نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « بندانگشتی|نوادر المعجزات في مناقب الأئمة الهداة == معرفى ا...» ایجاد کرد)
 
 
(۳ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab484.jpg|بندانگشتی|نوادر المعجزات في مناقب الأئمة الهداة]]
+
'''«نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة»''' تألیف [[محمد بن جریر بن رستم طبری]] از علمای [[شیعه]] در قرن پنجم قمرى است. مؤلف در این کتاب، [[معجزه|معجزات]] و فضایل و علوم و احتجاجات [[اهل بیت]] (علیهم‌السلام) و آنچه که از دلائل و براهین بر حجیت کلام و کردار خویش آورده‌اند را جمع‌آورى نموده است.
 +
{{مشخصات کتاب
  
 +
|عنوان=
  
 +
|تصویر= [[پرونده:Ketab484.jpg|240px|وسط]]
  
== معرفى اجمالى ==
+
|نویسنده= محمد بن جریر بن رستم طبری
  
 +
|موضوع= فضایل اهل البیت
  
'''نوادر المعجزات في مناقب الأئمة الهداة عليهم‌السلام'''، تألیف [[طبری آملی، محمد بن جریر|أبى جعفر محمد بن جرير بن رستم طبرى]]  امامى صغير، از اعلام قرن پنجم قمرى، كتابى است در نقل معجزات و مناقب و علوم و احتجاجات ائمه اطهار(ع) و آنچه كه از دلائل و براهين بر حجيت كلام و كردار خويش آورده‌اند، به زبان عربى جمع‌آورى نموده است.
+
|زبان= عربی
  
== انگيزه تألیف ==
+
|تعداد جلد= ۱
  
 +
|عنوان افزوده1=تحقیق
  
مؤلف درباره انگيزه خود از تألیف بيان داشته است كه عده‌اى بعد از نبى اكرم(ص) ائمه‌اى براى خود اختيار كردند كه آنها را به مقاصد دنياييشان برساند و آنان را جايگزين أئمه‌ى اطهار بگرداند و مى‌خواستند معجرات أئمه را انكار كنند، و "أرادوا إطفا نور الله بأفواههم"، بر آن شدم كه آنچه را كه أئمه از معجزات الهى و إقامه‌ى دلائل و براهين، اظهار داشتند، از آنچه كه شنيده و خوانده بودم را در كتابى تحت عنوان ذكر براهين و معجزات آنان جمع‌آورى نمايم، تا حفظ و رساندن آن احاديث عجيبه بر مردم آسان گردد.
+
|افزوده1=باسم محمد اسدى
  
== ساختار ==
+
|عنوان افزوده2=
  
 +
|افزوده2=
  
كتاب حاضر با مقدمه‌اى مفصل از آقاى باسم اسدى در زمينه‌ى معجزه و شروط آن و مفهوم معجزات و همچنين فرق بين معجزه و حيله و سحر شروع شده است. وى از تفاوت بين معجزه و كرامت سخن گفته و اشاره كرده كه از شرائط كرامت استتار و از شرائط معجزه اظهار است، هچنين كرامت امرى است كه در آن ادعا وجود ندارد؛ اما معجزه به همراه ادعاى نبوت و مطالبه برهان مى‌باشد.
+
|لینک=
 +
}}
  
در قسمتى از اين مقدمه بحث مفصلى درباره شرح حال مؤلف كرده و افرادى را كه با وى هم نام هستند را، تفكيك نموده و از مشايخ و تصنيفات او نيز نام برده است.
+
==مؤلف==
 +
[[محمد بن جریر بن رستم طبری|ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملی]] معروف به «طبری صغیر»، فقیه و متکلم برجسته [[شیعه]] در قرن پنجم هجرى و معاصر با [[شیخ طوسى]] است. کتاب مشهور «دلائل الإمامة» ست.
  
در اين چاپ در صفحاتى تصاوير چند نسخه خطى از مكتبه [[علامه مجلسى]] نيز آورده شده است.
+
محمد بن جریر طبرى، از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات شیعه بهره برده است مانند: محمد بن [[هارون بن موسی تلعکبرى]]، قاضى ابراهیم بن احمد طبرى، محمد بن عبداللّه شیبانى و ابوعبدالله حسین بن غضائرى.
  
پس از مقدمه‌ى محقق، نوبت به مقدمه مؤلف مى‌رسد كه مختصرى درباره مقام ائمه و فضائل آنان صحبت كرده است و در ادامه از اين مقام، در سيزده باب براى هر كدام از ائمه، معجزات و كراماتى از آنان كه در كتب روايى و حديثى شيعه آمده، با ذكر تفصيلى سند، يادآور شده است.
+
برخی از آثار منسوب به او عبارتند از: [[دلائل الإمامة]]، نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌، الإیضاح، الآداب الحمیدة، الرواة من أهل البیت علیهم‌السلام و غریب القرآن.
  
باب اول، درباره [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]]  است كه از دو بخش تشكيل يافته است:
+
==انگیزه تألیف==
  
اول: معجزاتى است كه از افراد مختلفى درباره حضرت نقل شده است.
+
مؤلف درباره انگیزه خود از تألیف کتاب «نوادر المعجزات» بیان داشته است که: «عده‌اى بعد از [[پیامبر اسلام|نبى اکرم]](ص)، ائمه‌اى براى خود اختیار کردند که آنها را به مقاصد دنیاییشان برساند و آنان را جایگزین [[ائمه اطهار]] بگرداند و مى‌خواستند [[معجزات]] ایشان را انکار کنند: «و أرادوا إطفاء نور الله بأفواههم»؛ پس بر آن شدم که آنچه را که أئمه از معجزات الهى و إقامه‌ى دلائل و براهین اظهار داشتند، از آنچه که شنیده و خوانده بودم را، در کتابى تحت عنوان ذکر براهین و معجزات آنان جمع‌آورى نمایم، تا حفظ و رساندن آن [[حدیث|احادیث]] عجیبه بر مردم آسان گردد».
  
دوم: معجزاتى است كه از زبان پيامبر(ص) در شان على(ع) گفته شده است.
+
==محتوای کتاب==
  
و باب دومش درباره حضرت زهراء(س) مى‌باشد كه بيشتر از اسامى مباركه حضرت و علت نام‌گذارى وى به اين نام‌ها و همچنين از ازدواج و مهر و ليله الزفاف و منزل حضرت در بهشت، تا معجزات ايشان سخن به ميان آمده است. در اين ميان از علت بوسيدن رسول الله(ص) دخترش را و كيفيت باردارى او توسط حضرت خديجه كبرى(س) نيز ياد شده است.
+
کتاب حاضر با مقدمه‌اى مفصل از آقاى باسم محمد اسدى در زمینه‌ى [[معجزه]] و شروط آن و مفهوم معجزات و همچنین فرق بین معجزه و حیله و سحر شروع شده است. وى از تفاوت بین معجزه و کرامت سخن گفته و اشاره کرده که از شرائط کرامت استتار و از شرائط معجزه اظهار است؛ هچنین کرامت امرى است که در آن ادعا وجود ندارد، اما معجزه به همراه ادعاى [[نبوت]] و مطالبه برهان مى‌باشد.
  
و ابواب ديگر در مورد ائمه بعد از [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] مى‌باشد.
+
در قسمتى از این مقدمه، بحث مفصلى درباره شرح حال مؤلف کرده و افرادى را که با وى هم نام هستند را، تفکیک نموده و از [[مشایخ]] و تصنیفات او نیز نام برده است.
  
طبرى صغير، در باب آخر كه درباره‌ى ولى عصر(عج) مى‌باشد، اخبارى را كه درباره وجود صاحب الزمان(عج) و اوصاف ايشان از ائمه مختلف آمده، جمع‌آورى نموده و همچنين خبرى كه از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق(ع)]] در تفسير آيه‌ى 18 سوره‌ى شورى و دولت وى در زمان ظهور و آنچه از بركات بر دولت وى مى‌باشد را، يادآور شده است.
+
پس از مقدمه‌ى محقق، نوبت به مقدمه مؤلف مى‌رسد که مختصرى درباره مقام [[ائمه]] و فضائل آنان صحبت کرده است و در ادامه از این مقام، در سیزده باب براى هر کدام از ائمه، معجزات و کراماتى از آنان که در کتب روایى و حدیثى [[شیعه|شیعه]] آمده، با ذکر تفصیلى [[سند حدیث|سند]]، یادآور شده است.
  
در پايان كتاب 11 فهرست از جمله فهرست آيات، أحاديث، آثار، أعلام، طوائف و قبائل و فرق، أماكن و بلدان، وقائع و ايام، أشعار، كتب، مصادر تحقيق و در آخر محتويات كتاب ذكر شده است.
+
باب اول کتاب، درباره [[امیرالمؤمنین]](ع) است که از دو بخش تشکیل یافته است:
  
== گزارش محتوا ==
+
*اول: معجزاتى است که از افراد مختلفى درباره حضرت نقل شده است.
 +
*دوم: معجزاتى است که از زبان پیامبر(ص) در شان [[امام علی علیه السلام|امام على]](ع) گفته شده است.
  
 +
و باب دوم درباره [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت زهراء]](س) مى‌باشد که بیشتر از اسامى مبارکه آن حضرت و علت نام‌گذارى وى به این نام‌ها و همچنین از [[ازدواج]] و [[مهریه]] و شب زفاف و معجزات ایشان، سخن به میان آمده است. در این میان از علت بوسیدن رسول الله(ص) دخترش را و کیفیت باردارى او توسط [[حضرت خدیجه|حضرت خدیجه کبرى]](س) نیز یاد شده است.
  
مؤلف آنچه كه در اين كتاب آورده، همه از روايات مى‌باشد و چيزى غير از روايت، از مباحث عقلى نقل نكرده است؛ بگونه‌اى كه مى‌توان اين كتاب را روايى ناميد و در ذكر روايات به سند مختصرى از آنها اكتفا نكرده، بلكه تا آن جا كه شده است، تمامى سلسله سند را آورده است. وى در ذكر فضائل و معجزات ائمه، ابتدا از [[علی بن ابی‎طالب(ع)، امام اول|اميرالمومنين(ع)]] شروع نموده، سپس به ذكر فضائل و مناقب صديقه‌ى طاهره(س) پرداخته و بعد، از فرزندان حضرت زهرا(س) به ترتيب ياد كرده است.
+
و ابواب دیگر کتاب، در مورد [[ائمه]] بعد از [[امام علی]](ع) مى‌باشد.
  
==وضعيت==
+
طبرى صغیر، در باب آخر که درباره‌ى [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|ولى عصر]](عج) مى‌باشد، اخبارى را که درباره وجود صاحب الزمان(عج) و اوصاف ایشان از سایر ائمه آمده، جمع‌آورى نموده و همچنین خبرى که از [[امام جعفر صادق(ع)|امام صادق]](ع) در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] آیه‌ى ۱۸ [[سوره شوری|سوره‌ى شورى]] و دولت وى در زمان ظهور و آنچه از برکات بر دولت وى مى‌باشد را، یادآور شده است.
  
 +
در این کتاب، مؤلف تنها فضایل، معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام را نقل کرده و به ذکر احوال و زندگانی ایشان نپرداخته است، بر خلاف اثر دیگر خود «[[دلائل الامامة]]».
  
آقاى باسم محمد أسدى كه محقق اين كتاب مى‌باشد، در رجب سال 1426ق تحقيق اين كتاب را به پايان رسانيده‌اند. وى از خصوصيات اين كتاب چنين مى‌گويد: احاديث و معجزاتى كه در اين كتاب آمده در كتاب دلائل ايشان و حتى در مصادر قبل از آن در زمان مؤلف يافت نمى‌شود.
+
مؤلف آنچه که در این کتاب آورده، همه از روایات مى‌باشد و چیزى غیر از [[حدیث]]، از مباحث عقلى نقل نکرده است؛ بگونه‌اى که مى‌توان این کتاب را روایى نامید. محقق کتاب -باسم محمد اسدى- مى‌گوید: احادیث و معجزاتى که در این کتاب آمده در کتاب دلائل ایشان و حتى در مصادر قبل از آن در زمان مؤلف یافت نمى‌شود.
 +
 +
در پایان کتاب ۱۱ فهرست از جمله فهرست آیات، أحادیث، آثار، أعلام، طوائف و قبائل و فرق، أماکن و بلدان، وقائع و ایام، أشعار، کتب، مصادر تحقیق و در آخر محتویات کتاب ذکر شده است.
  
آقاى باسم أسدى در تحقيق اين كتاب از چهار نسخه استفاده كرده است. ايشان بين اين نسخ تلفيق نموده و اختلافات بين نسخ را در حواشى كتاب ثبت نموده است. همچنين آيات قرآن و احاديث و آثار را از مصادر اخراج نموده، علاوه بر آن ترجمه‌ى مختصرى از اعلامى كه در اين كتاب نامى از آنها برده شده، از اهم مصادر رجالى، ذكر نموده است. ايشان به استناد مهم‌ترين معاجم لغت، بعضى از كلمات مبهم و غامضى را كه احتياج به توضيح داشته است و همچنين به تعريف بعضى از اسماء شهرها و كشورها پرداخته است. وى 11 فهرست براى اين كتاب تنظيم نموده و در آخر كتاب متذكر آنها شده است.
+
==منابع==
 
+
*[[نرم افزار سیره معصومان (علیهم السلام)|نرم افزار سیره معصومان]]، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
== نسخه شناسى ==
+
[[رده: منابع حدیثی]][[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتابهای با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتاب‌های فضایل اهل البیت (ع)]]
 
 
 
 
نوادر المعجزات فى مناقب الائمه الهداه، تألیف محمد بن جرير بن رستم طبرى صغير، به تحقيق باسم محمد اسدى، در يك جلد توسط انتشارات "دليل ما"، چاپ اول خود را در سال 1427ق در كشور ايران، شهر مقدس قم به خود ديده است.
 
 
 
== منابع مقاله ==
 
 
 
 
 
متن و مقدمه كتاب.
 
 
 
 
 
==منبع==
 
ویکی نور
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۲

«نوادر المعجزات فی مناقب الأئمة الهداة» تألیف محمد بن جریر بن رستم طبری از علمای شیعه در قرن پنجم قمرى است. مؤلف در این کتاب، معجزات و فضایل و علوم و احتجاجات اهل بیت (علیهم‌السلام) و آنچه که از دلائل و براهین بر حجیت کلام و کردار خویش آورده‌اند را جمع‌آورى نموده است.

Ketab484.jpg
نویسنده محمد بن جریر بن رستم طبری
موضوع فضایل اهل البیت
زبان عربی
تعداد جلد ۱
تحقیق باسم محمد اسدى

مؤلف

ابوجعفر محمد بن جریر بن رستم طبرى آملی معروف به «طبری صغیر»، فقیه و متکلم برجسته شیعه در قرن پنجم هجرى و معاصر با شیخ طوسى است. کتاب مشهور «دلائل الإمامة» ست.

محمد بن جریر طبرى، از محضر شخصیت هاى بزرگى از روات شیعه بهره برده است مانند: محمد بن هارون بن موسی تلعکبرى، قاضى ابراهیم بن احمد طبرى، محمد بن عبداللّه شیبانى و ابوعبدالله حسین بن غضائرى.

برخی از آثار منسوب به او عبارتند از: دلائل الإمامة، نوادر المعجزات فی‌ مناقب ‌الائمة‌ الهداة‌، الإیضاح، الآداب الحمیدة، الرواة من أهل البیت علیهم‌السلام و غریب القرآن.

انگیزه تألیف

مؤلف درباره انگیزه خود از تألیف کتاب «نوادر المعجزات» بیان داشته است که: «عده‌اى بعد از نبى اکرم(ص)، ائمه‌اى براى خود اختیار کردند که آنها را به مقاصد دنیاییشان برساند و آنان را جایگزین ائمه اطهار بگرداند و مى‌خواستند معجزات ایشان را انکار کنند: «و أرادوا إطفاء نور الله بأفواههم»؛ پس بر آن شدم که آنچه را که أئمه از معجزات الهى و إقامه‌ى دلائل و براهین اظهار داشتند، از آنچه که شنیده و خوانده بودم را، در کتابى تحت عنوان ذکر براهین و معجزات آنان جمع‌آورى نمایم، تا حفظ و رساندن آن احادیث عجیبه بر مردم آسان گردد».

محتوای کتاب

کتاب حاضر با مقدمه‌اى مفصل از آقاى باسم محمد اسدى در زمینه‌ى معجزه و شروط آن و مفهوم معجزات و همچنین فرق بین معجزه و حیله و سحر شروع شده است. وى از تفاوت بین معجزه و کرامت سخن گفته و اشاره کرده که از شرائط کرامت استتار و از شرائط معجزه اظهار است؛ هچنین کرامت امرى است که در آن ادعا وجود ندارد، اما معجزه به همراه ادعاى نبوت و مطالبه برهان مى‌باشد.

در قسمتى از این مقدمه، بحث مفصلى درباره شرح حال مؤلف کرده و افرادى را که با وى هم نام هستند را، تفکیک نموده و از مشایخ و تصنیفات او نیز نام برده است.

پس از مقدمه‌ى محقق، نوبت به مقدمه مؤلف مى‌رسد که مختصرى درباره مقام ائمه و فضائل آنان صحبت کرده است و در ادامه از این مقام، در سیزده باب براى هر کدام از ائمه، معجزات و کراماتى از آنان که در کتب روایى و حدیثى شیعه آمده، با ذکر تفصیلى سند، یادآور شده است.

باب اول کتاب، درباره امیرالمؤمنین(ع) است که از دو بخش تشکیل یافته است:

  • اول: معجزاتى است که از افراد مختلفى درباره حضرت نقل شده است.
  • دوم: معجزاتى است که از زبان پیامبر(ص) در شان امام على(ع) گفته شده است.

و باب دوم درباره حضرت زهراء(س) مى‌باشد که بیشتر از اسامى مبارکه آن حضرت و علت نام‌گذارى وى به این نام‌ها و همچنین از ازدواج و مهریه و شب زفاف و معجزات ایشان، سخن به میان آمده است. در این میان از علت بوسیدن رسول الله(ص) دخترش را و کیفیت باردارى او توسط حضرت خدیجه کبرى(س) نیز یاد شده است.

و ابواب دیگر کتاب، در مورد ائمه بعد از امام علی(ع) مى‌باشد.

طبرى صغیر، در باب آخر که درباره‌ى ولى عصر(عج) مى‌باشد، اخبارى را که درباره وجود صاحب الزمان(عج) و اوصاف ایشان از سایر ائمه آمده، جمع‌آورى نموده و همچنین خبرى که از امام صادق(ع) در تفسیر آیه‌ى ۱۸ سوره‌ى شورى و دولت وى در زمان ظهور و آنچه از برکات بر دولت وى مى‌باشد را، یادآور شده است.

در این کتاب، مؤلف تنها فضایل، معجزات و کرامات ائمه اطهار علیهم السلام را نقل کرده و به ذکر احوال و زندگانی ایشان نپرداخته است، بر خلاف اثر دیگر خود «دلائل الامامة».

مؤلف آنچه که در این کتاب آورده، همه از روایات مى‌باشد و چیزى غیر از حدیث، از مباحث عقلى نقل نکرده است؛ بگونه‌اى که مى‌توان این کتاب را روایى نامید. محقق کتاب -باسم محمد اسدى- مى‌گوید: احادیث و معجزاتى که در این کتاب آمده در کتاب دلائل ایشان و حتى در مصادر قبل از آن در زمان مؤلف یافت نمى‌شود.

در پایان کتاب ۱۱ فهرست از جمله فهرست آیات، أحادیث، آثار، أعلام، طوائف و قبائل و فرق، أماکن و بلدان، وقائع و ایام، أشعار، کتب، مصادر تحقیق و در آخر محتویات کتاب ذکر شده است.

منابع

مسابقه از خطبه ۱۱۱ نهج البلاغه