یاران امام جواد علیه السلام: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۷ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{عدم احراز اعتبار منبع}}
+
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب [[تشیع]] با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی [[بنی عباس]] به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و [[محدث]] بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون [[عبدالعظیم حسنی]]، [[محمد بن ابی عمیر]]، [[زكریا بن آدم]] و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
'''منبع:''' [http://www.diare-asheghan.ir/post-107.aspx سایت دیار عاشقان]
+
==فهرستی از اصحاب امام جواد==
 +
عبدالحسین شبستری در كتاب [[سبل الرشاد إلی أصحاب الإمام الجواد علیه‌السلام (کتاب)|سبل الرشاد]] نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان [[امام جواد]] علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:
  
==ياران، راويان و شاگردان امام جواد علیه السلام==
+
*ابراهیم بن داود یعقوبی
  
دوران كوتاه [[امامت]] حضرت [[امام جواد]] علیه السلام و محدوديت شديد وي از سوي دستگاه حكومتي وقت، هرگز مانع آن نشد كه حضرت در كنار نشر و تبليغ مكتب تشيع با شيوه هاي گوناگون، در جو اختناق و حصارها و نيروهاي امنيتي [[بني عباس]] به تربيت شاگردان و ياران خويش نپردازد. پاسخ گويي به هزار مسئله در يك جلسه و نيز نشست و پرسش و پاسخ حضرت با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان تشيع، بيانگر آن است كه در اين عصر كمتر عالم و محدث بزرگ شيعي يافت مي شود كه محضر پرفيض اين امام همام را درك نكرده باشد.
+
*ابراهیم بن شیبه كاشانی
  
وجود شخصيت ها و راويان بزرگ تشيع چون [[عبدالعظيم حسني]]، [[محمد ابن ابي عمير]]، [[زكريا بن آدم]]، [[فضل ابن شاذان]] و... نشان از استمرار حركت علمي حضرت امام جواد علیه السلام در عصر پر آشوب خود دارد.
+
*ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  
[[عبدالحسين شبستري]] در كتاب [[سبل الرشاد]] نام 192 تن از ياران، شاگردان و راويان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و ماخذ بيان مي كند. اين شخصيت ها اعم از ممدوحين و مذمومين، عبارتند از:
+
*[[ابراهیم بن محمد همدانی]]
  
* [[ابراهيم بن داود يعقوبي]]
+
*ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  
* [[ابراهيم بن شيبه كاشاني]]. اصفهاني، اسدي
+
*ابراهیم بن مهرویه
  
* [[ابراهيم بن عبدالحميد صنعاني]]
+
*[[ابراهیم بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[ابراهيم بن محمد همداني]]
+
*[[ابراهیم بن هاشم قمی]]
  
* [[ابراهيم بن ابي محمود خراساني]]
+
*ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  
* [[ابراهيم بن مهرويه]]
+
*ابراهیم بن عقبه
  
* [[ابراهيم بن مهزيار اهوازي]]
+
*احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  
* [[ابراهيم بن هاشم بن خليل كوفي قمي]]
+
*احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  
* [[ابراهيم بن ابي بلاد يحيي بن سليم]] ([[سليمان سلمي كوفي]] - [[مولي بني عبدالله بن غطفان]]، ابويحيي - ابواسماعيل)
+
*احمد بن حماد مروزی
  
* [[ابراهيم بن عقبه]]
+
*احمد بن ابی خالد
  
* احكم يا [[احلم بن بشار مروزي خراساني]]
+
*احمد بن ابی خلف
  
* احمد بن اسحاق ابن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي. ([[ابوعلي]])
+
*احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  
* [[احمد بن حماد مروزي]]
+
*احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  
* [[احمد بن ابي خالد]]
+
*احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  
* [[احمد بن ابي خلف]]
+
*[[احمد بن محمد بن خالد برقى]]
  
* [[احمد ابن عبدالله بن عيسي بن مصقله بن سعد اشعري قمي]]
+
*[[احمد بن محمد بن عیسی اشعری]] قمی
  
* [[احمد بن عبدالله كوفي]] (كرخي)
+
*[[احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی]]
  
* [[احمد بن محمد بن بندار]]، [[مولي ربيع اقرع]]
+
*ابوالقاسم ادریس قمی
  
* احمد بن ابي عبدالله محمد بن خالد بن عبدالرحمن بن محمد بن علي كوفي، قمي يا برقي ([[ابوجعفر]])
+
*اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  
* [[احمد بن محمد بن عبدالله اشعري قمي]]
+
*اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  
* احمد بن محمد بن عمرو بن ابي نصر زيد كوفي، مولي سكون (سكوني) مشهور به بزنطي. (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*اسحاق انباری
  
* احمد بن محمد بن عيسي بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص بن سايب بن مالك اشعري قمي. (ابوجعفر يا ابوعلي)
+
*اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  
* [[ادريس قمي]] (ابوالقاسم)
+
*اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  
* اسحاق بن ابراهيم حضيني يا حصيني (اسحاق بن محمد بن ابراهيم)
+
*امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  
* [[اسحاق بن ابراهيم بن هاشم قمي]]
+
*ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  
* [[اسحاق انباري]]
+
*بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  
* اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعي بصري. ([[احمر ابويعقوب]])
+
*بكر بن صالح رازی
  
* اسماعيل بن مهران بن محمد بن ابي نصر زيد بن محمد بن ابي نصر سكوني كوفي. (ابويعقوب)
+
*بندار مولی ادریس
  
* اميه بن علي قيسي يا قبسي يا قتيبي شامي. (ابومحمد)
+
*ابوتمامه یا ابوثمامه
  
* [[ايوب بن نوح بن دراج كوفي نخعي]]. (ابوالحسن)
+
*ابوجعفر بصری
  
* بكر بن احمد بن ابراهيم بن زياد بن موسي بن مالك بن يزيد عصري يا قصري. (ابومحمد)
+
*جعفر جوهری
  
* [[بكر بن صالح رازي]]
+
*جعفر بن داود یعقوبی
  
* [[بندار مولي ادريس]]
+
*جعفر بن محمد صوفی
  
* [[ابوتمامه]] يا ابوثمامه
+
*[[جعفر بن محمد اشعری قمی]]
  
* [[ابوجعفر بصري]]
+
*جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  
* [[جعفر جوهري]]
+
*جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  
* [[جعفر بن داود يعقوبي]]
+
*حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  
* [[جعفر بن محمد صوفي]]
+
*حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  
* [[جعفر بن محمد هاشمي صيرفي]]
+
*حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  
* [[جعفر بن محمد بن يونس احول صيرفي بجلي]]
+
*حسن بن عباس بن خراش
  
* جعفر بن يحيي بن سعد يا [[سعيد احول]]
+
*حسن بن علی بن ابی عثمان،
  
* [[حسن بن راشد بن علي بغدادي]]، مولي [[آل مهلب]] (ابوعلي)
+
*عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  
* حسن بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*[[حسن بن محبوب السراد]]
  
* حسن و يا حسين بن عباس بن حريش يا حريس رازي (ابوالحسن، ابوعلي، ابومحمد)
+
*حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن [[علی بن الحسین]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* [[حسن بن عباس بن خراش]]
+
*حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  
* [[حسن بن علي بن ابي عثمان]]، [[عبدالواحد بن حبيب كوفي]] ملقب به سجاده
+
*حسین بن داود یعقوبی
  
* حسن بن محبوب بن وهب بن جعفر بن وهب سراد يا [[زراد بجلي كوفي]] (ابوعلي)
+
*[[حسین بن سعید اهوازی]]
  
* حسن بن محمد جواني بن عبدالله اعرج بن حسين الاصغر بن علي سجاد بن [[امام حسين]] علیه السلام شهيد هاشمي علوي (ابومحمد)
+
*حسین بن سهل بن نوح
  
* حسين و يا حسن، بن بشار يا يسار مدايني و يا واسطي (مولي زياد)
+
*حسین بن علی قمی
  
* [[حسين بن داود يعقوبي]]
+
*حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  
* حسين بن سعيد بن حماد بن سعيد بن مهران كوفي اهوازي (ابومحمد)
+
*حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  
* حسين بن سهل بن نوح
+
*حصین بن ابی حصین
  
* [[حسين بن علي قمي]]
+
*ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  
* حسين و يا حسن، بن محمد اشعري قمي
+
*ابوعبدالله حفص جوهری
  
* حسين و يا حسن، بن مسلم يا اسلم يا اسد
+
*[[حماد بن عیسی]]
  
* [[حصين بن ابي حصين]]
+
*حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  
* ابوحصين و يا ابوحسن بن، حصين خضيني يا حصيني اهوازي
+
*همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  
* [[حفص جوهري]] (ابوعبدالله)
+
*[[حمزة بن یعلی اشعری قمی]]  
  
* حماد بن عيسي صواف
+
*خلف بن سلمه بصری
  
* حمران بن ابراهيم خضيني اهوازي كوفي
+
*خلف صیرفی
  
* همدان بن اسحاق دسوائي يا ديواني
+
*خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  
* [[حمزه بن يعلي اشعري قمي]] (ابويعلي)
+
*[[ابوهاشم جعفری|داود بن قاسم هاشمی جعفری]]
  
* [[خلف بن سلمه بصري]]
+
*داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  
* [[خلف صيرفي]]
+
*داود بن مهزیار
  
* خيران بن اسحاق زاكاني يا راكاني، قراتيسي و يا اسباطي
+
*[[دعبل خزاعی]] 
  
* داود بن قاسم بن اسحاق بن عبدالله بن جعفر بن ابي الطالب قريشي هاشمي جعفري بغدادي (ابوهاشم)
+
*[[ریان بن شبیب]]
  
* داود بن مافنه صرمي كوفي (ابوسليمان)
+
*[[زکریا بن آدم|زکریا بن آدم اشعری قمی]]
  
* [[داود بم مهزيار]]
+
*زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  
* دعبل بن علي بن رزين بن عثمان بن عبدالرحمن بن عبدالله بن بديل بن ورقاع خزائي مضري كوفي (ابوعلي يا ابوجعفر)
+
*زینب بنت محمد بن یحیی
  
* [[ريان بن شبيب]]
+
*ابو ساره
  
* [[زكريا بن آدم بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]] (ابويحيي)
+
*[[سعد بن سعد اشعری قمی]]
  
* زهرا ام احمد بن حسين بغدادي
+
*سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  
* زينب بنت محمد بن يحيي
+
*ابوسكینه كوفی
  
* [[ابوساره]]
+
*[[سهل بن زیاد آدمی]]
  
* [[سعد بن سعد احوص بن مالك اشعري قمي]]
+
*[[فضل بن شاذان|فضل بن شاذان بن خلیل نیشابوری]]
  
* [[سعيد بن جناح ازدي كوفي بغدادي]]
+
*شاذویه بن حسین بن داود قمی
  
* [[ابوسكينه كوفي]]
+
*صالح بن محمد بن سهل
  
* [[سهل بن زياد آدمي رازي]] (ابوسعيد)
+
*صالح بن محمد همدانی
  
* [[ابوالفضل شاذان بن خليل نيشابوري]]
+
*صالح بن ابی حماد مسلمه
  
* [[شاذويه بن حسين بن داود قمي]]
+
*[[صفوان بن یحیی]]  
  
* [[صالح بن محمد بن سهل]]
+
*عباس بن عمر همدانی
  
* [[صالح بن محمد همداني]]
+
*[[عباس بن معروف قمى|عباس بن معروف اشعری قمی]]
  
* [[صالح بن ابي حماد مسلمه]] و يا سلمه و يا زادبه و يا زادويه رازي (ابوالخير)
+
*عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  
* صفوان بن يحيي بوجلي كوفي بياع سابري (ابومحمد)
+
*عبدالرحمن بن ابی نجران،
  
* [[عباس بن عمر همداني]]
+
*عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  
* عباس بن معروف اشعري قمي (ابوالفضل)
+
*عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن [[امام حسن]] علیه السلام معروف به [[عبدالعظیم حسنی]]
  
* عبدالجبار بن مبارك و يا علي نهاوندي
+
*عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  
* [[عبدالرحمن بن ابي نجران]]، [[عمر بن مسلم تميمي كوفي]] (ابوالفضل)
+
*ابوعبدالله خراسانی
  
* عبدالعظيم بن عبدالله بن علي بن حسن بن زيد بن [[امام حسن]] مجتبي علیه السلام هاشمي حسني علوي معروف به [[عبدالعظيم حسني]] (ابوقاسم)
+
*عبدالله بن رزین
  
* عبدالله بن خداش بصري مهري (ابوخداش)
+
*عبدالله بن سنان
  
* ابوعبدالله خراساني
+
*[[عبدالله بن صلت قمی]] (ابوالطالب)
  
* [[عبدالله بن رزين]]
+
*عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  
* [[عبدالله بن سنان]]
+
*عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  
* [[عبدالله بن صلت تيمي قمي]] (ابوالطالب)
+
*عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  
* [[عبدالله بن محمد بن حصين]] و يا حضين حضيني و يا حصيني و يا حصيبي، عبدي اهوازي
+
*عبدالله بن [[موسی بن جعفر]] علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  
* [[عبدالله بن محمد بن حماد رازي]]
+
*عبدالله بن محمد رازی
  
* [[عبدالله بن محمد بن سهل بن داود]]
+
*[[عثمان بن سعید عمری]] و یا عمروی، سمّان و یا زیّات اسدی
  
* عبدالله بن موسي كاظم بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي [[زين العابدين]] بن [[امام حسين]] عليهم السلام. شهيد هاشمي علوي
+
*عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  
* [[عبدالله بن محمد رازي]]
+
*علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  
* [[عثمان بن سعيد عمري]] و يا عمروي، سمان و يا زيات اسدي (ابوعمرو)
+
*علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  
* عثمان بن عيسي عامري كلابي رواسي كوفي (ابوعمرو)
+
*ابوعلی بن بلال
  
* علي بن اسباط بن سالم كندي كوفي بياع الزطي (ابوالحسن)
+
*[[علی بن جعفر علیه السلام|علی بن جعفر عریضی]]
  
* علي بن بلال بغدادي (ابوالحسن)
+
*علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  
* [[ابوعلي بن بلال]]
+
*علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  
* علي بن جعفر صادق بن محمد باقر بن علي سجاد بن حسين سبط بن امام اميرالمومنين [[امام علی]] بن ابي الطالب قريشي هاشمي علوي مدني مشهور به [[عريضي]]
+
*علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  
* [[علي بن حديد بن حكيم ازدي كوفي مدايني ساباطي]]
+
*علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  
* [[علي بن حسان واسطي قصير ابوالحسين]] معروف به منمس
+
*علی بن عاصم كوفی
  
* علي بن حسين و يا حسن بن علي بن عمران بن امام علي سجاد هاشمي، ابوالحسن ملقب به عسكري
+
*علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  
* [[علي بن حكم بن زبير نخعي كوفي انباري]] (ابوالحسين)
+
*علی بن عبدالله مداینی
  
* [[علي بن عاصم كوفي]]
+
*علی بن عبدالملك قمی
  
* [[علي بن عبدالله قمي عطار]] (ابوالحسن)
+
*علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  
* [[علي بن عبدالله مدايني]]
+
*علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  
* [[علي بن عبدالملك قمي]]
+
*علی بن محمد قلانسی
  
* [[علي بن محمد بن سليمان نوفلي]] و يا علي بن سليمان نوفلي
+
*علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  
* [[علي بن محمد بن علي علوي حسني]]
+
*[[علی بن مهزیار اهوازی]]
  
* [[علي بن محمد قلانسي]]
+
*علی بن میسر و یا میسره بصری
  
* [[علي بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب]]
+
*علی بن نصر ناب
  
* [[علي بن مهزيار دورقي اهوازي]]
+
*علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  
* [[علي بن ميسر]] و يا ميسره بصري
+
*عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  
* [[علي بن نصر ناب]]
+
*ابوعمر یا عمرو حذا
  
* [[علي بن يحيي ابوالحسين]] يا ابوالحسن
+
*عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  
* [[عمر بن توبه صنعاني]] (ابويحيي)
+
*عیسی بن جعفر بن عیسی
  
* ابوعمر يا عمرو حذا
+
*علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  
* [[عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعري قمي]]
+
*ابوالفضل خراسانی
  
* عيسي بن جعفر بن عيسي
+
*قاسم بن حسین بزنتی
  
* [[علي بن مستفاد بجلي]] (ابوموسي)
+
*قاسم صیغل
  
* [[ابوالفضل خراساني]]
+
*قاسم بن عبدالرحمن
  
* [[قاسم بن حسين بزنتي]]
+
*محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  
* [[قاسم صيغل]]
+
*محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  
* قاسم بن عبدالرحمن
+
*[[محمد بن اسماعیل بن بزیع]]
  
* [[محمد بن ابراهيم حضيني اهوازي]]
+
*محمد بن اسماعیل رازی
  
* [[محمد بن احمد بن حماد محمودي مروزي]]
+
*محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  
* محمد بن اسماعيل بن بزيع كوفي عباسي، معروف [[بهابن بزيع]]
+
*محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  
* [[محمد بن اسماعيل رازي]]
+
*محمد بن حسن بن عمار
  
* محمد بن حسن بن ابي خالد قمي اشعري، معروف به [[شنبوله]] يا شينوله و يا سنبوله
+
*محمد بن حسن بن محبوب
  
* [[محمد بن حسن بن شمون تصري بغدادي]]، ابوجعفر يا ابوالحسن
+
*محمد بن حسن واسطی
  
* [[محمد بن حسن بن عمار]]
+
*محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  
* [[محمد بن حسن بن محبوب]]
+
*محمد بن حمزه
  
* [[محمد بن حسن واسطي]]
+
*محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  
* [[محمد حسين بن ابي خطاب زيد همداني كوفي زيات]]
+
*محمد بن خزیمه
  
* محمد بن حمزه
+
*محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  
* محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علي برقي قمي، مولي ابي موسي اشعري و يا مولي جرير بن عبدالله
+
*[[محمد بن ریان اشعری قمی]]
  
* [[محمد بن خزيمه]]
+
*محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  
* محمد بن رجاء ارجاني خياط يا حناط
+
*محمد بن سلیمان
  
* محمد بن ريان بن صلط اشعري قمي
+
*محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  
* محمد بن سالم بن عبدالحميد كوفي
+
*محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن سليمان
+
*محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  
* محمد بن سنان زاهري خزاعي كوفي (ابوجعفر)
+
*محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  
* محمد بن سهل بن يسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بن عبده ابوبشر
  
* [[محمد بن عبدالجبار بن ابي صهبان قمي]]
+
*محمد بن علی هاشمی
  
* [[محمد بن عبدالله بن مهران كرخي]]
+
*محمد بن عمر ساباطی
  
* [[محمد بن عبده ابوبشر]]
+
*محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  
* محمد بن علي هاشمي
+
*محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  
* [[محمد بن عمرساباطي]]
+
*محمد بن فرج رخجی
  
* محمد بن عيسي بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعري قمي
+
*محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  
* محمد بن عيسي بن عبيد بن يقطين بن موسي عبيدي، يقطيني اسدي خزيمي يونسي بغدادي
+
*محمد بنابی قریشی
  
* [[محمد بن فرج رخجي]]
+
*محمد بن ابی نصر
  
* محمد بن فضيل و يا فضل بن كثير ازدي كوفي صيرفي مشهور به ازرق ابوجعفر
+
*محمد بن نصر ناب
  
* [[محمد بنابي قريش]]
+
*محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  
* [[محمد بن ابي نصر]]
+
*محمد بن نوح رحجی
  
* [[محمد بن نصر ناب]]
+
*محمد بن ولید خزار كرمانی
  
* [[محمد بن نصير فهري نميري بصري]]
+
*محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  
* [[محمد بن نصير مهري]]، نميري، بصري
+
*محمد بن [[یونس بن عبدالرحمن]]
  
* [[محمد بن نوح رحجي]]
+
*مختار بن زیاد عبدی بصری
  
* [[محمد بن وليد خزار]]، كرماني
+
*مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  
* [[محمد بن ابي يزيد]] (و يا) ابن ابي زيد قمي رازي
+
*ابو مساور
  
* [[محمد بن يونس ابن عبدالرحمن]]
+
*مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
  
* [[مختار بن زياد عبدي بصري]]
+
*معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  
* [[مروك بن عبيد بن سالم بن ابي حفصه زياد عجلي]]
+
*قابوسی
  
* [[ابومساور]]
+
*منصور بن عباس رازی بغدادی
  
* [[مصدق بن صدقه مدايني]] (و يا) كوفي
+
*ابن مهران
  
* معاويه بن حكيم بن معاويه عمار (و يا) علويه بن معاويه دهني بجلي كوفي
+
*موسی بن داود منقری
  
* [[قابوسي]]
+
*موسی بن داود یعقوبی
  
* [[منصور بن عباس رازي بغدادي ابوالحسين]] (ويا) ابوالحسن
+
*عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  
* [[ابن مهران]]
+
*موسی بن عبدالملك
  
* [[موسي بن داود منقري]]
+
*موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  
* [[موسي بن داود يعقوبي]]
+
*موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  
* [[عبدالله بن عبدالملك بن هشام]]
+
*موسی بن مختار بن یزید عنسی
  
* موسي بن عبدالملك
+
*نصر (و یا) نصیر خادم
  
* [[موسي بن عمر بن بزيع كوفي]] (مولي المنصور)
+
*نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  
* موسي بن قاسم بن معاوي بن وهب بجلي كوفي ملقب به مجلي (ابوعبدالله)
+
*هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  
* موسي بن مختار بن يزيد عنسي
+
*والد خیرانی
  
* نصر (و يا) [[نصير خادم]]
+
*یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  
* [[نوح بن شعيب]] يا) صالح بغدادي
+
*یحیی بن ابی عمران یا) عمران همدانی
  
* [[هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلي]]
+
*یزداد
  
* [[والد خيراني]]
+
*یعقوب بن اسحاق سكیت اهوازی بغدادی معروف به [[ابن سکیت اهوازی]]
  
* يحيي بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تميمي اسيدي خراساني مروزي بغدادي
+
*یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب
  
* [[يحيي بن ابي عمران]] (و يا) عمران همداني
+
==منابع==
 +
*[http://www.imamjawad.net/htm/far/imamjawad/imamjawad_far.asp?matlabid=17 "یاران، راویان و شاگردان امام جواد (ع)"، شبکه اطلاع‌رسانی امام جواد علیه‌السلام]، بازیابی: 1 تیر 1392.
  
* [[يزداد]]
+
{{شناختنامه امام جواد (ع)}}
  
* يعقوب بن اسحاق سكيت بن يوسف دورقي اهوازي بغدادي (ابويوسف) معروف به [[ابن سكيت]]
+
[[رده:امام جواد علیه السلام]]
 
+
[[رده:اصحاب امام جواد علیه السلام]]
* يعقوب بن حماد سلمي انباري بغدادي، معروف به كاتب، ابويوسف
+
[[رده:اصحاب اهل البیت علیهم السلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اکتبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۰۱

دوران كوتاه امامت حضرت امام جواد علیه‌السلام و محدودیت شدید ایشان از سوی دستگاه حكومتی وقت، هرگز مانع آن نشد كه آن حضرت در كنار نشر و تبلیغ مكتب تشیع با شیوه‌های گوناگون، در جوّ اختناق و حصارها و نیروهای امنیتی بنی عباس به تربیت شاگردان و یاران خویش نپردازد. پاسخگویی به هزار مسئله در یک جلسه و نیز و پرسش و پاسخ حضرت جواد با حضور هشتاد تن از بزرگان و عالمان شیعه، بیانگر آن است كه در این عصر كمتر عالم و محدث بزرگ یافت می‌شود كه محضر پرفیض این امام همام را درک نكرده باشد. وجود شخصیت ها و راویان بزرگ تشیع چون عبدالعظیم حسنی، محمد بن ابی عمیر، زكریا بن آدم و... نشان از استمرار حركت علمی امام جواد علیه‌السلام در عصر پر آشوب خود دارد.

فهرستی از اصحاب امام جواد

عبدالحسین شبستری در كتاب سبل الرشاد نام 192 تن از یاران، شاگردان و راویان امام جواد علیه السلام را با ذكر منبع و مأخذ بیان می كند. این شخصیت ها اعم از ممدوحین و مذمومین، عبارتند از:

  • ابراهیم بن داود یعقوبی
  • ابراهیم بن شیبه كاشانی
  • ابراهیم بن عبدالحمید صنعانی
  • ابراهیم بن ابی محمود خراسانی
  • ابراهیم بن مهرویه
  • ابراهیم بن ابی بلاد یحیی بن سلیم
  • ابراهیم بن عقبه
  • احكم یا احلم بن بشار مروزی خراسانی
  • احمد بن اسحاق بن عبدالله اشعری قمی
  • احمد بن حماد مروزی
  • احمد بن ابی خالد
  • احمد بن ابی خلف
  • احمد بن عبدالله بن عیسی اشعری قمی
  • احمد بن عبدالله كوفی (كرخی)
  • احمد بن محمد بن بندار، مولی ربیع اقرع
  • ابوالقاسم ادریس قمی
  • اسحاق بن ابراهیم حضینی یا حصینی (اسحاق بن محمد بن ابراهیم)
  • اسحاق بن ابراهیم بن هاشم قمی
  • اسحاق انباری
  • اسحاق بن محمد بن احمد بن ابان بن مرار بن عبدالله بن حارث نخعی بصری
  • اسماعیل بن مهران بن محمد بن ابی نصر زید بن محمد بن ابی نصر سكونی كوفی
  • امیه بن علی قیسی یا قبسی یا قتیبی شامی
  • ایوب بن نوح بن دراج كوفی نخعی
  • بكر بن احمد بن ابراهیم بن زیاد بن موسی بن مالك بن یزید عصری یا قصری
  • بكر بن صالح رازی
  • بندار مولی ادریس
  • ابوتمامه یا ابوثمامه
  • ابوجعفر بصری
  • جعفر جوهری
  • جعفر بن داود یعقوبی
  • جعفر بن محمد صوفی
  • جعفر بن محمد بن یونس احول صیرفی بجلی
  • جعفر بن یحیی بن سعد یا سعید احول
  • حسن بن راشد بن علی بغدادی، مولی آل مهلب
  • حسن بن سعید بن حماد بن سعید بن مهران كوفی اهوازی
  • حسن و یا حسین بن عباس بن حریش یا حریس رازی
  • حسن بن عباس بن خراش
  • حسن بن علی بن ابی عثمان،
  • عبدالواحد بن حبیب كوفی، ملقب به سجاده
  • حسن بن محمد جوانی بن عبدالله اعرج بن حسین الاصغر بن علی بن الحسین علیه السلام، شهید هاشمی علوی
  • حسین و یا حسن، بن بشار یا یسار مداینی و یا واسطی (مولی زیاد)
  • حسین بن داود یعقوبی
  • حسین بن سهل بن نوح
  • حسین بن علی قمی
  • حسین و یا حسن بن محمد اشعری قمی
  • حسین و یا حسن بن مسلم یا اسلم یا اسد
  • حصین بن ابی حصین
  • ابوحصین و یا ابوحسن بن حصین خضینی یا حصینی اهوازی
  • ابوعبدالله حفص جوهری
  • حمران بن ابراهیم خضینی اهوازی كوفی
  • همدان بن اسحاق دسوائی یا دیوانی
  • خلف بن سلمه بصری
  • خلف صیرفی
  • خیران بن اسحاق زاكانی یا راكانی، قراتیسی و یا اسباطی
  • داود بن مافنه صرمی كوفی (ابوسلیمان)
  • داود بن مهزیار
  • زهرا ام احمد بن حسین بغدادی
  • زینب بنت محمد بن یحیی
  • ابو ساره
  • سعید بن جناح ازدی كوفی بغدادی
  • ابوسكینه كوفی
  • شاذویه بن حسین بن داود قمی
  • صالح بن محمد بن سهل
  • صالح بن محمد همدانی
  • صالح بن ابی حماد مسلمه
  • عباس بن عمر همدانی
  • عبدالجبار بن مبارك و یا علی نهاوندی
  • عبدالرحمن بن ابی نجران،
  • عمر بن مسلم تمیمی كوفی (ابوالفضل)
  • عبدالله بن خداش بصری مهری (ابوخداش)
  • ابوعبدالله خراسانی
  • عبدالله بن رزین
  • عبدالله بن سنان
  • عبدالله بن محمد بن حصین و یا حضین حضینی و یا حصینی و یا حصیبی، عبدی اهوازی
  • عبدالله بن محمد بن حماد رازی
  • عبدالله بن محمد بن سهل بن داود
  • عبدالله بن محمد رازی
  • عثمان بن عیسی عامری كلابی رواسی كوفی (ابوعمرو)
  • علی بن اسباط بن سالم كندی كوفی بیاع الزطی (ابوالحسن)
  • علی بن بلال بغدادی (ابوالحسن)
  • ابوعلی بن بلال
  • علی بن حدید بن حكیم ازدی كوفی مداینی ساباطی
  • علی بن حسان واسطی قصیر ابوالحسین معروف به منمس
  • علی بن حسین و یا حسن بن علی بن عمران بن امام علی سجاد هاشمی، ابوالحسن ملقب به عسكری
  • علی بن حكم بن زبیر نخعی كوفی انباری (ابوالحسین)
  • علی بن عاصم كوفی
  • علی بن عبدالله قمی عطار (ابوالحسن)
  • علی بن عبدالله مداینی
  • علی بن عبدالملك قمی
  • علی بن محمد بن سلیمان نوفلی و یا علی بن سلیمان نوفلی
  • علی بن محمد بن علی علوی حسنی
  • علی بن محمد قلانسی
  • علی بن محمد بن هارون بن حسن بن محبوب
  • علی بن میسر و یا میسره بصری
  • علی بن نصر ناب
  • علی بن یحیی ابوالحسین یا ابوالحسن
  • عمر بن توبه صنعانی (ابویحیی)
  • ابوعمر یا عمرو حذا
  • عمران بن محمد بن عمران بن عبدالله بن سعد اشعری قمی
  • عیسی بن جعفر بن عیسی
  • علی بن مستفاد بجلی (ابوموسی)
  • ابوالفضل خراسانی
  • قاسم بن حسین بزنتی
  • قاسم صیغل
  • قاسم بن عبدالرحمن
  • محمد بن ابراهیم حضینی اهوازی
  • محمد بن احمد بن حماد محمودی مروزی
  • محمد بن اسماعیل رازی
  • محمد بن حسن بن ابی خالد قمی اشعری، معروف به شنبوله
  • محمد بن حسن بن شمون تصری بغدادی، ابوجعفر یا ابوالحسن
  • محمد بن حسن بن عمار
  • محمد بن حسن بن محبوب
  • محمد بن حسن واسطی
  • محمد حسین بن ابی خطاب زید همدانی كوفی زیات
  • محمد بن حمزه
  • محمد بن خالد بن عبدالرحمان بن علی برقی قمی
  • محمد بن خزیمه
  • محمد بن رجاء ارجانی خیاط یا حناط
  • محمد بن سالم بن عبدالحمید كوفی
  • محمد بن سلیمان
  • محمد بن سنان زاهری خزاعی كوفی (ابوجعفر)
  • محمد بن سهل بن یسع بن عبدالله بن سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عبدالجبار بن ابی صهبان قمی
  • محمد بن عبدالله بن مهران كرخی
  • محمد بن عبده ابوبشر
  • محمد بن علی هاشمی
  • محمد بن عمر ساباطی
  • محمد بن عیسی بن عبدالله سعد بن مالك بن احوص اشعری قمی
  • محمد بن عیسی بن عبید بن یقطین بن موسی عبیدی
  • محمد بن فرج رخجی
  • محمد بن فضیل و یا فضل بن كثیر ازدی كوفی صیرفی مشهور به ازرق ابوجعفر
  • محمد بنابی قریشی
  • محمد بن ابی نصر
  • محمد بن نصر ناب
  • محمد بن نصیر فهری نمیری بصری
  • محمد بن نوح رحجی
  • محمد بن ولید خزار كرمانی
  • محمد بن ابی یزید (و یا) ابن ابی زید قمی رازی
  • مختار بن زیاد عبدی بصری
  • مروك بن عبید بن سالم بن ابی حفصه زیاد عجلی
  • ابو مساور
  • مصدق بن صدقه مداینی (و یا) كوفی
  • معاویه بن حكیم بن معاویه عمار (و یا) علویه بن معاویه دهنی بجلی كوفی
  • قابوسی
  • منصور بن عباس رازی بغدادی
  • ابن مهران
  • موسی بن داود منقری
  • موسی بن داود یعقوبی
  • عبدالله بن عبدالملك بن هشام
  • موسی بن عبدالملك
  • موسی بن عمر بن بزیع كوفی (مولی المنصور)
  • موسی بن قاسم بن معاویه بن وهب بجلی كوفی ملقب به مجلی
  • موسی بن مختار بن یزید عنسی
  • نصر (و یا) نصیر خادم
  • نوح بن شعیب (و یا) صالح بغدادی
  • هارون بن حسن بن محبوب بن وهب ابن جعفر بن بجلی
  • والد خیرانی
  • یحیی بن اكثم بن محمد بن قطن بن سمعان تمیمی اسیدی خراسانی مروزی بغدادی
  • یحیی بن ابی عمران (و یا) عمران همدانی
  • یزداد
  • یعقوب بن حماد سلمی انباری بغدادی، معروف به كاتب

منابع