منابع و پی نوشتهای متوسط
جامعیت مقاله متوسط
مقاله مورد سنجش قرار گرفته است

آمین: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
(۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
آمین واژه ایست که در تمامی ادیان یهودیت، مسیحیت و اسلام در پایان نیایش و [[دعا]] از آن بهره گرفته می‌شود.
+
{{خوب}}
 +
«آمین» واژه‌ای است که در پایان نیایش و [[دعا]] براى درخواست اجابت آن گفته می‌شود. اما گفتن «آمین» در [[نماز]] پس از قرائت [[سوره حمد]]، به نظر [[اهل سنت]]، [[مستحب]] یا [[واجب]] است، ولی نزد فقهاى [[شیعه]]، گفتن آن در نماز پس از سوره حمد به قصد جزئیت، [[حرام]] و موجب بطلان نماز می‌باشد.
  
==شناخت آمین در لغت==
+
==آمین در لغت==
  
آمين اسم فعل است كه براى درخواست اجابت دعا وضع شده است. در اين كه آمين اسم لفظ اِستَجِب (اجابت كن) است يا اسم معناى آن، بحث است. بنابر اوّل، آمين كلام آدمى به شمار مى‌آيد و بنابر دوم دعا محسوب مى‌شود. گروهی نیز معتقدند ریشه این لغت باید عبری باشد، زیرا قدیمی‌ترین کاربرد این لغت در قسمت قدیمی تورات (عهد قدیم) بوده است و گروه دیگر آن را ایمان به دعایی که گفته شد میدانند. این کلمه در سه کتاب مذهبی تورات، انجیل و قرآن آمده است.
+
«آمین» اسم فعل است که براى درخواست اجابت [[دعا]] وضع شده است. در این که «آمین» اسم لفظ «اِستَجِب» (اجابت کن) است یا اسم معناى آن، بحث است. بنابر قول اوّل، آمین کلام آدمى به شمار مى‌آید و بنابر قول دوم، دعا محسوب مى‌شود.
  
==آمین در میان اهل سنت و شیعه==
+
گروهی نیز معتقدند ریشه این لغت باید عبری باشد، زیرا قدیمی‌ترین کاربرد این لغت در قسمت قدیمی [[تورات]] (عهد قدیم) بوده است و گروه دیگر آن را ایمان به دعایی که گفته شد می دانند. این کلمه در سه کتاب مذهبی تورات، [[انجیل]] و [[قرآن]] آمده است.  
 
 
اهل سنّت، گفتن آمين را در [[نماز]] پس از قرائت [[سوره حمد]]، سنّت و برخى آن را واجب مى‌دانند، ليكن نزد فقهاى شيعه نه تنها سنّت نيست، بلكه گفتن آن در نماز پس از حمد به قصد جزئيّت، حرام و موجب بطلان نماز و به قصد استحباب و ورود نيز، حرام و تشريع (--> بدعت) و بنابر مشهور موجب بطلان نماز است و نيز گفتن آن به قصد دعا بنابر قول مشهور موجب بطلان نماز است.
 
 
 
گفتن آمين بدون هيچ قصدى از آن جهت كه كلام آدمى است، باطل كننده نماز مى‌باشد. در دو صورت اخير، گفتن آمين در نمازِ واجب از آن جهت كه موجب ابطال نماز مى‌شود، حرام است. اما گفتن آمين در شرايط تقيه يا از روى فراموشى يا سهو، اشكال ندارد بلكه در فرض تقيّه واجب است. در جواز گفتن آمين به قصد دعا در نماز در غيرموضع ياد شده، اختلاف است. از كلمات فقها برمى‌آيد كه در احكام ياد شده تفاوتى بين نماز واجب و نافله نيست. گفتن آمين در غير نماز بر دعاى فردى ديگر مستحب است.
 
  
 
==آمین در روایات==
 
==آمین در روایات==
  
كلمه «آمين»، چنان كه در روايتى از پيامبر صلى الله عليه و آله نيز نقل شده است، به معناى «پروردگارا! برآورده ساز» است و از اين رو گفتن اين كلمه در پايان دعاى خود و ديگران در روايات اسلامى توصيه شده است.
+
کلمه «آمین»، چنان که در روایتى از [[پیامبر اسلام|پیامبر]] صلى الله علیه وآله نیز نقل شده است، به معناى «پروردگارا! برآورده ساز» است و از این رو گفتن این کلمه در پایان دعاى خود و دیگران در روایات [[اسلام|اسلامى]] توصیه شده است.
 
 
گفتنى است كه در سيره پيشوايان دينى، مكرر گزارش شده است كه آن بزرگواران پس از دعاى خود و يا ديگران، آمين گفته اند و گاه سه بار اين كلمه را تكرار كرده اند. از پيامبر خدا در دعاى تعقيب نماز ظهر، نقل شده است كه فرمود: اللّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ موجِباتِ رَحمَتِكَ.. . اللّهُمَّ لا تَدَع لي ذَنبا إلاّ غَفَرتَهُ... ولا حاجَةً هِيَ لَكَ رِضا ولِيَ فيها صَلاحٌ إلاّ قَضَيتَها يا أرحَمَ الرّاحِمينَ آمينَ رَبَّ العالَمينَ.
 
  
خداوندا! از تو وسايل جلب رحمتت را درخواست مى كنم... خداوندا! هيچ گناهى را برايم مگذار، جز اين كه آن را بخشيده باشى و هيچ نيازى كه خشنودى تو و صلاح من در آن است، به درگاه خويش مگذار مگر اين كه آن را برآورده كرده باشى، اى مهربانترينِ مهربانان!برآورده كن، اى پروردگار جهانيان!
+
گفتنى است که در سیره پیشوایان دینى، مکرر گزارش شده است که آن بزرگواران پس از دعاى خود و یا دیگران، آمین گفته اند و گاه سه بار این کلمه را تکرار کرده اند. از پیامبر خدا در دعاى تعقیب [[نماز ظهر]]، نقل شده است که فرمود: «اللّهُمَّ إنّی أسأَلُک موجِباتِ رَحمَتِک.. . اللّهُمَّ لا تَدَع لی ذَنبا إلاّ غَفَرتَهُ... ولا حاجَةً هِی لَک رِضا ولِی فیها صَلاحٌ إلاّ قَضَیتَها یا أرحَمَ الرّاحِمینَ آمینَ رَبَّ العالَمینَ» خداوندا! از تو وسایل جلب رحمتت را درخواست مى کنم... خداوندا! هیچ گناهى را برایم مگذار، جز این که آن را بخشیده باشى و هیچ نیازى که خشنودى تو و صلاح من در آن است، به درگاه خویش مگذار مگر این که آن را برآورده کرده باشى، اى مهربانترینِ مهربانان!برآورده کن، اى پروردگار جهانیان.
  
همچنين در [[صحيفه سجاديه]] در دعاى امام زين العابدين عليه السلام براى همسايگان و دوستان آمده است: ...وزِدهُم بَصيرَةً في حَقّي و مَعرِفَةً بِفَضلي، حَتّى يَسعَدوا بي و أسعَدَ بِهِم، آمينَ رَبَّ العالَمينَ.
+
همچنین در [[صحیفه سجادیه]] در دعاى [[امام سجاد علیه السلام|امام زین العابدین]] علیه السلام براى همسایگان و دوستان آمده است: «...و زِدهُم بَصیرَةً فی حَقّی و مَعرِفَةً بِفَضلی، حَتّى یسعَدوا بی و أسعَدَ بِهِم، آمینَ رَبَّ العالَمینَ»؛ بر بینش آنان در حق من و بر آگاهى آنان از فضیلتم بیفزا، تا به وسیله من خوش بخت شوند و من با آنان خوشبخت گردم. برآورده کن، اى پروردگار جهانیان.
  
بر بينش آنان در حق من و بر آگاهى آنان از فضيلتم بيفزا، تا به وسيله من خوش بخت شوند و من با آنان خوشبخت گردم. برآورده كن، اى پروردگار جهانيان!
+
و نیز از [[امام صادق]] علیه السلام در دعاى وداع ماه [[رمضان]] آمده است: «...وَاجعَلنی مِمَّن کتَبتَهُ فی هذَا الشَّهرِ مِن حُجّاجِ بَیتِک الحَرامِ، المَبرورِ حَجُّهُمُ، المَغفورِ لَهُم ذَنبُهُم، المُتَقَبَّلِ عَمَلُهُم، آمینَ آمینَ آمینَ، رَبَّ العالَمینَ»؛ و مرا از آنانى قرار بده که نامشان را در این ماه، در شمارِ حاجیان بیت اللّه الحرام نوشته اى؛ آنان که حجّشان پذیرفته و گناهشان آمرزیده و عملشان مقبول است. آمین، آمین، آمین، اى پروردگار جهانیان.
  
و نيز از [[امام صادق]] عليه السلام در دعاى وداع ماه [[رمضان]] آمده است: ...وَاجعَلني مِمَّن كَتَبتَهُ في هذَا الشَّهرِ مِن حُجّاجِ بَيتِكَ الحَرامِ، المَبرورِ حَجُّهُمُ، المَغفورِ لَهُم ذَنبُهُم، المُتَقَبَّلِ عَمَلُهُم، آمينَ آمينَ آمينَ، رَبَّ العالَمينَ.  
+
==آمین در فقه سنی و شیعه==
 +
[[اهل سنّت]]، گفتن آمین را در [[نماز]] پس از قرائت [[سوره حمد]]، [[سنت|سنّت]] ([[مستحب]]) و برخى آن را [[واجب]] مى‌دانند، لیکن نزد فقهاى [[شیعه]] نه تنها سنّت نیست، بلکه گفتن آن در نماز پس از حمد به قصد جزئیت، [[حرام]] و موجب بطلان نماز و به قصد [[استحباب]] و ورود نیز، حرام و [[بدعت]] و بنابر مشهور موجب بطلان نماز است و نیز گفتن آن به قصد [[دعا]] -بنابر قول مشهور- موجب بطلان نماز است.
  
و مرا از آنانى قرار بده كه نامشان را در اين ماه، در شمارِ حاجيان بيت اللّه الحرام نوشته اى؛ آنان كه حجّشان پذيرفته و گناهشان آمرزيده و عملشان مقبول است. آمين، آمين، آمين، اى پروردگار جهانيان.
+
گفتن آمین بدون هیچ قصدى از آن جهت که کلام آدمى است، باطل کننده نماز مى‌باشد. در دو صورت اخیر، گفتن آمین در نمازِ واجب از آن جهت که موجب ابطال نماز مى‌شود، حرام است. اما گفتن آمین در شرایط [[تقیه|تقیه]] یا از روى فراموشى یا سهو، اشکال ندارد بلکه در فرض تقیه واجب است.  
  
 +
در جواز گفتن آمین به قصد دعا در نماز در غیرموضع یاد شده، اختلاف است. از کلمات [[فقها]] برمى‌آید که در [[احکام]] یاد شده تفاوتى بین نماز واجب و نافله نیست. گفتن آمین در غیر نماز بر دعاى فردى دیگر مستحب است.
 
==منابع==
 
==منابع==
* محمد محمدی ری شهری، نهج الدّعا (ع-ف) ج1، نشر سازمان چاپ و نشر دارالحدیث، چاپ اوّل قم، 1385، ص126، در دسترس در [http://www.hadith.net/n144-e2091-p226.html پایگاه اطلاع رسانی حدیث شیعه، حدیث نت].
+
*نهج الدّعا، محمد محمدی ری‌شهری، نشر دارالحدیث، چاپ اوّل، قم، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۲۶.
* فرهنگ فقه فارسي، موسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامي، جلد1، صفحه165، در دسترس در [http://lib.eshia.ir/23017/1/165 کتابخانه مدرسه فقاهت].
+
*فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی، ج۱، ص۱۶۵.
 +
{{سنجش کیفی
 +
|سنجش=شده
 +
|شناسه= خوب
 +
|عنوان بندی مناسب= خوب
 +
|کفایت منابع و پی نوشت ها= متوسط
 +
|رعایت سطح مخاطب عام= خوب
 +
|رعایت ادبیات دانشنامه ای= خوب
 +
|جامعیت= متوسط
 +
|رعایت اختصار= خوب
 +
|سیر منطقی= خوب
 +
|کیفیت پژوهش= خوب
 +
|رده= دارد
 +
}}
  
[[رده:واژگان قرآنی]]
+
[[رده:دعا]]
[[رده: اذکار]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۱۴

«آمین» واژه‌ای است که در پایان نیایش و دعا براى درخواست اجابت آن گفته می‌شود. اما گفتن «آمین» در نماز پس از قرائت سوره حمد، به نظر اهل سنت، مستحب یا واجب است، ولی نزد فقهاى شیعه، گفتن آن در نماز پس از سوره حمد به قصد جزئیت، حرام و موجب بطلان نماز می‌باشد.

آمین در لغت

«آمین» اسم فعل است که براى درخواست اجابت دعا وضع شده است. در این که «آمین» اسم لفظ «اِستَجِب» (اجابت کن) است یا اسم معناى آن، بحث است. بنابر قول اوّل، آمین کلام آدمى به شمار مى‌آید و بنابر قول دوم، دعا محسوب مى‌شود.

گروهی نیز معتقدند ریشه این لغت باید عبری باشد، زیرا قدیمی‌ترین کاربرد این لغت در قسمت قدیمی تورات (عهد قدیم) بوده است و گروه دیگر آن را ایمان به دعایی که گفته شد می دانند. این کلمه در سه کتاب مذهبی تورات، انجیل و قرآن آمده است.

آمین در روایات

کلمه «آمین»، چنان که در روایتى از پیامبر صلى الله علیه وآله نیز نقل شده است، به معناى «پروردگارا! برآورده ساز» است و از این رو گفتن این کلمه در پایان دعاى خود و دیگران در روایات اسلامى توصیه شده است.

گفتنى است که در سیره پیشوایان دینى، مکرر گزارش شده است که آن بزرگواران پس از دعاى خود و یا دیگران، آمین گفته اند و گاه سه بار این کلمه را تکرار کرده اند. از پیامبر خدا در دعاى تعقیب نماز ظهر، نقل شده است که فرمود: «اللّهُمَّ إنّی أسأَلُک موجِباتِ رَحمَتِک.. . اللّهُمَّ لا تَدَع لی ذَنبا إلاّ غَفَرتَهُ... ولا حاجَةً هِی لَک رِضا ولِی فیها صَلاحٌ إلاّ قَضَیتَها یا أرحَمَ الرّاحِمینَ آمینَ رَبَّ العالَمینَ» خداوندا! از تو وسایل جلب رحمتت را درخواست مى کنم... خداوندا! هیچ گناهى را برایم مگذار، جز این که آن را بخشیده باشى و هیچ نیازى که خشنودى تو و صلاح من در آن است، به درگاه خویش مگذار مگر این که آن را برآورده کرده باشى، اى مهربانترینِ مهربانان!برآورده کن، اى پروردگار جهانیان.

همچنین در صحیفه سجادیه در دعاى امام زین العابدین علیه السلام براى همسایگان و دوستان آمده است: «...و زِدهُم بَصیرَةً فی حَقّی و مَعرِفَةً بِفَضلی، حَتّى یسعَدوا بی و أسعَدَ بِهِم، آمینَ رَبَّ العالَمینَ»؛ بر بینش آنان در حق من و بر آگاهى آنان از فضیلتم بیفزا، تا به وسیله من خوش بخت شوند و من با آنان خوشبخت گردم. برآورده کن، اى پروردگار جهانیان.

و نیز از امام صادق علیه السلام در دعاى وداع ماه رمضان آمده است: «...وَاجعَلنی مِمَّن کتَبتَهُ فی هذَا الشَّهرِ مِن حُجّاجِ بَیتِک الحَرامِ، المَبرورِ حَجُّهُمُ، المَغفورِ لَهُم ذَنبُهُم، المُتَقَبَّلِ عَمَلُهُم، آمینَ آمینَ آمینَ، رَبَّ العالَمینَ»؛ و مرا از آنانى قرار بده که نامشان را در این ماه، در شمارِ حاجیان بیت اللّه الحرام نوشته اى؛ آنان که حجّشان پذیرفته و گناهشان آمرزیده و عملشان مقبول است. آمین، آمین، آمین، اى پروردگار جهانیان.

آمین در فقه سنی و شیعه

اهل سنّت، گفتن آمین را در نماز پس از قرائت سوره حمد، سنّت (مستحب) و برخى آن را واجب مى‌دانند، لیکن نزد فقهاى شیعه نه تنها سنّت نیست، بلکه گفتن آن در نماز پس از حمد به قصد جزئیت، حرام و موجب بطلان نماز و به قصد استحباب و ورود نیز، حرام و بدعت و بنابر مشهور موجب بطلان نماز است و نیز گفتن آن به قصد دعا -بنابر قول مشهور- موجب بطلان نماز است.

گفتن آمین بدون هیچ قصدى از آن جهت که کلام آدمى است، باطل کننده نماز مى‌باشد. در دو صورت اخیر، گفتن آمین در نمازِ واجب از آن جهت که موجب ابطال نماز مى‌شود، حرام است. اما گفتن آمین در شرایط تقیه یا از روى فراموشى یا سهو، اشکال ندارد بلکه در فرض تقیه واجب است.

در جواز گفتن آمین به قصد دعا در نماز در غیرموضع یاد شده، اختلاف است. از کلمات فقها برمى‌آید که در احکام یاد شده تفاوتى بین نماز واجب و نافله نیست. گفتن آمین در غیر نماز بر دعاى فردى دیگر مستحب است.

منابع

  • نهج الدّعا، محمد محمدی ری‌شهری، نشر دارالحدیث، چاپ اوّل، قم، ۱۳۸۵، ج۱، ص۱۲۶.
  • فرهنگ فقه فارسی، مؤسسه دائرةالمعارف الفقه الاسلامی، ج۱، ص۱۶۵.