در پایان آیه 141 سوره نساء، «سَبیل» (سلطه) كافران بر مؤمنان نفى شده است؛ از همین رو، آن را «آیه نفى سبیل»[۱] مىگویند:
«الَّذِينَ يَتَرَبَّصُونَ بِكُمْ فَإِنْ كَانَ لَكُمْ فَتْحٌ مِنَ اللَّهِ قَالُوا أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ وَإِنْ كَانَ لِلْكَافِرِينَ نَصِيبٌ قَالُوا أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ وَنَمْنَعْكُمْ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ ۚ فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ ۗ وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا»
آنان که همواره حوادثی را برای شما انتظار می برند، اگر از سوی خدا برایتان فتح و پیروزی رسد، می گویند: مگر ما با شما [در میدان جنگ] نبودیم؟ [پس سهم ما را از غنایم جنگی بپردازید.] و اگر برای کافران بهره ای اندک [از غلبه و پیروزی] باشد، به آنان می گویند: آیا [ما که در میان ارتش اسلام بودیم] بر شما چیره و مسلّط نبودیم؟ [ولی دیدید که ازضربه زدن به شما خودداری کردیم] و شما را [ازآسیب و زیان مؤمنان] مانع می شدیم [پس سهم غنیمت ما را بدهید.] خدا روز قیامت میان شما داوری می کند؛ و خدا هرگز هیچ راه سلطه ای به سود کافران بر ضد مؤمنان قرار نداده است.
گفته اند اين آيه درباره عبدالله بن اُبَى رئيس منافقان و ياران او در مدینه نازل گرديد كه در غزوه احد با رسول خدا صلى الله عليه وآله شركت نكردند و مترصّد بودند كه هر وقتى پيامبر بر كفار در جنگ پيروز مىگرديد به مسلمين مى گفتند: «أَلَمْ نَكُنْ مَعَكُمْ»؛ آيا ما با شما نبوديم؟ و هرگاه كفار پيروز ميشدند به كفار مىگفتند: «أَلَمْ نَسْتَحْوِذْ عَلَيْكُمْ»؛ آيا ما شما را از اسرار مسلمين آگاه نساختيم؟ سپس خداوند فرمود: «فَاللَّهُ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ».[۲]
پانویس
- ↑ مصباح الفقاهه، ج 5، ص 111؛ جواهرالكلام، ج 42، ص 153.
- ↑ تفسير على بن ابراهيم قمی؛ تفسیر برهان.
منابع