آیه 20 سوره فتح

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
مشاهده آیه در سوره

وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغَانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَهَا فَعَجَّلَ لَكُمْ هَٰذِهِ وَكَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ وَلِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَيَهْدِيَكُمْ صِرَاطًا مُسْتَقِيمًا

مشاهده آیه در سوره


<<19 آیه 20 سوره فتح 21>>
سوره : سوره فتح (48)
جزء : 26
نزول : مدینه

ترتیل

ترجمه (مکارم شیرازی)

ترجمه های فارسی

خدا به شما (لشکر اسلام) وعده گرفتن غنیمتهای بسیار داده که این (یک غنیمت خیبر) را برای شما تعجیل در انجام آن فرمود و دست مردم (کافر) را از سر شما کوتاه کرد (تا همپیمانان یهود عبرت گیرند) و تا (این فتح و غنیمت) آیت و دلیل اهل ایمان (بر صدق وعده خدا) باشد و خدا شما را به راه راست هدایت فرماید.

ترجمه های انگلیسی(English translations)

Allah has promised you abundant spoils, which you will capture. He has expedited this one for you, and withheld men’s hands from you, so that it may be a sign for the faithful, and that He may guide you to a straight path.

معانی کلمات آیه

«هذِهِ»: غنیمتهای فتح خیبر مراد است که در سال هفتم هجری بعد از رجوع از حدیبیه دست داد. «النَّاسِ»: مراد یهودیان اطراف مدینه است که خداوند در دلهایشان رعب و هراس افکند، و لذا جرأت نکردند در غیبت مسلمانان به هنگام حرکت به سوی مکه و انجام عمره در حدیبیه، آزاری به زنان و کودکان مسلمانان برسانند. «آیَةً»: علامت و نشانه صدق وعده خدا به مسلمانان. «وَ لِتَکُونَ آیَةً ...». حرف واو عاطفه است و مابعد خود را عطف بر مقدر مفهوم از مقام می‌کند. یعنی: عَجَّلَ لَکُمُ الْمَغَانِمَ وَ کَفَّ الْیَهُودَ، لِتَشْکُرُوهُ سُبْحانَهُ، وَ لِیَکُونَ ذلِکَ آیَةً. أَیْ دَلیلاً عَلی صِدْقِِ وَعْدِهِ سُبْحانَهُ.

تفسیر آیه

تفسیر نور (محسن قرائتی)


وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً تَأْخُذُونَها فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ وَ كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ وَ لِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَ يَهْدِيَكُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً «20»

خداوند، غنيمت‌هاى بسيارى به شما وعده داده است كه آنها را خواهيد گرفت، پس اين (غنايم خيبر) را زودتر براى شما فراهم ساخت و دست مردم را از (تعرّض بر) شما بازداشت، تا براى مؤمنان نشانه (و عبرتى) باشد و شما را به راهى راست، هدايت كند.

نکته ها

در دو آيه قبل، به كسانى كه با پيامبر بيعت كردند، وعده «فتح قريب» داد كه به گفته برخى مفسّران، همچون طبرى، شيخ طوسى، زمخشرى، مراغى و طبرسى، مراد فتح خيبر است.

قلعه خيبر در حدود دويست كيلومترى مدينه بود با حصارهاى بلند و حدود ده هزار نفر يهودى در آن زندگى مى‌كردند و اطرافش كشاورزى داشتند. اين قلعه‌ى بسيار محكم، در سنگين و عجيبى داشت كه چهل نفر آن را حركت مى‌دادند.

از آنجايى كه خيبر پايگاه دشمنان و لانه جاسوسى مخالفان اسلام شده بود، يك ماه پس از صلح حديبيّه، مسلمانان به سراغ آنجا رفتند. ابتدا فرماندهى مسلمانان را كسانى به عهده داشتند كه نتواستند كارى را از پيش ببرند، تا آنكه پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: فردا پرچم را به دست كسى خواهم داد كه خدا و رسولش از او راضى هستند و او را دوست دارند و روز بعد پرچم را به دست امام على عليه السلام داد.

جلد 9 - صفحه 134

راهيابى به صراط مستقيم، بزرگترين نعمت و تفضل الهى است و خداوند همواره انسان را به آن سفارش كرده است و تمام مسلمانان و مؤمنان نيز بايد در شبانه روز در حال نماز و مناجات از خداوند هدايت به آن راه را در خواست كنند. با اين‌كه خداوند به پيامبر اسلام مى‌فرمايد: «إِنَّكَ لَمِنَ الْمُرْسَلِينَ‌، عَلى‌ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ» «1» تو از پيامبران و در راه مستقيم مى‌باشى؛ باز هم آن حضرت، مأمور است كه در نمازهاى خود از خداوند هدايت به راه مستقيم را بخواهد و بگويد: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ»

با توجّه به اين‌كه نمازهاى نافله نيز بر پيامبر واجب بود و از 51 ركعت نماز واجب و مستحب، در 44 ركعت آن بايد سوره حمد تلاوت و اين درخواست مطرح شود، آنهم از جانب رسول خدايى كه راه و عمل او از طرف خدا بيمه و تأمين شده، نشان دهنده خطر انحراف و لغزش در همه حالات انسان است.

پیام ها

1- در جنگ و جهاد، كسب غنيمت از دشمن، امرى مجاز و از وعده‌هاى الهى است. «وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً»

2- گسترش و توسعه اقتصادى مسلمانان، نعمت و موهبتى الهى است و سبب ايجاد انگيزه مى‌شود. «وَعَدَكُمُ اللَّهُ مَغانِمَ كَثِيرَةً»

3- آنچه مسلمانان در امثال خيبر، به عنوان غنايم به دست مى‌آوردند، تمام وعده‌هاى الهى نيست. «فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ»

4- عجله، در بعضى جاها پسنديده است. «فَعَجَّلَ لَكُمْ هذِهِ»

5- غنايم، آنگاه گواراست كه همراه با امنيّت باشد. «كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ»

6- دست كشيدن دشمن از شما، يك نعمت الهى است. «كَفَّ أَيْدِيَ النَّاسِ عَنْكُمْ»

7- حوادث و برخوردها را تلخ نپنداريد، بلكه هر يك در جاى خود نشانه قدرت‌نمايى خداوند است. «لِتَكُونَ آيَةً لِلْمُؤْمِنِينَ»

«1». يس، آيه 3- 4.

جلد 9 - صفحه 135

8- غنيمت، امنيّت و هدايت، پاداش مؤمنان است. مَغانِمَ‌ ... كَفَّ أَيْدِيَ‌ ... يَهْدِيَكُمْ‌

9- مال و ثروت، لغزشگاهى خطرناك است و لطف الهى زمانى است كه ثروت همراه با هدايت باشد. مَغانِمَ كَثِيرَةً ... يَهْدِيَكُمْ‌

10- درخواست هدايت به راه مستقيم، همواره لازم است، حتّى بعد از بيعت با رسول خدا و پيروزى و كسب غنايم و رضاى خداوند. «وَ يَهْدِيَكُمْ صِراطاً مُسْتَقِيماً»

پانویس

منابع