آیه 83 سوره آل عمران

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

أَفَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَلَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ طَوْعًا وَكَرْهًا وَإِلَيْهِ يُرْجَعُونَ

مشاهده آیه در سوره


<<82 آیه 83 سوره آل عمران 84>>
سوره : سوره آل عمران (3)
جزء : 3
نزول : مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

آیا کافران، دینی غیر دین خدا را می‌طلبند؟ و حال آنکه هر که در آسمانها و زمین است خواه ناخواه مطیع امر خداست و همه به سوی او رجوع خواهند کرد.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Do they seek a religion other than that of Allah, while to Him submits whoever there is in the heavens and the earth, willingly or unwillingly, and to Him they will be brought back?

معانی کلمات آیه

يبغون: طلب مى كنند. بغى در اصل به معنى طلب است (قاموس قرآن).

طوعا: طوع: رغبت. ميل.

كرها: (بضم اول و فتح آن) ناپسند داشتن، امتناع كردن «كره كراهة: ضد احبه».[۱]

نزول

محل نزول:

اين آيه همچون ديگر آيات سوره آل عمران در مدينه بر پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله نازل گرديده است. [۲]

شأن نزول:

«شیخ طوسى» گوید: از امام جعفرصادق عليه‌السلام روايت گرديده كه اين آيه درباره حرث بن سويد بن الصامت نازل گرديده كه در حالتى كه مسلمان بود با مكر و حيله مجذر بن زياد البلوى را به قتل رسانيد و سپس مرتد شد و فرار اختيار كرد و بعد پشيمان گشت و از براى طائفه خود نوشت كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله سؤال كنند كه آيا توبه او قبول خواهد شد يا نه؟ سپس آيه 83 تا آيه 89 در اين باره نازل گرديد و حرث برگشت و دوباره اسلام آورد [۳].[۴]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


«83» أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ‌

پس آيا آنها جز دين خدا (دينى) مى‌جويند؟ در حالى كه هر كه در آسمان‌ها و زمين است، خواه ناخواه فقط تسليم اوست و به سوى او بازگردانده مى‌شوند.

نکته ها

موجودات آسمان‌ها و زمين، همگى تسليم خدايند. حتّى اگر در حال عادّى اين سرسپردگى را كتمان كنند، در حال احساس خطر به ناچار دل به او مى‌سپارند. مؤمنان با ميل و رغبت تسليم او هستند، ولى همگان در زمان احساس خطر يا مرگ يا مغلوب شدن در جنگ و يا درماندن در استدلال، تسليم او مى‌شوند. همه ذرّات عالم، از كوچك‌ترين اتم تا بزرگ‌ترين كرات، همه تابع همان قانونى هستند كه خداوند بر آنها حاكم كرده است و هر لحظه مى‌تواند آن را تغيير دهد.

هنگام نوشتن اين جملات در يك لحظه بدون دليل خاصّى احساس كردم نصف سر و صورتم به شدّت درد گرفت. قلم را زمين گذاشتم، دست بر سر و محل درد كشيدم، لحظاتى گذشت يك مرتبه آرام شدم، با خود گفتم: آرى، تمام هستى در هر لحظه‌اى و به هر شكلى‌

جلد 1 - صفحه 553

در دست خداست. حركت هر برگى و نوشتن هر كلمه‌اى بدون اراده‌ى او ممكن نيست.

امام صادق عليه السلام در مورد اين آيه فرمودند: «زمانى كه قائم عليه السلام قيام كند، تمام سرزمين‌ها بانگ شهادت «لااله الّا اللّه و محمّد رسول‌اللّه» سر خواهند داد». «1»

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمودند: «مراد از «مَنْ فِي السَّماواتِ»، ملائكه مى‌باشند». «2»

پیام ها

1- انتخاب راه غير خدا، با نظام هستى سازگار نيست. «أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ»

2- حقيقت دين، تسليم است. «أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ ...»

3- انسان، دائماً در جستجوى راه و روشى است و گرايش به مكتب در نهاد او قرار دارد. (جمله‌ «يَبْغُونَ» دلالت بر خواست و تمايل دائمى دارد.)

4- اگر هستى تسليم اوست، چرا ما تسليم نباشيم؟ «لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ»

5- در آسمان‌ها موجودات با شعور هستند. «مَنْ فِي السَّماواتِ» (حرف «مَن» براى موجودات داراى عقل و شعور بكار برده مى‌شود)

6- اگر پايان كار ما اوست، چرا از همان اوّل رو به سوى او نكنيم؟ «إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسیر احسن الحدیث، سید علی اکبر قرشی
  2. پرش به بالا طبرسي، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌2، ص 693.
  3. پرش به بالا صاحبان روض الجنان و مجمع البيان از عبداللَه بن عباس چنين روايت كنند كه اهل كتاب درباره ابراهيم با يكديگر به خصومت برخاسته بودند، يهوديان مى گفتند: ما اولى و برتر بدين ابراهيم هستيم. مسيحيان مى گفتند: ما بدين ابراهيم برتر و اولى مى باشيم سپس قضاوت امر را به رسول خدا صلی الله علیه و آله واگذار كردند. پيامبر فرمود: هيچ يك از شما را به ابراهيم راهى نيست و هر دو فرقه از دين ابراهيم بدور مى باشيد. يهوديان و مسيحيان به غضب افتادند و گفتند: قضاوت تو ما را خشنود نساخت و از اين به بعد براى قضاوت و داورى نزد تو نخواهيم آمد سپس اين آيه نازل گرديد.
  4. پرش به بالا محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شيخ طوسي و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص 130.

منابع


عکس نوشته ها

طرح از موسسه اهل بیت علیهم السلام (دانلود کیفیت بالا - سایر عکس نوشته های این موسسه)