یاران امام جواد علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (صفحه‌ای جدید حاوی '<I>{منبع اين نوشتار يک سايت است. آن را با نوشته خودتان جايگزين کنيد.}</I> '''منبع:''' [ht...' ایجاد کرد)
 
 
(۸ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
<I>{منبع اين نوشتار يک سايت است. آن را با نوشته خودتان جايگزين کنيد.}</I>
+
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب [[تشیع]] با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و [[محدث]] بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد بن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]] و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
 +
==فهرستی از اصحاب امام جواد==
 +
عبدالحسین شبستری در كتاب [[سبل الرشاد إلی أصحاب الإمام الجواد علیه‌السلام (کتاب)|سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان [[امام جواد]] علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:
  
'''منبع:''' [http://www.diare-asheghan.ir/post-107.aspx سایت دیار عاشقان]
+
*ابراهیم بن داود یعقوبی
  
==ياران، راويان و شاگردان امام جواد علیه السلام==
+
*ابراهیم بن شیبه كاشانی
  
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدوديت شديد وي از سوي دستگاه حكومتي وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبليغ مكتب تشيع با شيوه هاي گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نيروهاي امنيتي [[بني عباس]] به تربيت شاگردان و ياران خويش نپردازد. پاسخ گويي به هزار مسئله در يك جلسه و نيز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشيع، بيانگر آن است كه در اين عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شيعي يافت مي شود كه محضر پرفيض اين امام همام را درك نكرده باشد.
+
*ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  
وجود شخصيت ها و راويان بزرگ تشيع چون [[عبدالعظيم حسني]]، [[محمد ابن ابي عمير]]، [[زكريا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمي حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
+
*[[ابراهیم بن محمد همدانی]]
  
[[عبدالحسين شبستري]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از ياران، شاگردان و راويان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بيان مي كند. اين شخصيت ها اعم از ممدوحين و مذمومين، عبارتند از:
+
*ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  
* [[ابراهيم بن داود يعقوبي]]
+
*ابراهیم بن مهرویه
  
* [[ابراهيم بن شيبه كاشاني]]. اصفهاني، اسدي
+
*[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[ابراهيم بن عبدالحميد صنعاني]]
+
*[[ابراهیم بن هاشم قمی]]
  
* [[ابراهيم بن محمد همداني]]
+
*ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  
* [[ابراهيم بن ابي محمود خراساني]]
+
*ابراهیم بن عقبه
  
* [[ابراهيم بن مهرويه]]
+
*احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  
* [[ابراهيم بن مهزيار اهوازي]]
+
*احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  
* [[ابراهيم بن هاشم بن خليل كوفي قمي]]
+
*احمد بن حماد مروزی
  
* [[ابراهيم بن ابي بلاد يحيي بن سليم]] ([[سليمان سلمي كوفي]] - [[مولي بني عبدالله بن غطفان]]، ابويحيي - ابواسماعيل)
+
*احمد بن ابی خالد
  
* [[ابراهيم بن عقبه]]
+
*احمد بن ابی خلف
  
* احكم يا [[احلم بن بشار مروزي خراساني]]
+
*احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  
* احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي. ([[ابوعلي]])
+
*احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  
* [[احمد بن حماد مروزي]]
+
*احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  
* [[احمد بن ابي خالد]]
+
*[[احمد بن محمد بن خالد برقى]]
  
* [[احمد بن ابي خلف]]
+
*[[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] قمی
  
* [[احمد ابن عبدالله بن عيسي بن مصقله بن سعد اشعري قمي]]
+
*[[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی]]
  
* [[احمد بن عبدالله كوفي]] (كرخي)
+
*ابوالقاسم ادریس قمی
  
* [[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولي ربيع اقرع]]
+
*اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  
* احمد بن ابي عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علي كوفي، قمي يا برقي ([[ابوجعفر]])
+
*اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  
* [[احمد بن محمد بن عبدالله اشعري قمي]]
+
*اسحاق انباری
  
* احمد بن محمد بن عمرو بن ابي نصر زيد كوفي، مولي سكون (سكوني) مشهور به بزنطي. (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  
* احمد بن محمد بن عيسي بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سايب بن مالك اشعري قمي. (ابوجعفر يا ابوعلي)
+
*اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  
* [[ادريس قمي]] (ابوالقاسم)
+
*امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  
* اسحاق بن ابراهيم حضيني يا حصيني (اسحاق بن محمد بن ابراهيم)
+
*ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  
* [[اسحاق بن ابراهيم بن هاشم قمي]]
+
*بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  
* [[اسحاق انباري]]
+
*بكر بن صالح رازی
  
* اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعي بصري. ([[احمر ابويعقوب]])
+
*بندار مولی ادریس
  
* اسماعيل بن مهران بن محمد بن ابي نصر زيد بن محمد بن ابي نصر سكوني كوفي. (ابويعقوب)
+
*ابوتمامه یا ابوثمامه
  
* اميه بن علي قيسي يا قبسي يا قتيبي شامي. (ابومحمد)
+
*ابوجعفر بصری
  
* [[ايوب بن نوح بن دراج كوفي نخعي]]. (ابوالحسن)
+
*جعفر جوهری
  
* بكر بن احمد بن ابراهيم بن زياد بن موسي بن مالك بن يزيد عصري يا قصري. (ابومحمد)
+
*جعفر بن داود یعقوبی
  
* [[بكر بن صالح رازي]]
+
*جعفر بن محمد صوفی
  
* [[بندار مولي ادريس]]
+
*[[جعفر بن محمد اشعری قمی]]
  
* [[ابوتمامه]] يا ابوثمامه
+
*جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  
* [[ابوجعفر بصري]]
+
*جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  
* [[جعفر جوهري]]
+
*حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  
* [[جعفر بن داود يعقوبي]]
+
*حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  
* [[جعفر بن محمد صوفي]]
+
*حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  
* [[جعفر بن محمد هاشمي صيرفي]]
+
*حسن بن عباس بن خراش
  
* [[جعفر بن محمد بن يونس احول صيرفي بجلي]]
+
*حسن بن علی بن ابی عثمان،
  
* جعفر بن يحيي بن سعد يا [[سعيد احول]]
+
*عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  
* [[حسن بن راشد بن علي بغدادي]]، مولي [[آل مهلب]] (ابوعلي)
+
*[[حسن بن محبوب السراد]]  
  
* حسن بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن [[علی بن الحسین]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* حسن و يا حسين بن عباس بن حريش يا حريس رازي (ابوالحسن، ابوعلي، ابومحمد)
+
*حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  
* [[حسن بن عباس بن خراش]]
+
*حسین بن داود یعقوبی
  
* [[حسن بن علي بن ابي عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبيب كوفي]] ملقب به سجاده
+
*[[حسین بن سعید اهوازی]]
  
* حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد يا [[زراد بجلي كوفي]] (ابوعلي)
+
*حسین بن سهل بن نوح
  
* حسن بن محمد جواني بن عبدالله اعرج بن حسين الاصغر بن علي سجاد بن [[امام حسين]] علیه السلام شهيد هاشمي علوي (ابومحمد)
+
*حسین بن علی قمی
  
* حسين و يا حسن، بن بشار يا يسار مدايني و يا واسطي (مولي زياد)
+
*حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  
* [[حسين بن داود يعقوبي]]
+
*حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  
* حسين بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*حصین بن ابی حصین
  
* حسين بن سهل بن نوح
+
*ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  
* [[حسين بن علي قمي]]
+
*ابوعبدالله حفص جوهری
  
* حسين و يا حسن، بن محمد اشعري قمي
+
*[[حماد بن عیسی]]
  
* حسين و يا حسن، بن مسلم يا اسلم يا اسد
+
*حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  
* [[حصين بن ابي حصين]]
+
*همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  
* ابوحصين و يا ابوحسن بن، حصين خضيني يا حصيني اهوازي
+
*[[حمزة بن یعلی اشعری قمی]]
  
* [[حفص جوهري]] (ابوعبدالله)
+
*خلف بن سلمه بصری
  
* حماد بن عيسي صواف
+
*خلف صیرفی
  
* حمران بن ابراهيم خضيني اهوازي كوفي
+
*خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  
* همدان بن اسحاق دسوائي يا ديواني
+
*[[ابوهاشم جعفری|داود بن قاسم هاشمی جعفری]]
  
* [[حمزه بن يعلي اشعري قمي]] (ابويعلي)
+
*داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  
* [[خلف بن سلمه بصري]]
+
*داود بن مهزیار
  
* [[خلف صيرفي]]
+
*[[دعبل خزاعی]]
  
* خيران بن اسحاق زاكاني يا راكاني، قراتيسي و يا اسباطي
+
*[[ریان بن شبیب]]
  
* داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابي الطالب قريشي هاشمي جعفري بغدادي (ابوهاشم)
+
*[[زکریا بن آدم|زکریا بن آدم اشعری قمی]]
  
* داود بن مافنه صرمي كوفي (ابوسليمان)
+
*زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  
* [[داود بم مهزيار]]
+
*زینب بنت محمد بن یحیی
  
* دعبل بن علي بن رزين بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بديل بن ورقاع خزائي مضري كوفي (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*ابو ساره
  
* [[ريان بن شبيب]]
+
*[[سعد بن سعد اشعری قمی]]
  
* [[زكريا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]] (ابويحيي)
+
*سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  
* زهرا ام احمد بن حسين بغدادي
+
*ابوسكینه كوفی
  
* زينب بنت محمد بن يحيي
+
*[[سهل بن زیاد آدمی]]
  
* [[ابوساره]]
+
*[[فضل بن شاذان|فضل بن شاذان بن خلیل نیشابوری]]
  
* [[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعري قمي]]
+
*شاذویه بن حسین بن داود قمی
  
* [[سعيد بن جناح ازدي كوفي بغدادي]]
+
*صالح بن محمد بن سهل
  
* [[ابوسكينه كوفي]]
+
*صالح بن محمد همدانی
  
* [[سهل بن زياد آدمي رازي]] (ابوسعيد)
+
*صالح بن ابی حماد مسلمه
  
* [[ابوالفضل شاذان بن خليل نيشابوري]]
+
*[[صفوان بن یحیی]]  
  
* [[شاذويه بن حسين بن داود قمي]]
+
*عباس بن عمر همدانی
  
* [[صالح بن محمد بن سهل]]
+
*[[عباس بن معروف قمى|عباس بن معروف اشعری قمی]]
  
* [[صالح بن محمد همداني]]
+
*عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  
* [[صالح بن ابي حماد مسلمه]] و يا سلمه و يا زادبه و يا زادويه رازي (ابوالخير)
+
*عبدالرحمن بن ابی نجران،
  
* صفوان بن يحيي بوجلي كوفي بياع سابري (ابومحمد)
+
*عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  
* [[عباس بن عمر همداني]]
+
*عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] علیه السلام معروف به [[عبدالعظیم حسنی]]  
  
* عباس بن معروف اشعري قمي (ابوالفضل)
+
*عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  
* عبدالجبار بن مبارك و يا علي نهاوندي
+
*ابوعبدالله خراسانی
  
* [[عبدالرحمن بن ابي نجران]]، [[عمر بن مسلم تميمي كوفي]] (ابوالفضل)
+
*عبدالله بن رزین
  
* عبدالعظيم بن عبدالله بن علي بن حسن بن زيد بن [[امام حسن]] مجتبي علیه السلام هاشمي حسني علوي معروف به [[عبدالعظيم حسني]] (ابوقاسم)
+
*عبدالله بن سنان
  
* عبدالله بن خداش بصري مهري (ابوخداش)
+
*[[عبدالله بن صلت قمی]] (ابوالطالب)
  
* ابوعبدالله خراساني
+
*عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  
* [[عبدالله بن رزين]]
+
*عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  
* [[عبدالله بن سنان]]
+
*عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  
* [[عبدالله بن صلت تيمي قمي]] (ابوالطالب)
+
*عبدالله بن [[موسی بن جعفر]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* [[عبدالله بن محمد بن حصين]] و يا حضين حضيني و يا حصيني و يا حصيبي، عبدي اهوازي
+
*عبدالله بن محمد رازی
  
* [[عبدالله بن محمد بن حماد رازي]]
+
*[[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمّان و یا زیّات اسدی
  
* [[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]]
+
*عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  
* عبدالله بن موسي كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي [[زين العابدين]] بن [[امام حسين]] عليهم السلام. شهيد هاشمي علوي
+
*علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  
* [[عبدالله بن محمد رازي]]
+
*علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  
* [[عثمان بن سعيد عمري]] و يا عمروي، سمان و يا زيات اسدي (ابوعمرو)
+
*ابوعلی بن بلال
  
* عثمان بن عيسي عامري كلابي رواسي كوفي (ابوعمرو)
+
*[[علی بن جعفر علیه السلام|علی بن جعفر عریضی]]
  
* علي بن اسباط بن سالم كندي كوفي بياع الزطي (ابوالحسن)
+
*علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  
* علي بن بلال بغدادي (ابوالحسن)
+
*علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  
* [[ابوعلي بن بلال]]
+
*علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  
* علي بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي سجاد بن حسين سبط بن امام اميرالمومنين [[امام علی]] بن ابي الطالب قريشي هاشمي علوي مدني مشهور به [[عريضي]]
+
*علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  
* [[علي بن حديد بن حكيم ازدي كوفي مدايني ساباطي]]
+
*علی بن عاصم كوفی
  
* [[علي بن حسان واسطي قصير ابوالحسين]] معروف به منمس
+
*علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  
* علي بن حسين و يا حسن بن علي بن عمران بن امام علي سجاد هاشمي، ابوالحسن ملقب به عسكري
+
*علی بن عبدالله مداینی
  
* [[علي بن حكم بن زبير نخعي كوفي انباري]] (ابوالحسين)
+
*علی بن عبدالملك قمی
  
* [[علي بن عاصم كوفي]]
+
*علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  
* [[علي بن عبدالله قمي عطار]] (ابوالحسن)
+
*علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  
* [[علي بن عبدالله مدايني]]
+
*علی بن محمد قلانسی
  
* [[علي بن عبدالملك قمي]]
+
*علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  
* [[علي بن محمد بن سليمان نوفلي]] و يا علي بن سليمان نوفلي
+
*[[علی بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[علي بن محمد بن علي علوي حسني]]
+
*علی بن میسر و یا میسره بصری
  
* [[علي بن محمد قلانسي]]
+
*علی بن نصر ناب
  
* [[علي بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]]
+
*علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  
* [[علي بن مهزيار دورقي اهوازي]]
+
*عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  
* [[علي بن ميسر]] و يا ميسره بصري
+
*ابوعمر یا عمرو حذا
  
* [[علي بن نصر ناب]]
+
*عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  
* [[علي بن يحيي ابوالحسين]] يا ابوالحسن
+
*عیسی بن جعفر بن عیسی
  
* [[عمر بن توبه صنعاني]] (ابويحيي)
+
*علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  
* ابوعمر يا عمرو حذا
+
*ابوالفضل خراسانی
  
* [[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]]
+
*قاسم بن حسین بزنتی
  
* عيسي بن جعفر بن عيسي
+
*قاسم صیغل
  
* [[علي بن مستفاد بجلي]] (ابوموسي)
+
*قاسم بن عبدالرحمن
  
* [[ابوالفضل خراساني]]
+
*محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  
* [[قاسم بن حسين بزنتي]]
+
*محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  
* [[قاسم صيغل]]
+
*[[محمد بن اسماعیل بن بزیع]]  
  
* قاسم بن عبدالرحمن
+
*محمد بن اسماعیل رازی
  
* [[محمد بن ابراهيم حضيني اهوازي]]
+
*محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  
* [[محمد بن احمد بن حماد محمودي مروزي]]
+
*محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  
* محمد بن اسماعيل بن بزيع كوفي عباسي، معروف [[بهابن بزيع]]
+
*محمد بن حسن بن عمار
  
* [[محمد بن اسماعيل رازي]]
+
*محمد بن حسن بن محبوب
  
* محمد بن حسن بن ابي خالد قمي اشعري، معروف به [[شنبوله]] يا شينوله و يا سنبوله
+
*محمد بن حسن واسطی
  
* [[محمد بن حسن بن شمون تصري بغدادي]]، ابوجعفر يا ابوالحسن
+
*محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  
* [[محمد بن حسن بن عمار]]
+
*محمد بن حمزه
  
* [[محمد بن حسن بن محبوب]]
+
*محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  
* [[محمد بن حسن واسطي]]
+
*محمد بن خزیمه
  
* [[محمد حسين بن ابي خطاب زيد همداني كوفي زيات]]
+
*محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  
* محمد بن حمزه
+
*[[محمد بن ریان اشعری قمی]]
  
* محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علي برقي قمي، مولي ابي موسي اشعري و يا مولي جرير بن عبدالله
+
*محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  
* [[محمد بن خزيمه]]
+
*محمد بن سلیمان
  
* محمد بن رجاء ارجاني خياط يا حناط
+
*محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  
* محمد بن ريان بن صلط اشعري قمي
+
*محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن سالم بن عبدالحميد كوفي
+
*محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  
* محمد بن سليمان
+
*محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  
* محمد بن سنان زاهري خزاعي كوفي (ابوجعفر)
+
*محمد بن عبده ابوبشر
  
* محمد بن سهل بن يسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بن علی هاشمی
  
* [[محمد بن عبدالجبار بن ابي صهبان قمي]]
+
*محمد بن عمر ساباطی
  
* [[محمد بن عبدالله بن مهران كرخي]]
+
*محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* [[محمد بن عبده ابوبشر]]
+
*محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  
* محمد بن علي هاشمي
+
*محمد بن فرج رخجی
  
* [[محمد بن عمرساباطي]]
+
*محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  
* محمد بن عيسي بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بنابی قریشی
  
* محمد بن عيسي بن عبيد بن يقطين بن موسي عبيدي، يقطيني اسدي خزيمي يونسي بغدادي
+
*محمد بن ابی نصر
  
* [[محمد بن فرج رخجي]]
+
*محمد بن نصر ناب
  
* محمد بن فضيل و يا فضل بن كثير ازدي كوفي صيرفي مشهور به ازرق ابوجعفر
+
*محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  
* [[محمد بنابي قريش]]
+
*محمد بن نوح رحجی
  
* [[محمد بن ابي نصر]]
+
*محمد بن ولید خزار كرمانی
  
* [[محمد بن نصر ناب]]
+
*محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  
* [[محمد بن نصير فهري نميري بصري]]
+
*محمد بن [[یونس بن عبدالرحمن]]
  
* [[محمد بن نصير مهري]]، نميري، بصري
+
*مختار بن زیاد عبدی بصری
  
* [[محمد بن نوح رحجي]]
+
*مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  
* [[محمد بن وليد خزار]]، كرماني
+
*ابو مساور
  
* [[محمد بن ابي يزيد]] يا) ابن ابي زيد قمي رازي
+
*مصدق بن صدقه مداینی یا) كوفی
  
* [[محمد بن يونس ابن عبدالرحمن]]
+
*معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  
* [[مختار بن زياد عبدي بصري]]
+
*قابوسی
  
* [[مروك بن عبيد بن سالم بن ابي حفصه زياد عجلي]]
+
*منصور بن عباس رازی بغدادی
  
* [[ابومساور]]
+
*ابن مهران
  
* [[مصدق بن صدقه مدايني]] (و يا) كوفي
+
*موسی بن داود منقری
  
* معاويه بن حكيم بن معاويه عمار (و يا) علويه بن معاويه دهني بجلي كوفي
+
*موسی بن داود یعقوبی
  
* [[قابوسي]]
+
*عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  
* [[منصور بن عباس رازي بغدادي ابوالحسين]] (ويا) ابوالحسن
+
*موسی بن عبدالملك
  
* [[ابن مهران]]
+
*موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  
* [[موسي بن داود منقري]]
+
*موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  
* [[موسي بن داود يعقوبي]]
+
*موسی بن مختار بن یزید عنسی
  
* [[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]]
+
*نصر (و یا) نصیر خادم
  
* موسي بن عبدالملك
+
*نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  
* [[موسي بن عمر بن بزيع كوفي]] (مولي المنصور)
+
*هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  
* موسي بن قاسم بن معاوي بن وهب بجلي كوفي ملقب به مجلي (ابوعبدالله)
+
*والد خیرانی
  
* موسي بن مختار بن يزيد عنسي
+
*یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  
* نصر يا) [[نصير خادم]]
+
*یحیی بن ابی عمران یا) عمران همدانی
  
* [[نوح بن شعيب]] (و يا) صالح بغدادي
+
*یزداد
  
* [[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلي]]
+
*یعقوب بن اسحاق سكیت اهوازی بغدادی معروف به [[ابن سکیت اهوازی]]
  
* [[والد خيراني]]
+
*یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب
  
* يحيي بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تميمي اسيدي خراساني مروزي بغدادي
+
==منابع==
 +
*[http://www.imamjawad.net/htm/far/imamjawad/imamjawad_far.asp?matlabid=17 "یاران، راویان و شاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع‌رسانی امام جواد علیه‌السلام]، بازیابی: 1 تیر 1392.
  
* [[يحيي بن ابي عمران]] (و يا) عمران همداني
+
{{شناختنامه امام جواد (ع)}}
  
* [[يزداد]]
+
[[رده:امام جواد علیه السلام]]
 
+
[[رده:اصحاب امام جواد علیه السلام]]
* يعقوب بن اسحاق سكيت بن يوسف دورقي اهوازي بغدادي (ابويوسف) معروف به [[ابن سكيت]]
+
[[رده:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]
 
 
* يعقوب بن حماد سلمي انباري بغدادي، معروف به كاتب، ابويوسف
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۰۱

دوران كوتاه امامت حضرت امام جواد علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی بنی عباس به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون عبدالعظیم حسنی، محمد بن ابی عمیر، زكریا بن آدم و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.

فهرستی از اصحاب امام جواد

عبدالحسین شبستری در كتاب سبل الرشاد نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:

  • ابراهیم بن داود یعقوبی
  • ابراهیم بن شیبه كاشانی
  • ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  • ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  • ابراهیم بن مهرویه
  • ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  • ابراهیم بن عقبه
  • احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  • احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  • احمد بن حماد مروزی
  • احمد بن ابی خالد
  • احمد بن ابی خلف
  • احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  • احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  • احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  • ابوالقاسم ادریس قمی
  • اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  • اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  • اسحاق انباری
  • اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  • اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  • امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  • ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  • بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  • بكر بن صالح رازی
  • بندار مولی ادریس
  • ابوتمامه یا ابوثمامه
  • ابوجعفر بصری
  • جعفر جوهری
  • جعفر بن داود یعقوبی
  • جعفر بن محمد صوفی
  • جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  • جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  • حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  • حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  • حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  • حسن بن عباس بن خراش
  • حسن بن علی بن ابی عثمان،
  • عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  • حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی بن الحسین علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  • حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  • حسین بن داود یعقوبی
  • حسین بن سهل بن نوح
  • حسین بن علی قمی
  • حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  • حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  • حصین بن ابی حصین
  • ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  • ابوعبدالله حفص جوهری
  • حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  • همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  • خلف بن سلمه بصری
  • خلف صیرفی
  • خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  • داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  • داود بن مهزیار
  • زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  • زینب بنت محمد بن یحیی
  • ابو ساره
  • سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  • ابوسكینه كوفی
  • شاذویه بن حسین بن داود قمی
  • صالح بن محمد بن سهل
  • صالح بن محمد همدانی
  • صالح بن ابی حماد مسلمه
  • عباس بن عمر همدانی
  • عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  • عبدالرحمن بن ابی نجران،
  • عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  • عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  • ابوعبدالله خراسانی
  • عبدالله بن رزین
  • عبدالله بن سنان
  • عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  • عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  • عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  • عبدالله بن محمد رازی
  • عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  • علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  • علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  • ابوعلی بن بلال
  • علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  • علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  • علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  • علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  • علی بن عاصم كوفی
  • علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  • علی بن عبدالله مداینی
  • علی بن عبدالملك قمی
  • علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  • علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  • علی بن محمد قلانسی
  • علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  • علی بن میسر و یا میسره بصری
  • علی بن نصر ناب
  • علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  • عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  • ابوعمر یا عمرو حذا
  • عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  • عیسی بن جعفر بن عیسی
  • علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  • ابوالفضل خراسانی
  • قاسم بن حسین بزنتی
  • قاسم صیغل
  • قاسم بن عبدالرحمن
  • محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  • محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  • محمد بن اسماعیل رازی
  • محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  • محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  • محمد بن حسن بن عمار
  • محمد بن حسن بن محبوب
  • محمد بن حسن واسطی
  • محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  • محمد بن حمزه
  • محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  • محمد بن خزیمه
  • محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  • محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  • محمد بن سلیمان
  • محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  • محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  • محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  • محمد بن عبده ابوبشر
  • محمد بن علی هاشمی
  • محمد بن عمر ساباطی
  • محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  • محمد بن فرج رخجی
  • محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  • محمد بنابی قریشی
  • محمد بن ابی نصر
  • محمد بن نصر ناب
  • محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  • محمد بن نوح رحجی
  • محمد بن ولید خزار كرمانی
  • محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  • مختار بن زیاد عبدی بصری
  • مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  • ابو مساور
  • مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
  • معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  • قابوسی
  • منصور بن عباس رازی بغدادی
  • ابن مهران
  • موسی بن داود منقری
  • موسی بن داود یعقوبی
  • عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  • موسی بن عبدالملك
  • موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  • موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  • موسی بن مختار بن یزید عنسی
  • نصر (و یا) نصیر خادم
  • نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  • هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  • والد خیرانی
  • یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  • یحیی بن ابی عمران (و یا) عمران همدانی
  • یزداد
  • یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب

منابع