جون بن حوی: تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اضافه کردن رده)
 
(۱۲ نسخه‌ٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشده)
سطر ۱: سطر ۱:
{{بخشی از یک کتاب}}
+
'''«جَون بن حُوَی»''' یکی از [[شهدای کربلا]] است. او غلام سیاه چهره ای بود از اهالی نوبه که [[حضرت علی]] علیه السلام او را خریده و به [[ابوذر غفاری]] بخشیده بود. جون پس از شهادت مولایش ابوذر، به [[مدینه]] برگشت و ابتدا در خدمت [[امیرالمومنین|امیرالمؤمنین]] علیه السلام قرار گرفت؛ سپس در خدمت [[امام حسن]] علیه السلام و بعد از ایشان در خدمت [[امام حسین]] علیه السلام بود تا اینکه در [[واقعه عاشورا]] به [[شهادت در راه خدا|شهادت]] رسید.
  
 +
==جون در کربلا==
  
 +
جَون در سفر [[کربلا]]، از [[مدینه]] همراه [[امام حسین]] علیه السلام تا [[مکه]] و از آن‌جا به کربلا آمد. چون به اسلحه سازى و اسلحه شناسى آشنا بود، به نقل [[ابن اثیر]] و [[محمد بن جریر طبری|طبرى]]، [[شب عاشورا]] هم در کربلا به کار اصلاح سلاح‌ها اشتغال داشت. با آن که سن او زیاد بود، ولى [[روز عاشورا]] از [[سیدالشهدا]] علیه السلام اذن میدان طلبید. امام او را رخصت داد تا برود و آزادش کرد. ولى او با اصرار، مى خواست در روزهاى شادى و غم و راحت و رنج، از خاندان [[پیامبر اسلام|پیامبر]] جدا نشود.
  
 +
به امام حسین علیه السلام عرض کرد: گرچه نسبم پست و بویم ناخوش و چهره ام سیاه است، ولى مى خواهم به [[بهشت]] روم و شرافت یابم و روسفید شوم. از شما جدا نمى شوم تا خون سیاهم با خون‌هاى شما آمیخته شود. پس از نبرد، وقتى بر زمین افتاد امام خود را به بالین او رساند و چنین دعا کرد: خدایا! رویش را سفید و بویش را معطر کن و او را با نیکان محشور گردان و بین او و محمد و آل محمد آشنایی قرار بده. «اللهم بیض وجهه و طیب ریحه واحشره مع الابرار و عرّف بینه و بین محمد و آل محمد».<ref>انصارالحسین، ص۶۵؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۲.</ref>
  
غلام سياه [[ابوذر غفارى]] كه در [[كربلا]] به شهادت رسيد. جون بن حوى پس از شهادت  مولايش ابوذر، به [[مدينه]] برگشت و در خدمت اهل بيت درآمد. ابتدا خدمت  [[امیرالمومنین]] علیه السلام بود. سپس در خدمت [[امام حسن]] و [[امام حسين ]] علیهم السلام و بالاخره در خدمت  [[امام سجاد]] علیه السلام بود.
+
این دعا در حق او مستجاب شد چنانچه [[امام باقر]] علیه السلام از [[امام سجاد]] علیه السلام روایت مى کند که پس از عاشورا که مردم براى دفن کشته ها به میدان مى آمدند (و [[قبيله بنى اسد|بنى اسد]] براى  دفن شهدا آمدند)، پس از ده روز، بدن جون را در حالى یافتند که بوى مُشک از آن به مشام مى رسید.<ref>بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۳؛ معارف و معاریف، ج۲، ص۶۳۴.</ref>
  
در سفر كربلا، از مدينه همراه امام تا [[مكه]] و از آن‌جا به كربلا آمد. چون به  اسلحه سازى و اسلحه شناسى آشنا بود، به نقل [[ابن اثير]] و [[طبرى]]، شب عاشورا هم در كربلا به كار اصلاح سلاح‌ها اشتغال داشت. با آن كه سن او زياد بود، ولى روز عاشورا از [[سيدالشهدا]] علیه السلام اذن ميدان طلبيد. امام او را رخصت داد تا برود و آزادش كرد. ولى او با اصرار، مى خواست در روزهاى شادى و غم و راحت و رنج، از خاندان پيامبر جدا نشود.
+
==رجزهاى جون==
  
به [[امام حسين ]] علیه السلام عرض كرد: گر چه نسبم پست و بويم ناخوش و چهره ام سياه است، ولى  مى خواهم به [[بهشت]] روم و شرافت  يابم و روسفيد شوم. از شما جدا نمى شوم تا خون  سياهم با خون‌هاى شما آميخته شود. پس از نبرد، وقتى بر زمين افتاد، امام خود را به بالين او رساند و چنين دعا كرد: خدايا! رويش را سفيد و بويش را معطر كن و او را با نيكان  محشور گردان  «اللهم بيض وجهه و طيب ريحه واحشره مع الابرار و عرف بينه و بين محمد و آل محمد».<ref> همان، ج 4، ص 297، انصارالحسين، ص 65، [[بحارالانوار]]، ج 45، ص 22.</ref>
+
[[رجزهای یاران ابا عبدالله علیه السلام|رجزهاى]] مختلفى براى جون بن حوی نقل شده است. از جمله:  
  
به دعاى امام، بويش معطر گشت. [[امام باقر]] علیه السلام از [[امام سجاد]] علیه السلام روايت  مى كند كه پس از عاشورا كه مردم براى دفن كشته ها به ميدان مى آمدند (و بنى اسد براى  دفن شهدا آمدند)، پس از ده روز، بدن جون را در حالى يافتند كه بوى مشك از آن به مشام  مى رسيد.<ref> [[بحارالانوار]]، ج 45، ص 23، معارف و معاريف، ج 2، ص 634.</ref>
+
:کیف ترى الکفار ضرب الاسود *** بالسیف ضربا عن بنى محمد
 +
:اذب عنهم باللسان و الید *** ارجو به الجنة یوم المورد<ref>اعیان الشیعه، ج۴، ص۲۹۷.</ref>
  
رجزهاى مختلفى براى جون نقل شده است. از جمله: كيف ترى الكفار ضرب الاسود بالسيف ضربا عن بنى محمد اذب عنهم باللسان واليد ارجو به الجنة يوم المورد.<ref> [[اعيان الشيعه]]، ج 4، ص 297.</ref> كه نشان دهنده عمق بينش او در شناخت ولاى آل البيت و جبهه كفر امويان و دفاع همه جانبه او از خاندان رسالت است.<ref> درباره جون، كتاب  «جون، مسك للزنوج » تاليف: محمدرضا عبدالامير انصارى. نشر: بنياد پژوهش‌هاى آستان  قدس رضوى، منتشر شده است. (كيهان فرهنگى، سال 10، شماره 3، ص 45)</ref>
+
:گروه کفار شمشير زدن غلامی سياه را در راه اولاد پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم چگونه مي بينند؟
  
گر چه نژادى پست دارم، سربلندم كز جان به [[قرآن]] و به عترت پايبندم سرمشق عزت از [[ابوذر]] برگرفتم درس غلامى را ز قنبر برگرفتم غير از تو اى جان جهان، مولا ندارم از دادن جان در رهت پروا ندارم من ريزه خوار خوان احسان شمايم پيوسته سر بر خط فرمان شمايم صد بار اگر جان در رهت بسپارم اى دوست حاشا كه دست از دامنت بردارم اى دوست من چون ابوذر باخبر از راز عشقم در جانفشانى كمترين سرباز عشقم بر سينه من دست رد مگذار، مولا از چهره جان پرده ام بردار، مولا بگذار خونم بوى مشك ناب گيرد روى سياهم جلوه مهتاب گيرد.<ref> احد ده بزرگى، «شب شعر عاشورا»، شماره 7، ص 138 (تلخيص شده)، اين كتاب مخصوص سروده هايى  پيرامون على‌اكبر علیه السلام و جون است.</ref>
+
:من با دست و زبان شر دشمنان را از آنها منع مي‌کنم، و در قبال این کار اميد رحمت الهي در روز قيامت را دارم.
  
در چشمه سار عشق تو شويم رخ سياه هر چند از تبار شبم، با سپيده ام با آن كه روسياهم و شرمنده ات، ولى من از كرامت تو سخن‌ها شنيده ام عمريست  خانه زاد توام، رخ ز من متاب من دل ز هر چه غير تو باشد، بريده ام.<ref> رسول زاده.</ref>
+
این اشعار نشان دهنده عمق بینش او در شناخت ولاى [[اهل البیت|آل البیت]] و جبهه کفر [[بنی امیه|امویان]] و دفاع همه جانبه او از خاندان رسالت است.<ref>درباره جون، کتاب «جون، مسک للزنوج» تالیف: محمدرضا عبدالامیر انصارى. نشر: بنیاد پژوهش‌هاى آستان قدس رضوى، منتشر شده است. (کیهان فرهنگى، سال۱۰، شماره۳، ص۴۵)</ref>
 
+
==پانویس==
==پانویس ==
 
 
<references />
 
<references />
===منبع===
+
==منابع==
 +
*جواد محدثی، [[فرهنگ عاشورا (کتاب)|فرهنگ عاشورا]].
 +
*[http://www.ashoora.ir/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7/article/430.html پایگاه جامع عاشورا]، بازیابی: ۱ اسفند ۱۳۹۲.
  
جواد محدثی, فرهنگ عاشورا
+
{{الگو:واقعه عاشورا}}
 
[[رده:شهدای کربلا]]
 
[[رده:شهدای کربلا]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۸

«جَون بن حُوَی» یکی از شهدای کربلا است. او غلام سیاه چهره ای بود از اهالی نوبه که حضرت علی علیه السلام او را خریده و به ابوذر غفاری بخشیده بود. جون پس از شهادت مولایش ابوذر، به مدینه برگشت و ابتدا در خدمت امیرالمؤمنین علیه السلام قرار گرفت؛ سپس در خدمت امام حسن علیه السلام و بعد از ایشان در خدمت امام حسین علیه السلام بود تا اینکه در واقعه عاشورا به شهادت رسید.

جون در کربلا

جَون در سفر کربلا، از مدینه همراه امام حسین علیه السلام تا مکه و از آن‌جا به کربلا آمد. چون به اسلحه سازى و اسلحه شناسى آشنا بود، به نقل ابن اثیر و طبرى، شب عاشورا هم در کربلا به کار اصلاح سلاح‌ها اشتغال داشت. با آن که سن او زیاد بود، ولى روز عاشورا از سیدالشهدا علیه السلام اذن میدان طلبید. امام او را رخصت داد تا برود و آزادش کرد. ولى او با اصرار، مى خواست در روزهاى شادى و غم و راحت و رنج، از خاندان پیامبر جدا نشود.

به امام حسین علیه السلام عرض کرد: گرچه نسبم پست و بویم ناخوش و چهره ام سیاه است، ولى مى خواهم به بهشت روم و شرافت یابم و روسفید شوم. از شما جدا نمى شوم تا خون سیاهم با خون‌هاى شما آمیخته شود. پس از نبرد، وقتى بر زمین افتاد امام خود را به بالین او رساند و چنین دعا کرد: خدایا! رویش را سفید و بویش را معطر کن و او را با نیکان محشور گردان و بین او و محمد و آل محمد آشنایی قرار بده. «اللهم بیض وجهه و طیب ریحه واحشره مع الابرار و عرّف بینه و بین محمد و آل محمد».[۱]

این دعا در حق او مستجاب شد چنانچه امام باقر علیه السلام از امام سجاد علیه السلام روایت مى کند که پس از عاشورا که مردم براى دفن کشته ها به میدان مى آمدند (و بنى اسد براى دفن شهدا آمدند)، پس از ده روز، بدن جون را در حالى یافتند که بوى مُشک از آن به مشام مى رسید.[۲]

رجزهاى جون

رجزهاى مختلفى براى جون بن حوی نقل شده است. از جمله:

کیف ترى الکفار ضرب الاسود *** بالسیف ضربا عن بنى محمد
اذب عنهم باللسان و الید *** ارجو به الجنة یوم المورد[۳]
گروه کفار شمشير زدن غلامی سياه را در راه اولاد پيغمبر صلي الله عليه و آله و سلم چگونه مي بينند؟
من با دست و زبان شر دشمنان را از آنها منع مي‌کنم، و در قبال این کار اميد رحمت الهي در روز قيامت را دارم.

این اشعار نشان دهنده عمق بینش او در شناخت ولاى آل البیت و جبهه کفر امویان و دفاع همه جانبه او از خاندان رسالت است.[۴]

پانویس

  1. انصارالحسین، ص۶۵؛ بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۲.
  2. بحارالانوار، ج۴۵، ص۲۳؛ معارف و معاریف، ج۲، ص۶۳۴.
  3. اعیان الشیعه، ج۴، ص۲۹۷.
  4. درباره جون، کتاب «جون، مسک للزنوج» تالیف: محمدرضا عبدالامیر انصارى. نشر: بنیاد پژوهش‌هاى آستان قدس رضوى، منتشر شده است. (کیهان فرهنگى، سال۱۰، شماره۳، ص۴۵)

منابع

11.jpg
واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها