اثنى عشریه: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''اثنى عشریه''' معتقدین به امامت ائمه دوازده گانه از حضرت على...» ایجاد کرد)
 
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
'''اثنى عشریه''' معتقدین به امامت [[ائمه اثنی عشر|ائمه دوازده گانه]] از حضرت على علیه السلام تا [[امام مهدى]] عجل الله تعالی فرجه الشریف هستند. که اکثریت شیعه را تشکیل می دهند. در حال حاضر هرجا [[امامیه]] به صورت مطلق عنوان گردد و یا لفط [[شیعه|شیعه]] به صورت مطلق بیان شود منظور اثنى عشریه هستند. آنها را شیعه جعفرى یا جعفریه، اهل ایمان، اصحاب الانتظار، قائمیه نیز نامیده اند.
+
'''«اِثنى‌‌عَشَریه»''' معتقدین به «[[امامت]]» [[ائمه اطهار|امامان]] دوازده‌گانه از [[امام علی علیه السلام|امام على]] علیه‌السلام تا [[امام مهدى]] عجل الله تعالی فرجه هستند، که اکثریت [[شیعه]] را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر هرجا لفظ «[[امامیه]]» عنوان گردد و یا «شیعه» به صورت مطلق بیان شود، منظور «اثنى‌عشریه» هستند و می‌توان گفت اثنی‌عشریه نام دیگری از امامیه است.  
==پیدایش==
 
شیعه امامیه از همان آغاز در مقابل سبعیه (هفت امامیان) اثنى عشریه خوانده شده اند.
 
==اعتقادات==
 
*امامیه به نص صریح پیامبر صلی الله علیه و آله درباره امامت على علیه السلام و ۱۱ فرزندش اعتقاد دارند و امامت به عقیده آنها امامت و [[ولایت]] عامه مسلمانان است در امور دین و دنیا که به نیابت از پیامبر صلی الله علیه و آله به آنها واگذار شده است.
 
*اثنى عشریه امامان خود را مانند پیامبر ملهم از جانب خدا می دانند و امامت را ریاست عامه می دانند و مقام وى را مافوق بشر عادى و معتقدند [[قائم آل محمد]] عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از بروز علائمى که از جانب پیامبر و ائمه پیش از او بیان شده ظهور خواهد کرد.
 
*اصول اعتقادی شیعیان امامی پنج چیز است. آنها مانند دیگر مسلمانان، [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]] را [[اصول دین]] خود می‌دانند. افزون بر اینها به دو اصل [[امامت]] و [[عدل]] اعتقاد دارند که آنها را از [[اهل سنت]] جدا می‌کند.
 
  
==برخی ویژگی ها==
+
== ماهیت اثنى‌عشریه ==
شیعه اثنى عشریه داراى فقهى مترقى است و مجموعه [[احادیث]] آنان در چهار کتاب که به نام [[کتب اربعه]] است جمع آورى شده است. مبانى [[فقه]] شیعه بر چهار اصل استوار است: [[قرآن]]، [[سنت]]، [[عقل]] و [[اجماع]].  
+
معمولا عنوان [[شیعه]] را در برابر [[اهل سنت]] مطرح می‌­کنند، ولی «اثنی عشریه» در برابر هر فرقه منحرفی که در مسأله [[امامت]] با [[امامیه]] تطابق کامل ندارند بیان می شود. از زمان [[شیخ صدوق]] که نگارش عقاید و ملل و نحل در میان شیعه رواج بیشتری پیدا کرد، اصطلاح امامیه را در مورد فرقه اثنی عشری به کار می‌برند. بنابراین می‌توان گفت اثنی‌عشریه نامی دیگر از امامیه است.  
  
از مسائل خاص شیعه که آنها را از [[اهل سنت]] و بسیارى از فرق اسلامى دیگر متمایز می سازد عبارتند از: [[امامت]] و ولایت [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] علیه السلام و اولادش، [[عصمت]] در [[انبیاء]] و [[ائمه اطهار|ائمه]]، [[تقیه]]، [[بداء]]، [[رجعت]]، [[متعه]]. <ref>(فرق الشیعة، ۱۰۸-۱۱۲، المقالات والفرق، ۱۱۲-۱۱۵، الملل والنحل، ۱/۱۷۲-۱۷۳، اصل الشیعه و اصولها، ۱۹۰-۱۹۲، عقیدة الشیعة الامامیة، ۱۱۱-۱۲۳، دائرة المعارف الاسلامیة، ۱/ماده اثنى عشریة)
+
ایمان به امامت هریک از امامان در زمان وجود خودشان و در زمان بعد واجب بوده است. با این وجود در زمان امام دوازدهم (علیه‌السّلام)، مکتب امامیه به نهایت خود دست می‌یابد و به همین دلیل به مکتب امامیه، اثنی‌عشریه می‌گویند.
</ref>
+
 
 +
شیعۀ امامیه از همان آغاز در مقابل «[[واقفیه]]» (هفت امامی)، «اثنى عشریه» (دوازده امامی) خوانده شده‌اند. آنها را شیعه جعفرى یا جعفریه، اهل ایمان، اصحاب الانتظار و قائمیه نیز نامیده‌اند.
 +
 
 +
روایات بسیاری از وجود دوازده امام (علیهم‌السّلام) خبر می‌دهند. در برخی از این روایات، مستقیما اسامی و مشخصات [[ائمه اطهار|امامان]] (علیهم‌السّلام) ذکر شده و در برخی از لفظ اثنی عشر استفاده شده است:
 +
 
 +
* [[امام علی علیه السلام|امیرالمومنین علی]] (علیه‌السّلام) می‌فرماید: برای [[پیامبر اسلام|حضرت محمد]] (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) دوازده امام عادل است.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۰.</ref>
 +
* [[جابر بن عبدالله انصاری]] می‌گوید به نزد [[فاطمه زهرا]] (علیهاالسلام‌) رفتم و نزد ایشان لوحی بود که اسامی جانشینان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) در آن بود و من اسامی ایشان را شمردم که دوازده تن بودند.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۲.</ref>
 +
* [[امام باقر علیه السلام|امام باقر]] (علیه‌السّلام) می‌فرماید: خداوند عزوجل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) را به سوی [[جن]] و [[انسان|انس]] مبعوث گرداند و بعد از او دوازده جانشین تعیین نمود.<ref>همان.</ref>
 +
* امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: من و یازده تن از فرزندانم امامان محدَّث هستیم.<ref>کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۳.</ref>
 +
 
 +
==اعتقادات اثنى‌عشریه==
 +
 
 +
*اثنى عشریه به دلیل نص صریح [[پیامبر اسلام|پیامبر اسلام]] صلی الله علیه وآله معتقد به [[امامت]] [[امام علی علیه السلام|امام على]] علیه السلام و یازده فرزندش هستند و امامت به عقیده آنها امامت و [[ولایت]] عامه مسلمانان در امور [[دین]] و دنیا است که به نیابت از پیامبر صلی الله علیه و آله به آنها واگذار شده است.
 +
*ایشان [[ائمه اطهار|امامان]] خود را مانند پیامبر، الهام گرفته از جانب [[خدا]] دانسته و امامت را ریاست عامه و مقام وى را مافوق بشر عادى می دانند، و معتقدند [[قائم آل محمد]] عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از بروز علائمى که از جانب پیامبر و [[ائمه اطهار|ائمه]] پیش از او بیان شده ظهور خواهد کرد.
 +
*اصول اعتقادی شیعیان امامی پنج چیز است؛ آنها مانند دیگر مسلمانان، [[توحید]]، [[نبوت]] و [[معاد]] را [[اصول دین]] خود می‌دانند. افزون بر اینها به دو اصل [[امامت]] و [[عدل]] اعتقاد دارند که آنها را از [[اهل سنت]] جدا می‌کند. درباره توحید عقیده آنان این است که خدا یکتا و بی همتاست و هیچ گونه کثرت و ترکیبی در ذات او راه ندارد و دارای صفات ثبوتیه‌ای می‌باشد که آن صفات عین ذات اوست. عقیده امامیه درباره نبوت این است که خداوند برای هدایت بشر پیامبرانی فرستاده است که اولین آنها آدم و آخرین آنان حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) است و همه آنها از هرگونه خطا و گناهی معصوم می‌باشند. شیعیان معتقدند که خدای متعال عادل است و به احدی [[ظلم]] نمی‌کند و کاری که از نظر عقل قبیح و زشت باشد از او صادر نمی‌شود،
 +
 
 +
==برخی ویژگی‌ها ==
 +
[[شیعه]] اثنى عشریه داراى [[فقه|فقهى]] مترقى و پویا است و مجموعه [[احادیث]] آنان در چهار کتاب که به نام [[کتب اربعه]] است جمع آورى شده است. مبانى [[فقه]] شیعه بر چهار اصل استوار است: [[قرآن]]، [[سنت]]، [[عقل]] و [[اجماع]].
 +
 
 +
از مسائل خاص شیعه که آنها را از [[اهل سنت]] و بسیارى از فرق اسلامى دیگر متمایز می سازد، عبارتند از: [[امامت]] و [[ولایت|ولایت]] [[امام علی علیه السلام|حضرت على]] علیه السلام و امامان از نسل او، [[عصمت]] در [[انبیاء]] و [[ائمه اطهار|ائمه]]، [[تقیه]]، [[بداء]]، [[رجعت]]، [[متعه|مُتعه]].<ref>فرق الشیعة، ۱۰۸-۱۱۲، المقالات والفرق، ۱۱۲-۱۱۵، الملل والنحل، ۱/ ۱۷۲-۱۷۳، اصل الشیعه و اصولها، ۱۹۰-۱۹۲.</ref>
 +
 
 +
==پانویس==
 +
<references />
 +
[[رده:ادیان و فرق]]
 +
[[رده:فرقه های کلامی]]
 +
[[رده:مذاهب اسلامی]] [[رده:شیعه]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۷ اوت ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۲

«اِثنى‌‌عَشَریه» معتقدین به «امامت» امامان دوازده‌گانه از امام على علیه‌السلام تا امام مهدى عجل الله تعالی فرجه هستند، که اکثریت شیعه را تشکیل می‌دهند. در حال حاضر هرجا لفظ «امامیه» عنوان گردد و یا «شیعه» به صورت مطلق بیان شود، منظور «اثنى‌عشریه» هستند و می‌توان گفت اثنی‌عشریه نام دیگری از امامیه است.

ماهیت اثنى‌عشریه

معمولا عنوان شیعه را در برابر اهل سنت مطرح می‌­کنند، ولی «اثنی عشریه» در برابر هر فرقه منحرفی که در مسأله امامت با امامیه تطابق کامل ندارند بیان می شود. از زمان شیخ صدوق که نگارش عقاید و ملل و نحل در میان شیعه رواج بیشتری پیدا کرد، اصطلاح امامیه را در مورد فرقه اثنی عشری به کار می‌برند. بنابراین می‌توان گفت اثنی‌عشریه نامی دیگر از امامیه است.

ایمان به امامت هریک از امامان در زمان وجود خودشان و در زمان بعد واجب بوده است. با این وجود در زمان امام دوازدهم (علیه‌السّلام)، مکتب امامیه به نهایت خود دست می‌یابد و به همین دلیل به مکتب امامیه، اثنی‌عشریه می‌گویند.

شیعۀ امامیه از همان آغاز در مقابل «واقفیه» (هفت امامی)، «اثنى عشریه» (دوازده امامی) خوانده شده‌اند. آنها را شیعه جعفرى یا جعفریه، اهل ایمان، اصحاب الانتظار و قائمیه نیز نامیده‌اند.

روایات بسیاری از وجود دوازده امام (علیهم‌السّلام) خبر می‌دهند. در برخی از این روایات، مستقیما اسامی و مشخصات امامان (علیهم‌السّلام) ذکر شده و در برخی از لفظ اثنی عشر استفاده شده است:

  • امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: برای حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) دوازده امام عادل است.[۱]
  • جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید به نزد فاطمه زهرا (علیهاالسلام‌) رفتم و نزد ایشان لوحی بود که اسامی جانشینان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) در آن بود و من اسامی ایشان را شمردم که دوازده تن بودند.[۲]
  • امام باقر (علیه‌السّلام) می‌فرماید: خداوند عزوجل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) را به سوی جن و انس مبعوث گرداند و بعد از او دوازده جانشین تعیین نمود.[۳]
  • امیرالمومنین علی (علیه‌السّلام) می‌فرماید: من و یازده تن از فرزندانم امامان محدَّث هستیم.[۴]

اعتقادات اثنى‌عشریه

  • اثنى عشریه به دلیل نص صریح پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله معتقد به امامت امام على علیه السلام و یازده فرزندش هستند و امامت به عقیده آنها امامت و ولایت عامه مسلمانان در امور دین و دنیا است که به نیابت از پیامبر صلی الله علیه و آله به آنها واگذار شده است.
  • ایشان امامان خود را مانند پیامبر، الهام گرفته از جانب خدا دانسته و امامت را ریاست عامه و مقام وى را مافوق بشر عادى می دانند، و معتقدند قائم آل محمد عجل الله تعالی فرجه الشریف پس از بروز علائمى که از جانب پیامبر و ائمه پیش از او بیان شده ظهور خواهد کرد.
  • اصول اعتقادی شیعیان امامی پنج چیز است؛ آنها مانند دیگر مسلمانان، توحید، نبوت و معاد را اصول دین خود می‌دانند. افزون بر اینها به دو اصل امامت و عدل اعتقاد دارند که آنها را از اهل سنت جدا می‌کند. درباره توحید عقیده آنان این است که خدا یکتا و بی همتاست و هیچ گونه کثرت و ترکیبی در ذات او راه ندارد و دارای صفات ثبوتیه‌ای می‌باشد که آن صفات عین ذات اوست. عقیده امامیه درباره نبوت این است که خداوند برای هدایت بشر پیامبرانی فرستاده است که اولین آنها آدم و آخرین آنان حضرت محمد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌) است و همه آنها از هرگونه خطا و گناهی معصوم می‌باشند. شیعیان معتقدند که خدای متعال عادل است و به احدی ظلم نمی‌کند و کاری که از نظر عقل قبیح و زشت باشد از او صادر نمی‌شود،

برخی ویژگی‌ها

شیعه اثنى عشریه داراى فقهى مترقى و پویا است و مجموعه احادیث آنان در چهار کتاب که به نام کتب اربعه است جمع آورى شده است. مبانى فقه شیعه بر چهار اصل استوار است: قرآن، سنت، عقل و اجماع.

از مسائل خاص شیعه که آنها را از اهل سنت و بسیارى از فرق اسلامى دیگر متمایز می سازد، عبارتند از: امامت و ولایت حضرت على علیه السلام و امامان از نسل او، عصمت در انبیاء و ائمه، تقیه، بداء، رجعت، مُتعه.[۵]

پانویس

  1. کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۰.
  2. کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۲.
  3. همان.
  4. کلینی، الکافی، ج۱، ص۵۳۳.
  5. فرق الشیعة، ۱۰۸-۱۱۲، المقالات والفرق، ۱۱۲-۱۱۵، الملل والنحل، ۱/ ۱۷۲-۱۷۳، اصل الشیعه و اصولها، ۱۹۰-۱۹۲.