احمدعلی احمدی شاهرودی: تفاوت بین نسخهها
مهدی موسوی (بحث | مشارکتها) |
|||
(۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده) | |||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
− | + | '''«احمدعلى احمدى شاهرودی»''' (۱۳۰۵-۱۳۷۵ ش)، عالم ربانی و روحانی مجاهد [[شیعه]] معاصر و از شاگردان [[آیت الله بروجردی|آیتالله بروجردى]] بود. وی غیر از تألیف، تبلیغ و اقامه [[نماز جمعه]] و جماعت، تدریس دروس مختلف اسلامی را در دانشگاهها به عهده داشت و به عنوان استادی فرزانه و خبره شناخته شده بود. تفسیر موضوعى قرآن مجید، سیرى در عقاید، انگیزه حق و به سوی خدا بروید، از جمله آثار ایشان است. | |
+ | |||
{{شناسنامه عالم | {{شناسنامه عالم | ||
||نام کامل = احمدعلی احمدی شاهرودی | ||نام کامل = احمدعلی احمدی شاهرودی | ||
− | ||تصویر= [[پرونده:Ash.jpg| | + | ||تصویر= [[پرونده:Ash.jpg|۲۲۰px]] |
− | ||زادروز = | + | ||زادروز = ۱۳۰۵ شمسی |
|زادگاه = میامی، شاهرود | |زادگاه = میامی، شاهرود | ||
− | |وفات = | + | |وفات = ۱۳۷۵ شمسی |
− | |مدفن = | + | |مدفن = [[قم]]، قبرستان شیخان |
− | |اساتید = [[آیت الله بروجردی]]، | + | |اساتید = [[آیت الله بروجردی]]، [[شیخ مجتبی قزوینی|شیخ مجتبى قزوینى]]، [[میرزا مهدی اصفهانی|میرزا مهدى اصفهانى]]، [[امام خمینی]]، [[سید ابوالقاسم خویی]]،... |
|شاگردان = | |شاگردان = | ||
− | |آثار = | + | |آثار = تفسیر موضوعى قرآن مجید، تقلید اعلم، سیرى در عقاید، به سوى خدا بروید، انگیزه حق، جنگ خیبر،... |
}} | }} | ||
− | == | + | ==ولادت و نسب== |
− | در سال | + | احمدعلى احمدى شاهرودى در سال ۱۳۰۵ ش (۱۳۴۶ ق) در قصبه میامى واقع در ۶۰ کیلومترى شهر شاهرود، پا به عرصه هستى نهاد. پدرش شیخ محمدحسن احمدى یکى از علماى بنام و مشهور منطقه بود که در علوم مختلف، بالاخص علم [[طب]]، اطلاعات زیادى داشت و مردم آن بخش از وجودش استفاده مى کردند. |
− | جدش مرحوم | + | جدش مرحوم آیت الله آقا شیخ احمد نیر از علما و زهاد و اوتاد زمان خود بود. وى داراى تألیفات فراوان بوده است. |
− | == | + | ==تحصیل و استادان== |
− | + | آیت الله احمدى شاهرودی پس از تحصیلات ابتدایى در زادگاه خود، به تحصیل علوم دینى روآورد. وى مقدمات عربى را نزد والد گرامیش فراگرفت و سپس به همت و سعى پدر، به [[مشهد]] مقدس آمده و تحت سرپرستى رئیس وقت [[حوزه علمیه]]، آیت الله شیخ احمد کفایى قرار گرفت. | |
− | + | آیت الله احمدى به مدت ده سال در جوار ملکوتى [[امام رضا علیه السلام|امام هشتم]] علیه السلام اقامت گزید و دوره مقدمات و [[ادبیات عرب]] را نزد استاد توانا، ادیب نیشابورى، و سطوح عالیه را نزد حضرات آیات، که در ذیل اشاره مى شود، گذرانید: | |
− | + | *میرزا احمد مدرس یزدى. | |
− | * | + | *آیت الله میرزا کاظم مهدوى دامغانى (معروف به محقق دامغانى). |
− | * | + | *آیت الله [[شیخ هاشم قزوینی|شیخ هاشم قزوینى]]. |
− | * | + | *آیت الله [[شیخ مجتبی قزوینی|شیخ مجتبى قزوینى]] (دروس [[فلسفه]] و [[کلام]]). |
− | * | + | *آیت الله [[میرزا مهدی اصفهانی|میرزا مهدى اصفهانى]] (معارف). |
− | + | آیت الله احمدى سپس براى تکمیل معلومات و فراگیرى دوره عالى دروس خارج [[فقه]] و [[اصول فقه|اصول]]، همراه عده اى از فضلاى حوزه علمیه مشهد مانند شهید آیت الله [[شهید آیت الله سعیدی|سید محمدرضا سعیدى]] و آیت الله [[سید علی سیستانی|سید على سیستانى]] و [[ابوالقاسم خزعلی|آیت الله خزعلى]] به شهر مقدس [[قم]] هجرت نمود. برخی اساتید آیت الله احمدى در قم عبارتند از: | |
− | * | + | *آیت الله [[آیتالله بروجردی|سید محمدحسین طباطبایى بروجردى]] |
− | + | *آیت الله [[سید صدرالدین صدر]] | |
− | + | *آیت الله [[سید محمدتقی خوانساری|سید محمدتقى خوانسارى]] | |
− | |||
− | * | + | *آیت الله [[سید محمد حجت کوه کمری|سید محمد حجت کوهکمرى]] |
− | * | + | *آیت الله [[شیخ عباسعلی شاهرودی|شیخ عباسعلى شاهرودى]] |
− | * | + | *آیت الله [[امام خمینى]]. |
− | + | آیت الله احمدى، سپس براى بهره گیرى از درس بزرگان حوزه [[نجف]] اشرف و جستجوى آراء و مبانى فقه و اصول آنان، رهسپار [[عراق]] گردید. اساتید ایشان در نجف عبارتند از: | |
− | * | + | *آیت الله [[سید محسن حکیم|سید محسن حکیم]] |
+ | *آیت الله [[سید محمود حسینی شاهرودی|سید محمود شاهرودى]] | ||
+ | *آیت الله [[سید ابوالقاسم خویی]] | ||
+ | *آیت الله [[سید عبدالهادی شیرازی|سید عبدالهادى شیرازى]] | ||
− | + | ==فعالیتهای علمى== | |
− | + | آیت الله احمدعلى احمدى داراى مراتب علمى بالا بود و در [[کلام]]، [[فلسفه]]، [[حدیث]]، [[فقه]]، [[اصول فقه|اصول]] و [[عرفان]] صاحب نظر و اهل قلم بوده است. این مرد بزرگ سال هاى متمادى در یکى از حجره هاى صحن مطهر [[حضرت معصومه]] سلام الله علیها به تدریس [[فرائد الاصول (کتاب)|رسائل]]، [[مکاسب (کتاب)|مکاسب]] و [[کفایة الاصول (کتاب)|کفایه]] و خارج فقه و اصول و [[اخلاق]] اشتغال داشت. | |
− | + | محصول تدریس این فقیه، پرورش تعداد زیادى از طلاب فاضل است که هم اکنون به مدارج بالاى علمى دست یافته و به خدمات علمى، فرهنگى پرداخته اند و بعضى از آن ها در سمت هایى از قبیل [[قضاوت]] و بعضى هم به تربیت طلاب حوزه و نسل جوان دانشگاهى اشتغال دارند. | |
− | + | ==فعالیتهاى اجتماعى== | |
+ | '''مبارزه با بدعتها:''' | ||
− | + | آیت الله احمدى که از شاگردان برجسته و ممتاز [[آیت الله بروجردی|آیت الله بروجردى]] بود، به دلیل [[تقوا]] و حافظه قوى و دارا بودن مراتب علمى و فهم فقهى بالا، همواره مورد عنایت معظم له بود. اشتیاق آیت الله احمدى به اشاعه فرهنگ والاى اسلامى و نیز توجه وافر ایشان به مسائل اجتماعى، سیاسى و فرهنگى امت مسلمان، بخصوص مردم مظلوم ایران، باعث گردید که از جانب آیت الله بروجردى به همراه چند نفر از فضلاى [[حوزه علمیه قم]] جهت تبلیغ مبانى دینى و فرهنگ اسلامى و مبارزه با دشمنان عقیدتى اسلام همچون فرقه ضاله [[بهائیت]] به مناطق مختلف کشور مانند آباده [[شیراز|شیراز]] اعزام شدند. آیت الله احمدى مبارزه جدى و پیگیر با منحرفان و اهل [[بدعت]] را آغاز کرد و در این راستا به موفقیت هاى چشمگیرى نایل آمد و بسیارى از آن منحرفان را [[توبه]] داد و به دامن [[اسلام]] بازگردانید. | |
− | + | '''توجه به نسل جوان:''' | |
− | + | از جمله تلاش هاى فرهنگى آن مجاهد فقید، توجه ویژه او به نسل جوان بود. در سال هاى حکومت ستمشاهى، بخصوص سال هاى ۱۳۵۵-۱۳۵۴، که شرایط فرهنگى حاکم بر جامعه بسیار نامطلوب بود و بسیارى از جوانان و نوجوانان این مملکت تحت تأثیر فرهنگ نظام طاغوتى برگرفته از فرهنگ منحط و انحرافى غرب، قرار گرفته بودند، این عالم متعهد براى جلوگیرى از غوطه ور شدن نسل جوان در فساد اخلاقى، در شرق تهران در محله وحیدیه اقدام به تأسیس کتابخانه وسیعى جنب [[مسجد جامع]] فاطمیه کرد و بیش از ۵ هزار جلد کتاب را تهیه نمود و خود عهده دار [[امام جماعت|امامت جماعت]] آن مسجد شد. او همچنین به دعوت روحانیت روشنفکر [[حوزه علمیه قم]]، کلاس هاى اعتقادى، سیاسى، فرهنگى و جلسات متعدد پرسش و پاسخ را جهت شکوفاشدن استعدادهاى نهفته و رشد فکرى جوانان دایر نمود. | |
− | + | '''اقامه نماز جمعه:''' | |
− | + | آیت الله احمدى بعد از پیروزى شکوهمند انقلاب اسلامى، در صحنه هاى فرهنگى حضورى چشمگیر و درخشان داشت. این عالم وارسته با حکم [[امام خمینی]] به عنوان [[امام جمعه]] و نماینده ولى فقیه در چابکسر (از توابع گیلان) منصوب شد. ایشان در چند سالى که در این سمت بود، با ایراد خطبه ها و سخنرانى هاى پربار و روشنگر، مردم آن دیار را ارشاد مى کرد و با جریانات انحرافى ضدانقلاب و منافقین به مبارزه مى پرداخت. او براى دفاع از ارزش هاى والاى انقلاب و [[ولایت فقیه]]، با تحلیل هاى علمى و استدلال هاى منطقى خود باعث شد که منافقین کوردل و ضدانقلاب و مارکسیست ها نتوانند جوانان پاکدل آن خطه را اغفال و بر ضد نظام مقدس جمهورى اسلامى تحریک کنند. | |
− | + | '''حضور در جبهه:''' | |
− | + | یکى دیگر از سر فصل هاى مهم فعالیت فرهنگى آن مجاهد نستوه، حضور مستمر او در جمع رزمندگان [[اسلام]] در جبهه هاى غرب و جنوب، مخصوصاً در لشکر على بن ابى طالب [[قم]] در غرب بود. این [[فقیه]] مجاهد با سخنرانى هاى شیوا و بیان جنگ هاى صدراسلام به تقویت روحیه رزمندگان اسلام مى پرداخت. از جمله فعالیت هاى ارزنده و ماندگار ایشان، سخنرانى هاى پربار او در لشکر على بن ابى طالب مستقر در جبهه غرب بود. این سخنرانى ها که در مورد «حرکت ارتش اسلام به نحو استتار»، «علت [[جنگ خیبر]]»، «نقاط حساس و راه هایى که شبانه به اشغال لشکر اسلام درآمد»، «تاکتیک جنگى فتح قلعه خیبر»، «شیوه فتح سنگرهاى دشمن»، «بازشدن درِ خیبر به دست [[امیرالمومنین]] علیه السلام»، «عوامل پیروزى»، «عاطفه در صحنه نبرد»، «گذشت در هنگام پیروزى» و «سه نقطه درخشان از فضایل [[امام على]] علیه السلام در وقایع خیبر» بود، بعدها در جزوه اى جمع آورى شد. این جزوه بنا به درخواست سردار رشید اسلام [[شهید مهدی زین الدین|شهید زینالدین]] که فرماندهى لشکر به عهده ایشان بود، با عنوان «کانون خطر یا دژ آهنین خیبر» چاپ و منتشر شد. این اثر ارزشمند به واسطه مؤثر بودنش در جبهه هاى غرب و جنوب حتى در جزیره مجنون بین رزمندگان اسلام توزیع و به سرعت نسخه هاى آن نایاب شد. | |
− | ''' | + | '''در عرصه دانشگاه:''' |
− | + | این عالم متقى غیر از تدریس، تألیف، تبلیغ و اقامه [[نماز جماعت]]، تدریس دروس مختلف اسلامى را در دانشگاه ها به عهده داشت و به عنوان استادى فرزانه و خبره شناخته شده بود. بخشى از اوقات ایشان هم جهت پاسخگویى به سؤالات پیچیده عقیدتى اساتید معارف مصروف مى گشت. زمانى که نهاد نمایندگى ولى فقیه در دانشگاه آزاد اسلامى فعالیت خود را شروع کرد، او یکى از افرادى بود که به عنوان مُمتِحن اساتید دروس معارف اسلامى انتخاب شد. ایجاد دفاتر فرهنگى دانشگاه ها، جذب طلاب، بازرسى، رفع مشکلات دفاتر فرهنگى، احداث نمازخانه ها و تقویت کتابخانه ها از جمله فعالیت هاى دیگر ایشان بود. این عالم فداکار نقش بسیار مؤثرى در اسلامى شدن دانشگاه ها، جداسازى جوانان دانشجوى پسر و دختر، تشکیل جلسات اعیاد و سوگوارى [[ائمه اطهار]] علیهم السلام با همکارى بسیج دانشجویى داشت و در این راه از هیچ تلاشى فروگذارى نمى کرد. | |
− | + | ==آثار و تألیفات== | |
− | + | آیت الله احمدی، غیر از سخنورى و تبلیغ [[دین]] و تدریس در [[حوزه علمیه قم]] و دانشگاه ها، به تحقیق و تألیف کتاب هاى فراوانى مبادرت نمود. برخی از تألیفات او عبارت است از: | |
+ | [[پرونده:Bawar.jpg|thumb|left|سیری در عقاید اینگونه باور کنیم، از آثار آیت الله احمدی شاهرودی]] | ||
− | + | #سیرى در عقاید: چاپ اول این کتاب در زمان مرجعیت [[آیت الله بروجردی|آیت الله بروجردى]] بود که پیرامون فِرَق مختلف و نقد و بررسى و تفکرات [[تصوف]] مى باشد. کتاب مذکور ۵ بخش عمده دارد: [[توحید]]؛ [[عدل]]؛ [[نبوت]]؛ [[امامت]]؛ [[معاد]]. | |
− | + | #تقلید اعلم: به زبان عربى، که به دلیل سیاسى بودن، رژیم طاغوتى اجازه چاپ آن را نداد. | |
+ | #انگیزه حق: پیرامون مناقب حضرت [[امیرالمومنین]] علیه السلام. | ||
+ | #به سوى خدا بروید. | ||
+ | #مجموعه مقالات پیرامون باب و بهاء. | ||
+ | #جنگ خیبر: چنان که گفته شد، این عالم ربانى ماه ها در جبهه هاى جنگ حضور مؤثر داشته است. در طى این مدت، جهت تقویت روحیه رزمندگان سخنرانى هاى بسیارى ایراد کرد. این کتاب بخشى از سخنرانى هاى ایشان است که بنا به درخواست سردار شهید زینالدین و نماینده ولى فقیه در لشکر على بن ابى طالب علیه السلام تهیه و منتشر گردید. | ||
+ | #تفسیر موضوعى [[قرآن مجید]]. | ||
+ | #ترجمه کتاب شریف «[[جامع السعادات (کتاب)|جامع السعادات]]» مرحوم نراقى کاشانى. | ||
+ | #رساله در مسئله [[بداء]]. | ||
+ | #تقریرات درس خارج فقه [[آیت الله بروجردی|آیت الله بروجردى]] در باب لباس مشکوک. | ||
+ | #اخلاق حمیده. | ||
+ | #رساله عملیه. | ||
− | == | + | ==فضایل اخلاقى== |
− | + | آیت الله احمدى بر اثر مجاهده با نفس و ارتباط با خداوند متعال و مأنوس بودن با ادعیه [[امامان معصوم]] علیهم السلام، مجموعه اى از صفات نیک را در خود جمع کرده بود که به برخى از آن ها اشاره مى شود: | |
− | |||
− | + | *[[عبادت]] و بندگى: ایشان بارها مى فرمود: «با خدا بساز بر همه بناز»؛ لذا این عالم عامل به عبادت عشق مى ورزید. [[نماز شب|نماز شبش]] ترک نمى شد. در [[نماز جماعت]] صبح در مسجد امام رضا علیه السلام حضور مى یافت. همه روزه [[قرآن]] مى خواند. به تعقیبات [[نماز]] مى پرداخت و هنگامى که مشغول [[دعا]] مى شد به شدت اشک مى ریخت. این دعا را بسیار تکرار مى کرد: «الهى لاتَکلنى الى نفسى طرفة عینٍ ابداً». در شبهاى جمعه در عبادت، حال عارفانه و خالصانه ویژه اى داشت. در ماه مبارک [[رمضان]] بیشتر به عبادت و راز و نیاز و تبلیغ و ارشاد مى پرداخت. | |
− | + | *[[تواضع]] و فروتنى: او با مردم و طلاب بسیار برخورد خودمانى داشت. در جلسات، رفتارى عادى و کمتر از منزلت خود بروز مى داد، و به همین علت بود که طلاب و نسل جوان دانشگاهى و مردم مجذوب و شیفته اش مى شدند، بخصوص نسل جوان دانشگاهى او را عالمى متواضع و دور از [[تکبر]] مى شناختند. ایشان در محیط خانواده هم بسیار متواضع بود و احترام خاصى به همسر و فرزندانش مى گذاشت. هیچ گاه عبوس نبود و همیشه با چهره خندان و شاداب به آنان نگاه مى کرد. گاهى در امور خانه به همسرش کمک مى کرد. | |
− | |||
− | + | *شیداى ولایت: آیت الله احمدى انس خاصى با [[اهل بیت]] علیهم السلام داشت. یکى از انگیزه هاى رفتن او به [[نجف]] اشرف همین بود. در آن جا ضمن تحصیل علوم اسلامى، به صورت مستمر، به حرم مولا [[امیرالمومنین]] علیه السلام شرفیاب مى شد و بعد از اقامه نماز مغرب و عشا، [[زیارت جامعه کبیره|زیارت جامعه]] را مى خواند. بارها متذکر مى شد: «شما که در دانشگاه ها هستید، یاد و خاطره امامان معصوم را زنده نگه دارید؛ در اعیاد مجلس جشن بگیرید و در شهادات مجلس عزادارى ترتیب دهید تا نسل جوان با زندگى [[ائمه اطهار|ائمه]] آشنا شوند؛ بین نماز ظهر و عصر یک [[حدیث]] کوتاه بخوانید و بیانات انسانساز ائمه را براى نسل جوان بازگو کنید». این عالم بزرگوار احترام خاصى براى ذریه [[پیامبر اکرم]] صلی الله علیه و آله قائل بود. | |
+ | *ساده زیستى: یکى از ویژگى هاى بارز او، [[قناعت]] و سادهزیستى بود. از زرق و برق دنیا دورى مى کرد. وضع زندگى او بسیار ساده و بى آلایش بود؛ در محیط منزلش از تجملات و امور زینتى خبرى نبود، این خصلت سازنده را تا آخر عمر حفظ کرد. از غذاهاى لذیذ به شدت پرهیز مى کرد. | ||
+ | *مسئولیت پذیرى: از ویژگى هاى بارز آن عالم ربانى همین احساس مسئولیت بود. او از گوشه گیرى و انزوا جداً دورى مى کرد و با وجود کهولت سن، مرتب به [[تهران]] و شهرستان ها جهت تدریس و بازرسى امور فرهنگى مى رفت. بارها مى فرمود: «انسان تا زنده است و توان دارد، باید به خلق خدا خدمت کند. ما که نان [[امام زمان]] علیه السلام را خوردیم و در دورانى زندگى مى کنیم که مردم براى انقلاب و جنگ تحمیلى جان و مال داده اند و در مصدر انقلاب نایب امام زمان علیه السلام وجود دارد؛ باید براى خدمت به مردم و نسل جوان حرکت کرد و مردم را آگاه کرد. باید به هر صورت که ممکن است خدمت کنید، تبلیغ کنید، مسئله و [[احکام]] بگویید، به جبهه بروید و مجاهدت هاى مسلمانان صدر اسلام را بگویید و...». | ||
− | + | ==وفات== | |
− | + | سرانجام روح بلند و ملکوتى فقیه عارف و مجتهد وارسته، حاج شیخ احمدعلى احمدى شاهرودى، پس از سال ها تلاش و فعالیت دلسوزانه در راه [[دین]] مبین [[اسلام]] و مکتب سعادت آفرین [[تشیع]]، در سال ۱۳۷۵ ش. در سفر [[حج]] عمره، در حال [[طواف]] [[بیت الله الحرام]] بر اثر سکته قلبى به دیدار حق شتافت. پیکر مطهرش به [[ایران]] منتقل شد و [[تشییع جنازه|تشییع]] باشکوهى در [[قم]] انجام گرفت و پس از اقامه [[نماز میت|نماز]] توسط مرحوم [[محمدتقی بهجت فومنی|آیت الله بهجت]]، در [[قبرستان شیخان قم|قبرستان شیخان]]، نزدیک قبر [[میرزای قمی|میرزاى قمى]] مدفون گردید. | |
− | |||
− | + | ==منابع== | |
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | == | ||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | |||
− | + | *[[ستارگان حرم]]، سید محمد سجادى، جلد ۱۱. | |
− | |||
− | == | + | ==آرشیو عکس و تصویر== |
+ | <gallery mode="packed" heights="170"> | ||
+ | پرونده:احمدی (3).jpg|احمدعلی احمدی شاهرودی در جوانی | ||
+ | پرونده:احمدی (1).jpg|[[امام خمینی|سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی]] و احمدعلی احمدی شاهرودی | ||
+ | پرونده:احمدی (4).jpg|احمدعلی احمدی شاهرودی | ||
+ | </gallery> | ||
− | + | [[رده:علمای معاصر|احمدى شاهرودى،احمدعلى]] | |
− | [[رده:علمای معاصر|احمدى | + | [[رده:مدرسین دانشگاه]] |
+ | [[رده:مدفونین در قبرستان شیخان]] |
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۹
«احمدعلى احمدى شاهرودی» (۱۳۰۵-۱۳۷۵ ش)، عالم ربانی و روحانی مجاهد شیعه معاصر و از شاگردان آیتالله بروجردى بود. وی غیر از تألیف، تبلیغ و اقامه نماز جمعه و جماعت، تدریس دروس مختلف اسلامی را در دانشگاهها به عهده داشت و به عنوان استادی فرزانه و خبره شناخته شده بود. تفسیر موضوعى قرآن مجید، سیرى در عقاید، انگیزه حق و به سوی خدا بروید، از جمله آثار ایشان است.
نام کامل | احمدعلی احمدی شاهرودی |
زادروز | ۱۳۰۵ شمسی |
زادگاه | میامی، شاهرود |
وفات | ۱۳۷۵ شمسی |
مدفن | قم، قبرستان شیخان |
اساتید |
آیت الله بروجردی، شیخ مجتبى قزوینى، میرزا مهدى اصفهانى، امام خمینی، سید ابوالقاسم خویی،... |
| |
آثار |
تفسیر موضوعى قرآن مجید، تقلید اعلم، سیرى در عقاید، به سوى خدا بروید، انگیزه حق، جنگ خیبر،... |
محتویات
ولادت و نسب
احمدعلى احمدى شاهرودى در سال ۱۳۰۵ ش (۱۳۴۶ ق) در قصبه میامى واقع در ۶۰ کیلومترى شهر شاهرود، پا به عرصه هستى نهاد. پدرش شیخ محمدحسن احمدى یکى از علماى بنام و مشهور منطقه بود که در علوم مختلف، بالاخص علم طب، اطلاعات زیادى داشت و مردم آن بخش از وجودش استفاده مى کردند. جدش مرحوم آیت الله آقا شیخ احمد نیر از علما و زهاد و اوتاد زمان خود بود. وى داراى تألیفات فراوان بوده است.
تحصیل و استادان
آیت الله احمدى شاهرودی پس از تحصیلات ابتدایى در زادگاه خود، به تحصیل علوم دینى روآورد. وى مقدمات عربى را نزد والد گرامیش فراگرفت و سپس به همت و سعى پدر، به مشهد مقدس آمده و تحت سرپرستى رئیس وقت حوزه علمیه، آیت الله شیخ احمد کفایى قرار گرفت.
آیت الله احمدى به مدت ده سال در جوار ملکوتى امام هشتم علیه السلام اقامت گزید و دوره مقدمات و ادبیات عرب را نزد استاد توانا، ادیب نیشابورى، و سطوح عالیه را نزد حضرات آیات، که در ذیل اشاره مى شود، گذرانید:
- میرزا احمد مدرس یزدى.
- آیت الله میرزا کاظم مهدوى دامغانى (معروف به محقق دامغانى).
- آیت الله شیخ هاشم قزوینى.
- آیت الله شیخ مجتبى قزوینى (دروس فلسفه و کلام).
- آیت الله میرزا مهدى اصفهانى (معارف).
آیت الله احمدى سپس براى تکمیل معلومات و فراگیرى دوره عالى دروس خارج فقه و اصول، همراه عده اى از فضلاى حوزه علمیه مشهد مانند شهید آیت الله سید محمدرضا سعیدى و آیت الله سید على سیستانى و آیت الله خزعلى به شهر مقدس قم هجرت نمود. برخی اساتید آیت الله احمدى در قم عبارتند از:
- آیت الله سید محمدحسین طباطبایى بروجردى
- آیت الله سید صدرالدین صدر
- آیت الله سید محمدتقى خوانسارى
- آیت الله سید محمد حجت کوهکمرى
- آیت الله شیخ عباسعلى شاهرودى
- آیت الله امام خمینى.
آیت الله احمدى، سپس براى بهره گیرى از درس بزرگان حوزه نجف اشرف و جستجوى آراء و مبانى فقه و اصول آنان، رهسپار عراق گردید. اساتید ایشان در نجف عبارتند از:
- آیت الله سید محسن حکیم
- آیت الله سید محمود شاهرودى
- آیت الله سید ابوالقاسم خویی
- آیت الله سید عبدالهادى شیرازى
فعالیتهای علمى
آیت الله احمدعلى احمدى داراى مراتب علمى بالا بود و در کلام، فلسفه، حدیث، فقه، اصول و عرفان صاحب نظر و اهل قلم بوده است. این مرد بزرگ سال هاى متمادى در یکى از حجره هاى صحن مطهر حضرت معصومه سلام الله علیها به تدریس رسائل، مکاسب و کفایه و خارج فقه و اصول و اخلاق اشتغال داشت.
محصول تدریس این فقیه، پرورش تعداد زیادى از طلاب فاضل است که هم اکنون به مدارج بالاى علمى دست یافته و به خدمات علمى، فرهنگى پرداخته اند و بعضى از آن ها در سمت هایى از قبیل قضاوت و بعضى هم به تربیت طلاب حوزه و نسل جوان دانشگاهى اشتغال دارند.
فعالیتهاى اجتماعى
مبارزه با بدعتها:
آیت الله احمدى که از شاگردان برجسته و ممتاز آیت الله بروجردى بود، به دلیل تقوا و حافظه قوى و دارا بودن مراتب علمى و فهم فقهى بالا، همواره مورد عنایت معظم له بود. اشتیاق آیت الله احمدى به اشاعه فرهنگ والاى اسلامى و نیز توجه وافر ایشان به مسائل اجتماعى، سیاسى و فرهنگى امت مسلمان، بخصوص مردم مظلوم ایران، باعث گردید که از جانب آیت الله بروجردى به همراه چند نفر از فضلاى حوزه علمیه قم جهت تبلیغ مبانى دینى و فرهنگ اسلامى و مبارزه با دشمنان عقیدتى اسلام همچون فرقه ضاله بهائیت به مناطق مختلف کشور مانند آباده شیراز اعزام شدند. آیت الله احمدى مبارزه جدى و پیگیر با منحرفان و اهل بدعت را آغاز کرد و در این راستا به موفقیت هاى چشمگیرى نایل آمد و بسیارى از آن منحرفان را توبه داد و به دامن اسلام بازگردانید.
توجه به نسل جوان:
از جمله تلاش هاى فرهنگى آن مجاهد فقید، توجه ویژه او به نسل جوان بود. در سال هاى حکومت ستمشاهى، بخصوص سال هاى ۱۳۵۵-۱۳۵۴، که شرایط فرهنگى حاکم بر جامعه بسیار نامطلوب بود و بسیارى از جوانان و نوجوانان این مملکت تحت تأثیر فرهنگ نظام طاغوتى برگرفته از فرهنگ منحط و انحرافى غرب، قرار گرفته بودند، این عالم متعهد براى جلوگیرى از غوطه ور شدن نسل جوان در فساد اخلاقى، در شرق تهران در محله وحیدیه اقدام به تأسیس کتابخانه وسیعى جنب مسجد جامع فاطمیه کرد و بیش از ۵ هزار جلد کتاب را تهیه نمود و خود عهده دار امامت جماعت آن مسجد شد. او همچنین به دعوت روحانیت روشنفکر حوزه علمیه قم، کلاس هاى اعتقادى، سیاسى، فرهنگى و جلسات متعدد پرسش و پاسخ را جهت شکوفاشدن استعدادهاى نهفته و رشد فکرى جوانان دایر نمود.
اقامه نماز جمعه:
آیت الله احمدى بعد از پیروزى شکوهمند انقلاب اسلامى، در صحنه هاى فرهنگى حضورى چشمگیر و درخشان داشت. این عالم وارسته با حکم امام خمینی به عنوان امام جمعه و نماینده ولى فقیه در چابکسر (از توابع گیلان) منصوب شد. ایشان در چند سالى که در این سمت بود، با ایراد خطبه ها و سخنرانى هاى پربار و روشنگر، مردم آن دیار را ارشاد مى کرد و با جریانات انحرافى ضدانقلاب و منافقین به مبارزه مى پرداخت. او براى دفاع از ارزش هاى والاى انقلاب و ولایت فقیه، با تحلیل هاى علمى و استدلال هاى منطقى خود باعث شد که منافقین کوردل و ضدانقلاب و مارکسیست ها نتوانند جوانان پاکدل آن خطه را اغفال و بر ضد نظام مقدس جمهورى اسلامى تحریک کنند.
حضور در جبهه:
یکى دیگر از سر فصل هاى مهم فعالیت فرهنگى آن مجاهد نستوه، حضور مستمر او در جمع رزمندگان اسلام در جبهه هاى غرب و جنوب، مخصوصاً در لشکر على بن ابى طالب قم در غرب بود. این فقیه مجاهد با سخنرانى هاى شیوا و بیان جنگ هاى صدراسلام به تقویت روحیه رزمندگان اسلام مى پرداخت. از جمله فعالیت هاى ارزنده و ماندگار ایشان، سخنرانى هاى پربار او در لشکر على بن ابى طالب مستقر در جبهه غرب بود. این سخنرانى ها که در مورد «حرکت ارتش اسلام به نحو استتار»، «علت جنگ خیبر»، «نقاط حساس و راه هایى که شبانه به اشغال لشکر اسلام درآمد»، «تاکتیک جنگى فتح قلعه خیبر»، «شیوه فتح سنگرهاى دشمن»، «بازشدن درِ خیبر به دست امیرالمومنین علیه السلام»، «عوامل پیروزى»، «عاطفه در صحنه نبرد»، «گذشت در هنگام پیروزى» و «سه نقطه درخشان از فضایل امام على علیه السلام در وقایع خیبر» بود، بعدها در جزوه اى جمع آورى شد. این جزوه بنا به درخواست سردار رشید اسلام شهید زینالدین که فرماندهى لشکر به عهده ایشان بود، با عنوان «کانون خطر یا دژ آهنین خیبر» چاپ و منتشر شد. این اثر ارزشمند به واسطه مؤثر بودنش در جبهه هاى غرب و جنوب حتى در جزیره مجنون بین رزمندگان اسلام توزیع و به سرعت نسخه هاى آن نایاب شد.
در عرصه دانشگاه:
این عالم متقى غیر از تدریس، تألیف، تبلیغ و اقامه نماز جماعت، تدریس دروس مختلف اسلامى را در دانشگاه ها به عهده داشت و به عنوان استادى فرزانه و خبره شناخته شده بود. بخشى از اوقات ایشان هم جهت پاسخگویى به سؤالات پیچیده عقیدتى اساتید معارف مصروف مى گشت. زمانى که نهاد نمایندگى ولى فقیه در دانشگاه آزاد اسلامى فعالیت خود را شروع کرد، او یکى از افرادى بود که به عنوان مُمتِحن اساتید دروس معارف اسلامى انتخاب شد. ایجاد دفاتر فرهنگى دانشگاه ها، جذب طلاب، بازرسى، رفع مشکلات دفاتر فرهنگى، احداث نمازخانه ها و تقویت کتابخانه ها از جمله فعالیت هاى دیگر ایشان بود. این عالم فداکار نقش بسیار مؤثرى در اسلامى شدن دانشگاه ها، جداسازى جوانان دانشجوى پسر و دختر، تشکیل جلسات اعیاد و سوگوارى ائمه اطهار علیهم السلام با همکارى بسیج دانشجویى داشت و در این راه از هیچ تلاشى فروگذارى نمى کرد.
آثار و تألیفات
آیت الله احمدی، غیر از سخنورى و تبلیغ دین و تدریس در حوزه علمیه قم و دانشگاه ها، به تحقیق و تألیف کتاب هاى فراوانى مبادرت نمود. برخی از تألیفات او عبارت است از:
- سیرى در عقاید: چاپ اول این کتاب در زمان مرجعیت آیت الله بروجردى بود که پیرامون فِرَق مختلف و نقد و بررسى و تفکرات تصوف مى باشد. کتاب مذکور ۵ بخش عمده دارد: توحید؛ عدل؛ نبوت؛ امامت؛ معاد.
- تقلید اعلم: به زبان عربى، که به دلیل سیاسى بودن، رژیم طاغوتى اجازه چاپ آن را نداد.
- انگیزه حق: پیرامون مناقب حضرت امیرالمومنین علیه السلام.
- به سوى خدا بروید.
- مجموعه مقالات پیرامون باب و بهاء.
- جنگ خیبر: چنان که گفته شد، این عالم ربانى ماه ها در جبهه هاى جنگ حضور مؤثر داشته است. در طى این مدت، جهت تقویت روحیه رزمندگان سخنرانى هاى بسیارى ایراد کرد. این کتاب بخشى از سخنرانى هاى ایشان است که بنا به درخواست سردار شهید زینالدین و نماینده ولى فقیه در لشکر على بن ابى طالب علیه السلام تهیه و منتشر گردید.
- تفسیر موضوعى قرآن مجید.
- ترجمه کتاب شریف «جامع السعادات» مرحوم نراقى کاشانى.
- رساله در مسئله بداء.
- تقریرات درس خارج فقه آیت الله بروجردى در باب لباس مشکوک.
- اخلاق حمیده.
- رساله عملیه.
فضایل اخلاقى
آیت الله احمدى بر اثر مجاهده با نفس و ارتباط با خداوند متعال و مأنوس بودن با ادعیه امامان معصوم علیهم السلام، مجموعه اى از صفات نیک را در خود جمع کرده بود که به برخى از آن ها اشاره مى شود:
- عبادت و بندگى: ایشان بارها مى فرمود: «با خدا بساز بر همه بناز»؛ لذا این عالم عامل به عبادت عشق مى ورزید. نماز شبش ترک نمى شد. در نماز جماعت صبح در مسجد امام رضا علیه السلام حضور مى یافت. همه روزه قرآن مى خواند. به تعقیبات نماز مى پرداخت و هنگامى که مشغول دعا مى شد به شدت اشک مى ریخت. این دعا را بسیار تکرار مى کرد: «الهى لاتَکلنى الى نفسى طرفة عینٍ ابداً». در شبهاى جمعه در عبادت، حال عارفانه و خالصانه ویژه اى داشت. در ماه مبارک رمضان بیشتر به عبادت و راز و نیاز و تبلیغ و ارشاد مى پرداخت.
- تواضع و فروتنى: او با مردم و طلاب بسیار برخورد خودمانى داشت. در جلسات، رفتارى عادى و کمتر از منزلت خود بروز مى داد، و به همین علت بود که طلاب و نسل جوان دانشگاهى و مردم مجذوب و شیفته اش مى شدند، بخصوص نسل جوان دانشگاهى او را عالمى متواضع و دور از تکبر مى شناختند. ایشان در محیط خانواده هم بسیار متواضع بود و احترام خاصى به همسر و فرزندانش مى گذاشت. هیچ گاه عبوس نبود و همیشه با چهره خندان و شاداب به آنان نگاه مى کرد. گاهى در امور خانه به همسرش کمک مى کرد.
- شیداى ولایت: آیت الله احمدى انس خاصى با اهل بیت علیهم السلام داشت. یکى از انگیزه هاى رفتن او به نجف اشرف همین بود. در آن جا ضمن تحصیل علوم اسلامى، به صورت مستمر، به حرم مولا امیرالمومنین علیه السلام شرفیاب مى شد و بعد از اقامه نماز مغرب و عشا، زیارت جامعه را مى خواند. بارها متذکر مى شد: «شما که در دانشگاه ها هستید، یاد و خاطره امامان معصوم را زنده نگه دارید؛ در اعیاد مجلس جشن بگیرید و در شهادات مجلس عزادارى ترتیب دهید تا نسل جوان با زندگى ائمه آشنا شوند؛ بین نماز ظهر و عصر یک حدیث کوتاه بخوانید و بیانات انسانساز ائمه را براى نسل جوان بازگو کنید». این عالم بزرگوار احترام خاصى براى ذریه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله قائل بود.
- ساده زیستى: یکى از ویژگى هاى بارز او، قناعت و سادهزیستى بود. از زرق و برق دنیا دورى مى کرد. وضع زندگى او بسیار ساده و بى آلایش بود؛ در محیط منزلش از تجملات و امور زینتى خبرى نبود، این خصلت سازنده را تا آخر عمر حفظ کرد. از غذاهاى لذیذ به شدت پرهیز مى کرد.
- مسئولیت پذیرى: از ویژگى هاى بارز آن عالم ربانى همین احساس مسئولیت بود. او از گوشه گیرى و انزوا جداً دورى مى کرد و با وجود کهولت سن، مرتب به تهران و شهرستان ها جهت تدریس و بازرسى امور فرهنگى مى رفت. بارها مى فرمود: «انسان تا زنده است و توان دارد، باید به خلق خدا خدمت کند. ما که نان امام زمان علیه السلام را خوردیم و در دورانى زندگى مى کنیم که مردم براى انقلاب و جنگ تحمیلى جان و مال داده اند و در مصدر انقلاب نایب امام زمان علیه السلام وجود دارد؛ باید براى خدمت به مردم و نسل جوان حرکت کرد و مردم را آگاه کرد. باید به هر صورت که ممکن است خدمت کنید، تبلیغ کنید، مسئله و احکام بگویید، به جبهه بروید و مجاهدت هاى مسلمانان صدر اسلام را بگویید و...».
وفات
سرانجام روح بلند و ملکوتى فقیه عارف و مجتهد وارسته، حاج شیخ احمدعلى احمدى شاهرودى، پس از سال ها تلاش و فعالیت دلسوزانه در راه دین مبین اسلام و مکتب سعادت آفرین تشیع، در سال ۱۳۷۵ ش. در سفر حج عمره، در حال طواف بیت الله الحرام بر اثر سکته قلبى به دیدار حق شتافت. پیکر مطهرش به ایران منتقل شد و تشییع باشکوهى در قم انجام گرفت و پس از اقامه نماز توسط مرحوم آیت الله بهجت، در قبرستان شیخان، نزدیک قبر میرزاى قمى مدفون گردید.
منابع
- ستارگان حرم، سید محمد سجادى، جلد ۱۱.
آرشیو عکس و تصویر
سید روح الله موسوی مصطفوی خمینی و احمدعلی احمدی شاهرودی