آیه 33 سوره محمد
| <<32 | آیه 33 سوره محمد | 34>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
ای اهل ایمان، خدا را اطاعت کنید و رسول او را اطاعت کنید و اعمال خود را ضایع و باطل نگردانید.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«لا تُبْطِلُوا أَعْمَالَکُمْ»: کارهایتان را با انجام پلشتیها و زشتیها ضایع نگردانید.
نزول
ابوالعالیه گوید: اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله در صورت گفتن لا اله الّا اللَّه اگر گناهى مرتکب شوند، ضررى نخواهد داشت. همچنانى که اگر کسى در حال شرک عمل خوبى انجام بدهد به حال او نافع نخواهد بود سپس این آیه نازل گردید و ترسیدند که مبادا گناهان، اعمال صالحه آنها را باطل نماید.[۱]
شیخ بزرگوار بدون ذکر عنوان شأن و نزول گوید معنى «وَلاتُبْطِلُوا أَعْمالَکمْ» آنست که اعمال خود را برخلاف آنچه از طرف شرع وارد شده و به انجام آن مأموریت دارید، باطل نسازید تا بالنتیجه ثواب شما از بین نرفته و مستحق عقاب و عذاب نشوید.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ «33»
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد! خدا را اطاعت كنيد و از رسول (نيز) پيروى نماييد و كارهايتان را باطل نسازيد.
نکته ها
در آيات و روايات، برخى اعمال و گفتارها سبب بطلان اعمال معرّفى شده‌اند، از جمله:
1. منّت گذاشتن و آزار دادن نيازمندان، كه پاداش انفاق را محو مى‌كند. «لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِكُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى» «1»
2. بى‌ادبى نسبت به رهبران الهى، «لا تَرْفَعُوا أَصْواتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِيِّ ... أَنْ تَحْبَطَ أَعْمالُكُمْ» «2» صداى خود را بر صداى پيامبر برتر قرار ندهيد تا كارهايتان تباه نشود.
3. عُجب و حسد. «الهى عبدنى لك و لا تفسد عبادتى بالعجب» «3» چنانكه امام صادق عليه السلام فرمودند: «ان الحسد يأكل الايمان كما تأكل النار الحطب» «4» حسد نيكى‌ها را نابود مى‌كند همان گونه كه آتش هيزم را مى‌سوزاند.
4. شرك به خدا. «لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ» «5» اگر شرك ورزى قطعاً عمل تو را تباه مى‌كند.
5. ريا كه گونه‌اى از شرك است. الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ رِئاءَ النَّاسِ ... «6»
در حديث مى‌خوانيم كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هركس يك «سبحان اللّه» بگويد، درختى در بهشت براى او كاشته مى‌شود. شخصى گفت: پس ما (كه همواره به اين ذكر مشغوليم) درختان بسيار زيادى در آنجا داريم!. حضرت آيه فوق را تلاوت كرده و فرمودند: مواظب باشيد آتشى پس از آن نفرستيد تا آنها را بسوزاند. «7»
«1». بقره، 264.
«2». حجرات، 2.
«3». دعاى مكارم الاخلاق.
«4». كافى، ج 2، ص 306.
«5». زمر، 65.
«6». نساء، 38.
«7». تفسير نورالثقلين.
جلد 9 - صفحه 100
در مورد معناى عبارتِ «لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ» با توجّه به صدر آيه، سه وجه مى‌توان ذكر كرد:
الف) ايمان خود را حفظ كنيد و مشرك نشويد كه اعمالتان باطل مى‌شود. زيرا شرك اعمال را تباه مى‌كند. «لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ» «1»
ب) با ترك اطاعت از رسول خدا، اعمالتان را تباه نسازيد.
ج) با منّت گذاشتن به پيامبر، اعمال خود را تباه نكنيد. چنانكه خداوند مى‌فرمايد: «يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ» «2»
پیام ها
1- گرچه مخاطب قرآن، مؤمنان هستند، امّا ذكر اين عنوان در آغاز برخى آيات، بيانگر شخصيّت دادن و تكريم آنان است. يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ ...
2- اولويّت‌ها و سلسله مراتب را مراعات كنيم. در اينجا نام خداوند قبل از پيامبر آمده است. «أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ»
3- لازمه‌ى ايمان، تسليم بودن و اطاعت از فرامين خدا و رسول است. «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ»
4- دستورات دين، دو نوع است: دستورات ثابت كه از طرف خداوند است.
«أَطِيعُوا اللَّهَ» و دستورات متغيّر كه به مقتضاى ضرورت‌ها و نيازها از طرف حاكم اسلامى صادر مى‌شود. «أَطِيعُوا الرَّسُولَ»
5- پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله معصوم است. فرمان اطاعت از پيامبر بدون هيچ قيد و شرطى، نشانه عصمت او و واجب الاتباع بودن اوست. «أَطِيعُوا الرَّسُولَ»
6- مؤمنان، به ايمان خود مغرور نشوند كه اعمالشان در معرض خطر است.
الَّذِينَ آمَنُوا ... لا تُبْطِلُوا أَعْمالَكُمْ
«1». زمر، 65.
«2». حجرات، 17.
تفسير نور(10جلدى)، ج9، ص: 101
پانویس
- پرش به بالا ↑ تفاسیر ابن ابى حاتم و کشف الاسرار و کتاب الصلوة از محمد بن نصر المروزى.
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
- محمدباقر محقق، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه.
