آیه 48 سوره غافر
| <<47 | آیه 48 سوره غافر | 49>> | |||||||||||||
| |||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
پیشوایان متکبر پاسخ دهند که ما و شما همه باید در آتش دوزخ (یکسان معذّب) باشیم، که خدا میان بندگان البته (به عدل) حکم فرموده است.
مستکبران می گویند: هم اکنون همه ما در آتش هستیم، بی تردید خدا [به عدالت و انصاف] میان بندگان داوری کرده است.
كسانى كه گردنكشى مى‌كردند، مى‌گويند: «[اكنون] همه ما در آن هستيم. خداست كه ميان بندگان [خود] داورى كرده است.»
آنان كه سركشى كرده بودند مى‌گويند: همه ما در آتشيم. و خداست كه ميان بندگانش داورى كرده است.
مستکبران می‌گویند: «ما همگی در آن هستیم، زیرا خداوند در میان بندگانش (بعدالت) حکم کرده است!»
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«حَکَمَ»: داوری کرده است و دادگاهی و دادرسی نموده است.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ «48»
كسانى كه تكبّر مى‌ورزيدند (در پاسخ) گويند: «ما همگى در آتش هستيم، زيرا خداوند ميان بندگانش (به عدالت) داورى كرده است».
وَ قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادْعُوا رَبَّكُمْ يُخَفِّفْ عَنَّا يَوْماً مِنَ الْعَذابِ «49»
و كسانى كه در دوزخند، به نگهبانان دوزخ گويند: «از پروردگارتان بخواهيد كه يك روز از عذاب ما بكاهد».
جلد 8 - صفحه 264
پیام ها
1- در قيامت پاسخ استمدادها براى كافران منفى است و هيچ كس بار ديگرى را حمل نمى‌كند. (كسى كه خودش در آتش است چگونه مى‌تواند ديگرى را نجات دهد). «إِنَّا كُلٌّ فِيها»
2- روزى مستكبران عاجزانه به ذلّت خود اقرار خواهند نمود. «إِنَّا كُلٌّ فِيها»
3- مال و مقام، مانع ورود به دوزخ نيست. «الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُلٌّ فِيها»
4- داورى خداوند، چون و چرا ندارد. «قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ» (حاكمان مستكبرِ امروز، محكومان فردايند).
5- در آيه‌ى 44 خوانديم: «إِنَّ اللَّهَ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ» در اين جا مى‌خوانيم: «إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ» يعنى داور كسى است كه خودش همه چيز را ديده است.
6- در آيه‌ى قبل فرمود: ضعفا از مستكبران استمداد مى‌كنند، در اين آيه مى‌فرمايد: همه با هم از نگهبان دوزخ استمداد مى‌كنند. «قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ»
7- در قيامت، انسان فرشتگان را مى‌بيند و با آنان گفتگو مى‌كند. (نگهبانان دوزخ، فرشتگان هستند.) «وَ قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ»
8- دوزخ مأمورانى دارد. «لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ»
9- كار كافر به جايى مى‌رسد كه به مأمور عذاب خود پناه مى‌برد. «قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ»
10- تخفيف در عذاب فقط به دست خداست. «ادْعُوا رَبَّكُمْ»
11- دوزخيان از نجات ابدى مأيوسند و به حدّاقل تخفيف، در كميّت و كيفيّت عذاب قانعند. «يُخَفِّفْ- يَوْماً»
12- عذاب دوزخ، نه تعطيل‌بردار است و نه تخفيف‌بردار. «يَوْماً مِنَ الْعَذابِ»
تفسير نور(10جلدى)، ج8، ص: 265
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ (48)
قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا: گويند آنانكه سركشان بودند در جواب ايشان، إِنَّا كُلٌّ فِيها: بدرستى كه همه ما يعنى ما و شما در آتش جهنم هستيم، چگونه از شما دفع عذاب كنيم، و اگر قدرتى داشتيم عذاب را از نفس خود دفع مى‌كرديم. إِنَّ اللَّهَ: بدرستى كه خداى تعالى، قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ: بتحقيق حكم فرموده است ميان بندگان خود هر يك را به جزا و سزاى عمل خود رساند به عدل، و حكم او را تغيير نتوان داد.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
وَ إِذْ يَتَحاجُّونَ فِي النَّارِ فَيَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُنَّا لَكُمْ تَبَعاً فَهَلْ أَنْتُمْ مُغْنُونَ عَنَّا نَصِيباً مِنَ النَّارِ (47) قالَ الَّذِينَ اسْتَكْبَرُوا إِنَّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَكَمَ بَيْنَ الْعِبادِ (48) وَ قالَ الَّذِينَ فِي النَّارِ لِخَزَنَةِ جَهَنَّمَ ادْعُوا رَبَّكُمْ يُخَفِّفْ عَنَّا يَوْماً مِنَ الْعَذابِ (49) قالُوا أَ وَ لَمْ تَكُ تَأْتِيكُمْ رُسُلُكُمْ بِالْبَيِّناتِ قالُوا بَلى قالُوا فَادْعُوا وَ ما دُعاءُ الْكافِرِينَ إِلاَّ فِي ضَلالٍ (50)
ترجمه
و هنگاميكه مجادله ميكنند در آتش پس ميگويند زير دستان بآنانكه سركشى نمودند همانا ما بوديم براى شما پيروان پس آيا شما هستيد كفايت كنندگان از ما مقدارى از آتش را
گويند آنانكه سركشى نمودند همانا ما همگى در آنيم همانا خدا بتحقيق حكم كرد ميان بندگان
و گويند كسانيكه در آتشند بمأمورين امور جهنّم بخوانيد پروردگارتان را تخفيف دهد بما در روزى از عذاب
گويند آيا نبود امر از اين قرار كه مى‌آمدند نزد شما پيغمبرانتان با معجزات گويند آرى چنين بود گويند پس بخوانيد و نيست خواندن كافران مگر در نابودى و بى‌ثمرى.
تفسير
خداوند متعال به پيغمبر خود دستور فرموده كه يادآورى فرمايد براى كفّار كه جمعى رئيس و جمعى مرئوس بودند منازعه و مجادله و مشاجره سركشان و اتباع آنها را در جهنّم باين تقريب كه ضعفاء و زير دستان از كفّار بزبردستان و سركشان آنها ميگويند ما در دنيا از اتباع شما بوديم و در نتيجه حمايت و پيروى از شما باين روز افتاديم اگر شما ميتوانيد مقدارى از عذاب ما را تحمّل يا دفع كنيد سزاوار است با ما اين كمك را بجبران خدمات ما بشما در دنيا بنمائيد و آنها جواب ميگويند مگر شما نمى‌بينيد ما هم مثل شما در عذاب جهنّم ميباشيم و خدا بين ما و اهل حق حكم فرموده و ما مستحق جهنّم شديم اين چه توقّع بيجائى است كه شما از ما داريد ما اگر كارى از دستمان برآيد براى خودمان ميكنيم و متّفقا هر دو دسته متوسّل بملائكه موكّلين جهنّم ميشوند و استدعا مينمايند كه ايشان از خدا بخواهند بقدر يكروز از روزهاى دنيا در عذاب آنها تخفيفى دهد تا آنكه افاقه‌اى براى آنها باشد ايشان در جواب ميگويند آيا قصّه از اين قرار نبود كه پيغمبران خدا با معجزات در دنيا آمدند و احكام خدا را بشما ابلاغ نمودند و شما را از عذاب چنين روزى ترساندند و بخرج شما نرفت و دست از شهوات خود برنداشتيد و در آزار ايشان و اوصيائشان
جلد 4 صفحه 532
كوشيديد گويند بلى چنين بود پس ايشان در جواب آنها گويند خدا كه بما اجازه دعا در حقّ كفّار نداده خودتان هر قدر ميخواهيد دعا كنيد كه ابدا فائده‌اى ندارد و مستجاب نميشود از امير المؤمنين عليه السّلام در تفسير استكبار در اين آيات نقل شده كه مراد ترك اطاعت از كسى است كه مردم مأمور باطاعت او شدند و برترى جستن بر كسى است كه دستور رسيده است بمتابعت او و قرآن بسيار ناطق بآن است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
وَ إِذ يَتَحاجُّونَ فِي النّارِ فَيَقُولُ الضُّعَفاءُ لِلَّذِينَ استَكبَرُوا إِنّا كُنّا لَكُم تَبَعاً فَهَل أَنتُم مُغنُون‌َ عَنّا نَصِيباً مِنَ النّارِ (47) قالَ الَّذِينَ استَكبَرُوا إِنّا كُلٌّ فِيها إِنَّ اللّه‌َ قَد حَكَمَ بَين‌َ العِبادِ (48)
و زماني که محاجّه ميكنند با يكديگر در آتش پس ميگويند ضعفا براي كساني که تكبّر ورزيدند محقّقا ما بوديم از براي شما تبع متابعت شما را ميكرديم پس آيا شما بي نياز ميكنيد ما را قسمتي از آتش را ميگويند مستكبرين محقّقا ما بالتمام در آتش هستيم بدرستي که خداوند حكم فرموده بين بندگان خود.
وَ إِذ يَتَحاجُّونَ فِي النّارِ محاجّه اهل آتش براي اينست که تقصير را ميخواهند گردن يكديگر بار كنند.
فَيَقُولُ الضُّعَفاءُ که در تحت اوامر اكابر بودند و آنها را متابعت ميكردند و آنها جلوگيري ميكردند اينها را از اينكه ايمان آورند و سبب ضلالت اينها شدند.
لِلَّذِينَ استَكبَرُوا رؤساء و امراء و دعات باطله و ارباب ضلالت که سايرين و اتباع خود را سوق بكفر و شرك و ضلالت ميدادند و گفتيم استكبار غير تكبّر است زيرا تكبّر يك بزرگي در خود توهم ميكند اظهار ميكند و استكبار اينکه است که هيچ منشأ بزرگي در او نيست بزرگي را بخود مي‌بندد.
إِنّا كُنّا لَكُم تَبَعاً هر چه ميگفتيد مي‌شنيديم و اطاعت ميكرديم.
فَهَل أَنتُم مُغنُون‌َ عَنّا نَصِيباً مِنَ النّارِ با اينکه رياست خود که ميگفتيد
جلد 15 - صفحه 384
ما هر چه بخواهيم ميتوانيم و قدرت داريم.
قالَ الَّذِينَ استَكبَرُوا رؤسا در جواب تبعه ميگويند اينکه حرفها و بزرگيها و بلند پروازيها در دنيا بود اينجا همه يكسان هستند.
إِنّا كُلٌّ فِيها ضعيف و ذليل و بيچاره هستيم.
إِنَّ اللّه‌َ قَد حَكَمَ بَين‌َ العِبادِ احدي را بدون تقصير عذاب نميكند و هر که مقصّر است زائد بر تقصيرش عذاب نميكند و تقصير ما بيشتر از شما است زيرا هم خود در ضلالت بوديم هم شما را اضلال ميكرديم اگر قدرت داشتيم اوّل خود را نجات ميداديم و شما هم مقصريد که باختيار خود متابعت ما را ميكرديد ميتوانستيد برويد ايمان بياوريد چنانچه بعضي از شماها رفتند و نجات پيدا كردند وقتي که همه آنها مأيوس شدند متوسّل ميشوند بملائكه عذاب.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 48)- به هر حال مستکبران در پاسخ این سخن سکوت نمی‌کنند اما جوابی می‌گویند که از نهایت ضعف و زبونی آنها حکایت دارد، چنانکه در آیه شریفه به آن اشاره کرده، می‌فرماید: «مستکبران می‌گویند: ما همگی در آن (آتش) هستیم زیرا خداوند در میان بندگانش به عدالت حکم کرده است»! (قالَ الَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا کُلٌّ فِیها إِنَّ اللَّهَ قَدْ حَکَمَ بَیْنَ الْعِبادِ).
سایرتفاسیر این آیه را می توانید در سایت قرآن مشاهده کنید:
تفسیر های فارسی
ترجمه تفسیر المیزان
تفسیر خسروی
تفسیر عاملی
تفسیر جامع
تفسیر های عربی
تفسیر المیزان
تفسیر مجمع البیان
تفسیر نور الثقلین
تفسیر الصافی
تفسیر الکاشف
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
