الامام المهدی علیه‌السلام عند اهل السنة (کتاب): تفاوت بین نسخه‌ها

از دانشنامه‌ی اسلامی
پرش به ناوبری پرش به جستجو
 
سطر ۱: سطر ۱:
[[پرونده:Ketab61.jpg|بندانگشتی|الإمام المهدي(عج) عند أهل السنة]]
+
[[پرونده:Ketab61.jpg|بندانگشتی]]
  
'''الأمام المهدى عند اهل السنه'''، اثر مهدى فقيه ايمانى، به بررسى مجموعه‌اى از كتب اهل سنت است كه در آن‌ها به موضوع مهدويت اشاره شده است.
+
'''«الإمام المهدى علیه‌السلام عند أهل السنة»'''، اثر مهدى فقیه ایمانى است، که در آن به بررسى مجموعه‌اى از کتب [[اهل سنت]] پرداخته که به موضوع [[مهدویت|مهدویت]] اشاره کرده‌اند.  
  
كتاب به زبان عربى و در سال 1402ق نوشته شده است.
+
==معرفی کتاب==
  
انگيزه مؤلف، اثبات مهدويت با بهره‌گيرى از اعترافات و منابع و مآخذ مخالفين ذكر شده و براى سنديت بيشتر، عين مطلب آن‌ها را بدون حروف‌نگارى مجدد، در كنار هم آورده است.
+
این کتاب به زبان عربى و در سال ۱۴۰۲ق نوشته شده است. انگیزه مؤلف، اثبات [[مهدویت]] با بهره‌گیرى از اعترافات و منابع و مآخذ مخالفین ذکر شده و براى سندیت بیشتر، عین مطلب آن‌ها را بدون حروف‌نگارى مجدد، در کنار هم آورده است.
  
== ساختار ==
+
مطالب کتاب در دو جلد، دربردارنده ۶۷ گفتار کوتاه، درباره حیات [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|امام مهدى]](عجل الله تعالی فرجه)، اثبات [[مهدویت]]، ردّ مخالفین، روایات مربوط به امام مهدى(ع)، وجود واقعى امام و ظهور وى است، که از نگاشته‌هاى علماى [[اهل سنت]] برگزیده شده است.
  
كتاب، با دو مقدمه از مؤلف آغاز شده و مطالب در دو جلد، دربردارنده شصت و هفت گفتار كوتاه، درباره حيات امام مهدى(عج)، اثبات مهدويت، ردّ مخالفين، روايات مربوط به مهدى(ع)، وجود واقعى امام و ظهور وى است كه از نگاشته‌هاى علماى اهل سنت برگزيده شده است.
+
ترتیب مؤلفان و مقالات‌شان، به ترتیب تقدم زمانى است که از عبدالرزاق بى همام صنعانى متوفاى ۲۱۱ق. آغاز و به محمد بیومى مصرى (معاصر) ختم شده است. از مؤلفان رساله‌هاى فوق، پنجاه تن جزء پیشینیان، و ده تن از معاصران‌اند.
  
ترتيب مؤلفان و مقالات‌شان، به ترتيب تقدم زمانى است كه ازعبدالرزاق بى همام صنعانى متوفاى 211ق آغاز و به محمد بيومى مصرى (معاصر) ختم شده است. از مؤلفان رساله‌هاى فوق، پنجاه تن جزء پيشينيان و ده تن از معاصران‌اند.
+
در ابتداى هر کتاب، اطلاعات مفیدى از نویسنده آن مبنى بر سال تولد، وفات، دوران زندگى و تألیفات او ارائه شده است.
  
در ابتداى هر كتاب، اطلاعات مفيدى از نويسنده آن مبنى بر سال تولد، وفات، دوران زندگى و تأليفات او ارائه شده است.
+
پیرامون حدیث نبوى «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیه»، نویسنده معتقد است، پیامبر(ص) با اضافه کلمه «امام» به «زمان»، به ضرورت امام جامع الشرایط در هر عصر و زمانى اشاره کرده و تعبیر مرگ جاهلیت، بیانگر این نکته است که آن امام باید معصوم از خطا و عالم به تمامى احکام اسلامى باشد.
  
پيرامون حديث نبوى «من مات و لم يعرف امام زمانه مات ميته الجاهليه»، نويسنده معتقد است، پيامبر(ص) با اضافه كلمه «امام» به «زمان»، به ضرورت امام جامع الشرايط در هر عصر و زمانى اشاره كرده و تعبير مرگ جاهليت، بيانگر اين نكته است كه آن امام بايد معصوم از خطا و عالم به تمامى احكام اسلامى باشد.
+
==محتوای کتاب==
  
== گزارش محتوا ==
+
در جلد اول، گفتار اول مربوط است به روایات و مطالبى که عبدالرزاق بن همام نافع حمیرى پیرامون [[امام زمان عجل الله فرجه الشریف|حضرت مهدى]](علیه السلام) در کتب خویش آورده است. او که از اهالى صنعاء [[یمن]] مى‌باشد، از مشاهیر محدثین بوده و [[محمد بن اسماعیل بخاری|بخاری]] از او نقل [[حدیث]] کرده است. وى حدود هزار حدیث روایت کرده و السنن فی الفقه، المغازى، تفسیر القرآن، الجامع الکبیر فی الحدیث، از جمله آثار او مى‌باشند.
  
مقدمات، به ارائه نكاتى پيرامون كتاب و نحوه نشر آن پرداخته است.
+
در گفتار دوم، کتاب [[سنن ابن ماجة|سنن ابن ماجه]] را بررسى و به باب «خروج المهدى» این کتاب اشاره کرده است. [[ابن ماجه|ابن ماجه قزوینى]]، یکى از أئمه حدیث [[سنی]] بوده که در طلب یافتن احادیث و شنیدن آن‌ها، از زادگاه خویش قزوین، به بغداد، بصره، کوفه، مکه، شام و مصر مهاجرت کرده است.
  
جلد اول، گفتار اول، مربوط است به روايات و مطالبى كه عبدالرزاق بن همام نافع حميرى پيرامون حضرت مهدى(ع) در كتب خويش آورده است. او كه از اهالى صنعاء مى‌باشد، از مشاهير محدثين بوده و بخارى از او نقل حديث كرده است. وى حدود هزار و هفده حديث روايت كرده و السنن في الفقه، المغازى، تفسير القرآن، الجامع الكبير في الحديث، از جمله آثار او مى‌باشند.
+
در گفتار سوم، کتاب [[سنن ابی داوود (کتاب)|سنن ابی داود]]، اثر [[ابوداود سجستانی]] (۲۰۲-۲۷۶ ق) بررسى شده است. او اهل سیستان و از شاگردان [[احمد بن حنبل]] بود. ترمذى، نسائى، ابوعوانه، از جمله کسانى هستند که از وى نقل حدیث کرده‌اند.
  
دوم، جلد دوم كتاب [[سنن ابن ماجة|سنن ابن ماجه]] را بررسى و به باب خروج المهدى اين كتاب اشاره كرده است. محمد بن يزيد بن ماجه ربعى قزوينى، يكى از أئمه حديث و عالم به آن بوده كه در طلب يافتن احاديث و شنيدن آن‌ها، از زادگاه خويش قزوين، به بغداد، بصره، كوفه، مكه، شام و مصر مهاجرت كرده است.
+
[[سنن ترمذى]] اثر محمد بن عیسی ترمذی، کتاب بعدى است که به معرفى آن پرداخته شده و نویسنده آن، امام الحافظ دانسته شده است. وى در حفظ حدیث، مَثلِ زمان خود بوده است.
  
در سوم، كتاب السنن ابوداود، سليمان بن اشعث أزدى بررسى شده است. او اهل سيستان و از شاگردان [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]] بود. ترمذى، نسائى، ابوعوانه، ابوبكر بن ابى داوود و حتى استادش [[ابن حنبل، احمد بن محمد|احمد بن حنبل]]، از جمله كسانى هستند كه از وى نقل حديث كرده‌اند.
+
کتاب بعدى «البدء و التاریخ» بوده که به احمد بن سهل بخلى نسبت داده شده، ولى نویسنده، پس از ذکر استدلالاتى، این نسبت را انکار کرده و آن را متعلق به مطهر بن طاهر مقدسى دانسته است.
  
جزء رابع [[سنن ترمذى]]، كتاب بعدى است كه نويسنده به معرفى آن پرداخته و نويسنده آن، امام الحافظ دانسته شده است. وى در حفظ حديث، مَثلِ زمان خود بوده است.
+
ابوسلیمان خطابى در معالم السنن، سلیمان بن احمد بن ایوب در معجم کبیر، ابن فراء در مصابیح السنن، مبارک بن محمد شیبانى در جامع الاصول، [[محیی الدین ابن عربی|محیى‌ الدین بن عربى]] در [[فتوحات مکیه (کتاب)|فتوحات مکیه]]، محمد بن طلحه شافعى در [[مطالب السؤول فی مناقب آل الرسول (کتاب)|مطالب السئول]]، [[سبط بن جوزی|سبط ابن جوزى]] در تذکرة الخواص الأمه و [[ابن ابی الحدید|ابن ابى‌الحدید]] در [[شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید (کتاب)|شرح نهج‌البلاغه]]؛ از جمله افرادى هستند که بابى از کتاب خویش را به حضرت مهدى(عج) اختصاص داده و نویسنده به آن‌ها اشاره کرده است.
  
كتاب بعدى «البدء و التاريخ» بوده كه به احمد بن سهل بخلى نسبت داده شده، ولى نويسنده، پس از ذكر استدلالاتى، اين نسبت را انكار كرده و آن را متعلق به مطهر بن طاهر مقدسى دانسته است.
+
جلد دوم، با جزء دوم «لوائح الانوار الاهیه» شمس‌الدین محمد بن سالم سارینى فقیهى [[حنبلی|حنبلى]] و از اهالى نابلس [[فلسطین]] آغاز شده است. وی قسمت زیادى از جزء دوم لوائح الانوار را به بحث پیرامون احادیث مهدى موعود(عج) اختصاص داده است. سارینى بعد از نقل احادیثى که به بودن امام مهدى(عج) از اولاد [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]] و صفات و سیره آن حضرت دلالت دارند، به بیان و تشریح برخى [[علامات حتمیه ظهور|علامات ظهور]] از جمله، [[خروج سفیانی|خروج سفیانى]]، مدت حکومت و نحوه به هلاکت رسیدن او، پرداخته است.
  
ابوسليمان بن خطاب خطابى در معالم السنن، سليمان بن احمد بن ايوب در معجم كبير، ابن فراء در مصابيح السنن، مبارك بن محمد شيبانى در جامع الاصول في احاديث الرسول، محى‌ الدين بن عربى در فتوحات المكيه، محمد بن طلحه شافعى در مطالب السئول في مناقب آل‌الرسول، سبط ابن جوزى در تذكره خواص الامه و ابن أبى‌الحديد معتزلى در شرح نهج‌البلاغه؛ از جمله افرادى هستند كه بابى از كتاب خويش را به مهدى(عج) اختصاص داده و نويسنده به آن‌ها اشاره كرده است.
+
کتاب «الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدى الساعه» از ابوالطیب قنوجى، در سه قسمت از مهدى موعود(عج) بحث کرده است: ۱- در بیان اسم، نسب، زمان و نحوه تولد، یاران و سیره آن حضرت. ۲- علاماتى که ایشان به واسطه آن‌ها شناخته مى‌شوند و نشانه‌هایى که به نزدیک بودن ظهور دلالت دارند. ۳- در فتنه‌هاى و آشوب‌هایى که قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد.
  
جلد دوم، با جزء دوم لوائح الانوار الاهيه شمس‌الدين محمد بن سالم سارينى آغاز شده است. وى كه فقيهى حنبلى است، از اهالى نابلس فلسطين بوده كه براى كسب علم به دمشق مهاجرت نمود و الدرر الموضوعات، غذاء الالباب، شرح منظومه الادب، تحجير الوفا في سيره المصطفى، البحور الزاخره في علوم الاخره و شرح ثلاثيات [[مسند الإمام أحمد بن حنبل|مسند احمد]]، از جمله تأليفات وى مى‌باشد.
+
نویسنده معتقد است که این کتاب در حقیقت، ردّیه‌اى است، به سخنان [[ابن خلدون]] که [[خبر متواتر|تواتر]] احادیث مهدى موعود(عج) را انکار کرده است.
  
وى قسمت زيادى از جزء دوم لوائح الانوار را به بحث پيرامون احاديث مهدى(عج) اختصاص داده و بيشترين كسى كه از اين كتاب نقل حديث كرده است، علامه قنوجى در «الاذاعه» مى‌باشد.
+
«القطر المهدى فی اوصاف المهدى»، منظومه‌اى است، مشتمل بر پنجاه و پنج [[بیت (شعر)|بیت]] پیرامون اوصاف المهدى(عج) که توسط شهاب‌ الدین احمد خلیجى نوشته شده و نویسنده، ضمن اشاره به برخى ابیات آن، نکاتى راجع به آن بیان کرده است.
  
سارينى بعد از نقل احاديثى كه به بودن مهدى(عج) از اولاد عباس و صفات و سيره آن حضرت دلالت دارند، به بيان و تشريح برخى علامات ظهور؛ از جمله، خروج سفيانى، مدت حكومت و نحوه به هلاكت رسيدن او، پرداخته است.
+
کتاب «ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون»، نوشته احمد بن محمد بن صدیق نیز، از جمله کتبى است که در ردّ ابن خلدون و نظریات وى مبنى بر عدم تواتر احادیث مهدوى نوشته شده است.
  
كتاب «الاذاعه لما كان و ما يكون بين يدى الساعه» از ابوالطيب قنوجى، در سه قسمت زير از مهدى موعود(عج) بحث كرده است:
+
«اسعاف الراغبین» محمد بن على صبان، «[[نور الأبصار فی مناقب آل بیت النبی المختار (کتاب)|نور الابصار]]» شبلنجى، «فیض القدیر شرح الجامع الصغیر» عبدالرؤوف بن تاج العارفین، «مشارق الانوار» حسن عدوى، «غالیة المواعظ» نعمان بن محمود آلوسى، «عون المعبود فی شرح [[سنن ابی داوود (کتاب)|سنن ابى‌داود]]» محمد عظیم‌آبادى، «نظم المتناثر من الحدیث المتواتر»، «تحفه الأحوذى» محمد بن عبدالرحمن و «نظرة فی أحادیث المهدى» محمد الخضر مصرى، از دیگر کتب [[اهل سنت]] است که به نوشته‌هاى آن‌ها پیرامون موضوع مهدویت اشاره شده است.
  
1- در بيان اسم، نسب، زمان و نحوه تولد، ياران و سيره آن حضرت.
+
==منابع==
  
2- علاماتى كه ايشان به واسطه آن‌ها شناخته مى‌شوند و نشانه‌هايى كه به نزديك بودن ظهور دلالت دارند.
+
* "امام مهدى(عج) در آینه قلم"، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ۱۳۸۸، در دسترس در: [https://fa.wikinoor.ir/wiki/%D8%A7%D9%84%D8%A5%D9%85%D8%A7%D9%85_%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%8A(%D8%B9%D8%AC)_%D8%B9%D9%86%D8%AF_%D8%A3%D9%87%D9%84_%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%86%D8%A9 ویکی نور].
  
3- در فتنه‌هاى و آشوب‌هايى كه قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد.
+
[[رده:امام زمان (عج)]][[رده:کتابهای با موضوع امام مهدی (عج)]][[رده:منابع تاریخ زندگی امام مهدی(عج)]]
 
+
[[رده:منابع با موضوع اهل البیت علیهم السلام]][[رده:کتابهای شخصیت شناسی]]
نويسنده معتقد است كه اين كتاب در حقيقت، ردّيه‌اى است، به سخنان [[ابن خلدون]] كه تواتر احاديث مهدى موعود(عج) را انكار كرده است.
 
 
 
«القطر المهدى في اوصاف المهدى»، منظومه‌اى است، مشتمل بر پنجاه و پنج بيت پيرامون اوصاف المهدى(عج) كه توسط شهاب‌ الدين احمد خليجى نوشته شده و نويسنده، ضمن اشاره به برخى ابيات آن، نكاتى راجع به آن بيان كرده است.
 
 
 
كتاب «ابراز الوهم المكنون من كلام [[ابن خلدون]]»، نوشته احمد بن محمد بن صديق نيز؛ از جمله كتبى است كه در ردّ ابن‌خلدون و نظريات وى مبنى بر عدم تواتر احاديث مهدوى نوشته شده است.
 
 
 
اسعاف الراغبينِ[[صبان، محمد بن علی| محمد بن على صبان]]، [[نور الأبصار في مناقب آل بيت النبي المختار (صلی الله‌علیه‌و‌آله‌و‌سلم)|نور الابصار]] ِ [[شبلنجی، مومن|شبلنجى]]، فيض القديرِ شرح الجامع الصغير عبدالرؤوف بن تاج العارفين، مشارق الانوارِ حسن عدوى، غاليه المواعظِ نعمان بن محمود آلوسى، عون المعبود شرح سنن ابى‌داود محمد عظيم‌آبادى، نظم المتناثر من الحديث المتواتر، تحفه الأحوذى محمد بن عبدالرحمن و نظره في أحاديث المهدى محمد الخضر مصرى نيز از ديگر كتب اهل سنت است كه به نوشته‌هاى آن‌ها پيرامون موضوع مهدويت اشاره شده است.
 
 
 
== وضعيت كتاب ==
 
 
 
بيست موضوع از موضوعات كتاب، قبلا با عنوان «موسوعه الامام المهدى» چاپ شده است.
 
 
 
فهرست مطالب هر جلد، در ابتداى همان جلد آمده است.
 
 
 
پاورقى‌ها به ذكر منابع پرداخته است.
 
 
 
== منابع ==
 
 
 
1- مقدمه و متن كتاب.
 
 
 
2- پارسا با مشاركت بنياد فرهنگى حضرت مهدى موعود(عج) و انتشارات مسجد جمكران، (1388)، «امام مهدى(عج) در آينه قلم كارنامه منابع پيرامون امام مهدى (عليه‌السلام) و مهدويت»، قم، مؤسسه اطلاع رسانى اسلامى مرجع، ج2 ص1013.
 
 
 
== منبع ==
 
ویکی نور
 
 
 
[[رده:کتابهای با موضوع امام مهدی (عج)]]
 

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۵ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۱۳

Ketab61.jpg

«الإمام المهدى علیه‌السلام عند أهل السنة»، اثر مهدى فقیه ایمانى است، که در آن به بررسى مجموعه‌اى از کتب اهل سنت پرداخته که به موضوع مهدویت اشاره کرده‌اند.

معرفی کتاب

این کتاب به زبان عربى و در سال ۱۴۰۲ق نوشته شده است. انگیزه مؤلف، اثبات مهدویت با بهره‌گیرى از اعترافات و منابع و مآخذ مخالفین ذکر شده و براى سندیت بیشتر، عین مطلب آن‌ها را بدون حروف‌نگارى مجدد، در کنار هم آورده است.

مطالب کتاب در دو جلد، دربردارنده ۶۷ گفتار کوتاه، درباره حیات امام مهدى(عجل الله تعالی فرجه)، اثبات مهدویت، ردّ مخالفین، روایات مربوط به امام مهدى(ع)، وجود واقعى امام و ظهور وى است، که از نگاشته‌هاى علماى اهل سنت برگزیده شده است.

ترتیب مؤلفان و مقالات‌شان، به ترتیب تقدم زمانى است که از عبدالرزاق بى همام صنعانى متوفاى ۲۱۱ق. آغاز و به محمد بیومى مصرى (معاصر) ختم شده است. از مؤلفان رساله‌هاى فوق، پنجاه تن جزء پیشینیان، و ده تن از معاصران‌اند.

در ابتداى هر کتاب، اطلاعات مفیدى از نویسنده آن مبنى بر سال تولد، وفات، دوران زندگى و تألیفات او ارائه شده است.

پیرامون حدیث نبوى «من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتة الجاهلیه»، نویسنده معتقد است، پیامبر(ص) با اضافه کلمه «امام» به «زمان»، به ضرورت امام جامع الشرایط در هر عصر و زمانى اشاره کرده و تعبیر مرگ جاهلیت، بیانگر این نکته است که آن امام باید معصوم از خطا و عالم به تمامى احکام اسلامى باشد.

محتوای کتاب

در جلد اول، گفتار اول مربوط است به روایات و مطالبى که عبدالرزاق بن همام نافع حمیرى پیرامون حضرت مهدى(علیه السلام) در کتب خویش آورده است. او که از اهالى صنعاء یمن مى‌باشد، از مشاهیر محدثین بوده و بخاری از او نقل حدیث کرده است. وى حدود هزار حدیث روایت کرده و السنن فی الفقه، المغازى، تفسیر القرآن، الجامع الکبیر فی الحدیث، از جمله آثار او مى‌باشند.

در گفتار دوم، کتاب سنن ابن ماجه را بررسى و به باب «خروج المهدى» این کتاب اشاره کرده است. ابن ماجه قزوینى، یکى از أئمه حدیث سنی بوده که در طلب یافتن احادیث و شنیدن آن‌ها، از زادگاه خویش قزوین، به بغداد، بصره، کوفه، مکه، شام و مصر مهاجرت کرده است.

در گفتار سوم، کتاب سنن ابی داود، اثر ابوداود سجستانی (۲۰۲-۲۷۶ ق) بررسى شده است. او اهل سیستان و از شاگردان احمد بن حنبل بود. ترمذى، نسائى، ابوعوانه، از جمله کسانى هستند که از وى نقل حدیث کرده‌اند.

سنن ترمذى اثر محمد بن عیسی ترمذی، کتاب بعدى است که به معرفى آن پرداخته شده و نویسنده آن، امام الحافظ دانسته شده است. وى در حفظ حدیث، مَثلِ زمان خود بوده است.

کتاب بعدى «البدء و التاریخ» بوده که به احمد بن سهل بخلى نسبت داده شده، ولى نویسنده، پس از ذکر استدلالاتى، این نسبت را انکار کرده و آن را متعلق به مطهر بن طاهر مقدسى دانسته است.

ابوسلیمان خطابى در معالم السنن، سلیمان بن احمد بن ایوب در معجم کبیر، ابن فراء در مصابیح السنن، مبارک بن محمد شیبانى در جامع الاصول، محیى‌ الدین بن عربى در فتوحات مکیه، محمد بن طلحه شافعى در مطالب السئول، سبط ابن جوزى در تذکرة الخواص الأمه و ابن ابى‌الحدید در شرح نهج‌البلاغه؛ از جمله افرادى هستند که بابى از کتاب خویش را به حضرت مهدى(عج) اختصاص داده و نویسنده به آن‌ها اشاره کرده است.

جلد دوم، با جزء دوم «لوائح الانوار الاهیه» شمس‌الدین محمد بن سالم سارینى فقیهى حنبلى و از اهالى نابلس فلسطین آغاز شده است. وی قسمت زیادى از جزء دوم لوائح الانوار را به بحث پیرامون احادیث مهدى موعود(عج) اختصاص داده است. سارینى بعد از نقل احادیثى که به بودن امام مهدى(عج) از اولاد عباس و صفات و سیره آن حضرت دلالت دارند، به بیان و تشریح برخى علامات ظهور از جمله، خروج سفیانى، مدت حکومت و نحوه به هلاکت رسیدن او، پرداخته است.

کتاب «الاذاعه لما کان و ما یکون بین یدى الساعه» از ابوالطیب قنوجى، در سه قسمت از مهدى موعود(عج) بحث کرده است: ۱- در بیان اسم، نسب، زمان و نحوه تولد، یاران و سیره آن حضرت. ۲- علاماتى که ایشان به واسطه آن‌ها شناخته مى‌شوند و نشانه‌هایى که به نزدیک بودن ظهور دلالت دارند. ۳- در فتنه‌هاى و آشوب‌هایى که قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد.

نویسنده معتقد است که این کتاب در حقیقت، ردّیه‌اى است، به سخنان ابن خلدون که تواتر احادیث مهدى موعود(عج) را انکار کرده است.

«القطر المهدى فی اوصاف المهدى»، منظومه‌اى است، مشتمل بر پنجاه و پنج بیت پیرامون اوصاف المهدى(عج) که توسط شهاب‌ الدین احمد خلیجى نوشته شده و نویسنده، ضمن اشاره به برخى ابیات آن، نکاتى راجع به آن بیان کرده است.

کتاب «ابراز الوهم المکنون من کلام ابن خلدون»، نوشته احمد بن محمد بن صدیق نیز، از جمله کتبى است که در ردّ ابن خلدون و نظریات وى مبنى بر عدم تواتر احادیث مهدوى نوشته شده است.

«اسعاف الراغبین» محمد بن على صبان، «نور الابصار» شبلنجى، «فیض القدیر شرح الجامع الصغیر» عبدالرؤوف بن تاج العارفین، «مشارق الانوار» حسن عدوى، «غالیة المواعظ» نعمان بن محمود آلوسى، «عون المعبود فی شرح سنن ابى‌داود» محمد عظیم‌آبادى، «نظم المتناثر من الحدیث المتواتر»، «تحفه الأحوذى» محمد بن عبدالرحمن و «نظرة فی أحادیث المهدى» محمد الخضر مصرى، از دیگر کتب اهل سنت است که به نوشته‌هاى آن‌ها پیرامون موضوع مهدویت اشاره شده است.

منابع

  • "امام مهدى(عج) در آینه قلم"، قم، مؤسسه اطلاع‌رسانى اسلامى مرجع، ۱۳۸۸، در دسترس در: ویکی نور.