آیه 85 سوره غافر

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمَانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنَا ۖ سُنَّتَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ فِي عِبَادِهِ ۖ وَخَسِرَ هُنَالِكَ الْكَافِرُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<84 آیه 85 سوره غافر 85>>
سوره : سوره غافر (40)
جزء : 24
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

اما ایمانشان پس از دیدن مرگ و مشاهده عذاب ما بر آنها هیچ سودی نبخشید. سنّت خدا (و حکمت الهی از ازل) چنین در میان بندگان حکمفرما بوده (که رسول و کتاب به امر و نهی و وعده ثواب و عقاب و نجات مؤمنان و هلاک کافران بفرستد تا خلق به اطاعت و عصیان امتحان شوند) و آنجا کافران زیانکار شدند.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

But their faith was of no benefit to them when they sighted Our punishment—Allah’s precedent, which has passed among His servants, and it is thence that the faithless will be losers.

معانی کلمات آیه

  • بأسنا: بأس: سختى و شدت با عذاب و بلا و جنگ قابل تطبيق است.
  • سنت: طريقه. رويه.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمانُهُمْ لَمَّا رَأَوْا بَأْسَنا سُنَّتَ اللَّهِ الَّتِي قَدْ خَلَتْ فِي عِبادِهِ وَ خَسِرَ هُنالِكَ الْكافِرُونَ «85»

امّا پس از آن كه قهر ما را ديدند، ديگر ايمانشان برايشان سودى نداشت. اين سنّت الهى است كه در ميان بندگانش جارى است. و در اين جا كافران زيانكارند.

نکته ها

در زمان متوكّل عباسى مردى نصرانى با زنى مسلمان زنا كرد. همين كه خواستند حدّ جارى كنند آن مرد مسلمان شد. يحيى بن اكثم گفت: ايمان او مشكل را حل كرد و حدّ لازم نيست. بين آنان گفتگو شد؛ متوكّل به امام هادى عليه السلام نامه نوشت و مسأله را مطرح كرد.

امام فرمود: «يضرب حتى يموت» چون مردى كافر به زنى مسلمان تجاوز كرده، مجازات او قتل است. علما به جواب امام ايراد گرفتند و گفتند: در قرآن و سنّت چنين فتوايى نيست. بار ديگر متوكّل به امام هادى عليه السلام نامه نوشت و دليل و سند خواست.

امام در پاسخ با استناد به اين آيه‌ فَلَمَّا رَأَوْا بَأْسَنا قالُوا آمَنَّا بِاللَّهِ‌ ... فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمانُهُمْ‌ نوشتند: چون آن مرد نصرانى پس از محكوميّت و هنگام مجازات ايمان آورده، ايمانش بى‌فايده است و حدّ از او ساقط نمى‌شود. «1»

پیام ها

1- اضطرارها فطرت را شكوفا مى‌كند و كفّار را به سراغ ايمان مى‌آورد ولى ايمانِ اضطرارى ارزشى ندارد. «فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمانُهُمْ»

2- ايمان بايد اختيارى باشد نه از روى اضطرار و ناچارى. «فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمانُهُمْ»

3- نقل سرنوشت كفّار، براى آيندگان عبرت است. قالُوا آمَنَّا ... فَلَمْ يَكُ يَنْفَعُهُمْ إِيمانُهُمْ‌

4- كيفرها و پاداش‌هاى الهى، قانونمند است. رَأَوْا بَأْسَنا ... سُنَّتَ اللَّهِ‌ ...

5- كارساز نبودن ايمان اضطرارى، از سنّت‌هاى الهى است. سُنَّتَ اللَّهِ الَّتِي‌ ...

«1». تفسير نورالثقلين.

جلد 8 - صفحه 306

(سنّت خداوند در همه افراد وجوامع يكسان است. «وَ لَنْ تَجِدَ لِسُنَّةِ اللَّهِ تَبْدِيلًا» «1»)*

6- لحظه‌ى مرگ، خسارت انسان جلوه مى‌كند. «خَسِرَ هُنالِكَ»

7- ايمان اضطرارى كه فرصت عمل براى انسان باقى نمى‌گذارد خسارت است.

قالُوا آمَنَّا ... خَسِرَ هُنالِكَ الْكافِرُونَ‌

8- در هفت آيه‌ى قبل خوانديم: «خَسِرَ هُنالِكَ الْمُبْطِلُونَ» و در اين جا مى‌خوانيم:

«خَسِرَ هُنالِكَ الْكافِرُونَ» معلوم مى‌شود كه كافران اهل باطل هستند و اهل باطل، كافران.

«والحمدللّه ربّ العالمين»

«1». احزاب، 62؛ فاطر، 43 و فتح، 23.

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی، ج9، ص395

منابع