شهید سید ابوالحسن شمس آبادی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «فقیه زاهد، عالم عابد، مجاهد نستوه، شهید آيت‌ الله سید ابوالحسن موسوی شاهاند...» ایجاد کرد)
 
(←‏آرشیو عکس و تصویر)
 
(۳۰ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
−
فقیه زاهد، عالم عابد، مجاهد نستوه، شهید آيت‌ الله سید ابوالحسن موسوی شاهاندشتي آل رسول معروف به شمس آبادی (۱۲۸۶ - ۱۳۵۵ ش)، از علمای طراز اول اصفهان، شخصیت معروف، خوشنام، محترم، بسیار محبوب و ملایی بودند. در ماجرای کتاب شهید جاوید، ایشان موضع گرفته و نویسنده و تقریظ نویس آن کتاب را تخطئه کردند. ایشان وکیل و نماینده آیت الله العظمی [[خویی، ابوالقاسم|سید ابوالقاسم موسوی خویی]] در اصفهان بودند.       
+
فقیه زاهد، عالم عابد، مجاهد نستوه، '''شهید آيت‌ الله موسوی شاهان دشتی آل رسول معروف به شمس آبادی''' (۱۲۸۱ - ۱۳۵۵ ش)، از علمای طراز اول اصفهان، شخصیت معروف، خوشنام، محترم، بسیار محبوب و ملایی بودند. در ماجرای کتاب شهید جاوید، ایشان موضع گرفته و نویسنده و تقریظ نویس آن کتاب را تخطئه کردند. ایشان وکیل و نماینده آیت الله العظمی [[خویی، ابوالقاسم|سید ابوالقاسم موسوی خویی]] در اصفهان بودند.       
 +
 
 +
{{شناسنامه عالم
 +
||نام کامل = سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول
 +
||تصویر= [[پرونده:Shams.jpg|220px]]
 +
||زادروز =  ۱۲۸۱ شمسی
 +
|زادگاه = [[اصفهان]]
 +
|وفات =  ۱۳۵۵ شمسی
 +
|مدفن = گلستان شهدای اصفهان
 +
|اساتید =  حضرات آیات: [[سید ابوالحسن اصفهانى|سید ابوالحسن اصفهانی]]، محمدحسين فشاركي، [[سید عبدالهادی شیرازی|سيد عبدالهادي شيرازي]] و ...
 +
|شاگردان = شیخ اسدالله الهی حسین‌آبادی، سید تقی هاشمی ده‌سرخی، آقا جلال خمینی‌شهری، سید محمدتقی حجازی فروشانی و ...
 +
|آثار = دیوان اشعار (در فضایل، مناقب و مصائب ائمه اطهار (علیهم السلام))، رساله‌ای مختصر در اصول دین، موعظه ابراهیم(علیه السلام)، شرح صحیفه سجادیه
 +
}}
  
 
==تولد==
 
==تولد==
سطر ۶: سطر ۱۸:
 
==پدر==
 
==پدر==
  
−
پدر بزرگوار ايشان، آیت‌الله آقا سید محمدابراهیم،‌ فرزند آقا سید عبدالله، فرزند آقا میرزا محمدعلی، فرزند آقا سید محمد، در سال 1294 ق به دنیا آمد، و در اصفهان و نجف در محضر بزرگانی همچون آقا نجفی اصفهانی، ملا محمدباقر فشارکی، میرزا جهانگیرخان قشقایی، آخوند كاشي و میرزا محمدهاشم چهارسوقی به تحصیل علوم اسلامی پرداخت.
+
پدر بزرگوار ايشان، آیت‌الله آقا سید محمدابراهیم،‌ فرزند آقا سید عبدالله، فرزند آقا میرزا محمدعلی، فرزند آقا سید محمد، در سال 1294 ق به دنیا آمد، و در اصفهان و نجف در محضر بزرگانی همچون [[آقا نجفی اصفهانی]]، [[ملامحمدباقر فشارکی اصفهانی|ملا محمدباقر فشارکی]]، میرزا [[جهانگیرخان قشقایی]]، [[آخوند کاشی|آخوند كاشي]] و میرزا [[سید محمدهاشم چهارسوقی|محمدهاشم چهارسوقی]] به تحصیل علوم اسلامی پرداخت.<ref>سيد مصلح‌الدين مهدوي، تاريخ علمي و اجتماعي اصفهان در دو قرن اخير، ج 3، صص 194-195.</ref>
 +
 
 +
==نیاکان عالم==
 +
پدربزرگ پدری سید ابوالحسن، آیت‌الله سید عبدالله موسوی، امام جماعت مسجد قطبيه‌ اصفهان و از شاگردان آیات عظام شیخ محمدتقی آقانجفی و آقا میرزا محمدهاشم چهارسوقی خوانساری بود که مقبره‌اش در [[وادی السلام|وادی‌السلام]] نجف قرار دارد. <br>
 +
پدرش (جد اعلی)، میرزا محمدعلی شمس‌آبادی (1220 - 1288 ق) از علمای بزرگ [[اصفهان]] بود كه در مسجد قطبيه، امامت جماعت را بر عهده داشت و تدريس و تأليف هم مي‌ کرد. او خطی بسیار زیبا داشت و کتاب هايي همچون [[کمال الدین و تمام النعمه (کتاب)|کمال‌الدین]] [[شیخ صدوق]]، و جلد هشتم و دهم [[بحارالانوار]] را ترجمه كرده و مؤلف مباني‌الاحكام در فقه (مباحث طهارت، صلاة، حج و غيره) بود. قبر او نيز در وادی‌السلام [[نجف]] است. <br>
 +
پدر ایشان (پدر جد اعلی)، آیت‌الله آقا سید محمد موسوی شاهاندشتي، از لاریجان مازندران به اصفهان كوچيد و از محضر مرحوم آیت‌الله [[آقا محمد بیدآبادی|آقا محمد بيدآبادي]] بهره‌هاي شايان برد. او در سال 1248ق بدرود حيات گفت و در وادي السلام به خاک خُفت.<ref>تحفة الابرار، ‌ج 2، ص 530؛ سيد مصلح‌الدين مهدوي، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص 450.</ref>
 +
 
 +
==تحصيلات==
 +
شهید بزرگوار پس از دوران كودكي و نوجوانی، به فراگيري دانش اسلامی همت گماشت. وی در آغاز، كتاب‌هاي [[جامع المقدمات]]، مغنی، مطول، قوانین، شرایع، [[شرح لمعه]] و معالم را نزد استاداني همچون:
 +
 
 +
*شيخ ابوالقاسم زفره‌اي
 +
*[[جلال الدین همایی|جلال‌الدين همايي]]
 +
*ميرزا احمد مدرس شهيدي
 +
*ملا محمد ابراهیم
 +
*شیخ عبدالوهاب زاهدی
 +
*شیخ محمد حسن داورپناه
 +
و خط را نزد میرزا اسداله رجالیان فرا گرفت، وی باقی‌مانده سطح و خارج فقه و اصول را نزد آیات عظام:
 +
*سيد محمد نجف‌آبادي
 +
*سيد علي نجف آبادي
 +
*آخوند ملا محمدحسين فشاركي فرا گرفت.
 +
 
 +
==هجرت به نجف==
 +
سال 1311 ش برابر با 1355 ق در سن 25 سالگی به حوزه علمیه نجف اشرف مهاجرت كرد و در آن مهد دانش از محضر برخي بزرگان حوزه بهره برد.
 +
 
 +
وي با جديت و تلاش فراوان به مدت يازده سال مباني فقه و اصول خويش را استوار ساخت، و با كسب اجازات متعدد روايتي و اجتهادي از استادانش، به اصفهان بازگشت.
 +
 
 +
==اساتید==
 +
 
 +
*آقا [[آیت الله سید ابوالحسن اصفهانی|سید ابوالحسن موسوی اصفهانی]]
 +
*آقا [[ضیاءالدین العراقی|ضیاءالدین عراقی]]
 +
*میرزا [[محمدحسین نائینی|محمدحسین نایینی]]
 +
*آقا سید [[سید عبدالهادی شیرازی|عبدالهادی شیرازی]]
 +
*آقا شیخ [[شیخ محمدکاظم شیرازی|محمّدکاظم شیرازی]]
 +
*آقا [[سید جمال الدین گلپایگانی]]
 +
*حاج میرزا ابوالحسن مشکینی
 +
 
 +
==برگشت به اصفهان==
 +
در سال 1366 ق، در اصفهان به تدریس خارج فقه و اصول، تألیف، تربیت شاگردان، وعظ و ارشاد، اقامه جماعت در مسجد سرتیپ چهارسوق و مسجد شیخ بهايي، دستگيري از درماندگان و ساخت مساجد و درمانگاه‌ها و مدارس و مؤسسات خيريه، و ریاست حوزه علمیه اصفهان پرداخت. <br>
 +
آیت‌الله شمس آبادی سالهای سال در حوزه علمیه اصفهان در [[مدرسه صدر بازار]] به تدریس فقه و تعلیم و ارشاد طلاب می پرداخت. وی [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایة]] آخوند خراسانی را تدریس می ­کرد و یک روز در هفته را هم در مدرسه درکوشک (باقریه) برای امر تدریس و مباحثه علوم می ­رفت.
 +
 
 +
وی، وكيل مطلق مرحوم آیت‌الله [[بروجردی، حسین|بروجردی]] بود و پس از ایشان، به وکالت تامه‌ مراجع تقلید برگزیده شد و تا هنگام شهادت، پرداخت شهریه طلاب حوزه اصفهان را بر عهده داشت.
 +
 
 +
==تأليفات==
 +
 
 +
*تقریرات درس فقه و اصول استادان خویش
 +
*دیوان اشعار (در فضایل، مناقب و مصائب ائمه اطهار (علیهم السلام))
 +
*رساله‌ای مختصر در اصول دین
 +
*موعظه ابراهیم(علیه السلام)
 +
*شرح صحیفه سجادیه<ref>محمد شريف رازي، گنجينه دانشمندان، ج 3، ص 99.</ref>
 +
 
 +
==شاگردان==
 +
 
 +
*میرزا محمدحسین رشتی
 +
*سید ابوالفضل طباطبایی خوراسگانی
 +
*شیخ مظفر فرزانه
 +
*سید ابوالحسن درچه‌ای‌زاده
 +
*شیخ محمدعلی فشارکی
 +
*شیخ اسدالله جوادی
 +
*سید محمدعلی صادقی
 +
*شیخ اسدالله الهی حسین‌آبادی
 +
*سید تقی هاشمی ده‌سرخی
 +
*آقا جلال خمینی‌شهری
 +
*سید محمدتقی حجازی فروشانی
 +
*سیدمحمدتقی مدنی چهارسویی
 +
*سید جواد ابطحی
 +
*شیخ مرتضی رشتی
 +
*سید مجتبی مهدوی هرستانی
 +
*سید محمدتقی حجازی فروشانی
 +
*سید ناصر موسوی مهدوی
  
−
==نسب شریف==
+
==خدمات فرهنگی - اجتماعی==
−
نياي آيت‌الله شمس‌آبادي، آيت‌الله سيد عبدالله موسوي، امام جماعت مسجد قطبيه‌ اصفهان و از شاگردان آيات عظام شيخ محمدتقي آقا نجفي و آقا ميرزا محمدهاشم چهارسوقي خوانساري بود كه مقبره‌اش در وادي‌السلام نجف قرار دارد. پدرش، ميرزا محمدعلي شمس‌آبادي (1220-1288ق) از علماي بزرگ اصفهان بود كه در مسجد قطبيه، امامت جماعت را بر عهده داشت و تدريس و تأليف هم مي‌كرد. او خطي بسيار زيبا داشت و كتاب‌هايي همچون كمال‌الدين شيخ صدوق، و جلد هشتم و دهم بحارالانوار را ترجمه كرده و مؤلف مباني‌الاحكام در فقه (مباحث طهارت، صلاة، حج و غيره) بود. وي سه دوره بحارالانوار را نيز استنساخ كرد. قبر او نيز در وادي‌السلام نجف است. پدر ايشان، آيت‌الله آقا سيد محمد موسوي شاهاندشتي، از لاریجان مازندران به اصفهان كوچيد و از محضر مرحوم آيت‌الله آقا محمد بيدآبادي بهره‌هاي شايان برد. او در سال 1248ق بدرود حيات گفت و در وادي السلام به خاك خُفت.[5]
+
آیت‌الله شمس‌آبادی در بنیاد نهادن و نظارت بر چندین مؤسسه شرکت کرد که همه آنها هم‌اکنون نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند و عبارتند از:
 +
[[پرونده:Anjoman.jpg|thumb|left|انجمن مددکاری امام زمان عجل الله تعالی فرجه - مخصوص ایتام]]
 +
*مؤسسه آموزشی ابابَصير<ref>این مؤسسه، نابينايان را در هر سنی، تحت سرپرستی خود مي‌گيرد و زمينه‌هاي رشد و کمال مادی و معنوی آنان را فراهم می‌سازد. ایجاد زمینه تحصیل، اشتغال، ازدواج و مسکن روشن دلان بر عهده این مؤسسه است. این مجتمع به قصد مبارزه با آموزشگاه نابينايان «کریستوفر» كه ارامنه تأسیس کرده بودند و نابينايان مسلمان را گمراه مي‌كردند، تأسیس شد.</ref>
 +
*انجمن مددکاری امام زمان عجل‌الله تعالي فرجه الشريف <ref>اين بنياد به امور مادي و معنوي فقيران، درماندگان و يتيمان رسيدگي مي‌كند و زمينه‌هاي آموزش، اشتغال، ازدواج و مسكن آنان را فراهم مي‌سازد.</ref>
 +
*بیمارستان عسكريه
 +
*آزمایشگاه مهدیه
 +
*مؤسسه خيريه و دبیرستان احمدیه (بنابر گزارش ساواک در تاریخ 19 اسفند 1348، این مؤسسه اقدام به اعزام طلاب و روحانیان به روستاهای اطراف مي‌كند و به مبلغان اعلام شده است که هیچ پولی از مردم نگیرند و مؤسسه خرج سفر و حق منبر ایشان را تقبل مي‌كند.)<ref>محمد محمدي ري شهري، خاطرات سياسي، ص 161.</ref>
 +
*حسينيه و مسجد دهستان «تاروكشه» از توابع کاشان<ref>در اين روستا برخي از افراد گمراه و منسوب به فرقه ضاله «ازلي» نفوذ كرده بودند. فقيد سعيد با فرستادن نمايندگان و تبليغات گسترده و مسافرت خويش (همراه با مؤمنان و متدينان) اعمال آنان را خنثي كرد، عده‌اي از آنان را به راه راست هدايت، و باقي‌مانده آنها را از آن محل بيرون كرد. ايشان در مبارزه با بهائيت و بهائيان در اصفهانو شهرهاي اطراف نيز سر از پاي نمي‌شناخت.</ref>
 +
*حسينيه و زائرسراي اصفهانی‌ها در مشهد مقدس
 +
*ساختمان قائميه<ref> تحفة ‌الابرار، ج 2، صص 522-523.</ref>
  
−
تحصيلات
+
==مواضع سیاسی==
−
شهيد بزرگوار پس از دوران كودكي و نوجواني، به فراگيري دانش اسلامي همت گماشت. وي در آغاز، كتاب‌هاي جامع المقدمات، مغني، مطول، قوانين، شرايع، شرح لمعه و معالم و خوش‌نويسي را نزد استاداني همچون شيخ ابوالقاسم زفره‌اي، جلال‌الدين همايي و ميرزا احمد مدرس شهيدي و باقي‌مانده‌ سطح و خارج فقه و اصول را نزد آيات عظام: سيد محمد نجف‌آبادي، سيد علي نجف آبادي و آخوند ملا محمدحسين فشاركي فرا گرفت. سال 1355ق به حوزه علميه نجف اشرف مهاجرت كرد و در آن مهد دانش از محضر برخي بزرگان حوزه بهره برد؛ از جمله عبارتند از:
+
آیت‌الله شمس‌آبادي در کنار فعاليت‌هاي ديني و خدمات اجتماعی، از فعاليت‌هاي سياسي برکنار نبود.  
  
−
آقا سيد ابوالحسن موسوي اصفهاني(1284-1365ق)، صاحب وسيلة النجاة. شهيد، ده‌ سال در درس ايشان حاضر مي‌شد؛
+
*در خرداد 1342 در حمایت از حضرت [[امام خميني]] و آیت‌الله بهاءالدین محلاتی و علمايي که دستگیر شده بودند، اعلاميه‌اي با امضای وی و دیگر عالمان اصفهان منتشر شد.
−
آقا ضياء‌الدين عراقي(1278-1361ق)، صاحب مقالات الاصول و شرح تبصرة المتعلمين. شهيد بزرگوار شش سال در درس اصول او حاضر شد و براي جمعي نيز تقرير درس مي‌كرد؛
+
*در 20 تیر 1342 نیز برای اعتراض به دستگيري حضرت امام; و پیوستن به جمع علمای معترض کشور، به [[تهران]] عزیمت کرد و تا آزادی امام; در آنجا ماند.
−
آقا سيد عبدالهادي شيرازي(1305–1382ق)، صاحب دارالسلام في فروع الاسلام؛
+
*وی در 25 تیر 1347 در اعتراض به دستگيري و محكوميت آقايان [[حسین‌علی منتظری|منتظري]] و ربانی شيرازي;، به همراه عده‌ای از علمای اصفهان، تلگرام‌هايي به مراجع تقلید و علمای شهرها فرستادند.
−
آقا شيخ محمدكاظم شيرازي(1290-1367ق)، صاحب حاشيه بر مكاسبو حاشيه بر فصول؛
+
*همچنين در سال 1353ش به گروهی از طلاب که به خدمت در اداره اوقاف رژیم پهلوی درآمده و سپاه دین نام گرفته بودند، به وسیله نزدیکان خود پیغام فرستاد و برخی از آنان را به منزل خود دعوت کرد. ایشان از آنان خواست تا از خدمت در اوقاف استعفا کنند و قول داد چنانچه از حقوق دولت چشم‌پوشی کنند، حقوق بيشتري به آنان خواهد داد.<ref>محمد محمدي ري‌شهري، خاطرات سياسي، صص 160-162.</ref>
−
آقا سيد جمال‌الدين گلپايگاني(1296-1377ق)، صاحب كتاب الطهارةو الصلاة؛
 
−
حاج ميرزا ابوالحسن مشكيني(1305-1358ق)، صاحب حاشيه بر كفايه و كتاب الصلاة.
 
−
وي با جديت و تلاش فراوان به مدت يازده سال مباني فقه و اصول خويش را استوار ساخت، و در سال 1366ق با كسب اجازات متعدد روايتي و اجتهادي از استادانش، به اصفهان بازگشت. در اصفهان به تدريس خارج فقه و اصول، تأليف، تربيت شاگردان، وعظ و ارشاد، اقامه جماعت در مسجد سرتيپ چهارسوق و مسجد شيخ بهايي، هدايت و راهنمايي مؤمنان و دستگيري از درماندگان و ساخت مساجد و درمانگاه‌ها و مدارس و مؤسسات خيريه، و رياست حوزه علميه اصفهان پرداخت. وي، وكيل مطلق مرحوم آيت‌الله بروجردي بود و پس از ايشان، به وكالت تامه‌ مراجع تقليد برگزيده شد و تا هنگام شهادت، پرداخت شهريه طلاب حوزه اصفهان را بر عهده داشت.
 
  
−
تأليفات
+
==ويژگي‌هاي اخلاقي==
−
تأليفات آن مرد بزرگ، كه همه به دليل كثرت مشاغل ايشان، نامرتب و چاپ‌نشده باقي مانده است، عبارتند از:
+
شهید سعید زندگی بسیار ساده و خانه‌ای محقر داشت. با آنکه ماهانه ميليون‌ها تومان از وجوهات شرعیه به دست ایشان می‌رسد،‌ خود مانند طلبه‌ای زاهد زندگی مي‌كرد.<ref>تحفة ‌الابرار، ج 2، ص 526.</ref>
  
−
تقريرات درس فقه و اصول استادان خويش؛
+
تهجد و شب‌‌زنده‌داري، سخاوت، فروتنی، انس با قرآن و دعا، بزرگداشت و تجلیل عالمان و فقیهان، از دیگر ويژگي‌هاي آن مرد بزرگ بود.
−
ديوان اشعار (در فضايل، مناقب و مصائب ائمه اطهار (علیهم السلام) )؛
 
−
رساله‌اي مختصر در اصول دين؛
 
−
موعظه ابراهيم(علیه السلام) ؛
 
−
شرح صحيفه‌ سجاديه.[6]
 
−
مؤسسات و خدمات
 
−
آيت‌الله شمس‌آبادي در راه خدمت به اسلام و مسلمانان، و دستگيري از درماندگان و مستمندان، دمي نياسود و از هيچ كوششي دريغ نورزيد. آن خدمتگزار دين، در بنياد نهادن و نظارت بر چندين مؤسسه شركت كرد كه همه آنها هم‌اكنون نيز به فعاليت خود ادامه مي‌دهند و عبارتند از:
 
  
−
مؤسسه آموزشي ابابَصير: اين مؤسسه، نابينايان را در هر سني، تحت سرپرستي خود مي‌گيرد و زمينه‌هاي رشد و كمال مادي و معنوي آنان را فراهم مي‌سازد. ايجاد زمينه تحصيل، اشتغال، ازدواج و مسكن روشن‌دلان بر عهده‌ اين مؤسسه است. اين مجتمع به قصد مبارزه با آموزشگاه نابينايان «كريستوفر» كه ارامنه تأسيس كرده بودند و نابينايان مسلمان را گمراه مي‌كردند، تأسيس شد.
+
==شهادت==
−
انجمن مددكاري صاحب‌الزمان ـ عجل‌الله تعالي فرجه الشريف ـ: اين بنياد به امور مادي و معنوي فقيران، درماندگان و يتيمان رسيدگي مي‌كند و زمينه‌هاي آموزش، اشتغال، ازدواج و مسكن آنان را فراهم مي‌سازد.
+
صبحدم چهارشنبه، هفتم [[ربیع الثانی|ربیع‌الثانی]] 1396 ق، برابر با  18 فروردین 1355، در 78 سالگی، هنگامی که برای ادای فریضه صبح از خانه خارج می‌شد، باند سید مهدی هاشمی ایشان را ربودند و در میانه راه، او را خفه و جنازه‌اش را در راه درچه‌ در زیر پل يكي از رودها پنهان کردند. پيش از طلوع آفتاب، رهگذران متوجه شدند و خبر به شهر رسید. انبوه مردم به صورت دسته‌های عزادار به محل وقوع فاجعه حرکت کردند و پيكر پاکش را - به مدت شش ساعت - با كمال احترام بر سر دوش به شهر آورند. سپس در روز پنج‌شنبه با تشييعي باشكوه، در تکیه کوهی [[تخت فولاد]]، دفن کردند. <br>
−
بيمارستان عسكريه: اين واحد درماني، يكي از بيمارستان‌هاي بزرگ اصفهانبه شمار مي‌رود و شامل بخش‌هاي مختلف درماني است.
+
شهید  شمس آبادی اولین شهیدی بودند که در این قسمت تخت فولاد دفن شدند و بعد هم شهدای کردستان دفن شدند؛ و بعد هم مزار عمومی عمده شهدای [[اصفهان]] شد.<ref>گفت‌وشنود موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با زنده‌یاد حجت‌الاسلام والمسلمین حاج آقا مهدی مظاهری</ref>
−
آزمايشگاه مهديه: اين مركز، شامل راديولوژي، سونوگرافي،‌ درمانگاه و آزمايشگاه است.
 
−
مؤسسه خيريه و دبيرستان احمديه: اين دبيرستان در راستاي مبارزه با فرهنگ منحط رژيم سابق و تربيت جوانان متعهد و متدين تأسيس شد.
 
−
بنابر گزارش ساواك در تاريخ 19 اسفند 1348، اين مؤسسه اقدام به اعزام طلاب و روحانيان به روستاهاي اطراف مي‌كند و به مبلغان اعلام شده است كه هيچ پولي از مردم نگيرند و مؤسسه خرج سفر و حق منبر ايشان را تقبل مي‌كند.[7]
 
  
−
حسينيه و مسجد دهستان «تاروكشه» از توابع كاشان: در اين روستا برخي از افراد گمراه و منسوب به فرقه ضاله «ازلي» نفوذ كرده بودند. فقيد سعيد با فرستادن نمايندگان و تبليغات گسترده و مسافرت خويش (همراه با مؤمنان و متدينان) اعمال آنان را خنثي كرد، عده‌اي از آنان را به راه راست هدايت، و باقي‌مانده آنها را از آن محل بيرون كرد. ايشان در مبارزه با بهائيت و بهائيان در اصفهانو شهرهاي اطراف نيز سر از پاي نمي‌شناخت.
+
==پانویس==
−
حسينيه و زائرسراي اصفهاني‌ها در مشهدمقدس
+
<references />
−
ساختمان قائميه[8]
 
−
آيت‌الله شمس‌آبادي در كنار فعاليت‌هاي ديني و خدمات اجتماعي، از فعاليت‌هاي سياسي بركنار نبود. در خرداد 1342 در حمايت از حضرت امام خميني و آيت‌الله حاج شيخ بهاء‌الدين محلاتي و علمايي كه دستگير شده بودند، اعلاميه‌اي با امضاي وي و ديگر عالمان اصفهان منتشر شد. در 20 تير 1342 نيز براي اعتراض به دستگيري حضرت امام; و پيوستن به جمع علماي معترض كشور، به تهران عزيمت كرد و تا آزادي امام; در آنجا ماند. وي در 25 تير 1347 در اعتراض به دستگيري و محكوميت آقايان منتظري و رباني شيرازي;، به همراه عده‌اي از علماي اصفهان، تلگرام‌هايي به مراجع تقليد و علماي شهرها فرستادند. همچنين در سال 1353ش به گروهي از طلاب كه به خدمت در اداره اوقاف رژيم پهلوي درآمده و سپاه دين نام گرفته بودند، به وسيله نزديكان خود پيغام فرستاد و برخي از آنان را به منزل خود دعوت كرد. ايشان از آنان خواست تا از خدمت در اوقاف استعفا كنند و قول داد چنانچه از حقوق دولت چشم‌‌پوشي كنند، حقوق بيشتري به آنان خواهد داد.[9]
 
  
−
ويژگي‌هاي اخلاقي
+
==منابع==
−
شهيد سعيد زندگي بسيار ساده و خانه‌اي محقر داشت. با آنكه ماهانه ميليون‌ها تومان از وجوهات شرعيه به دست ايشان مي‌رسيد،‌ خود مانند طلبه‌اي زاهد زندگي مي‌كرد. او در امر به معروف و نهي از منكر و بدعت‌ها، كوشا و غيرتمند بود و سرانجام، جان خويش را بر سر همين امر نهاد. وي به علت حمايت جدي در محافل عمومي و خصوصي از مباني و تفكرات اسلام اصيل و رد هر گونه تجددگرايي و روشن‌فكرنمايي و مخالفت با كتاب شهيد جاويد، مورد بغض و كينه گروه منحرف و توطئه‌گر مهدي هاشمي قرار گرفت.
 
  
−
بنابر نوشته دانشمند فقيد سيد مصلح‌الدين مهدوي:
+
#اسناد انقلاب اسلامي، تدوين مركز اسناد انقلاب اسلامي، تهران، 1375ش.
 +
#سيد مصلح‌الدين مهدوي، تاريخ علمي و اجتماعي اصفهان در دو قرن اخير، نشر الهداية، قم، 1367.
 +
#محمد محمدي ري شهري،‌ خاطرات سياسي، ‌مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي سياسي، تهران، چاپ سوم، 1369.
 +
#سيد مصلح‌الدين مهدوي، دانشمندان و بزرگان اصفهان.
 +
#سيد مصلح‌الدين مهدوي، زندگي شهيد اصفهاني مرحوم آيت‌الله شمس‌آبادي(در پايان تحفة الابرار)، ‌كتابخانه مسجد سيد، اصفهان، 1367ش/ 1409ق.
 +
#محمد شريف رازي، گنجينه دانشمندان، كتابفروشي اسلاميه، تهران، 1358.
  
−
... مرحوم شهيد شمس‌آبادي در بزرگداشت اعياد مذهبي و انعقاد مجالس جشن و نيز برپايي مجالس سوگواري و ذكر مصائب خاندان عصمت و طهارت ـ كه خود به منبر مي‌شد و مرثيه مي‌خواند ـ كوشا بود. خود در كمال زهد و قناعت مي‌زيست و توجهي خاص به زندگاني طلاب و فقرا و درماندگان و يتيمان داشت.[10]
+
==آرشیو عکس و تصویر==
 +
<gallery mode="packed" heights="170">
 +
پرونده:شمس (2).jpg|شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) در جوانی
 +
پرونده:شمس (5).jpg|از راست: ناشناس، شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)، ناشناس و [[حاج آقا رحیم ارباب|رحیم ارباب چرمهینی]]
 +
پرونده:شمس (1).jpg|شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) و [[سید اسماعیل هاشمی]]
 +
پرونده:شمس (3).jpg|شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)
 +
پرونده:شمس (4).jpg|از راست: شهید [[شهید صدوقی|محمد صدوقی]]، شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) و مهدی مظاهری
 +
پرونده:ابوالفضل0 (1).jpg|[[ابوالفضل خوانساری]] و شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)
 +
پرونده:شمس (7).jpg|اعلامیه مردمی شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)
 +
پرونده:شمس (8).jpg|[[سید علی حسینی خامنه ای]] بر سر مزار شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)
 +
پرونده:شمس (6).jpg|آرامگاه شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) در گلستان شهدای اصفهان
 +
</gallery>
  
−
تهجد و شب‌‌زنده‌داري، سخاوت، فروتني، انس با قرآن و دعا، بزرگداشت و تجليل عالمان و فقيهان، از ديگر ويژگي‌هاي آن مرد بزرگ بود.
+
[[رده:علمای قرن چهاردهم|موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)،سید ابوالحسن]]
 +
[[رده:علمای شهید]]
 +
[[رده:مدفونین در تخت فولاد]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۶ نوامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۸:۳۹

فقیه زاهد، عالم عابد، مجاهد نستوه، شهید آيت‌ الله موسوی شاهان دشتی آل رسول معروف به شمس آبادی (۱۲۸۱ - ۱۳۵۵ ش)، از علمای طراز اول اصفهان، شخصیت معروف، خوشنام، محترم، بسیار محبوب و ملایی بودند. در ماجرای کتاب شهید جاوید، ایشان موضع گرفته و نویسنده و تقریظ نویس آن کتاب را تخطئه کردند. ایشان وکیل و نماینده آیت الله العظمی سید ابوالقاسم موسوی خویی در اصفهان بودند.

Shams.jpg
نام کامل سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول
زادروز ۱۲۸۱ شمسی
زادگاه اصفهان
وفات ۱۳۵۵ شمسی
مدفن گلستان شهدای اصفهان

Line.png

اساتید

حضرات آیات: سید ابوالحسن اصفهانی، محمدحسين فشاركي، سيد عبدالهادي شيرازي و ...

شاگردان

شیخ اسدالله الهی حسین‌آبادی، سید تقی هاشمی ده‌سرخی، آقا جلال خمینی‌شهری، سید محمدتقی حجازی فروشانی و ...

آثار

دیوان اشعار (در فضایل، مناقب و مصائب ائمه اطهار (علیهم السلام))، رساله‌ای مختصر در اصول دین، موعظه ابراهیم(علیه السلام)، شرح صحیفه سجادیه


تولد

سید ابوالحسن به سال 1319 قمری برابر با 1281 خورشیدی [۱] در اصفهان دیده به جهان گشود. خاندان وی تا چندین نسل، همگی از علمای خدمتگزار دين و مروج آيين بودند.

پدر

پدر بزرگوار ايشان، آیت‌الله آقا سید محمدابراهیم،‌ فرزند آقا سید عبدالله، فرزند آقا میرزا محمدعلی، فرزند آقا سید محمد، در سال 1294 ق به دنیا آمد، و در اصفهان و نجف در محضر بزرگانی همچون آقا نجفی اصفهانی، ملا محمدباقر فشارکی، میرزا جهانگیرخان قشقایی، آخوند كاشي و میرزا محمدهاشم چهارسوقی به تحصیل علوم اسلامی پرداخت.[۲]

نیاکان عالم

پدربزرگ پدری سید ابوالحسن، آیت‌الله سید عبدالله موسوی، امام جماعت مسجد قطبيه‌ اصفهان و از شاگردان آیات عظام شیخ محمدتقی آقانجفی و آقا میرزا محمدهاشم چهارسوقی خوانساری بود که مقبره‌اش در وادی‌السلام نجف قرار دارد.
پدرش (جد اعلی)، میرزا محمدعلی شمس‌آبادی (1220 - 1288 ق) از علمای بزرگ اصفهان بود كه در مسجد قطبيه، امامت جماعت را بر عهده داشت و تدريس و تأليف هم مي‌ کرد. او خطی بسیار زیبا داشت و کتاب هايي همچون کمال‌الدین شیخ صدوق، و جلد هشتم و دهم بحارالانوار را ترجمه كرده و مؤلف مباني‌الاحكام در فقه (مباحث طهارت، صلاة، حج و غيره) بود. قبر او نيز در وادی‌السلام نجف است.
پدر ایشان (پدر جد اعلی)، آیت‌الله آقا سید محمد موسوی شاهاندشتي، از لاریجان مازندران به اصفهان كوچيد و از محضر مرحوم آیت‌الله آقا محمد بيدآبادي بهره‌هاي شايان برد. او در سال 1248ق بدرود حيات گفت و در وادي السلام به خاک خُفت.[۳]

تحصيلات

شهید بزرگوار پس از دوران كودكي و نوجوانی، به فراگيري دانش اسلامی همت گماشت. وی در آغاز، كتاب‌هاي جامع المقدمات، مغنی، مطول، قوانین، شرایع، شرح لمعه و معالم را نزد استاداني همچون:

  • شيخ ابوالقاسم زفره‌اي
  • جلال‌الدين همايي
  • ميرزا احمد مدرس شهيدي
  • ملا محمد ابراهیم
  • شیخ عبدالوهاب زاهدی
  • شیخ محمد حسن داورپناه

و خط را نزد میرزا اسداله رجالیان فرا گرفت، وی باقی‌مانده سطح و خارج فقه و اصول را نزد آیات عظام:

  • سيد محمد نجف‌آبادي
  • سيد علي نجف آبادي
  • آخوند ملا محمدحسين فشاركي فرا گرفت.

هجرت به نجف

سال 1311 ش برابر با 1355 ق در سن 25 سالگی به حوزه علمیه نجف اشرف مهاجرت كرد و در آن مهد دانش از محضر برخي بزرگان حوزه بهره برد.

وي با جديت و تلاش فراوان به مدت يازده سال مباني فقه و اصول خويش را استوار ساخت، و با كسب اجازات متعدد روايتي و اجتهادي از استادانش، به اصفهان بازگشت.

اساتید

برگشت به اصفهان

در سال 1366 ق، در اصفهان به تدریس خارج فقه و اصول، تألیف، تربیت شاگردان، وعظ و ارشاد، اقامه جماعت در مسجد سرتیپ چهارسوق و مسجد شیخ بهايي، دستگيري از درماندگان و ساخت مساجد و درمانگاه‌ها و مدارس و مؤسسات خيريه، و ریاست حوزه علمیه اصفهان پرداخت.
آیت‌الله شمس آبادی سالهای سال در حوزه علمیه اصفهان در مدرسه صدر بازار به تدریس فقه و تعلیم و ارشاد طلاب می پرداخت. وی کفایة آخوند خراسانی را تدریس می ­کرد و یک روز در هفته را هم در مدرسه درکوشک (باقریه) برای امر تدریس و مباحثه علوم می ­رفت.

وی، وكيل مطلق مرحوم آیت‌الله بروجردی بود و پس از ایشان، به وکالت تامه‌ مراجع تقلید برگزیده شد و تا هنگام شهادت، پرداخت شهریه طلاب حوزه اصفهان را بر عهده داشت.

تأليفات

  • تقریرات درس فقه و اصول استادان خویش
  • دیوان اشعار (در فضایل، مناقب و مصائب ائمه اطهار (علیهم السلام))
  • رساله‌ای مختصر در اصول دین
  • موعظه ابراهیم(علیه السلام)
  • شرح صحیفه سجادیه[۴]

شاگردان

  • میرزا محمدحسین رشتی
  • سید ابوالفضل طباطبایی خوراسگانی
  • شیخ مظفر فرزانه
  • سید ابوالحسن درچه‌ای‌زاده
  • شیخ محمدعلی فشارکی
  • شیخ اسدالله جوادی
  • سید محمدعلی صادقی
  • شیخ اسدالله الهی حسین‌آبادی
  • سید تقی هاشمی ده‌سرخی
  • آقا جلال خمینی‌شهری
  • سید محمدتقی حجازی فروشانی
  • سیدمحمدتقی مدنی چهارسویی
  • سید جواد ابطحی
  • شیخ مرتضی رشتی
  • سید مجتبی مهدوی هرستانی
  • سید محمدتقی حجازی فروشانی
  • سید ناصر موسوی مهدوی

خدمات فرهنگی - اجتماعی

آیت‌الله شمس‌آبادی در بنیاد نهادن و نظارت بر چندین مؤسسه شرکت کرد که همه آنها هم‌اکنون نیز به فعالیت خود ادامه می‌دهند و عبارتند از:

انجمن مددکاری امام زمان عجل الله تعالی فرجه - مخصوص ایتام
  • مؤسسه آموزشی ابابَصير[۵]
  • انجمن مددکاری امام زمان عجل‌الله تعالي فرجه الشريف [۶]
  • بیمارستان عسكريه
  • آزمایشگاه مهدیه
  • مؤسسه خيريه و دبیرستان احمدیه (بنابر گزارش ساواک در تاریخ 19 اسفند 1348، این مؤسسه اقدام به اعزام طلاب و روحانیان به روستاهای اطراف مي‌كند و به مبلغان اعلام شده است که هیچ پولی از مردم نگیرند و مؤسسه خرج سفر و حق منبر ایشان را تقبل مي‌كند.)[۷]
  • حسينيه و مسجد دهستان «تاروكشه» از توابع کاشان[۸]
  • حسينيه و زائرسراي اصفهانی‌ها در مشهد مقدس
  • ساختمان قائميه[۹]

مواضع سیاسی

آیت‌الله شمس‌آبادي در کنار فعاليت‌هاي ديني و خدمات اجتماعی، از فعاليت‌هاي سياسي برکنار نبود.

  • در خرداد 1342 در حمایت از حضرت امام خميني و آیت‌الله بهاءالدین محلاتی و علمايي که دستگیر شده بودند، اعلاميه‌اي با امضای وی و دیگر عالمان اصفهان منتشر شد.
  • در 20 تیر 1342 نیز برای اعتراض به دستگيري حضرت امام; و پیوستن به جمع علمای معترض کشور، به تهران عزیمت کرد و تا آزادی امام; در آنجا ماند.
  • وی در 25 تیر 1347 در اعتراض به دستگيري و محكوميت آقايان منتظري و ربانی شيرازي;، به همراه عده‌ای از علمای اصفهان، تلگرام‌هايي به مراجع تقلید و علمای شهرها فرستادند.
  • همچنين در سال 1353ش به گروهی از طلاب که به خدمت در اداره اوقاف رژیم پهلوی درآمده و سپاه دین نام گرفته بودند، به وسیله نزدیکان خود پیغام فرستاد و برخی از آنان را به منزل خود دعوت کرد. ایشان از آنان خواست تا از خدمت در اوقاف استعفا کنند و قول داد چنانچه از حقوق دولت چشم‌پوشی کنند، حقوق بيشتري به آنان خواهد داد.[۱۰]

ويژگي‌هاي اخلاقي

شهید سعید زندگی بسیار ساده و خانه‌ای محقر داشت. با آنکه ماهانه ميليون‌ها تومان از وجوهات شرعیه به دست ایشان می‌رسد،‌ خود مانند طلبه‌ای زاهد زندگی مي‌كرد.[۱۱]

تهجد و شب‌‌زنده‌داري، سخاوت، فروتنی، انس با قرآن و دعا، بزرگداشت و تجلیل عالمان و فقیهان، از دیگر ويژگي‌هاي آن مرد بزرگ بود.

شهادت

صبحدم چهارشنبه، هفتم ربیع‌الثانی 1396 ق، برابر با 18 فروردین 1355، در 78 سالگی، هنگامی که برای ادای فریضه صبح از خانه خارج می‌شد، باند سید مهدی هاشمی ایشان را ربودند و در میانه راه، او را خفه و جنازه‌اش را در راه درچه‌ در زیر پل يكي از رودها پنهان کردند. پيش از طلوع آفتاب، رهگذران متوجه شدند و خبر به شهر رسید. انبوه مردم به صورت دسته‌های عزادار به محل وقوع فاجعه حرکت کردند و پيكر پاکش را - به مدت شش ساعت - با كمال احترام بر سر دوش به شهر آورند. سپس در روز پنج‌شنبه با تشييعي باشكوه، در تکیه کوهی تخت فولاد، دفن کردند.
شهید شمس آبادی اولین شهیدی بودند که در این قسمت تخت فولاد دفن شدند و بعد هم شهدای کردستان دفن شدند؛ و بعد هم مزار عمومی عمده شهدای اصفهان شد.[۱۲]

پانویس

  1. ↑ سيد مصلح‌ الدين مهدوي، تحفة ‌الابرار، ج 2، ص 521 (زندگي‌نامه شهيد اصفهاني).
  2. ↑ سيد مصلح‌الدين مهدوي، تاريخ علمي و اجتماعي اصفهان در دو قرن اخير، ج 3، صص 194-195.
  3. ↑ تحفة الابرار، ‌ج 2، ص 530؛ سيد مصلح‌الدين مهدوي، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ص 450.
  4. ↑ محمد شريف رازي، گنجينه دانشمندان، ج 3، ص 99.
  5. ↑ این مؤسسه، نابينايان را در هر سنی، تحت سرپرستی خود مي‌گيرد و زمينه‌هاي رشد و کمال مادی و معنوی آنان را فراهم می‌سازد. ایجاد زمینه تحصیل، اشتغال، ازدواج و مسکن روشن دلان بر عهده این مؤسسه است. این مجتمع به قصد مبارزه با آموزشگاه نابينايان «کریستوفر» كه ارامنه تأسیس کرده بودند و نابينايان مسلمان را گمراه مي‌كردند، تأسیس شد.
  6. ↑ اين بنياد به امور مادي و معنوي فقيران، درماندگان و يتيمان رسيدگي مي‌كند و زمينه‌هاي آموزش، اشتغال، ازدواج و مسكن آنان را فراهم مي‌سازد.
  7. ↑ محمد محمدي ري شهري، خاطرات سياسي، ص 161.
  8. ↑ در اين روستا برخي از افراد گمراه و منسوب به فرقه ضاله «ازلي» نفوذ كرده بودند. فقيد سعيد با فرستادن نمايندگان و تبليغات گسترده و مسافرت خويش (همراه با مؤمنان و متدينان) اعمال آنان را خنثي كرد، عده‌اي از آنان را به راه راست هدايت، و باقي‌مانده آنها را از آن محل بيرون كرد. ايشان در مبارزه با بهائيت و بهائيان در اصفهانو شهرهاي اطراف نيز سر از پاي نمي‌شناخت.
  9. ↑ تحفة ‌الابرار، ج 2، صص 522-523.
  10. ↑ محمد محمدي ري‌شهري، خاطرات سياسي، صص 160-162.
  11. ↑ تحفة ‌الابرار، ج 2، ص 526.
  12. ↑ گفت‌وشنود موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با زنده‌یاد حجت‌الاسلام والمسلمین حاج آقا مهدی مظاهری

منابع

  1. اسناد انقلاب اسلامي، تدوين مركز اسناد انقلاب اسلامي، تهران، 1375ش.
  2. سيد مصلح‌الدين مهدوي، تاريخ علمي و اجتماعي اصفهان در دو قرن اخير، نشر الهداية، قم، 1367.
  3. محمد محمدي ري شهري،‌ خاطرات سياسي، ‌مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي سياسي، تهران، چاپ سوم، 1369.
  4. سيد مصلح‌الدين مهدوي، دانشمندان و بزرگان اصفهان.
  5. سيد مصلح‌الدين مهدوي، زندگي شهيد اصفهاني مرحوم آيت‌الله شمس‌آبادي(در پايان تحفة الابرار)، ‌كتابخانه مسجد سيد، اصفهان، 1367ش/ 1409ق.
  6. محمد شريف رازي، گنجينه دانشمندان، كتابفروشي اسلاميه، تهران، 1358.

آرشیو عکس و تصویر

  • شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) در جوانی

  • از راست: ناشناس، شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)، ناشناس و رحیم ارباب چرمهینی

  • شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) و سید اسماعیل هاشمی

  • شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)

  • از راست: شهید محمد صدوقی، شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) و مهدی مظاهری

  • ابوالفضل خوانساری و شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)

  • اعلامیه مردمی شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)

  • سید علی حسینی خامنه ای بر سر مزار شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی)

  • آرامگاه شهید سید ابوالحسن موسوی شاهان دشتی آل رسول (شمس آبادی) در گلستان شهدای اصفهان

برگرفته از «https://wiki.ahlolbait.com/index.php?title=شهید_سید_ابوالحسن_شمس_آبادی&oldid=144123»
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام تلگرام قرآن و حدیث کانال قرآن و حدیث در ایتا