آیه 11 سوره تحریم
| <<10 | آیه 11 سوره تحریم | 12>> | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
محتویات
ترجمه های فارسی
و باز خدا برای مؤمنان (آسیه) زن فرعون را مَثَل آورد هنگامی که (از شوهر کافرش بیزاری جست و) عرض کرد: بار الها (من از قصر فرعونی و عزت دنیوی او گذشتم) تو خانه‌ای برای من نزد خود در بهشت بنا کن و مرا از شرّ فرعون (کافر) و کردارش و از قوم ستمکار نجات بخش.
ترجمه های انگلیسی(English translations)
معانی کلمات آیه
«إِبْنِ»: بنا کن. بساز.
تفسیر آیه
تفسیر نور (محسن قرائتی)
وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ وَ نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّنِي مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ «11»
و خداوند براى كسانى كه ايمان آورده‌اند، به همسر فرعون مثل زده است.
آن گاه كه گفت: پروردگارا! براى من نزد خويش در بهشت خانه‌اى بساز و مرا از فرعون و كردار او نجات بده و مرا از گروه ستمگر رهايى بخش.
نکته ها
در آيات قبل، دو نمونه زن بد (همسر نوح و لوط) معرّفى شد و در آيات 11 و 12، دو نمونه زن خوب معرّفى مى‌شود. (همسر فرعون و حضرت مريم)
هنگامى كه آسيه، (همسر فرعون) معجزه حضرت موسى را ديد، به او ايمان آورد و فرعون، به كيفر اين كار، دست و پايش را به زمين ميخكوب كرد و او را زير آفتاب سوزان قرار داد. هنگامى كه آسيه آخرين لحظه‌هاى عمر خود را مى‌گذرانيد، دعايش اين بود، «رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ» «1»
لازم نيست الگو، پيامبر يا امام معصوم باشد و لازم نيست سابقه توحيدى داشته باشد. زن فرعون، نه معصوم بود و نه موحّد، بلكه با ديدن معجزه موسى ايمان آورد.
در معرّفى الگو و تجليل از شخصيت‌ها، فرقى ميان زن و مرد نيست. قرآن به پيامبرش
«1». تفسير مجمع البيان.
جلد 10 - صفحه 139
دستور مى‌دهد كه ياد ابراهيم را زنده نگه دار: «وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ إِبْراهِيمَ» «1» و يادآور مريم باش: «وَ اذْكُرْ فِي الْكِتابِ مَرْيَمَ» «2» چنانكه در اين آيه، همسر فرعون را معرّفى مى‌كند.
«ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ»
سيماى همسر فرعون
1. محيطزده نبود و جامعه شخصيّت او را نساخته بود. او با منطق در برابر رژيمى فاسد ايستاد.
2. زرق و برق زده نبود و به تمام مظاهر دنيوى پشت كرد و از كاخ و رفاه و ماديات گذشت.
3. فضاى سكوت و خفقان را شكست.
4. صبور بود و زير شكنجه جان داد و به شهادت رسيد، ولى از راه و مكتبش دست بر نداشت.
5. حامى رهبر معصوم زمان خود، حضرت موسى بود.
6. بلند همّت بود. او به كمتر از بهشت و قرب خدا قانع نبود.
7. شهامت داشت و تهديدات فرعون در او أثر نگذاشت.
8. رضاى خالق را بر رضاى خلق مقدم داشت.
9. منطق و عقل و وحى را بر مسايل خانوادگى ترجيح مى‌داد.
10. با نهى از منكر خود كه گفت: «لا تَقْتُلُوهُ» «3» موسى را در كودكى از مرگ نجات داد.
همسر فرعون ثابت كرد بسيارى از شعارهايى كه در طول زمان، جزو فرهنگ مردم شده، غلط است و بايد آن را عوض كرد.
مى‌گويند: خواهى نشوى رسوا، هم رنگ جماعت شو، امّا او گفت: من هم رنگ جماعت نمى‌شوم و رسوا هم نمى‌شوم.
مى‌گويند: يك دست صدا ندارد، امّا او ثابت كرد كه يك نفر نيز مى‌تواند موج ايجاد كند.
مى‌گويند: زن شخصيّت مستقل ندارد، امّا او ثابت كرد زن در انتخاب راه مستقل است.
مى‌گويند: با مشت نمى‌شود به جنگ درفش رفت، امّا او ثابت كرد حق ماندنى است و اگر مشت روى آهن اثر ندارد، روى افكار عمومى در تاريخ اثر دارد.
«1». مريم، 41.
«2». مريم، 16.
«3». قصص، 9.
جلد 10 - صفحه 140
مى‌گويند: با يك گل بهار نمى‌شود، امّا او ثابت كرد اگر خدا بخواهد با يك گل بهار مى‌شود.
مى‌گويند: فلانى نمك خورد و نمك‌گير شد، همسر فرعون نان و نمك فرعون را خورد، ولى از عقيده او متنفّر بود و مى‌گفت: «نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ» خدايا! مرا از فرعون نجات بده.
انواع خانواده‌ها در قرآن
1. زن و شوهرى كه هم‌فكر و همگام در كار خير هستند. (همچون حضرت على و حضرت زهرا عليهما السلام) «يُطْعِمُونَ الطَّعامَ» «1»
2. زن و شوهرى كه در خباثت هم‌فكر و همگام هستند. (ابولهب و همسرش) تَبَّتْ يَدا أَبِي لَهَبٍ ... وَ امْرَأَتُهُ حَمَّالَةَ الْحَطَبِ
3. خانواده‌اى كه مرد خوب، امّا زن بد است. (زن لوط و نوح) كانَتا تَحْتَ عَبْدَيْنِ ...
فَخانَتاهُما «2»
4. خانواده‌اى كه مرد بد، امّا همسر خوب است. (زن فرعون) «مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ»
پیام ها
1- زن مى‌تواند الگوى مردان تاريخ شود. «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ»
2- مقايسه الگوها، از روشهاى تربيت است. مَثَلًا لِلَّذِينَ كَفَرُوا ... مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا
3- فشار محيط و جامعه، وابستگى اقتصادى، زن بودن، تقاضاى همسر و ترس از آوارگى، هيچ كدام دليل بى دينى نمى‌شود. ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا لِلَّذِينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ ...
4- براى اتمام حجت، يك نمونه هم كافى است. ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا ... امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ
5- حرف اول را اراده انسان مى‌زند، نه چيز ديگر. ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا ... امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ
6- مبارزه با طاغوت، با دعا منافاتى ندارد. رَبِ ... نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ
7- نجات از طاغوت، پشتوانه معنوى لازم دارد. «رَبِ .. نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ»
8- مهم‌تر از بهشت، قرب معنوى به خداست. رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ ...
«1». انسان، 8.
«2». تحريم، 10.
جلد 10 - صفحه 141
9- ايمان سبب تنفّر از ستمگران است. زن فرعون به خاطر ايمانى كه داشت از تمام رفتارهاى فرعونى متنفر بود. «نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ»
10- اطاعت زن از مردم در عقيده لازم نيست، بلكه گاهى بايد موضع بگيرد.
«نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ»
11- روابط خانوادگى مرز دارد و همين كه به انحراف و كفر رسيد بايد تغيير كند.
«نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ»
12- تبرّى از كفر، شرط ايمان است. «نَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ»
13- ابراز تنفّر و انزجار از ديگران، بايد ملاك و معيار عقلى و شرعى داشته باشد.
مِنْ فِرْعَوْنَ ... مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
پانویس
منابع
- تفسیر نور، محسن قرائتی، تهران:مركز فرهنگى درسهايى از قرآن، 1383 ش، چاپ يازدهم
- اطیب البیان فی تفسیر القرآن، سید عبدالحسین طیب، تهران:انتشارات اسلام، 1378 ش، چاپ دوم
- تفسیر اثنی عشری، حسین حسینی شاه عبدالعظیمی، تهران:انتشارات ميقات، 1363 ش، چاپ اول
- تفسیر روان جاوید، محمد ثقفی تهرانی، تهران:انتشارات برهان، 1398 ق، چاپ سوم
- برگزیده تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی و جمعي از فضلا، تنظیم احمد علی بابایی، تهران: دارالکتب اسلامیه، ۱۳۸۶ش
- تفسیر راهنما، علی اکبر هاشمی رفسنجانی، قم:بوستان كتاب(انتشارات دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم)، 1386 ش، چاپ پنجم
آرشیو عکس و تصویر
.jpg)
