف خود از او روایت نقل کرده و در همه آن‌ها او را فقیه توصیف نموده و از خداوند برای او طلب رضایت می‌‌کند.

ابن رازی کتابهای حدیثی بسیاری تألیف کرده، اما بسیاری از آنها از بین رفته است. اثر معروف او با نام «جامع الأحادیث» به همراه پنج کتاب دیگر باقی مانده از او در یک مجموعه به چاپ رسیده است، که آنها عبارتند از: الغایات، العروس، المسلسلات، النوادر الاثر فی علی خیرالبشر و الاعمال المانعة من دخول الجنة.

معرفی کتاب

«الغایات»، یعنی اموری که آنچه غایت و نهایت چیزى یا کارى است را به نحو افعل التفضیل (افضل، اعظم و...) بیان مى دارند. در کتاب «الغایات» روایاتی در این باره (به تعبیر امروزى: ترین‌ها) گردآورى شده است؛ مانند: «خیرُ العبادة قولُ لا اله الا الله»، «أشجعُ الناس من غَلب هواه»، «أفقرُ الناس الطَّمِع»، «شرُّ الأشیاء المرأة السوء»، «أثبتُکم على الصراط، أشدّکم حُبّاً لی و لأهل بیتی».

سید محسن امین می‌‌گوید: «... کتاب الغایات که عجیب است و در آن روایاتی را جمع کرده که نقطه نهایی امور مختلف را بیان می‌‌کنند و بر هر کدام عنوانی قرار داده که بر آن دلالت کند؛ مثل دوست داشتنی‌ترین اعمال، بزرگترین آیه، شرورترین افراد و...».

این بخش از مجموعۀ «جامع الأحادیث»، در ۵۳ صفحه، بیش از ۹۰ مورد از بهترین ها و بدترین ها را از زبان معصومین علیهم السلام مطرح مى کند. مؤلف روایات این اثر را بی سند آورده است.

منابع

• "نقد و بررسی جامع الاحادیث به همراه پنج رساله دیگر"، علی مختاری، علوم حدیث، شماره ۲، زمستان ۱۳۷۵.
• "ابومحمد جعفر بن احمد ایلاقی قمی"، ستارگان حرم، عباسعلی مردی قشلاقی، ج ۱۳، ص ۶۶-۸۸.
• "رازی، جعفر بن احمد"، دانشنامه جهان اسلام.