یاران امام جواد علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۵ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدوديت شديد وي از سوي دستگاه حكومتي وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبليغ مكتب تشيع با شيوه هاي گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نيروهاي امنيتي [[بني عباس]] به تربيت شاگردان و ياران خويش نپردازد. پاسخ گويي به هزار مسئله در يك جلسه و نيز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشيع، بيانگر آن است كه در اين عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شيعي يافت مي شود كه محضر پرفيض اين امام همام را درك نكرده باشد.
+
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب [[تشیع]] با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و [[محدث]] بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد بن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]] و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
 +
==فهرستی از اصحاب امام جواد==
 +
عبدالحسین شبستری در كتاب [[سبل الرشاد إلی أصحاب الإمام الجواد علیه‌السلام (کتاب)|سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان [[امام جواد]] علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:
  
وجود شخصيت ها و راويان بزرگ تشيع چون [[عبدالعظيم حسني]]، [[محمد ابن ابي عمير]]، [[زكريا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمي حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
+
*ابراهیم بن داود یعقوبی
  
[[عبدالحسين شبستري]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از ياران، شاگردان و راويان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بيان مي كند. اين شخصيت ها اعم از ممدوحين و مذمومين، عبارتند از:
+
*ابراهیم بن شیبه كاشانی
  
* [[ابراهيم بن داود يعقوبي]]
+
*ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  
* [[ابراهيم بن شيبه كاشاني]]. اصفهاني، اسدي
+
*[[ابراهیم بن محمد همدانی]]
  
* [[ابراهيم بن عبدالحميد صنعاني]]
+
*ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  
* [[ابراهيم بن محمد همداني]]
+
*ابراهیم بن مهرویه
  
* [[ابراهيم بن ابي محمود خراساني]]
+
*[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[ابراهيم بن مهرويه]]
+
*[[ابراهیم بن هاشم قمی]]
  
* [[ابراهيم بن مهزيار اهوازي]]
+
*ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  
* [[ابراهيم بن هاشم بن خليل كوفي قمي]]
+
*ابراهیم بن عقبه
  
* [[ابراهيم بن ابي بلاد يحيي بن سليم]] ([[سليمان سلمي كوفي]] - [[مولي بني عبدالله بن غطفان]]، ابويحيي - ابواسماعيل)
+
*احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  
* [[ابراهيم بن عقبه]]
+
*احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  
* احكم يا [[احلم بن بشار مروزي خراساني]]
+
*احمد بن حماد مروزی
  
* احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي. ([[ابوعلي]])
+
*احمد بن ابی خالد
  
* [[احمد بن حماد مروزي]]
+
*احمد بن ابی خلف
  
* [[احمد بن ابي خالد]]
+
*احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  
* [[احمد بن ابي خلف]]
+
*احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  
* [[احمد ابن عبدالله بن عيسي بن مصقله بن سعد اشعري قمي]]
+
*احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  
* [[احمد بن عبدالله كوفي]] (كرخي)
+
*[[احمد بن محمد بن خالد برقى]]
  
* [[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولي ربيع اقرع]]
+
*[[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] قمی
  
* احمد بن ابي عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علي كوفي، قمي يا برقي ([[ابوجعفر]])
+
*[[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی]]
  
* [[احمد بن محمد بن عبدالله اشعري قمي]]
+
*ابوالقاسم ادریس قمی
  
* احمد بن محمد بن عمرو بن ابي نصر زيد كوفي، مولي سكون (سكوني) مشهور به بزنطي. (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  
* احمد بن محمد بن عيسي بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سايب بن مالك اشعري قمي. (ابوجعفر يا ابوعلي)
+
*اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  
* [[ادريس قمي]] (ابوالقاسم)
+
*اسحاق انباری
  
* اسحاق بن ابراهيم حضيني يا حصيني (اسحاق بن محمد بن ابراهيم)
+
*اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  
* [[اسحاق بن ابراهيم بن هاشم قمي]]
+
*اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  
* [[اسحاق انباري]]
+
*امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  
* اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعي بصري. ([[احمر ابويعقوب]])
+
*ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  
* اسماعيل بن مهران بن محمد بن ابي نصر زيد بن محمد بن ابي نصر سكوني كوفي. (ابويعقوب)
+
*بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  
* اميه بن علي قيسي يا قبسي يا قتيبي شامي. (ابومحمد)
+
*بكر بن صالح رازی
  
* [[ايوب بن نوح بن دراج كوفي نخعي]]. (ابوالحسن)
+
*بندار مولی ادریس
  
* بكر بن احمد بن ابراهيم بن زياد بن موسي بن مالك بن يزيد عصري يا قصري. (ابومحمد)
+
*ابوتمامه یا ابوثمامه
  
* [[بكر بن صالح رازي]]
+
*ابوجعفر بصری
  
* [[بندار مولي ادريس]]
+
*جعفر جوهری
  
* [[ابوتمامه]] يا ابوثمامه
+
*جعفر بن داود یعقوبی
  
* [[ابوجعفر بصري]]
+
*جعفر بن محمد صوفی
  
* [[جعفر جوهري]]
+
*[[جعفر بن محمد اشعری قمی]]
  
* [[جعفر بن داود يعقوبي]]
+
*جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  
* [[جعفر بن محمد صوفي]]
+
*جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  
* [[جعفر بن محمد هاشمي صيرفي]]
+
*حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  
* [[جعفر بن محمد بن يونس احول صيرفي بجلي]]
+
*حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  
* جعفر بن يحيي بن سعد يا [[سعيد احول]]
+
*حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  
* [[حسن بن راشد بن علي بغدادي]]، مولي [[آل مهلب]] (ابوعلي)
+
*حسن بن عباس بن خراش
  
* حسن بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*حسن بن علی بن ابی عثمان،
  
* حسن و يا حسين بن عباس بن حريش يا حريس رازي (ابوالحسن، ابوعلي، ابومحمد)
+
*عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  
* [[حسن بن عباس بن خراش]]
+
*[[حسن بن محبوب السراد]]  
  
* [[حسن بن علي بن ابي عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبيب كوفي]] ملقب به سجاده
+
*حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن [[علی بن الحسین]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد يا [[زراد بجلي كوفي]] (ابوعلي)
+
*حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  
* حسن بن محمد جواني بن عبدالله اعرج بن حسين الاصغر بن علي سجاد بن [[امام حسين]] علیه السلام شهيد هاشمي علوي (ابومحمد)
+
*حسین بن داود یعقوبی
  
* حسين و يا حسن، بن بشار يا يسار مدايني و يا واسطي (مولي زياد)
+
*[[حسین بن سعید اهوازی]]
  
* [[حسين بن داود يعقوبي]]
+
*حسین بن سهل بن نوح
  
* حسين بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*حسین بن علی قمی
  
* حسين بن سهل بن نوح
+
*حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  
* [[حسين بن علي قمي]]
+
*حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  
* حسين و يا حسن، بن محمد اشعري قمي
+
*حصین بن ابی حصین
  
* حسين و يا حسن، بن مسلم يا اسلم يا اسد
+
*ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  
* [[حصين بن ابي حصين]]
+
*ابوعبدالله حفص جوهری
  
* ابوحصين و يا ابوحسن بن، حصين خضيني يا حصيني اهوازي
+
*[[حماد بن عیسی]]
  
* [[حفص جوهري]] (ابوعبدالله)
+
*حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  
* حماد بن عيسي صواف
+
*همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  
* حمران بن ابراهيم خضيني اهوازي كوفي
+
*[[حمزة بن یعلی اشعری قمی]]
  
* همدان بن اسحاق دسوائي يا ديواني
+
*خلف بن سلمه بصری
  
* [[حمزه بن يعلي اشعري قمي]] (ابويعلي)
+
*خلف صیرفی
  
* [[خلف بن سلمه بصري]]
+
*خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  
* [[خلف صيرفي]]
+
*[[ابوهاشم جعفری|داود بن قاسم هاشمی جعفری]]
  
* خيران بن اسحاق زاكاني يا راكاني، قراتيسي و يا اسباطي
+
*داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  
* داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابي الطالب قريشي هاشمي جعفري بغدادي (ابوهاشم)
+
*داود بن مهزیار
  
* داود بن مافنه صرمي كوفي (ابوسليمان)
+
*[[دعبل خزاعی]] 
  
* [[داود بم مهزيار]]
+
*[[ریان بن شبیب]]
  
* دعبل بن علي بن رزين بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بديل بن ورقاع خزائي مضري كوفي (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*[[زکریا بن آدم|زکریا بن آدم اشعری قمی]]
  
* [[ريان بن شبيب]]
+
*زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  
* [[زكريا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]] (ابويحيي)
+
*زینب بنت محمد بن یحیی
  
* زهرا ام احمد بن حسين بغدادي
+
*ابو ساره
  
* زينب بنت محمد بن يحيي
+
*[[سعد بن سعد اشعری قمی]]
  
* [[ابوساره]]
+
*سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  
* [[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعري قمي]]
+
*ابوسكینه كوفی
  
* [[سعيد بن جناح ازدي كوفي بغدادي]]
+
*[[سهل بن زیاد آدمی]]
  
* [[ابوسكينه كوفي]]
+
*[[فضل بن شاذان|فضل بن شاذان بن خلیل نیشابوری]]
  
* [[سهل بن زياد آدمي رازي]] (ابوسعيد)
+
*شاذویه بن حسین بن داود قمی
  
* [[ابوالفضل شاذان بن خليل نيشابوري]]
+
*صالح بن محمد بن سهل
  
* [[شاذويه بن حسين بن داود قمي]]
+
*صالح بن محمد همدانی
  
* [[صالح بن محمد بن سهل]]
+
*صالح بن ابی حماد مسلمه
  
* [[صالح بن محمد همداني]]
+
*[[صفوان بن یحیی]]  
  
* [[صالح بن ابي حماد مسلمه]] و يا سلمه و يا زادبه و يا زادويه رازي (ابوالخير)
+
*عباس بن عمر همدانی
  
* صفوان بن يحيي بوجلي كوفي بياع سابري (ابومحمد)
+
*[[عباس بن معروف قمى|عباس بن معروف اشعری قمی]]
  
* [[عباس بن عمر همداني]]
+
*عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  
* عباس بن معروف اشعري قمي (ابوالفضل)
+
*عبدالرحمن بن ابی نجران،
  
* عبدالجبار بن مبارك و يا علي نهاوندي
+
*عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  
* [[عبدالرحمن بن ابي نجران]]، [[عمر بن مسلم تميمي كوفي]] (ابوالفضل)
+
*عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] علیه السلام معروف به [[عبدالعظیم حسنی]]  
  
* عبدالعظيم بن عبدالله بن علي بن حسن بن زيد بن [[امام حسن]] مجتبي علیه السلام هاشمي حسني علوي معروف به [[عبدالعظيم حسني]] (ابوقاسم)
+
*عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  
* عبدالله بن خداش بصري مهري (ابوخداش)
+
*ابوعبدالله خراسانی
  
* ابوعبدالله خراساني
+
*عبدالله بن رزین
  
* [[عبدالله بن رزين]]
+
*عبدالله بن سنان
  
* [[عبدالله بن سنان]]
+
*[[عبدالله بن صلت قمی]] (ابوالطالب)
  
* [[عبدالله بن صلت تيمي قمي]] (ابوالطالب)
+
*عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  
* [[عبدالله بن محمد بن حصين]] و يا حضين حضيني و يا حصيني و يا حصيبي، عبدي اهوازي
+
*عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  
* [[عبدالله بن محمد بن حماد رازي]]
+
*عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  
* [[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]]
+
*عبدالله بن [[موسی بن جعفر]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* عبدالله بن موسي كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي [[زين العابدين]] بن [[امام حسين]] عليهم السلام. شهيد هاشمي علوي
+
*عبدالله بن محمد رازی
  
* [[عبدالله بن محمد رازي]]
+
*[[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمّان و یا زیّات اسدی
  
* [[عثمان بن سعيد عمري]] و يا عمروي، سمان و يا زيات اسدي (ابوعمرو)
+
*عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  
* عثمان بن عيسي عامري كلابي رواسي كوفي (ابوعمرو)
+
*علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  
* علي بن اسباط بن سالم كندي كوفي بياع الزطي (ابوالحسن)
+
*علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  
* علي بن بلال بغدادي (ابوالحسن)
+
*ابوعلی بن بلال
  
* [[ابوعلي بن بلال]]
+
*[[علی بن جعفر علیه السلام|علی بن جعفر عریضی]]
  
* علي بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي سجاد بن حسين سبط بن امام اميرالمومنين [[امام علی]] بن ابي الطالب قريشي هاشمي علوي مدني مشهور به [[عريضي]]
+
*علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  
* [[علي بن حديد بن حكيم ازدي كوفي مدايني ساباطي]]
+
*علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  
* [[علي بن حسان واسطي قصير ابوالحسين]] معروف به منمس
+
*علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  
* علي بن حسين و يا حسن بن علي بن عمران بن امام علي سجاد هاشمي، ابوالحسن ملقب به عسكري
+
*علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  
* [[علي بن حكم بن زبير نخعي كوفي انباري]] (ابوالحسين)
+
*علی بن عاصم كوفی
  
* [[علي بن عاصم كوفي]]
+
*علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  
* [[علي بن عبدالله قمي عطار]] (ابوالحسن)
+
*علی بن عبدالله مداینی
  
* [[علي بن عبدالله مدايني]]
+
*علی بن عبدالملك قمی
  
* [[علي بن عبدالملك قمي]]
+
*علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  
* [[علي بن محمد بن سليمان نوفلي]] و يا علي بن سليمان نوفلي
+
*علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  
* [[علي بن محمد بن علي علوي حسني]]
+
*علی بن محمد قلانسی
  
* [[علي بن محمد قلانسي]]
+
*علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  
* [[علي بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]]
+
*[[علی بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[علي بن مهزيار دورقي اهوازي]]
+
*علی بن میسر و یا میسره بصری
  
* [[علي بن ميسر]] و يا ميسره بصري
+
*علی بن نصر ناب
  
* [[علي بن نصر ناب]]
+
*علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  
* [[علي بن يحيي ابوالحسين]] يا ابوالحسن
+
*عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  
* [[عمر بن توبه صنعاني]] (ابويحيي)
+
*ابوعمر یا عمرو حذا
  
* ابوعمر يا عمرو حذا
+
*عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  
* [[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]]
+
*عیسی بن جعفر بن عیسی
  
* عيسي بن جعفر بن عيسي
+
*علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  
* [[علي بن مستفاد بجلي]] (ابوموسي)
+
*ابوالفضل خراسانی
  
* [[ابوالفضل خراساني]]
+
*قاسم بن حسین بزنتی
  
* [[قاسم بن حسين بزنتي]]
+
*قاسم صیغل
  
* [[قاسم صيغل]]
+
*قاسم بن عبدالرحمن
  
* قاسم بن عبدالرحمن
+
*محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  
* [[محمد بن ابراهيم حضيني اهوازي]]
+
*محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  
* [[محمد بن احمد بن حماد محمودي مروزي]]
+
*[[محمد بن اسماعیل بن بزیع]]  
  
* محمد بن اسماعيل بن بزيع كوفي عباسي، معروف [[بهابن بزيع]]
+
*محمد بن اسماعیل رازی
  
* [[محمد بن اسماعيل رازي]]
+
*محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  
* محمد بن حسن بن ابي خالد قمي اشعري، معروف به [[شنبوله]] يا شينوله و يا سنبوله
+
*محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  
* [[محمد بن حسن بن شمون تصري بغدادي]]، ابوجعفر يا ابوالحسن
+
*محمد بن حسن بن عمار
  
* [[محمد بن حسن بن عمار]]
+
*محمد بن حسن بن محبوب
  
* [[محمد بن حسن بن محبوب]]
+
*محمد بن حسن واسطی
  
* [[محمد بن حسن واسطي]]
+
*محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  
* [[محمد حسين بن ابي خطاب زيد همداني كوفي زيات]]
+
*محمد بن حمزه
  
* محمد بن حمزه
+
*محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  
* محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علي برقي قمي، مولي ابي موسي اشعري و يا مولي جرير بن عبدالله
+
*محمد بن خزیمه
  
* [[محمد بن خزيمه]]
+
*محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  
* محمد بن رجاء ارجاني خياط يا حناط
+
*[[محمد بن ریان اشعری قمی]]
  
* محمد بن ريان بن صلط اشعري قمي
+
*محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  
* محمد بن سالم بن عبدالحميد كوفي
+
*محمد بن سلیمان
  
* محمد بن سليمان
+
*محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  
* محمد بن سنان زاهري خزاعي كوفي (ابوجعفر)
+
*محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن سهل بن يسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  
* [[محمد بن عبدالجبار بن ابي صهبان قمي]]
+
*محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  
* [[محمد بن عبدالله بن مهران كرخي]]
+
*محمد بن عبده ابوبشر
  
* [[محمد بن عبده ابوبشر]]
+
*محمد بن علی هاشمی
  
* محمد بن علي هاشمي
+
*محمد بن عمر ساباطی
  
* [[محمد بن عمرساباطي]]
+
*محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن عيسي بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  
* محمد بن عيسي بن عبيد بن يقطين بن موسي عبيدي، يقطيني اسدي خزيمي يونسي بغدادي
+
*محمد بن فرج رخجی
  
* [[محمد بن فرج رخجي]]
+
*محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  
* محمد بن فضيل و يا فضل بن كثير ازدي كوفي صيرفي مشهور به ازرق ابوجعفر
+
*محمد بنابی قریشی
  
* [[محمد بنابي قريش]]
+
*محمد بن ابی نصر
  
* [[محمد بن ابي نصر]]
+
*محمد بن نصر ناب
  
* [[محمد بن نصر ناب]]
+
*محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  
* [[محمد بن نصير فهري نميري بصري]]
+
*محمد بن نوح رحجی
  
* [[محمد بن نصير مهري]]، نميري، بصري
+
*محمد بن ولید خزار كرمانی
  
* [[محمد بن نوح رحجي]]
+
*محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  
* [[محمد بن وليد خزار]]، كرماني
+
*محمد بن [[یونس بن عبدالرحمن]]
  
* [[محمد بن ابي يزيد]] (و يا) ابن ابي زيد قمي رازي
+
*مختار بن زیاد عبدی بصری
  
* [[محمد بن يونس ابن عبدالرحمن]]
+
*مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  
* [[مختار بن زياد عبدي بصري]]
+
*ابو مساور
  
* [[مروك بن عبيد بن سالم بن ابي حفصه زياد عجلي]]
+
*مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
  
* [[ابومساور]]
+
*معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  
* [[مصدق بن صدقه مدايني]] (و يا) كوفي
+
*قابوسی
  
* معاويه بن حكيم بن معاويه عمار (و يا) علويه بن معاويه دهني بجلي كوفي
+
*منصور بن عباس رازی بغدادی
  
* [[قابوسي]]
+
*ابن مهران
  
* [[منصور بن عباس رازي بغدادي ابوالحسين]] (ويا) ابوالحسن
+
*موسی بن داود منقری
  
* [[ابن مهران]]
+
*موسی بن داود یعقوبی
  
* [[موسي بن داود منقري]]
+
*عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  
* [[موسي بن داود يعقوبي]]
+
*موسی بن عبدالملك
  
* [[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]]
+
*موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  
* موسي بن عبدالملك
+
*موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  
* [[موسي بن عمر بن بزيع كوفي]] (مولي المنصور)
+
*موسی بن مختار بن یزید عنسی
  
* موسي بن قاسم بن معاوي بن وهب بجلي كوفي ملقب به مجلي (ابوعبدالله)
+
*نصر (و یا) نصیر خادم
  
* موسي بن مختار بن يزيد عنسي
+
*نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  
* نصر (و يا) [[نصير خادم]]
+
*هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  
* [[نوح بن شعيب]] (و يا) صالح بغدادي
+
*والد خیرانی
  
* [[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلي]]
+
*یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  
* [[والد خيراني]]
+
*یحیی بن ابی عمران (و یا) عمران همدانی
  
* يحيي بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تميمي اسيدي خراساني مروزي بغدادي
+
*یزداد
  
* [[يحيي بن ابي عمران]] (و يا) عمران همداني
+
*یعقوب بن اسحاق سكیت اهوازی بغدادی معروف به [[ابن سکیت اهوازی]]
  
* [[يزداد]]
+
*یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب
  
* يعقوب بن اسحاق سكيت بن يوسف دورقي اهوازي بغدادي (ابويوسف) معروف به [[ابن سكيت]]
+
==منابع==
 +
*[http://www.imamjawad.net/htm/far/imamjawad/imamjawad_far.asp?matlabid=17 "یاران، راویان و شاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع‌رسانی امام جواد علیه‌السلام]، بازیابی: 1 تیر 1392.
  
* يعقوب بن حماد سلمي انباري بغدادي، معروف به كاتب، ابويوسف
+
{{شناختنامه امام جواد (ع)}}
  
==منبع==
+
[[رده:امام جواد علیه السلام]]
[http://www.imamjawad.net/htm/far/imamjawad/imamjawad_far.asp?matlabid=17 "ياران، راويان وشاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع رسانی امام جواد علیه السلام]، بازیابی: 1 تیر 1392
+
[[رده:اصحاب امام جواد علیه السلام]]
 +
[[رده:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۰۱

دوران كوتاه امامت حضرت امام جواد علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی بنی عباس به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون عبدالعظیم حسنی، محمد بن ابی عمیر، زكریا بن آدم و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.

فهرستی از اصحاب امام جواد

عبدالحسین شبستری در كتاب سبل الرشاد نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:

  • ابراهیم بن داود یعقوبی
  • ابراهیم بن شیبه كاشانی
  • ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  • ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  • ابراهیم بن مهرویه
  • ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  • ابراهیم بن عقبه
  • احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  • احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  • احمد بن حماد مروزی
  • احمد بن ابی خالد
  • احمد بن ابی خلف
  • احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  • احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  • احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  • ابوالقاسم ادریس قمی
  • اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  • اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  • اسحاق انباری
  • اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  • اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  • امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  • ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  • بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  • بكر بن صالح رازی
  • بندار مولی ادریس
  • ابوتمامه یا ابوثمامه
  • ابوجعفر بصری
  • جعفر جوهری
  • جعفر بن داود یعقوبی
  • جعفر بن محمد صوفی
  • جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  • جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  • حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  • حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  • حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  • حسن بن عباس بن خراش
  • حسن بن علی بن ابی عثمان،
  • عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  • حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی بن الحسین علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  • حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  • حسین بن داود یعقوبی
  • حسین بن سهل بن نوح
  • حسین بن علی قمی
  • حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  • حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  • حصین بن ابی حصین
  • ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  • ابوعبدالله حفص جوهری
  • حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  • همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  • خلف بن سلمه بصری
  • خلف صیرفی
  • خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  • داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  • داود بن مهزیار
  • زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  • زینب بنت محمد بن یحیی
  • ابو ساره
  • سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  • ابوسكینه كوفی
  • شاذویه بن حسین بن داود قمی
  • صالح بن محمد بن سهل
  • صالح بن محمد همدانی
  • صالح بن ابی حماد مسلمه
  • عباس بن عمر همدانی
  • عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  • عبدالرحمن بن ابی نجران،
  • عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  • عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  • ابوعبدالله خراسانی
  • عبدالله بن رزین
  • عبدالله بن سنان
  • عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  • عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  • عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  • عبدالله بن محمد رازی
  • عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  • علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  • علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  • ابوعلی بن بلال
  • علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  • علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  • علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  • علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  • علی بن عاصم كوفی
  • علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  • علی بن عبدالله مداینی
  • علی بن عبدالملك قمی
  • علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  • علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  • علی بن محمد قلانسی
  • علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  • علی بن میسر و یا میسره بصری
  • علی بن نصر ناب
  • علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  • عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  • ابوعمر یا عمرو حذا
  • عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  • عیسی بن جعفر بن عیسی
  • علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  • ابوالفضل خراسانی
  • قاسم بن حسین بزنتی
  • قاسم صیغل
  • قاسم بن عبدالرحمن
  • محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  • محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  • محمد بن اسماعیل رازی
  • محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  • محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  • محمد بن حسن بن عمار
  • محمد بن حسن بن محبوب
  • محمد بن حسن واسطی
  • محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  • محمد بن حمزه
  • محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  • محمد بن خزیمه
  • محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  • محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  • محمد بن سلیمان
  • محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  • محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  • محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  • محمد بن عبده ابوبشر
  • محمد بن علی هاشمی
  • محمد بن عمر ساباطی
  • محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  • محمد بن فرج رخجی
  • محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  • محمد بنابی قریشی
  • محمد بن ابی نصر
  • محمد بن نصر ناب
  • محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  • محمد بن نوح رحجی
  • محمد بن ولید خزار كرمانی
  • محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  • مختار بن زیاد عبدی بصری
  • مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  • ابو مساور
  • مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
  • معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  • قابوسی
  • منصور بن عباس رازی بغدادی
  • ابن مهران
  • موسی بن داود منقری
  • موسی بن داود یعقوبی
  • عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  • موسی بن عبدالملك
  • موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  • موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  • موسی بن مختار بن یزید عنسی
  • نصر (و یا) نصیر خادم
  • نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  • هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  • والد خیرانی
  • یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  • یحیی بن ابی عمران (و یا) عمران همدانی
  • یزداد
  • یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب

منابع