آیه 2 سوره سبأ

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

يَعْلَمُ مَا يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَمَا يَخْرُجُ مِنْهَا وَمَا يَنْزِلُ مِنَ السَّمَاءِ وَمَا يَعْرُجُ فِيهَا ۚ وَهُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ

مشاهده آیه در سوره


<<1 آیه 2 سوره سبأ 3>>
سوره : سوره سبأ (34)
جزء : 22
نزول : مکه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

او هر چه درون زمین رود (از اموات و بذرها و هسته‌ها و قطرات) و هر چه از زمین به درآید (از درختان و حبوبات و چشمه‌ها و معادن) و هر چه از آسمان فرود آید (از فرشتگان و ارواح و ارزاق) و هر چه در آسمان بالا رود (از اعمال صالح و ارواح پاک) همه را می‌داند و اوست که بسی مهربان و بخشاینده است.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

He knows whatever enters into the earth and whatever emerges from it, and whatever descends from the sky and whatever ascends into it, and He is the All-merciful, the All-forgiving.

معانی کلمات آیه

  • يلج: ولوج: دخول. «ولج الشي‏ء فى غيره: دخل» راغب دخول در جاى تنگ گفته است.
  • يعرج: عروج: بالا رفتن «يعرج» بالا مى‌‏رود.
  • غفور: غفران به معنى ستر و پوشاندن است. چنان كه طبرسى و راغب و ديگران گفته‏‌اند. غفران ذنب يك نوع چاره‏اى است براى گناه، لذا غفور به معنى چاره ساز نيز مى‏‌شود در آياتى كه لفظ غفور آمده بى آنكه گناهى ذكر شده باشد، ظاهرا مراد چاره سازى است چنان كه در اين آيه.[۱]

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


يَعْلَمُ ما يَلِجُ فِي الْأَرْضِ وَ ما يَخْرُجُ مِنْها وَ ما يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ ما يَعْرُجُ فِيها وَ هُوَ الرَّحِيمُ الْغَفُورُ «2»

آن چه در زمين فرو مى‌رود و آن چه از آن خارج مى‌شود و آن چه از آسمان نازل مى‌شود و آن چه در آن بالا مى‌رود (همه را) مى‌داند و اوست مهربانِ آمرزنده.

نکته ها

پس از ذكر كلّيات، بيان نمونه‌ها لازم است. بعد از كلمه خبير كه كلى بود، خداوند نمونه‌هاى علم خود را نقل مى‌كند. وَ هُوَ الْحَكِيمُ الْخَبِيرُ يَعْلَمُ ما يَلِجُ‌ ... مصداق‌ «يَلِجُ فِي الْأَرْضِ»، ورود دانه در خاك و مصداق‌ «يَخْرُجُ مِنْها»، خروج گياه از خاك و مصداق‌ «يَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ»، نزول باران از آسمان و مصداق‌ «ما يَعْرُجُ فِيها»، پرواز پرندگان در آسمان است.

در تمام قرآن، چهل و نه مرتبه كلمه‌ى «غفور» و «رحيم» با هم بيان شده كه در تمام موارد اول «غفور» آمده بعد «رحيم» مگر در اين آيه؛ شايد به خاطر آن كه در همه‌ى موارد

«1». يونس، 10.

جلد 7 - صفحه 418

نظر به عملكرد انسان‌هاست كه بايد اول بخشيده شوند و سپس رحمت الهى را دريافت كنند، ولى در اين آيه، اصل توجّه به علم و لطف و رحمت الهى است و مغفرت نسبت به عملكرد انسان به طور ضمنى در كلمه‌ «يَعْرُجُ» مطرح است. «الرَّحِيمُ الْغَفُورُ»

پیام ها

1- خداوند، تنها مالك هستى نيست، بلكه به تمام جزئيّات آن نيز آگاهى دارد.

يَعْلَمُ ما يَلِجُ‌ ...

2- در نظام آفرينش، اشيا در رفت و آمد و حركت‌اند. «يَلِجُ‌، يَخْرُجُ‌، يَنْزِلُ‌، يَعْرُجُ»

3- نشانه‌ى رحمت او نزول باران از آسمان، «يَنْزِلُ» و نشانه‌ى غفران او پوشاندن اعمال زشت انسان است. «الرَّحِيمُ الْغَفُورُ»

پانویس

  1. پرش به بالا تفسير احسن الحديث، سید علی اکبر قرشی ، ج‏8، ص: 408

منابع