آیه 8 سوره مائده

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَدَاءَ بِالْقِسْطِ ۖ وَلَا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلَىٰ أَلَّا تَعْدِلُوا ۚ اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَىٰ ۖ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۚ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<7 آیه 8 سوره مائده 9>>
سوره : سوره مائده (5)
جزء : 6
نزول : مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

ای اهل ایمان، برای خدا پایدار و استوار بوده و به عدالت و راستی و درستی گواه باشید، و البته شما را نباید عداوت گروهی بر آن دارد که از راه عدل بیرون روید، عدالت کنید که به تقوا نزدیکتر (از هر عمل) است، و از خدا بترسید، که البته خدا به هر چه می‌کنید آگاه است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

O you who have faith! Be maintainers, as witnesses for the sake of Allah, of justice, and ill feeling for a people should never lead you to be unfair. Be fair; that is nearer to Godwariness, and be wary of Allah. Allah is indeed well aware of what you do.

معانی کلمات آیه

قوامين: جمع قوام. قوام للَّه كسى است كه در كارش به طور كامل رضاى خدا را در نظر آورد و آن صيغة مبالغه قائم است.

شهداء: گواهان. مفرد آن شهيد است.

يجرمنكم: جرم (بر وزن عقل) در اصل به معنى قطع و در آيه به معنى وادار كردن است.لا يَجْرِمَنَّكُمْ: يعنى وادار نكند شما را.

شنئان: (بر وزن جريان) كينه، عداوت.[۱]

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. [۲]

شأن نزول:

«شیخ طوسی» گوید: عبدالله بن كثير گويد: اين آيه درباره يهود نازل شده هنگامى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم به طرف قلعه و ديوار بنى‌قريظه رفت كه به آن‌ها ديه بپردازد ولى يهوديان كوشش داشتند كه پيامبر را به قتل برسانند سپس اين آيه نازل گرديد[۳].[۴]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ لِلَّهِ شُهَداءَ بِالْقِسْطِ وَ لا يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى‌ أَلَّا تَعْدِلُوا اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى‌ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ «8»

اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! همواره براى خدا با تمام وجود قيام كنيد و به انصاف و عدالت گواهى دهيد و هرگز دشمنى با قومى، شما را به بى‌عدالتى وادار نكند. به عدالت رفتار كنيد كه به تقوا نزديكتر است و از خداوند پروا كنيد كه همانا خدا به آنچه انجام مى‌دهيد آگاه است.

نکته ها

مشابه اين آيه با اندكى تفاوت، در آيه 135 سوره نساء آمده است، «قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَداءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلى‌ أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ» قيام به عدالت كنيد و گواهان براى خدا باشيد.

هر چند به زيان خود يا والدين و بستگان شما باشد. تفاوت ميان اين دو آيه، آن است كه اين آيه سفارش مى‌كند: كينه‌ها و دشمنى‌ها شما را منحرف نكند؛ ولى آيه سوره‌ى نساء مى‌فرمايد: علاقه‌ها و وابستگى‌ها شما را از مرز عدالت خارج نكند. آرى، عوامل انحراف از عدالت يا بغض و كينه است، يا حبّ و دوستى كه هر آيه به يكى از آنها اشاره دارد.

از آنجا كه ناديده گرفتن كينه‌هاى درونى درباره مردم دشوار است، لذا در اين آيه چند فرمان و چند تشويق به كار رفته است. لا يَجْرِمَنَّكُمْ‌ ... اعْدِلُوا ... هُوَ أَقْرَبُ‌ ... اتَّقُوا اللَّهَ‌ ...

پیام ها

1- اگر انگيزه‌ى انسان، كينه‌هاى او شد، اخلاصى در كار نيست؛ ولى اگر قيام براى خدا باشد، كينه‌ها در اجراى عدالت بى‌اثر مى‌شود. قَوَّامِينَ لِلَّهِ‌ ... لا يَجْرِمَنَّكُمْ‌

2- عدالت مستمر به صورت ملكه و عادت، ارزش كاملى است، گرچه عدالت لحظه‌اى مطلوب است. كُونُوا ... شُهَداءَ بِالْقِسْطِ ...

3- مؤمنان، هم رابطه با خدا دارند. «قَوَّامِينَ لِلَّهِ» و هم در رابطه با مردم گواهى به‌

جلد 2 - صفحه 251

عدل مى‌دهند. «شُهَداءَ بِالْقِسْطِ»

4- اگر باور كنيم كه خدا عملكرد ما را مى‌داند، به عدل رفتار خواهيم كرد. شُهَداءَ بِالْقِسْطِ ... إِنَّ اللَّهَ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ‌

5- انسان‌هاى كينه‌توز و عقده‌اى، نمى‌توانند عادل باشند. (براى رسيدن به عدالت بايد كينه‌ها را كنترل كرد) «لا يَجْرِمَنَّكُمْ»

6- احساسات بايد تحت الشعاع عدالت باشد. لا يَجْرِمَنَّكُمْ‌ ... اعْدِلُوا

7- كينه‌جويى، از عوامل انحراف از عدالت است. «شَنَآنُ قَوْمٍ عَلى‌ أَلَّا تَعْدِلُوا»

8- در سياستگذارى‌ها و روابط داخلى و خارجى؛ حتّى نسبت به دشمنان هم عادل باشيم. «شَنَآنُ قَوْمٍ»

9- انسان‌هاى عادل و منصف، به تقوا نزديكترند. «اعْدِلُوا هُوَ أَقْرَبُ لِلتَّقْوى‌»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. پرش به بالا طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌3، ص 231.
  3. پرش به بالا شرح اين قضيه در ضمن گفتار شأن و نزول آيه بعد يعنى آيه 11 ذكر شده است.
  4. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 274.

منابع